بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
سیاستهای هدایت سرمایه گذاری مستقیم خارجی برای توسعه فنّاوری
اسلاید 2 :
فهرست مطالب
1- بيان مسأله
2- سرمایه گذاری مستقیم خارجی
3- نظریههای سرمایهگذاری مستقیم خارجی
4- انگیزههای شرکتهای چندملیتی برای تحقیق و توسعه بینالمللی
5- پیامدهای سرمایهگذاری مستقيم خارجی
6- روشهای تاثیرگذاری سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر توسعه توانمندیهای فناورانه
7- سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سیاست فناوری در کشورهای در حال توسعه
8- صدور سرمایه گذاری خارجی یا بین المللی شدن شرکتهایکشورهای در حال توسعه
9- مطالعه موردی: بررسی نمونه سرمایه گذاری خارجی در ایرانسل
اسلاید 3 :
1- بيان مسأله
نقش شرکت هاي چند مليتي در توسعه و رشد تکنولوژيک کشورهاي در حال توسعه چيست؟
اسلاید 4 :
2- سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI)
سرمایه گذاری که با هدف اکتساب سود ماندگار در بنگاه هایی صورت میگیرد که در خارج از اقتصاد (کشور) سرمایه گذار فعالیت میکنند.
برای کسب موقعیت اثرگذار در مدیریت بنگاه (حداقل مالکیت سهام ده درصد)
موجودیت خارجی ”سرمایه گذار مستقیم“ نامیده میشود.
انشعاب یا زیرمجموعه ای که سرمایه گذاری مستقیم در آن صورت گرفته است، بنگاه سرمایه گذاری مستقیم نامیده میشود.
شرکتهای چندملیتی (Transnational corporations (TNCs)) شرکتهایی شامل شرکت مادر (parent) و شرکتهای خارجی وابسته (affiliates) به آن هستند. شرکت مادر در شرکتهای خارجی وابسته دارای سهم است.
مهمترین مشخصه متمایزکننده این نوع سرمایه گذاری از سرمایه گذاری خارجی در سهام، قصد سرمایه گذار به اعمال کنترل روی بنگاه تاسیس شده است.
اسلاید 5 :
کلیات سرمایه گذاری خارجی
سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) طی 40 سال گذشته نزدیک به 40 برابر شده
این رشد طی چهار سیکل اتفاق افتاده و از حدود 50 میلیارد دلار در فراز اول در دهه 1980، به 1.9 تریلیون دلار در فراز آخر در 2007 رسیده است.
سه جزء اصلی FDI
سهم آورده (equity capital)
وام درون شرکتی (intra-company loans )
درآمدهای مجدداً سرمایهگذاری شده (reinvestment )
2- سرمایه گذاری مستقیم خارجی (ادامه)
اسلاید 6 :
کلیات سرمایه گذاری خارجی (ادامه)
دو روش FDI
سرمایهگذاری جدید و بکر (Greenfield)
روش ادغام و تملک (M&A)
در کشورهای توسعه یافته دو روش تقریبا سهم برابر دارند؛
در کشورهای درحالتوسعه و در حال گذار روش اول غلبه دارد. این کشورها اکثراً از زیرساختهای قانونی جهت تسهیل سرمایهگذاری به روش ادغام و تملک (M&A) محروماند.
2- سرمایه گذاری مستقیم خارجی (ادامه)
اسلاید 7 :
سرمایهگذاری مستقیم خارجی و انتشار تکنولوژی
سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) مهمترین عامل انتقال و انتشار بینالمللی فناوری (آنکتاد)
FDI از طریق تولید مستقیم فناوری توسط شرکت فرعی، انتقال فناوری از شرکت مادر و سرريز دانش به اقتصاد محلی باعث ارتقا فناوری کشور میزبان میشود. سر ریز دانش از طرق زیر امکان پذیر است:
مشاهده شرکتهای خارجی رقیب
آموزش نیروی کار محلی و چرخش نيروي کار در اقتصاد میزبان
برقراري پيوندهاي افقي و عمودي با شرکتهاي محلي
افزايش رقابت و افزایش انگیزه برای نوآوری
اسلاید 8 :
2018 World investment report
اسلاید 9 :
3- نظریههای سرمایهگذاری مستقیم خارجی
اسلاید 10 :
تئوری التقاطی (ترکیبی)
در سرمایهگذاری مستقیم خارجی، باید مزایای زیر برآورده شود:
مالکیت: باید دارای مزایایی –ناشی از داراییهای ناملموس- نسبت به دیگر شرکتها باشد. این مزایا، «مزایای مالکیت» خوانده میشوند و شامل مواردی نظیر قدرت و اندازه انحصاری، حق استفاده از یک فناوری خاص، دسترسی به مواد خام و دسترسی به منابع مالی ارزانقیمت هستند.
درونی سازی: باید استفاده از این مزایا نسبت به فروش یا واگذاری آنها سوددهی بیشتری داشته باشد.
محل: باید استفاده از این مزایا در ترکیب با عوامل ورودی واقع در کشور مقصد، سوددهی بیشتری داشته باشد.
اسلاید 12 :
4- انگیزههای شرکتهای چندملیتی برای تحقیق و توسعه بینالمللی
اسلاید 13 :
5- پیامدهای سرمایهگذاری مستقيم خارجی
اسلاید 15 :
6- روشهای تاثیرگذاری سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر توسعه توانمندیهای فناورانه
اسلاید 16 :
7- سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سیاست فناوری در کشورهای در حال توسعه
فناوری خارجی یک نهاده مهم در توسعه فناوری در کشورهای در حال توسعه است.
بازار فناوری با بازار محصول تفاوتهای زیادی دارد؛
هزینه های جستجوی بالایی دارد،
تعریف و ارزشگذاری محصول مشکل است،
غالبا شبه انحصاری بوده و توزیع اطلاعات میان خریدار و فروشنده نامتقارن است.
استفاده کارا از فناوری مستلزم سایر نهاده های مکمل فیزیکی و انسانی است
خود فناوری ماهیت دانش ضمنی دارد.
نواقص فوق دخالت سیاستی دولت را میطلبد که فراتر از بهبود دسترسی به فناوری، روش انتقال آن را نیز مورد نظر قرار دهد.
تفاوت کشورهای در حال توسعه موفق در سیاستهای اعمالی، از سیاست درهای باز برای شرکتهای چندملیتی تا اعمال محدودیتهای زیاد
اسلاید 17 :
دو رویکرد انتقال فناوری به کشورهای در حال توسعه:
تفاوت کشورها در میزان استفاده از دو رویکرد انتقال فناوری
روشهای انتقال فناوری درونی (internalized) مانند جذب FDI (انتقال درون بنگاه صورت میگیرد)؛ انتقال فناوری تحت مالکیت شرکت خارجی دارنده فناوری است که علاوه بر بهره برداری از فناوری، کنترل خود را بر گسترش، ارتقا و سرمایه گذاریهای بعدی حفظ میکند.
روشهای انتقال فناوری بیرونی (externalized) مانند لیسانس، پیمانکاری فرعی، تولید اجزای اصلی (OEM) (انتقال میان بنگاه ها صورت میگیرد)؛ گردآوری تجهیزات، دانش فنی و سایر نهادهای مکمل فناوری بعهده خریدار است، بدون هیچ گونه تنظیم قرارداد بلندمدتی با صاحب فناوری
همواره نیاز به تلاش داخلی برای خلق توانمندیهای استفاده از دانش و فناوری وجود دارد (استفاده موثر، تطبیق به شرایط محلی و بهبود آن در طی زمان).
اسلاید 18 :
نقاط مهم در تجربه کشورهای شرق آسیا
انتقال فناوری با رویکرد درونی سازی نیاز به تلاش داخلی مستقل را کمتر میکند و این مزایا را دارد:
دستیابی به فناوری روز
استفاده از برندهای معتبر و ورود به بازارهای جهانی
رقابت پذیری صادراتی
انتقال فناوری بیرونی تلاش و ریسک بیشتری را بر عهده کشور دریافت کننده میگذارد
ممکن است امکان دستیابی به جدیدترین فناوریها را ندهد.
صادرات به بازارهای جهانی مشکلتر است، بخاطرنیاز به ایجاد توانمندیهای بازار و کانالهای صادراتی
در مواردی که انتقال فناوری بطور موثر و با سرمایه گذاری ناکافی در ایجاد توانمندیهای بومی مدیریت نشود، میتواند سبب ناکاراییهای فنی، عقب ماندگی و در نتیجه عملکرد غیررقابتی شود.
اسلاید 19 :
دلایل منطقی برای توسعه توانمندیهای بومی فناوری حداقل در کشورهای متوسط و بزرگ وجود دارد، شرکتهای بومی که سهم عمده ای از اقتصاد کشور خود را دارند، میتوانند با استفاده از فناوری خارجی، بخشهای پیشرفته تر مانند طراحی، توسعه و تحقیق را درون خود توسعه دهند.
البته شرکتهای چندملیتی مایل به متمرکز نگاه داشتن این فناوریها (در اختیار خود) هستند.
اسلاید 20 :
فعالیتهای فناورانه ماهیت انباشتی و وابستگی به مسیر ویژه ای دارند و بر محور مسیرهای فناوری معین شده متمرکز میشود.
در دوره های اخیر، مداخلات دولتی (مانند حمایتها، یارانه ها، قواعد ساخت داخل و محدودیت برای FDI ) محدود شده و شرایط جهانی روشهای بیرونی را گران تر و مخاطره آمیزتر نموده است.
لذا، کشورهایی که از روشهای بیرونی استفاده میکنند، نیاز به تلاش مضاعفی برای حفظ رقابت پذیری خود دارند.
