بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
Effects Of Deficit Spending
اثرات کلان اقتصادی کسری بودجه
اسلاید 2 :
مقدمه
به طور خلاصه دو دیدگاه در خصوص کسری بودجه وجود دارد :
کینز و پیروان او که کسری بودجه را جهت دستیابی به اشتغال کامل و افزایش رشد اقتصادی مناسب می دانند
تعدادی زیادی از اقتصاددانان مخالف کسری بودجه که معتقدند، کسری بودجه اثرات اندکی بر روی اشتغال و تولید به خصوص در بلندمدت دارد و نتیجه اش تنها یک بازتوزیع تولید از بخش خصوصی به بخش دولتی خواهد بود.
جهت آشنایی با دیدگاههای مختلف در خصوص کسری بودجه در زیر 4 دیدگاه کلاسیک ها، نئوکلاسیک ها، کینزینها و ریکاردینها به طور خلاصه توضیح داده می شود:
اسلاید 3 :
دیدگاه کلاسیک ها
بر اساس نظريه كلاسيكها كسري بودجه بصورت ذيل تعريف مي شود:
BD =G –NT
در نظريه دولت كلاسيك، وظايف دولت محدود به تأمين امنيت، دفاع و تأمين برخي كالاهاي عمومي مي شود و مخارج دولت مربوط به هزينه هاي انجام اين وظايف است و درآمدهاي دولت از طريق دريافت ماليات ها تأمين مي شود. طرفداران نظريه دولت كلاسيك معتقدند دولت براي جلوگيري از رشد بي رويه بخش عمومي و مخارج دولت افزايش ماليات ها و افزايش تورم موظف است تعادل بودجه را سالانه با تنظيم مخارج نسبت به درآمدها رعايت كند
اسلاید 4 :
دیدگاه نئوکلاسیک ها
نئوكلاسيك ها فرض اشتغال كامل در بلند مدت را صادق مي دانند. بنابراين اعتقاد دارند تغيير دركسر بودجه دولت تغيير در تركيب واقعي نخواهد داشت. چون محصول ناخالص ملي را ثابت ميدانند، لذا هرگونه تغيير در كسري بودجه (G-T) با تركيبي از تغييرات اقلام ديگر تقاضاي كل مواجه خواهد بود.
G-T=(S-I)+(M-X)
از نظر آنان در هر سطحي GNP با افزايش كسري بودجه سهمي از GNP كه به سرمايه گذاري تخصيص مي يابد كمتر مي گردد. در مقابل قسمتي از GNP كه به مصرف و مخارج دولت اختصاص دارد بيشتر مي شود.
اسلاید 5 :
دیدگاه کینزینها
از نظر کینز مهمترین وظیفه دولت ایجاد ثبات اقتصادی است و نباید به تعادل یا عدم تعادل بودجه توجه شود از نظر وی در شرایط رکود اقتصادی تنها از طریق افزایش مخارج دولت می توان تقاضای کل را افزایش داد پس این نوع کسری بودجه به دلیل اثر مثبتی که بر انبساط اقتصاد ملی دارد نه تنها نامطلوب نیست بلکه بسیار مطلوب ارزیابی می شود.
رهیافت کامل تر نظریه عدم تعادل کینزی نظریه تعادل ادواری بودجه است به موجب این نظریه بودجه دولت می تواند در یک دوره تجاری چندساله متوازن شود یعنی کسری بودجه ایجاد شده در دوره رکود اقتصادی (ناشی از کاهش درآمدهای مالیاتی، افزایش کمک های بلاعوض و مخارج سرمایه گذاری دولت) را با مازاد بودجه دوره رونق اقتصادی (ناشی از افزایش درآمدهای مالیاتی، کاهش کمک های بلاعوض و مخارج سرمایه گذاری دولت) جبران کرد.
اسلاید 6 :
دیدگاه ریکاردینها (برابری ریکاردوئی)
مطابق اين فرضيه كسري بودجه دولت بطور مستقيم سبب افزايش مقدار جايگزين كاملاً برابر در پس اندازها مي شود. براساس اين تعادلي كه توسط رابرت بارو بيان شده است تصميمات مصرف كنندگان بر پايه استراتژي بهينه صورت مي گيرد.بدين ترتيب كه چون
مردم انتظار دارند كسري بودجه فعلي دولت از طريق درآمدهاي مالياتي درآينده جبران خواهد شد بنابراين مردم مصرف و پس انداز فعلي خود را تعديل مي كنند. به عبارت ديگر مردم سعي ميكنند تا پس اندازه هاي شخصي خود را (به منظور پرداخت آن بصورت ماليات در آينده) افزايش دهند. اين رفتار مصرف كنندگان سبب مي شود تا كسري بودجه دولت بر تقاضاي كل نرخ هاي بهره و توليد ناخالص ملي وساير متغيرها اثري نداشته باشد.
اسلاید 7 :
تعدادی عبارات کلیدی در خصوص کسری بودجه
deficit spending
fiscal policy
balanced budget
عبارات کسری بودجه و سیاست مالی لزوماً مترادف نیستند
کسری بودجه ناشی از اعمال یک نوع سیاست مالی خاص است اما اعمال سیاست مالی همیشه منجر به کسری بودجه نمی شود.
اسلاید 8 :
کسریهای ادواری و ساختاری و سیاست مالی احتیاطی
زمانی که اثرات یک سیاست را بر روی تغییرات در اقتصاد می سنجیم تفاوت اساسی و مهمی بین کسری دوره ای و ساختاری وجود دارد
تثبیت کننده های خودکار:
درآمدهای مالیاتی در فاز انبساط از سیکل تجاری افزایش و در فاز انقباضی کاهش می یابند اما مخارج دولت در فاز انقباضی کاهش و در فاز انبساطی افزایش می یابد به این عناصر ضد ادواری از کسری تثبیت کننده های خودکار گفته می شود.
کسری ساختاری :
در واقع عکس العمل سیاست مالی است و آن بخشی از کسری است که در هر مرحله از اداوار تجاری (رونق یا رکود) ثابت و تغییرناپذیر است
اسلاید 9 :
نمودار 1 نشان می دهد میزان کسری بودجه تعدیل یافته واقعی و سیکلی را، که این دو با هم حرکت می کنند آنالیزهای این مقاله برابری بین کسری سیکلی و واقعی را نشان می دهد اما در این مقاله منحصراً تأکید بر روی کسری ساختاری است
اسلاید 10 :
منافع حاصل از کسری بودجه
میزان اثربخشی کسری بودجه به دو عامل بستگی دارد:
شیب منحنی عرضه کل
چه میزان منحنی تقاضای کل با ایجاد کسری بودجه منتقل می شود
اسلاید 11 :
دلایل اثرگذاری کسری بودجه
باید تولید {را از طریق افزایش تقاضا} افزایش داد
تولید بالقوه واقعی > تولید بالفعل واقعی ← شکاف GNP ← بیکاری فراوان مدت دار وجود دارد
اقتصاد بازار نمی تواند تقاضای کل را در سطح تولید (عرضه) اشتغال کامل نگه دارد. یعنی کمبود تقاضا برای کالا و خدمات وجود دارد
دولت کسری بودجه ایجاد می کند { یا از طریق ↑ G یا از طریق ↓ T }
1ـ تولید بالفعل به تولید بالقوه (اشتغال کامل) نزدیکتر شود
2ـ رشد تولید بالفعل واقعی نسبت به قبل افزایش یابد.
3ـ سرمایه گذاری افزایش می یابد (تشکیل سرمایه) رشد تولید بالقوه نسبت به قبل افزایش می یابد.
کسری بودجه می تواند بر نرخ رشد اقتصادی تأثیر گذارد.
اسلاید 14 :
کسری بودجه و انباشت سرمایه
از آنجا که تولید حقیقی اقتصاد وابسته به عوامل کار و سرمایه می باشد یعنی
y =f(N,K)
تولید نهایی کار و سرمایه هردو مثبت است
نرخ رشد نیروی کار با نرخ رشد جمعیت اغلب مترادف گرفته می شود که آن نیز وابسته به ملاحظات اقتصادی می باشد.
اندازه ذخیره سرمایه نیز به مجموع عوامل اقتصادی وابسته می باشد
اگر بنگاهها انتظار رشد تولید را داشته باشند ← K ↑ می دهند
بنگاهها تولیدی که باعث حداکثرشدن سود می شود را همراه با نسبت بهینه تعیین می کنند.
اسلاید 15 :
کسری بودجه و انباشت سرمایه
اگر بنگاهها انتظار رشد تولید را داشته باشند ← K ↑ می دهند سرمایه گذاری، افزایش می یابد که نتیجه آن رشد تولید خواهد بود.
چنانچه در اقتصاد کمبود تقاضا برای کالاها و خدمات وجود داشته باشد، اقتصاد طی دوره های طولانی با بیکاری مواجهه خواهد شد نتیجه آن رشد آهسته اقتصاد، انتظار کاهش رشد تولید و نهایتاً کاهش سرمایه گذاری خواهد بود.
زمانی که به دلیل کمبود تقاضا کسری بودجه ایجاد می شود، تقاضا برای کالاها و خدمات افزایش، بنگاهها انتظار رشد تولید را خواهند داشت که در نتیجه آن تشکیل سرمایه افزایش و رشد اقتصادی حاصل خواهد شد.
اسلاید 16 :
کسری ها و سیکل های تجاری متقارن
چنانچه نوسانات تقاضای کل در اطراف تولید بالقوه متقارن باشد مانند آنچه در نمودار زیر مشاهده می شود و تولید بالقوه به صورت یک مسیر مستقیم طی زمان قرار گیرد هرگونه جابجایی در تقاضای کل حول سطح تولید بالقوه متقارن خواهد بود.
در این حالت ممکن است به نفع جامعه باشد چنانچه دولت کسری بودجه را در فاز انقباضی از سیکل اجرا کند.
اسلاید 18 :
منافع ثبات تولید یا تولید پایدار
تولید با ثبات می تواند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد و در نتیجه سرمایه گذاری افزایش می یابد. و در نتیجه افزایش سرمایه گذاری و موجودی سرمایه سطح تولید بالقوه نیز افزایش می یابد و اقتصاد می تواند به یک نرخ رشد بالا برسد بعلاوه سودها می توانند افزایش یابند اگر رشد تولید با ثبات، ثبات بیشتر در مصرف را نتیجه دهد.
اسلاید 19 :
منافع ثبات تولید اسمی
چنانچه سیکل های تولید اسمی متقارن باشند مزایای فراوانی از ثبات تقاضای کل وجود دارد اما حرکات سیکلی GNP حقیقی به دلایل زیر نامتقارن می باشند:
1ـ شیب منحنی عرضه کل
2ـ سیاست مالی مصلحتی تثبیتی
اسلاید 20 :
شیب منحنی عرضه کل
منحنی عرضه کل در سطح بالاتر از تولید بالقوه y* شیب تندتری دارد مانند آنچه در شکل 3 مشاهده می شود. وقتی تقاضای کل به طور تصادفی و متقارن به سمت بالا و پایین منتقل می شود تغییرات یکسانی را در تولید واقعی موجب نمی شود.
