بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
مديريت بحران
Crisis Management
اسلاید 3 :
مطالب مهم آموزشی در این مجموعه
تعریف بحران و مديريت بحران
تاریخچه مدیریت بحران
شرح انواع بحران، اثرات و مراحل زماني وقوع حوادث و بلايا
تعریف بحران سازمانی
آشنایی با خصوصيات رهبران و مديران بحران
GIS در مدیریت بحران
خصوصیات اصلی و مشترک بحران
اسلاید 4 :
تعریف بحران و مديريت بحران
بلاياي طبيعي، حوادث فاجعهباري هستند که با صدمات و خسارات گسترده همراه مي باشند.هنگام بروز فاجعه عوامل تهديد کننده جان و مال انسان چهره نمايانتري به خود ميگيرند و قرباني شدن تعدادي از انسانهاي بيگناه، اجتنابناپذير است.در اين مواقع بايد تمام تمهيدات لازم را بهکار گرفت تا از احتمال گسترش دامنه فاجعه و ويراني بيشتر جلوگيري شود. بنابراين لازم است براي پيشبيني و شناسايي اثر حوادث و آسيبهاي مختلف و برقراري ضابطه و چارچوبي براي خنثي سازي يا حداقل کاهش اين اثرات، تلاش گستردهاي به عمل آيد و آنچه که به عنوان برنامه مقابله با فاجعه شامل مشکلات و نيازهاي چنين اقدامي تاکنون تنظيم و تدوين شده است ، صرفا پارهاي از فرآيندگسترده و همه جانبه مقابله با بحران است.
اسلاید 5 :
تعریف بحران و مديريت بحران
آمادگي در برابر حوادث حتي در صورت نسبي و درحد تشريفات ميتواند در صورت بروز فاجعه شرايط متفاوتي ايجاد کند، براي حفظ آمادگي بايد از تمام وقايعي که هنگام بروز فاجعه روي مي دهد، درک صحيح و کاملي داشته باشيم.
مديران بحران و کساني که به نحوي درگير با مسائل مقابله با حوادث غير مترقبه اند، مجبور نيستند که ازصفر شروع کنند.هرچند فاجعه يک رويداد ناگوار غيرعادي است امادرهر صورت جوامع بشري با گونه هاي مختلف آن برخوردکرده اند و ساکنين مناطق آسيب ديده به شکلي خود را با وضعيت بحراني سازگار ميکنند.
اسلاید 6 :
تعریف بحران و مديريت بحران
فاجعه درهر شکلي و آمادگي مردم درهرسطحي که باشد، بالاخره راهي براي سازگاري با محيط وجود دارد.
اگر به فکرسازماندهي مديريت بحران هستيم،نخست بايد ببينيم مردم چراوچگونه خودرابا شرايط غير عادي سازگار ميکنند. يک دليل مهم اينست که بيشتر حوادث غير مترقبه در مقايسه با انسانها و منابع مادي باقيمانده از عظمت و سنگيني قابل ملاحظه اي برخوردار نيستند. يعني جامعه آسيب ديده بلافاصله ميتواند با بسيج سريع امکانات و تلاش همه جانبه خود،همچنين کمک گرفتن از جوامع همجوار برشرايط چيره شود. البته اين واقعيت را نبايد فراموش کرد که براي رفع شرايط اظطراري وبازگرداندن جامعه به حالت اوليه، مشکلات اساسي و نيازهايي نيز وجود دارند که بايد به موقع پاسخ گفته شود.
اما مسئله اينست که قابليت انعطاف وانطباق افراد و توده هاي جوامع بشري با حوادث فيزيکي و تشنجات اجتماعي،چندان غير قابل پيش بيني نيست.
اسلاید 7 :
تعریف بحران و مديريت بحران
بیشتر مشکلاتي که در رابطه با فاجعه مطرح است (يا حداقل بخشي از اين مشکلات)، مربوط به ويژگي سازماني و اطلاعاتي آن و يافتن راه حل هاي ممکن در اين راستا، بزرگترين و مهمترين هدف مديريت بحران است.
چون برنامه ريزي براي پيش بيني و حفظ آمادگي در برابر بروز حوادث به تنهايي پاسخگو نيست، بنابراين واکنش سريع و اقدام عاجل براي بازگرداندن جامعه به شرايط عادي از اهميت ويژه اي برخوردار است. اما در صورت هرگونه آمادگي قبلي حتي به صورت تشريفاتي شرايط متفاوتي بوجود خواهد آمد و مي تواند توانايي هر گونه اقدام لازم براي واکنش سريع در برابر حادثه را نيز افزايش دهد.
اسلاید 8 :
تعريف بحران
عبارت بحران، نخستين بار توسط رابرت مك نامارابه هنگام پيشامد امكان درگيري موشكي ميان آمريكا و كوبا عنوان گرديد
بحران عبارتند از: حادثهاي كه به طور طبيعي و يا توسط بشر ،به طور ناگهاني و يا به صورت فزاينده به وجود آيد؛و سختي و مشقتي را به جامعه انساني تحميل نمايد كه جهت برطرف كردن آن نياز به اقدامات اساسي و فوقالعاده باشد
بحران عبارت است از :هر چیزی که می تواند تأثیراتی فراگیر ، چشم گیر ودست وپاگیر بر روی فرد ،سازمان یا جامعه داشته باشد
لاري اسميت، رئيس مؤسسه بحران، واژة بحران را به اين صورت تعريف ميكند: يك اغتشاش عمده در سازمان كه داراي پوشش خبري گسترده اي شده و كنجكاوي مردم درباره اين موضوع بر فعاليتهاي عادي سازمان اثر ميگذارد و ميتواند اثر سياسي، قانوني، مالي و دولتي بر سازمان بگذارد
اسلاید 10 :
اضطرار و فاجعه
تعریف اضطرار Crisis عبارتست از اتفاقی که بطور معمولی روی می دهد و در محدوده کوچکی برای عده خاصی روی میدهد و باز گرداندن این شرایط به شاریط عادی کار دشواری نیست مانند آتش سوزی یک واحد مسکونی – دزدی و . .
تعریف disaster حادثه یا فاجعه یا بلاء حوادثی که بروز آنها موجب به بار آمدن خسارات تلفات زیادی خواهد شد. (مقیاس وسیع تر) حادثه گویند. بحران نیز عبارت از شرایطی است که در آن با غافلگیری، کمبود اطلاعات، و محدودیت زمان برای تصمیم گیری مواجه می شویم. سپس با بهره گیری از فناوری نوین جهت کاهش تلفات جانی و مالی باشیم.
تعاریف کلیدی در بحران
اسلاید 11 :
تاریخچه مدیریت بحران
مدیریت بحران برای اولین بار 5 قرن توسط مک فامارو قبل از امکان درگیری موشکی آمریکا و کوبا مطرح شد.
مدیریت بحران در بلایای طبیعی اولین بار در سال 1989 در هشتمین کنفرانس جهانی زلزله در آمریکا توسط دکتر فرانس پریس مطرح شد.
در ایران در تاریخ 1348 قانون پیشگیری و مبارزه با خطرات سیل به تصویب مجلس رسید و بعد در سال 1386 قانون مدیریت بحران کشور به تصویب مجلس رسید که به صورت سازمان شکل گرفت.
اسلاید 12 :
بحران
بی قانونی ، بلا تکليفی ،
بی نظمی وبی برنامگی
حادثه ، حاد ، حیاتی
ناگهانی ، نابودی ، نیاز
اغتشاش ، آسیب ،
آشفتگی ، اصطکاک
رویداد ، رهایی ، رفتار
غیر عادی
اسلاید 13 :
انواع بحران
بحران های طبیعی : (حوادث غیر مترقبه مانند سیل و.)
بحران های تکنولوژیکی : (به سبب دخالتهای ناآگاهانه بشر در طبیعت مانند تغییرات بیولوژیکی یا نشت مواد خطرناک در طبیعت و.)
بحران های سیاسی : (به سبب دخالتهای آگاهانه انسان مانند جنگ و..)
اسلاید 14 :
یک واقعه طبیعی است که در کنار سکونتگاه مردم به وقوع می پیوندد و بنیان ومنابع جامعه را در معرض تهدید سانحه قرار می دهد . این قبیل وقایع می توانند به دلیل زیست محیطی، جغرافیایی، زمین لرزه و . در محیط مصنوع رخ دهند .
Natural Hazardخطر طبیعی
حوادثی است که بخش اعظم اموال، زیر ساخت هایا فعالیت های اقتصادی مردم را بطور مستقیم یا غیر مستقیم به واسطه اثرات حوادث صنعتی، انفجارات هسته ای، تصادم هواپیما و آلودگیهای شیمیایی و . دچار آسیب می کند.
Technological Disasters سوانح تکنولوژیکی
اسلاید 15 :
انـواع بـحـران
اسلاید 16 :
انواع بحران از دیدی دیگر
برای اینکه بتوان بحرانها را شناسایی و تفکیک کرد بهتر است که آنها را دستهبندی کرده و مبناهایی را برای تفکیک آنها در نظر گرفت.
الف ـ طبقهبندی بحرانها از لحاظ ناگهانی بودن یا تدریجی بودن آنها: بعضی از بحرانها به صورت ناگهانی و یک دفعه بهوجود میآیند و اثرات ناگهانی بر محیط درونی و بیرونی سازمان میگذارند. به این بحرانها، بحرانهای ناگهانی میگویند.
در مقابل این بحرانها، بحرانهای تدریجی وجود دارندکه از یکسری مسائل بحرانخیز شروع میشوندو در طول زمان تقویت شده و تا یک سطح آستانه ادامه و سپس بروز پیدا میکنند. برای مقایسه بحرانهای ناگهانی و تدریجی میتوان از 6 ویژگی کلیدی استفاده کرد. بحرانهای ناگهانی باسرعت بهوجود میآیند،قابلیت پیش بینی کمی دارند ،صراحت و روشنی آنها متمرکز است، آشکارند،ازیک رویداد مشخص یکدفعهای شروع میشوند،دریک زمان ثابت به وقوع میپیوندند و از عدم انطباق سازمان با یک جنبه یا تعداد کمی از جنبه های محیطی حاصل میشوند
اسلاید 17 :
انواع بحران از دیدی دیگر
در مقایسه، بحرانهای تدریجی ،به صورت تدریجی و تجمعی به وجود می آیند، قابلیت پیش بینی زیادی دارند، واضح و روشن نیستند، نقطه شروع آنها از یک سطح آستانه است، با گذشت زمان احتمال وقوع آنها بیشتر می شود و از عدم انطباق سازمان با چندین جنبه از محیط به وجود می آیند
اسلاید 18 :
انواع بحران از دیدی دیگر
ب ـ طبقهبندی بحران از دیدگاه «پارسونز»: پارسونز سه نوع بحران را بیان میکند که عبارتند از :
1 ـ بحرانهای فوری: این بحرانها دارای هیچگونه علامت هشداردهندة قبلی نیستند و سازمانها نیز قادر به تحقیق در مورد آنها و نیز برنامهریزی برای دفع آنها نیستند.
2 ـ بحرانهایی که به صورت تدریجی ظاهر میشوند: این بحرانها به آهستگی ایجاد میشوند. میتوان آنها را متوقف کرد و یا از طریق اقدامات سازمانی آنها را محدود ساخت.
3 ـ بحرانهای ادامهدار: این بحرانها هفتهها، ماهها و یا حتی سالها به طول میانجامند. استراتژیهای مواجهه شدن با این بحرانها در موقعیتهای متفاوت بستگی دارد به فشارهای زمانی، گستردگی کنترل و میزان عظیم بودن این وقایع. میتوان از سه معیار سطح تهدید، فشار زمانی، و شدت وقایع، در طبقهبندی و شناسایی بحرانها استفاده کرد و میتوان از این طریق به مدیران نشان داد که چه زمانی یک پدیده و یا یک مشکل میتواند تبدیل به یک بحران شود.
اسلاید 19 :
انواع بحران از دیدی دیگر
«بورنت» با استفاده از این سه معیار و نیز معیار تعداد گزینههای واکنش یا پاسخگویی، ماتریسی را برای طبقهبندی بحرانها پیشنهاد کرده که در آن 16خانه وجود دارد. سطح تهدید در دو سطح بالا و پایین ،تعداد گزینههای واکنشی در دو طبقه کم و زیاد، فشار زمانی در دو حد کم و شدید ، و درجه کنترل در دو سطح بالا و پایین در نظر گرفته شده اند. پدیده ها در این 16خانه به چهار سطح دستهبندی شدهاند. سطح یک زمانی است که سطح تهدید پایین، تعداد گزینه های واکنشی زیاد ، فشار زمانی کم ودرجه کنترل بالا است. سطح چهار زمانی است که سطح تهدیدها بالا ،تعداد گزینه های واکنشی کم یا زیاد ، فشار زمانی شدید و درجه کنترل پایین یا بالا باشد. «بورنت» میگوید هرچه سطح پدیده یا مشکل از سطح یک به سطح چهار نزدیک شود احتمال تبدیل آن مشکل یا پدیده به یک بحران بیشتر میشود
اسلاید 20 :
تقسيم بندي بحران ها به لحاظ موضوع
به اعتبار موضوع بحران ها در اشكال اجتماعي، سياسي، فرهنگي،اقتصادي، نظامي و . بروز و ظهور مي يابند . در زير به تعدادي از آنهامي پردازيم:
-بحران اجتماعي يك بحران اجتماعي، زماني حادث مي شود كهاختلالاتي در جامعه پديد آمده باشد كه تعادل عمومي، عملكرد بهنجار و معمول حيات اجتماعي را به مخاطره افكند . يك بحران عمومي اجتماعي نشان از آن دارد كه جامعه، فاقد توانايي سامان يابي و حفظ نظم اجتماعياست و استعداد دروني خود را براي حل مسائل مربوط به توسعه جامعه ازدست داده است.
-بحران سياسي
بحران سياسي، بحران مشروعيت نظام حاكم است .اين زمان است كه نخبگان سياسي يك جامعه استعداد و قابليت توليد وبازتوليد ارتباطات و مناسبات مبتني بر اعتماد و مقبوليت خود را از دستمي دهند و سيستم سياسي دچار ناكارآمدي مي شود.
