پاورپوینت اصول فارماکولوژی مامایی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

اصول فارماکولوژی مامایی

اسلاید 3 :

دارو درمانی
فنون داروسازی تراپوتیک
فارماکوکینتیک فارماکودینامیک

اسلاید 4 :

فنون داروسازی مرحله عرضه دارو برای ورود به بدن
پیروی بیمار از دستور فرمولاسیون دارو
پیروی بیمار از دستور:اطاعت بیمار از دستور پزشک،مطابقت مصرف دارو با دستور پزشک.
40% بیماران اشتباهات بزرگی در اجرای دستور پزشک دارند و تنها 1 تا 5% دستور دقیق را اجرا می کنند.
عوامل موثر در عدم پیروی از دستور:بیماران آبستنی که خود را سالم تصور می کنند،ترس از آسیب دیدن جنین،زندگی منفرد،مصرف بیش از 3 دارو،کاهش حرکات دستگاه گوارش در دوران بارداری

اسلاید 5 :

فرمولاسیون دارو:
نگهداری مناسب دارو

مواد جانبی اضافه شده جهت تهیه یک شکل دارویی: تفاوت ارزش زیستی یک دارو با برند های مختلف،آثار بالینی ناخواسته(پس به بیمار آموزش داده شود بدون مشورت با پزشک یا داروساز برند دارو را تغییر ندهد)

تاثیر شکل دارویی بر سرعت جذب دارو

اسلاید 6 :

فارماکوکینتیک بدن چگونه با دارو برخورد می کند

جذب توزیع متابولیسم دفع

فارماکوکینتیک برای داروهایی که پنجره درمانی باریکی دارند همچون لیتیوم،دیگوکسین،ضد صرع ها،وارفارین،انسولین اهمیت دارد.

اسلاید 7 :

جذب داروها
فرمولاسیون
راه تجویز
نحوه گذار دارو از ممبرین ها: دیواره روده،دیواره مویرگ ها،ممبرین های سلولی،سد خونی مغز،جفت،سد خون و شیر

اسلاید 8 :

راه تجویز

راه دهان
راه زیرزبانی:تسریع اثر دارو،عبور اولیه کبدی ندارد،خون وریدی این منطقه مستقیم وارد گردش خون عمومی می شود

راه رکتال:از تاثیر کبد در امان

راه عضلانی:با جذب نامنظم همراه،تنها محلول های خنثی و با حجم کم

راه زیر جلدی:سرعت جذب کمتر از راه عضلانی ولی درد کمتر است. در بارداری گردش خون محیطی دچار اتساع می شود که جذب داروها از این راه افزایش می یابد.خطر بروز هیپوگلیسمی در بیماران دیابتی

راه وریدی:مانند سولفات منیزیوم
راه اپیدورال

راه استنشاقی:مانند داروهای بیماران آسمی

راه موضعی:مانند مصرف پروستاگلاندین ها از راه مهبل

راه قطره ها:مانند قطره های چشمی

اسلاید 9 :

راه دهان
به چند عامل بستگی دارد:

وضعیت معده:حضور غذا،حرکات معده،PH معده
بدی جذب
متابولیسم کبدی

چند نکته:

داروهای محرک سطوح دهان و مری مانند:آسپرین،آهن،املاح پتاسیم پس فرد باید وضعیت قائم بدن پس از 30 دقیقه مصرف را داشته باشد.

کاهش حرکات گوارشی در حاملگی موجب تاخیر جذب بعضی از داروها می شود و اثر بخشی داروهایی همچون داروهای ضد صرع کاهش می یابد.

بیماران مستعد میگرن در دوران بارداری از ضد دردهای به شکل مایع باید استفاده کنند.
آهن به شکل فرو بهترین جذب را دارد برعکس فریک.مصرف با ویتامین Cو ممانعت از خوردن با ضد اسید

اسلاید 10 :

توزیع دارو

پیوند پروتئینی پلاسما
قابلیت انحلال دارو در چربی
کیفیت پیوند پذیری دارو
چگونگی وضعیت گردش خون
مرحله چرخه زندگی
چگونگی بیمار

اسلاید 11 :

پروتئین های پلاسما

بعضی داروها همچون وارفارین،نیفدیپین،ضد افسردگی های سه حلقه ای با پروتئین ها به خصوص آلبومین باند می شوند.

در حالت طبیعی بخش پیوندی دارو با بخش آزاد در پلاسما در حال تعادل یا تراز است.

بخش پیوندی به صورت انبار ذخیره دارو عمل می کند و فعالیت بیولوژیک دارو مربوط به بخش آزاد است.
در حاملگی،نوزادی،بدی تغذیه،سوختگی شدید مقدار پروتئین برای پیوند کاهش می یابد.

بعضی از داروها مانند آسپرین موجب جدا شدن بیلیروبین از محل پیوند آلبومین های پلاسما می شوند و جانشین آن می گردند.پس برای نوزادان و مادران شیرده نباید آسپرین تجویز کرد.

اسلاید 12 :

قابلیت انحلال در چربی ها

میزان وسعت انحلال داروها در بافت های چربی بدن.به عنوان مثال نیتروس اکساید تا حدی در بافت های چربی حل می شود.پس در زنان حامله که ذخیره چربی بافتی زیاد دارند باید مقدار زیادتری دارو تجویز کرد و بعد از بیهوشی عوارض دارو طولانی تر خواهد بود.

بنزودیازپین ها در کلیه بافت های چربی وارد می شوند پس آثار ترک دارو طولانی خواهد بود.

اسلاید 13 :

خصوصیات پیوندی دارو

خصوصیات پیوندی غیر عادی: تتراسایکلین با استخوانها و دندان های درحال رشد پیوند برقرار می کند پس برای کودکان و مادران شیرده نمی توان تجویز کرد.
داروی ضد مالاریای کلروکین با شبکیه افراد بالغ یا جنین پیوند برقرار می کند.

اسلاید 14 :

گردش خون در بافت ها

بعضی بافت ها نسبت به بافت های دیگر خون بیشتری دریافت می کنند پس داروی تجویز شده به مقدار بیشتری در این بافت ها گردش دارد.
گردش خون در مغز بسیار بیشتر از گردش خون در استخوان ها است.
داروهای تجویز شده از راه زیر جلد یا عضله ممکن است به مقدار کافی جذب نشود.

اسلاید 15 :

نوزادان

بدن نوزاد بیش از معمول حاوی آب و به نسبتی کمتر از معمول حاوی چربی است.به عنوان مثال ویتامین K توزیعش در بدن نوزاد محدود است.

نالوکسان برای نوزاد به میزان 10 میکروگرم/کیلوگرم تجویز می شود در حالی که برای فرد بالغ 1 تا 3 میکروگرم/کیلوگرم است.

سد خونی مغز در نوزاد تکامل نیافته پس داروهای تجویز شده در مادر شیرده به آسانی در مغز نفوذ می کند.

اسلاید 16 :

حاملگی و شیردهی

جفت سد موثری در برابر عبور داروها نیست.اکثر داروهایی که در چربی محلولند از جفت عبور می کند.
با نازک شدن جفت در مراحل آخر آبستنی میزان وصول دارو به جنین زیاد می شود.

اسلاید 17 :

داروهای بالقوه مضر برای جنین

اسلاید 20 :

داروهای ممنوع در زنان شیرده