بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
جایگزینی آرد ماهی با منابع پروتئین گیاهی در جیره آبزیان
اسلاید 3 :
مهم ترین مساله در تکثیر و پرورش آبزیان تهیه غذا و تغذیه آن هاست.
غذا بیش از نیمی از هزینه های تولید را به خود اختصاص می دهد.
به طور معمول، ماهیان گوشتخوار منابع پروتئین جانوری مانند آرد ماهی را برای تامین انرژی ترجیح می دهند.
آرد ماهی یک منبع عالی از پروتئین، اسیدآمینه های ضروری، مواد معدنی، چربی و ویتامین هاست.
غلظت بالای مواد مغذی بخصوص پروتئین در آرد ماهی باعث شده که به عنوان یک ترکیب غذایی گران قیمت محسوب شود.
بدلیل افزایش تقاضای آرد ماهی برای تهیه جیره غذایی و در دسترس نبودن همیشگی آن، محققان به دنبال جایگزین کردن یک منبع پروتئینی با قابلیت دسترسی بیشتر و ارزان تر هستند.
در این میان، پروتئین های گیاهی بهترین جایگزین برای آرد ماهی در جیره غذایی محسوب می شوند.
اسلاید 4 :
گران قیمت ترین ماده مغذی موجود در جیره غذایی است.
مقدار پروتئین در جیره های غذایی گونه های پرورشی با توجه به گونه آبزی، منبع پروتئین، شرایط محیطی و اندازه ماهی متفاوت بوده و از 30 تا 50 درصد در نوسان است.
در طبیعت بیش از 200 نوع اسیدآمینه وجود دارد. از این تعداد، 10 اسیدآمینه ضروری در بدن آبزی ساخته نمی شود و باید به جیره غذایی اضافه شود.
پروتئین برای رشد، نگهداری و بازسازی بافت ها، تولید هورمون ها و آنزیم های مورد نیاز برای عملکرد بدن لازم می باشد.
نقش پروتئین در جیره های غذایی
اسلاید 5 :
آرد ماهی
آرد ماهی، آردی قهوه ای رنگ است که از پختن، فشار، خشک کردن و آسیاب کردن ماهی تازه خام یا ضایعات ماهی بدست می آید.
به علت داشتن منبع غنی از مواد مغذی ضروری، اسید های آمینه، اسیدهای چرب ضروری، ویتامین ها و مواد معدنی، از منبع پروتئینی با اهمیت، در جیره غذایی بخصوص در ماهیان گوشتخوار می باشد.
آرد ماهی عموما از ماهیان کوچک دریایی که حاوی درصد بالایی از روغن و استخوان هستند تهیه می شوند.
گروه های اصلی ماهیان برای تولید آرد ماهی در جهان شامل آنچوی، هرینگ، ساردین و اسملت ها می باشند.
اسلاید 6 :
مزایای استفاده از آرد ماهی در جیره آبزیان پرورشی
باعث افزایش کارایی غذا و بازدهی رشد می شود.
باعث خوشمزگی غذا و هضم و جذب بهتر می شود.
آرد ماهی تعادل مناسبی از اسید آمینه ضروری، فسفولیپیدها و اسیدهای چرب را در جیره غذایی ایجاد می کند.
با کمک به سیستم ایمنی باعث مقاومت آبزی در برابر بیماری ها می شود.
اسلاید 7 :
اهمیت جایگزینی آرد ماهی با سایر منابع پروتئینی در جیره آبزیان
باعث کاهش هزینه های غذادهی می شود.
عدم وجود منابع پایدار
تولید آرد ماهی در نقط محدود در جهان
ریسک های مرتبط با انتقال بیماری ها
دسترسی محدود در آینده مانعی برای استفاده از آرد ماهی در جیره غذایی آبزیان خواهد بود.
کیفیت آرد ماهی همیشه ثابت نیست و ممکن است با موادی مثل استخوان، فلس، باله ماهی، ماسه، پودر خون، میگو و ضایعات مرغ مخلوط باشد.
اسلاید 8 :
منابع غذایی گیاهی
پروتئین های گیاهی مناسب ترین جایگزین آرد ماهی هستند.
مکمل های پروتئین گیاهی و دانه های حبوبات در جیره غذایی ماهیان استفاده می شود.
از منابع گیاهی مانند: آرد پنبه دانه، آرد سویا، کانولا، آرد گندم، ذرت و . استفاده می شود.
استفاده از آرد های گیاهی می تواند باعث کاهش فشار بر صید منابع دریایی شود که از لحاظ زیست محیطی حائز اهمیت می باشد.
اسلاید 9 :
برای اینکه یک ماده گیاهی به عنوان منبع پروتئین جایگزین آرد ماهی شود باید ویژگی هایی مانند: دسترسی آسان، قیمت مناسب، قابلیت نگهداری، جابجایی و حمل و نقل آسان باشد.
برخی ویژگی های تغذیه ای مانند: میزان فیبر، نشاسته، کربوهیدرات های نا محلول و مواد ضد تغذیه ای پایین، میزان پروتئین بالا، قابل هضم و خوش خوراک باشد.
یکی از مهم ترین مشکلات اصلی استفاده از منابع پروتئین گیاهی در جیره غذایی آبزیان وجود عوامل ضد تغذیه ای است که این عوامل ضد تغذیه ای ترکیباتی هستند که اثرات منفی بر روی هضم غذا و همچنین روی عملکردهای متابولیکی بدن می گذارند.
اسلاید 10 :
جایگزینی آرد ماهی با کنجاله سویای تخمیر شده یا کنجاله معمولی سویا در رژیم غذایی میگوی Litopenaeus vanamei اقیانوس آرام
کنجاله سویای تخمیر شده حاوی مقادیر بالای پروتئین و اسید آمینه است که ارزش غذایی جیره را بهبود می بخشد.
طی فرآیند تخمیر، میزان مواد آلی مغذی و اسید آمینه ای مثل لایزین، متیونین، تریپتوفان در ترکیب افزایش می یابد.
تخمیر کنجاله سویا موجب کاهش ترکیبات ضد تغذیه ای و اثرات ناشی از آن شده و قابلیت هضم مواد مغذی آن را افزایش می دهد.
این فرایند میزان مهار کننده تریپسین، آنتی ژن های سویا، پلی ساکاریدهای غیر نشاسته ای و سایر فاکتورهای ضد تغذیه ای موجود در کنجاله سویا را کاهش می دهد.
برای تخمیر پروتئین موجود در سویا از چندین باکتری خانواده باسیلوس نظیر باسیلوس سوبتلیس و قارچ Aspergillus oryzae استفاده می شود.
باعث بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن می شود.
کنجاله سویای تخمیر شده
اسلاید 11 :
کنجاله سویا غنی از مواد ضد تغذیه ای است که می توانند هضم غذا و یا فیزیولوژی ماهیان گوشتخوار را دچار اختلال کنند.
یکی از مشکلات ضد تغذیه ای دانه سویا وجود ترکیباتی است که می توانند در سلول های جذبی روده و در مخاط روده اختلال ایجاد کنند و سلول ها را دچار تغییر و التهاب کنند.
بیشتر مواد ضد تغذیه ای سویا را می توان از طریق حرارت دادن و شستن با اتانول از بین برد و از باقی مانده آن به عنوان یک کنسانتره پروتئینی استفاده کرد.
کنجاله معمولی سویا
اسلاید 12 :
جیره های آزمایشی با سطوح مختلف کنجاله سویا تخمیر شده و کنجاله معمولی سویا با مقادیر 17، 33 و 50 درصد فرموله شده است.
سطوح آرد ماهی در جیره به ترتیب 15، 12 و 9 درصد بوده است.
جیره غذایی شاهد با 18 درصد آرد ماهی فرموله شده است.
فرمولاسیون جیره های غذایی
اسلاید 13 :
تمام مواد خوراکی وزن شده و با روغن ماهی و آب مقطر مخلوط شده و یک خمیر یکنواخت تشکیل شده است. مخلوط خمیری شکل غذا وارد دستگاه غذاساز شده و بصورت پلت هایی با اندازه مناسب (قطر 1/2 میلی متر) بیرون آمدند. پلت ها در دستگاه خشک کن به مدت 20 دقیقه در دمای 95 درجه سانتی گراد خشک شدند. غذا پس از خشک شدن بسته بندی و در یخچال قرار گرفتند.
آماده سازی و ساخت غذا
اسلاید 16 :
روش غذادهی
میگوها 15 روز سن داشتند.
بعد از 6 هفته نگهداری، وزن میگوها حدود 3 گرم رسید.
1400 میگو بصورت تصادفی در 28 قفس با عمق آب 0/8 متر توزیع شدند.
در هر قفس 50 میگو قرار دادند.
غذا دهی به میگوها طی مدت 8 هفته و بطور روزانه انجام گرفته است.
تغذیه به صورت دستی و روزانه در 4 وعده در ساعات 6، 11، 17 و 22 انجام گرفته است.
به صورت روزانه فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب، شامل دمای آب، آمونیاک، PH و میزان اکسیژن محلول اندازه گیری شده است که به ترتیب 27-32 درجه سانتی گراد، 0/05 > میلی گرم بر لیتر، 7/5-8/4 و 6/0< میلی گرم بر لیتر بوده است.
اسلاید 17 :
بعد از 8 هفته تغذیه، غذادهی به مدت 24 ساعت قطع شد. تمام میگوهای موجود در هر قفس شمارش و وزن شدند. شاخص های رشد و کارایی تغذیه شامل افزایش وزن (WG)، درصد بازماندگی، ضریب تبدیل غذایی (FCR)، نرخ کارایی پروتئین (PER) ، نرخ کارایی چربی (LRE)، ترکیب بدن و فعالیت آنزیم های گوارشی و بافت شناسی روده مورد ارزیابی قرار دادند.
اسلاید 18 :
شاخص های رشد
گروه شاهد بیشترین رشد و کمترین FCR را داشتند.
با کاهش سطح آرد ماهی در جیره غذایی، رشد (WG) کاهش یافت و FCR افزایش یافت.
اختلاف معنی داری بین WG و FCR گروه های SM17،FSM17 ،FSM33 و گروه شاهد مشاهده شد.
در مقایسه با گروه شاهد، وزن میگوها SM33، SM50 و FSM50 کاهش یافت و FCR بطور قابل توجهی افزایش یافت.
در جیره غذایی FSM وزن بالا و FCR کم تر بود نسبت به جیره غذایی SM.
درصد بازماندگی همه گروه ها اختلاف معنی داری نشان نداد.
اسلاید 19 :
ترکیب بدن
هیچ اختلاف معنی داری در میزان پروتئین خام در بین همه گروه ها مشاهده نشد بجز گروه SM50 که میزان پروتئین خام کمتری نسبت به گروه شاهد نشان داد.
میزان خاکستر گروه های SM33، SM50 و FSM50 بطور قابل توجهی کمتر از گروه شاهد بود.
میزان رطوبت و چربی خام در همه گروه ها هیچ اختلاف معنی داری نداشت.
اسلاید 20 :
فعالیت آنزیم های گوارشی
فعالیت آنزیم پروتئاز و آمیلاز در هپاتوپانکراس میگوهای گروه های SM17، FSM17 و FSM33 با گروه شاهد تفاوت معنی داری نداشتند اما فعالیت آنزیم های پروتئاز و آمیلاز گروه های SM33 و FSM50 از گروه شاهد کمتر بود.
فعالیت آنزیم لیپاز هپاتوپانکراس همه گروه ها در یک سطح قرار داشت.