بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
گردآوری داده Data Collection
اسلاید 3 :
فهرست مطالب
گردآوری داده
روشهاي گردآوری:
روشهای کتابخانه ای:
روشهای میدانی:
استفاده از اطلاعات و مستندات موجود
مشاهده
مصاحبه
پرسشنامه
روشهاي تکمیل پرسشنامه
انواع سوالات پرسشنامه
اهداف پرسشنامه
مراحل طراحي پرسشنامه
مفهوم اعتبار و پايايي در پرسشنامه و عوامل موثر بر آنها
اسلاید 4 :
گردآوری داده
فرآیندی منظم و هدفمند از جمع آوری ویژگی هایی در باره موضوع مورد پژوهش، متغیرهای تحت مطالعه، شرایط و محیط مربوطه
يكي از مراحل اساسی پژوهش بوده، چنانچه به شکلی مناسب و درست انجام شود، مراحل دیگر پژوهش همچون تجزيه و تحليل و نتيجه گيري از داده ها، دقیق و مبتنی بر واقعیت، با سرعت و دقت انجام خواهد شد.
اسلاید 5 :
مقدمه
یادآوری
جامعه
نمونه
نمونه گیری
برآورد
آماره
پارامتر
اسلاید 6 :
گردآوری داده (ادامه)
هر پژوهشگری با انتخاب نمونه ای از یک جامعه، تمایل دارد پارامتری را در جامعه بر اساس داده های موجود برآورد کند.
محقق باید در جمعیت تحت مطالعه خود (مجموع آزمودنی ها) داده هایی را جمع آوری کند.
داده های مورد نیاز باید با دقت و با کمترین خطا گردآوری شوند.
بنابراین، محقق نیازمند به کارگیری روش یا روشهای مناسب برای گردآوری داده است.
اسلاید 7 :
در جمع آوري داده بايد موارد زير را در نظر داشت
بدست آوردن داده به:
دقيقترين
سريعترين
ارزانترين
معتبرترين
روش ممكن
اسلاید 8 :
تقسیم بندی روشهای گردآوری داده
اسلاید 9 :
روشهای گردآوری داده- 1
کتابخانه ای:
تقريبا تمام تلاش محقق در کتابخانه ها صورت مي پذيرد.
بسته به نوع سند و موضوع تحقيق، ممکن است با استفاده از فيش يا جدول يا نقشه و کروکي يا فرم هاي شبه پرسشنامه يا ترکيبي از همه آنها انجام پذيرد.
گام اول در مهارت تحقيق کتابخانه اي، آشنايي با نحوه استفاده از کتابخانه است
اسناد عمده در مطالعات کتابخانه اي:
کتاب، مقاله ها و مجله ها، ميکروفيلم و ميکرو فيش، سايتها، ديسک هاي رايانه اي، اسناد اصل، اسناد دولتي، نشريه هاي رسمي دولتي، اسناد شخصي و خصوصي، مطبوعات، آمار نامه ها، اسناد صوتي و تصويري
میدانی:
محقق براي گرد آوري اطلاعات ناگزير است به محيط بيرون برود و با مراجعه به افراد يا محيط، و نيز برقراري ارتباط مستقيم با واحد تحليل بيرون يعني افراد اطلاعات مورد نظر خود را گردآوري کند.
اسلاید 10 :
سند خواني
تصويرخواني نقشه کروکي
مشاهده
روشهاي کتابخانه اي
روش هاي ميداني
روشهاي گردآوري اطلاعات
روش ترکيبي
آمار خواني و استفاده جدول
متن خواني و استفاده از فيش
روش ترکيبي
صوتي وتصويري
روش آزمون
پرسشنامه اي
مصاحبه
اسلاید 11 :
روشهای گردآوری داده- 2
اولیه: محقق داده را از طریق معاینات بالینی، مصاحبه، مشاهده و . گردآوری می کند.
فواید:
حداقل خطای اندازه گیری
متناسبت با اهداف تحقیق
معایب:
هزینه بالا
دشوار بودن
ثانویه: داده برای سایر استفاده ها جمع آوری گردیده اند (مدارک شخصی پزشکی / پرسنلی، مدارک گروهی همچون داده های سرشماری، آمارهای حیاتی)
فواید:
سرعت بالا،
هزینه پایین
آسان
معایب:
دسترسی دشورا به سوابق و گزارش های مورد نیاز
ناکامل بودن اطلاعات موجود همیشه کامل و از دقت کافی برخوردار نیست.
گاهی داده ثانویه کهنه است.
اسلاید 12 :
روشهای گردآوری داده
روش های مرسوم گردآوری:
استفاده از اطلاعات و مستندات موجود
مشاهده
مصاحبه
پرسشنامه
نکته: ابزارهای گردآوری داده باید متناسب و هماهنگ با ویژگی های متغیرها انتخاب شوند.
مثال: (کدام روش گردآوری مناسبتر است؟)
بررسی رفتار کودکان در شرایط بازی:
بررسی آگاهی والدین درباره فنون فرزند پروری:
بررسی به کارگیری فنون فرزند پروری در والدین:
بررسی وضعیت فشارخون روزانه بیماران:
ارزیابی کارآیی روش های تدریس در مدرسه:
اسلاید 13 :
مهم
هر پژوهشگری علاوه بر آشنایی کامل با ماهیت متغیرهای تحت مطالعه، باید با ویژگی های روشهای گردآوری داده بیگانه نباشد.
اسلاید 14 :
1- استفاده از اطلاعات و مستندات موجود
به کارگیری داده های در اختیار (سیستم های ثبت، پرونده های بیمارستانی، .)
مزايا
ارزان
سريع
گسترده
معايب
كم بودن دقت و صحت اطلاعات
عدم امكان دستيابي به همه متغيرهاي مورد نظر
محدوديت در دستيابي به اطلاعات به دليل امنيت و يا معذوريتهاي اخلاقي
اسلاید 15 :
2- مشاهده
رایجترین و طبیعی ترین ابزار پژوهشی
یکی از معتبرترین روشها
یک دلیل مهم برای استفاده از این روش:
بررسی پدیده یا رفتار مورد مطالعه به طور مستقیم و زنده (دستیابی به داده های دست اول First-hand data)
اسلاید 16 :
مشاهده- انواع
مشاهده مستقیم (Direct Observation):
معمولا مشاهده شونده از حضور مشاهده گر آگاه است (تغییر در کیفیت، کمیت و رفتار)
مشاهده مشارکتی (Participant Observation):
مشاهده گر بخشی از پدیده مورد مشاهده است.
مثال: مشاهده رفتار متقابل بین فردی در کودکان در حال بازی
در اینحالت مشاهده گر، خود همبازی کودکان شده، با دستکاری متغیرهای مورد نظر، تاثیر آنها را در کودکان مشاهده می کند.
مشاهده میدانی (Field Observation):
پدیده ها در حال طبیعی خود و در جامعه مشاهده می شوند
مثال: بررسی وضعیت عبور عابران از عرض خیابان، بررسی کیفیت رانندگی در جاده ها
مشاهده غیر مستقیم (مسلح) (Indirect Observation):
زمانی که مشاهده شونده نباید از حضور مشاهده گر آگاه باشد.
مثال: استفاده از دوربین مخفی،
توجه به ملاحظات اخلاقی در این روش بسیار با اهمیت است.
اسلاید 17 :
مشاهده- مزایا
امكان بررسي جزئيات موضوع
امکان آزمايش صحت داده جمع آوري شده
مناسب براي جمع آوري داده های زمينه اي
گردآوری داده زياد و دارای اعتبار علمي بالا در مدت زمانی كوتاه
اسلاید 18 :
مشاهده- محدودیتها
گرانقیمت: تربیت مشاهده گران کارآمد، به کارگیری مشاهده گران با تجربه
نگرش و تجربه مشاهده گر نسبت به پدیده ها: می تواند حتی به طور ناخوآگاه بر برداشت و استنتاج مشاهده گر اثر داشته باشد
برداشت فردی مشاهده گر: مشاهده، وابستگی بسیاری به برداشت و استنتاج مشاهده گر از پدیده های مورد مشاهده دارد (انگیزه های متفاوت در انسان می توانند موجب رفتاری مشابه شوند)
تفاوت درونی مشاهده گر: تغییر در ویژگیهای مشاهده گر (از جمله خستگی مشاهده گر) می تواند بر کیفیت مشاهده تاثیر بگذارد.
تفاوت بین مشاهده گران: میزان همخوانی و سازگاری برداشتها و تفسیرها می تواند بر نتیجه پژوهش تاثیر جدی بگذارد.
حضور مشاهده گر: ممکن است نمونه ها رفتاری غیر طبیعی از خود نشان دهند.
اسلاید 19 :
مشاهده- محدویتها (ادامه)
زمان انجام مشاهده: مقاطع زمانی می توانند بر نتیجه مشاهده تاثیر بگذارند. در مشاهده، مشاهده گر به مشاهدات خود در زمان حال متکی است.
حوادث غیر قابل پیش بینی: گاهی اوقات در روند مشاهده، وقایعی اتفاق می افتد که به طور معمول اتفاق نمی افتد. در این مواقع، مشاهده گر ممکن است آن واقعه را به سیر طبیعی یک فرآیند تعمیم دهد.
سوگرایی مشاهده گر (خطای سیستماتیک): بی طرفی مشاهده گر از بین می رود.
طولانی بودن مدت زمان مشاهده: در حجم نمونه های بالا، مشاهده وقت گیر و پرهزینه است.
کيفی بودن اطلاعات: تجزيه و تحليل داده ها با محدوديت مواجه است.
متکی بودن به ظواهر امر: مشاهده گر عموما از درک جنبه های درونی غافل می ماند.
اسلاید 20 :
مشاهده- توصیه ها
برای رفع محدودیتهای مشاهده، باید:
آغاز و پایان مشاهده به دقت تعیین شود.
مشاهده گرانی که بتوانند تغییرات، معانی و مفاهیم ذهنی را از طریق تماشای پدیده ها در یابند، تربیت کرد.
طول مدت مشاهده متناسب با توان مشاهده گر تنظیم شود.
در حین مشاهده، هدف مشاهده گر کاملا مشخص باشد.
برنامه کار به دقت تنظیم شده باشد.
موضوعات مشاهده شده به طور منظم ثبت شوند.
