بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اندازه گيری جريان
Flow Meter
اسلاید 2 :
تعريف جريان
اهميت آن بدليل کاربرد در کارهای متنوع
اهميت اقتصادی کار (آب، نفت، گاز..)
عبور مقدار معينی (حجم يا جرم) از ماده در واحد زمان از يک مسير (لوله، کانال،.)
واحد آن GPM, CFM, CMS, Liter/Min
اهميت دقت اندازه گيری و مسائل اقتصادی
در اندازه گيری دبی فشار و دما هم نقش دارند
دبی سنج های تجارتی عموماً به صورت دبی حجمی (حجم در واحد زمان) و در شرايط استاندار 1 اتمسفر و 20 درجه سانتی گراد اندازه گيری می کنند
روشهای اندازه گيری به عوامل زير بستگی دارد:
جنس ماده
ميزان چسبندگی
درجه حرارت
هدايت الکتريکی
مقدار جريان
مقدار مواد معلق
اسلاید 3 :
استاندارد اندازه گيری
فشار 1 اتمسفر
درجه حرارت 20 درجه سانتی گراد
واحد های استاندارد:
SCFM
Standard cubic feet per minute
SCCM
Standard cubic centimeter per minute
اسلاید 4 :
روشهای اندازه گيری جريان
روش های توزینی
اندازه گيری حجم
اندازه گيری تغيير حجم موثر توسط پمپ
ولتاژ حاصل از عبور مايع از يک ميدان مغناطيسی
حرارت لازم برای ثابت نگه داشتن درجه حرارت سيال در حال جريان
تغيير سطح مقطع جريان در اثر تغيير مقدار جريان (Rotameter)
نيروی حاصل از برخورد جريان سيال با مانع
نيروی حاصل از تغيير سرعت سيال در نتيجه تغيير سطح مقطع جريان
سرعت گردش پروانه در مسير جريان
اسلاید 5 :
روشهای توزينی
برای مايعات غير فرار (آب)
برای افزايش دقت می توان
زمان جمع آوری بزرگتر
اندازه گيری دقيق تر وزن و زمان
نامناسب برای اندازه گيری جريان گذرا
مناسب درجه بندی و استاندارد کردن دبی سنج ها
میز های هیدرولیکی
اسلاید 6 :
جريان سنج حجمی جابجايی مثبت ( شمارشگر) (PD)
اندازه گيری بر اساس حجم جابجا شده سيال (Positive Displacement)
در جاهايي که دقت زياد مورد نظر است
با دقت حدود 1 درصد خطا اندازه گيری می کنند
اندازه گيری از طريق شمارش حجمی خاص از سیال در واحد زمان
اسلاید 7 :
جريان سنج پيستونی
برای مواد گرانقيمت بدليل خطای خيلی کم
جهت اندازه گيری گاز به جای پيستون از پرده چرمی استفاده می شود. رفع مشکل آب بندی!
اگر سيال فشار نداشته باشد توسط پمپ تحت فشار قرار می گيرد و اندازه گيری می شود
مشابه مکانيزم تقسيم بخار در لوکوموتيو
اسلاید 8 :
اجزاء:
سيلندر و پيستون
شير کشويی
شمارنده
مايع از مجرای ورودی وارد سيلندر شده و فشار ناشی از آن باعث حرکت پيستون و خروج مايع از طرف ديگر آن می شود
وقتی پيستون به انتهای کورس خود رسيد شير کشويی وارد عمل شده و جای مجرای ورودی و خروجی را تغيير می دهد
لذا هر رفت و بر گشت شامل عبور مايعی با حجمی معادل دو برابر حجم جابجايي سيلندر است
با شمارش تعداد رفت و بر گشت حجم مايع محاسبه می گردد
اسلاید 9 :
دبی سنج رقاصکی Nutating Disk
عمدتاً جهت اندازه گيری آب (کنتور)
قطعه محرک ديسکی متصل به يک کره مرکزی که در داخل يک محفظه ای با ديواره های کروی است
شافت توسط يک مکانيزم بادامکی کره را شيبدار نگه می دارد و از حرکت متناوبی آن جهت شمارش استفاده می شود
اندازه گيری با حدود 1 درصد خطا
اسلاید 11 :
دبی سنج با پره های بيضوی Oval Flow meterLobed Impeller Flow meter
برای اندازه گيری دبی گاز ها و مايعات
پره ها و پوسته به دقت تراشکاری شده
سيال ورودی در ميان دو پره محبوس گشته و در اثر چرخش به مجرای خروجی هدايت می شود
پره ها روی دو محور مجزا و موازی هستند ولی هيچکدام محرک نيستند (ازادند)
چنانچه تلورانس بين چرخدنده ها و محفظه کاهش يابد دقت آن به حدود 0.1 درصد می رسد
اسلاید 12 :
دبی سنج پره ای Vane type positive displacement flow meter
حساس به مواد معلق
خطا در حد 0.5 درصد
اسلاید 13 :
جريان سنجهای مبتنی بر روشهای انسدادیObstruction Flow meters OR Differential pressure flow meters
طبق قانون برنولی اگر سطح مقطع عبور مايع تغيير نمايد سرعت جريان تغيير می کند
بر اساس قانون برنولی و پيوستگی می توان دبی جريان را محاسبه نمود
قانون پيوستگی
يعنی با اندازه گيری افت فشار در دو نقطه
می توان دبی حجمی را محاسبه نمود
K عبارت از ضريب وسيله انسداد جريان Constant of flow obstruction device
بدليل اصطکاک دبی واقعی هميشه کمتر از دبی تئوری است
Cd به نوع جريان ( متلاطم يا آرام ) ، وسيله انسداد و عدد رينولدز بستگی دارد
اسلاید 14 :
روشهای انسداد
Orifice Plate1- روزنه
هزینه کم، افت زیاد و دائمی
دقت کم
گیر کردن ذرات معلق
2- ونتوری Venturi Tube
ضريب دبی بين 0.98 الی 0.95
دقت زياد و افت فشار خروجی کم
قيمت زياد و نياز به فضای زياد
عبور راحت تر ذرات معلق
اسلاید 15 :
3- نازل يا شيپوره Nozzle
مشابه مزايای ونتوری ولی افت فشار خروجی بيشتر
ولی طول کمتر ، هزینه کمتر
نصب آن مشکل تر است
اسلاید 16 :
4- استفاده از مانع گوه ای Segmental Wedge
5- استفاده از زائده مخروطی شکل V-Cone
اسلاید 17 :
6- استفاده از زانويی Elbow
بر اساس اختلاف فشار در داخل و خارج زانويی در اثر نيروی گريز از مرکز
اختلاف فشار ايجاد شده کمتر از انواع ديگر است
اسلاید 18 :
روشهای مبتنی بر نيروی مقاومت
نيروی وارد بر مانعی که بر سر راه جريان سيال قرار دارد متناسب با سرعت و دبی است
با تعادل بين نيروی سيال و نيروی نگه دارنده مانع می توان دبی را تعيين نمود
روشهای ايجاد تعادل بين نيروی سيال و نيروی نگهدارنده:
متغير بودن نيروی سيال و ثابت بودن نیروی نگهدارنده
با تغيير سرعت سيال از طريق تغيير سطح مقطع
متغير بودن نيروی نگهدارنده و ثابت بودن نیروی سیال
با استفاده از فنر و يا تير خمشی
اسلاید 19 :
روتامتر Rotameter OR Variable Area Flowmeters
متداولترين دبی سنج از نوع مقطع متغير
جريان از پايين وارد لوله ای به شکل مخروط ناقص میشود
جسمی با چگالی بيشتر از سيال در آن قرار دارد
جسم در نقطه ای مستقر می شود که
نيروی اصطکاک و شناوری Buoyancy
با نيروی وزن برابر شود
دقت دستگاه 1-5 درصد
بايد عمود بر سطح زمين نصب شود
اسلاید 20 :
اصول تئوری روتامتر
از موازنه نيرو های وارد بر شناور نیروی مقاوم بدست می دهد:
f و b چگالی سيال و شناور و Vb حجم شناور
به اين صورت نيز با سرعت متوسط سیال رابط
داشته و می توان نوشت
D قطر لوله در ورودی
d حداکثر قطر شناور
y فاصله عمودی شناور از ورودی
a ضريب واگرايي لوله
Cd ضريب نيروی مقاوم. بستگی به عدد رينولدز و لزجت
شناور ها يي با ضريب ثابت وجود دارد