بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
تئوری سازمان
مدرن، نمادین-تفسیری و پست مدرن
اسلاید 2 :
فهرست مطالب کتاب
بخش دوم : مفاهیم محوری تئوری سازمان
بخش سوم : موضوعات بحث برانگیز کلیدی در تئوری سازمان
اسلاید 3 :
فصول کتاب
فصل هشتم : ساختار فيزيكي سازمان ها
فصل هفتم : فرهنگ سازماني
فصل چهارم : استراتژی و اهداف
فصل پنجم : فن آوری
فصل دوم : سیر تطور تاریخی در تئوری سازمان
فصل دوازدهم : تغيير و يادگيري سازماني
فصل يازدهم : كنترل و ايدئولوژي در سازمان ها
فصل دهم : تعارض و تناقض در سازمان ها
فصل نهم : شگردهاي سياسي، قدرت و تصميم گيري
فصل ششم : ساختار اجتماعی سازمان
فصل سوم : محیط سازمان
فصل اول : چرا تئوری سازمان را مطالعه می کنید ؟
اسلاید 4 :
فهرست مطالب (جلد اول)
بخش دوم : مفاهیم محوری تئوری سازمان
اسلاید 5 :
بخش اول : تئوری سازمان
فصل دوم : سیر تطور تاریخی، استعاره ها و دیدگاه ها در تئوری سازمان
اسلاید 6 :
بخش اول : تئوری سازمان
دایره المعارف آکسفورد
تئوري پرداز: مبدع يا صاحب يك تئوري يا چند تئوري.
تئوري پردازي: درگير شدن در ساخت يك تئوري يا چند تئوري.
تئوري:
1) سيستمي از ايده ها كه چيزي را تبيين مي كند بطور خاص سيستمي متكي بر اصول كلي.
2) ديدگاهي نظري
3) فضای دانش تجریدی یا تفکر نظری
3) شرح اصول يك علم (تئوری موسیقی)
4) ریاضیات: مجموعه ای ازقضایا برای اثبات اصول یک تابع (تئوری احتمال)
اسلاید 8 :
چرا تئوری سازمان را مطالعه می کنید ؟
در تئوري سازمان، نگاه ها روي هم انباشته می شوند و در گذر زمان یکدیگر را تحت تاثیر قرار می دهند، چون تئوري پردازان سازمان، با گذشت زمان ایده هاي بیشتر و بیشتري را که این حوزه مطالعه ارایه می دهد، می پذیرند.
در سالهاي اخیر بیشتر نظریه پردازن سازمان این دیدگاه را در پیش گرفته اند که تئوري ها، حقیقت را نشان می دهند.برخی از تئوري ها نسبت به برخی دیگر کاربرد بیشتري دارند و وظیفه اصلی علم تعیین این نکته است که کدام تئوري ها صحیح ترند. از این دیدگاه، قضاوت در مورد صحت و حقیقت تئوري ها، بر مقایسه هاي تجربی پیش بینی هاي یک تئوري با واقعیات مرتبط گردآوري شده در مورد جهان پیرامون استوار است. این نگاه، توصیف نوعی شیوه علمی است که هسته محوري علوم طبیعی و رشته هاي کاربردي نظیر مهندسی و فناوري است.
اسلاید 9 :
تئوری سازمان
زمانی که در مدیریت غور کنید، عینیت بسیار کمی در آن می یابید. تصور اینکه چگونه صحت یا سقم یک تئوري عملکرد سازمانی ، می تواند همیشه با مقایسه با شواهد تجربی، شواهدي که خود فی نفسه محصول تئوري هاي دیگر و محصول شیوه هاي عمل اجتماعی هستند که خود به وسیله سازمان هاي دیگر شکل گرفته اند، دشوار است. این دیدگاه، دیدگاه نمادین - تفسیري است و بر اساس این دیدگاه، چنین پدیده هایی در قلمرو میثاق اجتماعی جاي می گیرد نه قانون طبیعی.
امروزه تعدادي از تئوري پردازان سازمانی وجود دارند که تئوري هاي اجتماعی را نگاه هایی به یک امر واقع (واقعیت) تصور می کنند. واقعیتی که بیشتر به وسیله تئوري هایی ساخته می شود که آن واقعیت معرف آنها (تئوري ها) است. یعنی اندیشمندان اجتماعی با واقعیات خلق شده به وسیله نیروهاي اجتماعی که خود موضوع مطالعه اند، سرو کار دارند.
اسلاید 10 :
نگاه هاي سه گانه:
نظریه پردازان سازمان، با اذعان به پیچیدگی سازمان، تنوع تئوري سازمان و نگاه هاي چندگانه آن را تایید می کنند. پیچیدگی سازمان را می توان از طریق تمثیل مردان کور و فیل تشریح کرد.
نکته مورد نظر در یادآوري این داستان در آن است که نظریه پردازان سازمان شبیه آن مردان کورند و سازمان مانند آن فیل. نظریه پردازان همچون مردان کور با پدیده بزرگ و پیچیده سروکار دارند و براي شناخت آن از ابزار و تجهیزاتی استفاده می کنند که این ابزار مانع آگاهی آنها از سازمان به شیوه اي کلی نگرانه و یا جامع می شود.
تمرکز توجه بر جنبه هاي خاص سازمان، به معنی نادیده گرفتن جنبه هاي دیگر سازمان است. البته نگاه هاي متعدد نیز، مشکلات خاص خود را دارند. مثلاً چون تئوري ها ممکن است بر اساس پیش فرض هاي متعدد و متنوع تدوین شوند، مفاهیم و نگاه ها با یکدیگر رقیب یا متعارض می شوند. در نتیجه ممکن است تئوري سازمان را نامطمئن، مبهم، متناقض یا پاراداکس گونه تجربه کنید.
اسلاید 11 :
نگاه هاي سه گانه:
نگاه مدرنیست بر این باور است که "واقعیت عینی و فیزیکی" مورد بحث ما است و در نتیجه هر نگاهی، دیدگاهی از یک چیز (پدیده) اما دیدگاهی متفاوت از آن پدیده (خواه فیل باشد خواه سازمان) است.
در مقابل، بسیاري از نظریه پردازان نمادین- تفسیري و پست مدرن ها، مدعی اندکه دانش نمی تواند در برابر جهان واقعی مورد آزمون قرار گیرد. زیرا جهان واقعی از تجارب، ایده ها و گفته هاي ما (نظیر تئوري هاي ما در مورد جهان) ساخته می شود. یعنی واقعیت به صورت ذهنی تعریف می شود. بنابراین نگاه هاي متفاوت، واقعیات متفاوت را می سازند و این واقعیات ممکن است مکمل، متعارض و یا متناقض باشند.
اسلاید 12 :
تئوری و مفاهیم
تئوري مبتنی بر مجموعه اي از پیش فرض ها است که مبناي تعدادي از ادعاهاي مرتبط به هم ولی منطقی را شکل می دهد. براي مثال، برخی از تئوري ها، فرض می کنند که واقعیت عینی است (خارج از پژوهشگر ) (یا داخل عینیت) در حالی که برخی دیگر فرض می کنند، واقعیت ذهنی (درون پژوهشگر) (یا خارج از عینیت) است.
بسیاري از عینی گرایان؛ استدلال می کنند چون واقعیت خارج از پژوهشگر قرار دارد، نمی تواند توسط مشاهده گرانی که مستقل از موضوع مورد بررسی قرار دارند، مطالعه شود. ذهنی گرایان مدعی اند، چون واقعیت در درون پژوهشگر قرار دارد، شخصی و نسبی است، بنابراین مشاهده مستقل غیر ممکن است. آنها استدلال می کنند که دانش به صورت واسطه اي حاصل می شود و در نتیجه به طرقی قابل توجه از طریق مشاهده، تغییر میکند و دگرگون می شود.
اسلاید 13 :
تئوری و مفاهیم
پيش فرض هاي متفاوت منجر به تئوري هاي متفاوت می شوند.
به علت این تفاوت ها، شناسایی پیش فرض هایی که یک تئوري خاص بر آن استوار است، حائز اهمیت است. در تئوري سازمان، زمانی که مجموعه اي از پیش فرض هاي بنیادین، زیر بناي تئوري هاي متعدد قرار می گیرند، تئوريها به عنوان یک نگاه یا پارادایم یا نگرش بارز شناخته می شوند. به علاوه چون پیش فرض هاي زیر بنایی یک نگاه یا پارادایم معین نوعاً درون تئوري سازمان در زمان هاي مختلف به کار برده شده اند، دیدگاه ها غالباً پیوند هاي تاریخی دارند.
اسلاید 14 :
تئوری
تئوري نوعی تبیین است، یعنی تلاش براي تبیین بخشی از تجربه در جهان.
پدیده خاصی که یک تئوري آن را تبیین می کند پدیده مورد بررسی نامیده میشود.
در تئوري سازمان پدیده مورد بررسی، سازمان است. در عین حال سازمان می تواند به طرقی مختلف، براي مثال به عنوان یک ساختار اجتماعی، یک فناوري، یک فرهنگ، یک ساختار فیزیکی یا به عنوان بخشی از یک محیط تعریف شود.
تئوري مجموعه اي از مفاهیم و روابط است که درون نوعی تبیین از پدیده مورد بررسی، به هم پیوند داده می شوند.
اسلاید 15 :
مفاهیم و فرایند انتزاغی سازی
مفاهیم، طبقه بندي هایی را براي نظم دهی، سازماندهی و ذخیره سازي تجربه فراهم می سازند. مفاهیم، ایده هایی اند که از طریق فرایند انتزاعی سازي شکل می گیرند.
مفاهیم شبیه سبدهاي خالی اند که باید با تجربه پر شوند. اگر براي اولین بار در حین مطالعه علمی با یک مفهوم مواجه می شوید، آن مفهوم به مثابه ظرفی خالی است. شما باید با ارتباط دادن تجارب شخصی خود با آن و یا بر مبناي آنچه دیگران به شما گفته اند، آن را از معنا پر کنید طوري که مفهوم غنی شود. البته می توان به غنی سازي مفاهیم در طول عمر خود ادامه داد. این چیزي است که خبرگان انجام می دهند. هیچ پایانی براي غنی سازي مفاهیم وجود ندارد.
مفهوم چیزي بسیار بیشتر از تلخیص اطلاعات است. مفاهیم از طریق کنار گذاشتن برخی از جزییات نمونه هاي خاص شکل می گیرند، طوري که آنچه باقی می ماند، صرفاً جوهره چیزي است که پیراسته از اطلاعات غیر اساسی است.
اسلاید 16 :
مفاهیم و فرایند انتزاعی سازی
در شکل دهی یک مفهوم، عناصر یا ویژگی هاي منحصر به فرد نمونه هاي خاص نادیده گرفته می شوند و فقط آن دسته از ویژگیهایی که براي همه نمونه هاي یک مفهوم، مشترك هستند، گنجانیده می شود.
فرایند کنار گذاشتن جزییات منحصر بفرد را، طوري که ویژگی هاي اساسی باقی بمانند، فرایند انتزاعی سازي گویند. البته این فرایند در یک خیزش اتفاق نمی افتد و نوعی یادگیري خطا و آزمایش وجود دارد.
نویسنده معتقد است :
بیشتر سرخوردگی نسبت به تئوري سازمان که بسیاري از اندیشمندان احساس می کنند، نتیجه عدم درك این نکته است که کاربرد تئوري، اقدامی خلاقانه است. رد تئوري بر مبناي این تصور که تئوري ارزش اندکی دارد، صرفاٌ به علت آنکه نحوه استفاده از آن را نیاموخته اید نیز ساده لوحانه است.
اسلاید 17 :
مدل مفهومی سازمان
این مدل، شیوه تجسمی ( دیداري) ابلاغ پیام اصلی این کتاب است. و آن این که سازمان ها به عنوان فناوري ها، ساختارهاي اجتماعی، فرهنگی و ساختارهاي فیزیکی به نحوي مفید مفهوم سازي می شوند که درون نوعی محیط بر یکدیگر تاثیر متقابل دارند.
پیوندهاي متقابل چهار حلقه در این مدل به شما نشان میدهد که هیچ کدام از مفاهیم یا تئوري ها کامل نیستند، هر کدام سهمی در دیگري دارند و ترکیبی از این شیوه هاي درك است که به شما اجازه می دهد، دیدگاه هاي غنی و پیچیده اي از سازمان را با استفاده از تئوري سازمان تکوین کنید.
اسلاید 19 :
بخش اول : تئوری سازمان
فصل دوم : سیر تطور تاریخی، استعاره ها و دیدگاه ها در تئوری سازمان
سیر تحول تاریخی
در این بخش شرح تاریخی برگرفته شده از کتاب جامعه شناسی صنعتی نوشته تام برنز را بررسی می کنیم. بحث برنز درباره مرحله سوم صنعتی گرایی، با ایده هاي اخیر درباره جامعه و سازمان فراصنعتی که نظریه پردازان نمادین و تفسیري و پست مدرن به عنوان نقطه آغار تئوري هاي خود استفاده میکنند، سازگار است.
در واقع فصل دوم سه نگاه را مطرح میکند و شرحی تاریخی از سیر تطور توسعه درونی و برونی تئوری سازمان را ارائه میدهد.
اسلاید 20 :
مراحل سه گانه صنعت گرایی
برنز سیر حرکت توسعه صنعتی غرب را در قالب سه مرحله مشخص از هم تعریف کرد. به گفته او، مرحله نخست، استفاده روزافزون از ماشین ها براي بسط و گسترش بهره وري کار و ورود به نظام کارخانه اي بود. نظام کارخانه اي راهکار جایگزین مقاطعه کاري جزء را مطرح کرد که شیوه سازماندهی نیروي کار صنعتی قبل از ظهور کارخانه ها بود. در مقاطعه کاري جزء گروهی از افراد که نوعاً تحت نظر یک صنعتگر ماهر کار می کردند، براي انجام کارهاي ویژه اي به کار گرفته می شدند. مسئولیت ها و آزادي عمل سرکارگر به طور قابل ملاحظه اي نسبت به مقاطعه کاران جزء کمتر بود، اما جایگاه اجتماعی هر دو تقریباً برابر بود.
در مرحله نخست ماشین هاي موجود درکارخانه، همگی یکسان و همشکل بودند و مجموعه وظایفی را در قالب نوعی فرایند تکراري انجام می دادند.
