بخشی از پاورپوینت
اسلاید 3 :
ناحیه : بخشی از سطح زمین است که ویژگی های جغرافیایی(طبیعی،اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و.) همگون و خاصی دارد،به طوری که با بخش های مجاور خود متفاوت است.
وقتی یک محیط جغرافیایی را بر اساس معیارهایی ( طبیعی – انسانی ) به واحدهای کوچک تر تقسیم می کنیم،به طوری که هر واحد با واحد مجاور تفاوت داشته باشد،در واقع ناحیه بندی کرده ایم.
هر ناحیه جغرافیایی دارای کانون یا مرکزی است که بیشترین عوامل وحدت و در همگونی در آن وجود دارد.
قلمرو و وسعت نواحی متفاوت است،گاه بخشی از یک روستا،یک شهر یا استان و یا یک کشور است و گاه چند کشور و قاره را در بر می گیرد و مقیاس جهانی دارد.
یادآوری
اسلاید 4 :
تصویر روبه رو یک مدرسه را نشان می دهد.این مدرسه سه رکن اصلی دارد:
فضا و قلمرو جغرافیایی، سازه یا ساختار انسانی و نظام مدیریت
2ــ منظور از سازه(ساختار) انسانی، جمعیت و روابط اجتماعی بین افراد است. سازه انسانی مدرسه، شامل دانش آموزان و کارکنان آن یعنی مدیر، معاونان، معلمان، مسئول کتابخانه، مربی پرورشی و خدمتگزاران، است که با یکدیگر روابط متقابل دارند.
3ــ این مدرسه یک نظام مدیریت یا ساختار سازمانی دارد. مدیر و معاونان با همکاری انجمن اولیا و مربیان، مدرسه رااداره می کنند.
1ــ همانطور که در نقشه می بینید، مدرسه یک فضای جغرافیایی را اشغال کرده است و قلمرویی دارد. وسعت فضای مدرسه حدود 730مترمربع است و از جنوب به خیابان شهید باهنر و از شرق به بلوار آیت اللّه اشرفی اصفهانی محدود شده است.
معنـا و مفهـوم ناحیـة سیاسـی
برای پی بردن به معنا و مفهوم ناحیه سیاسی به مثال زیر توجه کنید
اسلاید 5 :
اکنون به سه وظیفه مهم نظام مدیریت مدرسه در جهت رسیدن به اهداف آن، توجه کنید:
الف) تنظیم امور فضا:
مدیریت مدرسه، امور مربوط به فضای مدرسه را اداره میکند؛ برای مثال، دیوارکشی مناسب، نصب دربرای ورود و خروج ایمن، چگونگی اختصاص یافتن فضای مدرسه به کلاسها، نمازخانه، کتابخانه، آزمایشگاه، فراهم کردن تجهیزات لازم برای هر بخش از فضای مدرسه و امنیت و نظافت و بهداشت مدرسه
ب) تنظیم روابط سازه انسانی:
مدیریت، بر روابط اجتماعی بین دانش آموزان با یکدیگر و با کارکنان مدرسه نظارت می کند تا نظم ومقررات حفظ و حقوق و مسئولیت ها رعایت شود و هریک از کارکنان و دانش آموزان به نقش و وظیفه خود به درستی عمل کنند.
پ) تنظیم امور مدرسه با خارج از آن:
مدیریت مدرسه با اداره آموزش و پرورش ناحیه در ارتباط است؛ بخشنامه هاو دستورالعمل ها را از آنها دریافت می کند و وضعیت آموزشی دانش آموزان و عملکرد کارکنان را به آنها گزارش می دهد. مدیریت مدرسه با سایر مدارس در زمینه هایی چون مسابقات ورزشی، انجام آزمون و نظایر آن ارتباط برقرار می کند. هم چنین، برای امنیت،آب، برق، گاز، تعمیرات ساختمان مدرسه و سرویس رفت و آمد دانش آموزان با نهادها و مراکز مختلفی در خارج از مدرسه در ارتباط است. مدیریت مدرسه همچنین با خانواده های دانش آموزان ارتباط برقرار می کند.
اسلاید 6 :
تصویر روبه رو، یک فروشگاه چند طبقه را که در مساحتی معادل 2000مترمربع در مجاورت یک خیابان اصلی واقع شده است، نشان می دهد.
الف) همفکری کنید و درباره سه رکن اصلی این فروشگاه توضیح دهید:
1ـ قلمرو جغرافیایی فروشگاه
2ـ سازه انسانی فروشگاه
3ـ نظام مدیریت فروشگاه
ب) به نظر شما، مدیریت فروشگاه در هریک از موارد زیر چه وظایفی بر عهده دارد؟ توضیح دهید.
١ـ تنظیم امور فضا
٢ـ تنظیم روابط سازه انسانی
٣ـ تنظیم روابط فروشگاه با خارج از آن
فعـالیـت
اسلاید 7 :
اکنون با درک مثالها و انجام دادن فعالیت، به مفهوم ارکان ناحیه سیاسی بهتر پی می برید.
به طورکلی، هر ناحیه سیاسی سه رکن یا سه ضلع دارد:
قلمرو و فضای جغرافیایی
سازه (ساختار) انسانی
نظام مدیریت
ارکان ناحیة سیاسی
اسلاید 8 :
ناحیة سیاسی
تعریف ناحیة سیاسی :
ناحیة سیاسی می تواند یک روستا، یک شهر، یک استان، یک کشور و حتی ناحیة وسیعی فراتر از یک کشور باشد.
ناحیه سیاسی به بخشی از سطح زمین گفته می شود که تحت مدیریت سیاسی یا فرمانروایی یک قدرت سیاسی باشد.
این قدرت یا مدیریت سیاسی ممکن است متعلق به یک فرد،یک نهاد،یک سازمان،شورا یا حکومت باشد که اداره آن فضای جغرافیایی را بر عهده گرفته است.ناحیه سیاسی نیز می تواند یک روستا،یک شهر،یک استان،یک کشور و حتی ناحیه وسیعی فراتر از یک کشور باشد.
اسلاید 9 :
انواع نواحی سیاسی
1ـ ناحیةسیاسی فروملی
یک واحد جغرافیایی مانند روستا، شهر، بخش، شهرستان و استان است که تحت مدیریت دهداری، شهرداری، بخشداری، فرمانداری واستانداری قرار دارد.
2ـ ناحیةسیاسی ملی
هر کشور مستقل که نظام حکومتی مستقلی دارد، یک ناحیه سیاسی ملی محسوب می شود.
3ـ ناحیةسیاسی فراملی (منطقه ای)
4ـ ناحیة سیاسی ویژه
عبارت است از چند کشور که تحت اداره یک نظام مدیریت منطقه ای قرار گرفته اند؛ مانند اتحادیه اروپا
ناحیه ای است که نظام مدیریت مخصوص به خود دارد؛ مانندنواحی خودمختار و مناطق آزاد تجاری
اسلاید 12 :
اتحادیه اروپا یک ناحیه سیاسی فراملی ( منطقه ای )
اتحادیه اروپا از 27کشور اروپایی تشکیل شده است. این کشورهامستقل اند اما با هم متحد هستند و پذیرفته اند که از نظام مدیریت مشترکی تبعیت کنند. کشورهای عضو این اتحادیه برای تحقق مدیریت مشترک، رؤسایی را برای شورا و مجلس قانون گذاری اروپا، بانک مرکزی اروپا و نظایر آن انتخاب می کنند.
کشورهای اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی، کشاورزی، تجارت، محیط زیست و نظایر آن، از اصول و شیوه های مشترکی پیروی می کنند.
اغلب کشورهای اتحادیه اروپا یورو را به عنوان واحد پول مشترک پذیرفته اند.
همچنین، برای تسهیل رفت وآمدمردم به برخی کشورهای عضو به منظور زندگی، کار، تحصیل یاسرمایه گذاری، اخذ روادید (ویزا) بین این کشورها لغو شده است وافراد می توانند بر طبق پیمان «شنگن» آزادانه و بدون نیاز به روادیدبه این کشورها، سفر کنند.
اسلاید 13 :
نواحی ویژه : نواحی خود مختار و مناطق آزاد تجاری
نواحی خودمختار به استان ها یا ایالت هایی گفته می شود که به دلیل شرایط قومی و مذهبی و نظایر آن، از استقلال محدودی برخوردارندو در امور سیاست خارجی و دفاع، تابع حکومت مرکزی هستند.
به عبارت دیگر، خودمختاری، استقلال محدود یک واحد سیاسی در اداره امور خود در داخل یک کشور است.
تعریف نواحی خودمختار
از نواحی خودمختار جهان می توان به نخجوان در جمهوری آذربایجان،بندر هنگ کنگ (چین) و کردستان در عراق اشاره کرد.
اسلاید 14 :
مناطقی که برای توسعه صادرات یک کشور و رونق اقتصادی آن ایجاد می شوند و به همین دلیل برخی از قوانین و مقررات کشور در آن ها اجرا نمی شوند؛برای مثال،اتباع خارجی می توانند بدون اخذ روادید(ویزا) از قبل،به مناطق آزاد تجاری یک کشور وارد شوند و یا قوانین مایاتی و گمرکی کشورها در مورد سرمایه گذاری در مناطق آزاد اجرا نمی شود.
مناطق آزاد تجاری
اسلاید 15 :
مناطق آزاد تجاری ایران
اسلاید 16 :
کانون ناحیةسیاسی
هر ناحیه سیاسی کانونی دارد که محل تمرکز قدرت سیاسی است و قدرت سیاسی از آن نقطه در سطح ناحیه سیاسی اعمال می شود.
کانون نواحی سیاسی همان پایتخت ها، مراکز ایالت ها و استان ها و شهرهای مهم ناحیه ای یا مقر سازمان های بین المللی هستند.
فضای جغرافیایی ناحیةسیاسی
هر ناحیه سیاسی فضای جغرافیایی را در بر می گیرد و نظام مدیریت، برای اداره بهتر امور،آن فضا را به واحدهایی تقسیم بندی کرده است.
برای مثال فضای جغرافیایی کشور ما به استان، شهرستان و. تقسیم بندی شده است.
مرز ناحیه سیاسی
هر ناحیه سیاسی دارای مرز و قلمرویی است. خطوط مرزی حدِاعمال اراده سیاسی یک نظام مدیریت یا حکومت هستند. به عبارت دیگر، از آن حد به بعد، مدیریت و اراده سیاسی نهاد فرمانروایی، قابلیت اعمال و اجرا ندارند.
اسلاید 17 :
مرز دو کشور ایران و ترکیه
اسلاید 18 :
1ـ الف) چرا شهرستان و استان، ناحیه سیاسی محسوب می شود؟
ب)چرا دانش آموزی که مدرسه اش در ناحیه6آموزش و پرورش یک شهر قرار گرفته است، نمی تواند برای پیگیری امور کارنامه خود به ناحیه 7آموزش و پرورش آن شهر مراجعه کند؟ چرا فردی که میخواهد شماره پلاک خودرو دریافت نماید و در استان کرمان زندگی می کند، نمی تواند در استان یزد این کار را انجام دهد؟ توضیح دهید.
2ـ با توجه به پیش دانسته های خود، درباره استان محل زندگی تان به عنوان یک ناحیه سیاسی توضیح دهید.
قلمرو جغرافیایی :( مساحت و موقعیت نسبی).
سازه انسانی : (تعداد کل جمعیت استان و ترکیب آن)..
نظام مدیریت: (سازمان اداره کننده و مرکز یا کانون آن).
فعـالیـت
اسلاید 19 :
جغرافیای سیاسی
جغرافیای سیاسی شاخه ای از علوم جغرافیایی است. عنوان جغرافیای سیاسی، از دو عنصر «جغرافیا» و «سیاست» ترکیب شده است؛ زیرا جغرافیا و فضای جغرافیایی بر تصمیمات سیاسی، تأثیر می گذارند و برعکس، سیاست و تصمیم گیری های سیاسی نیز روی فضای جغرافیایی اثر می گذارند و آنها را تغییر می دهند.
مطالعه نواحی سیاسی یکی از موضوعات رشته «جغرافیای سیاسی» است.
چرا جغرافیای سیاسی، از دو عنصر «جغرافیا» و «سیاست» ترکیب شده است؟
مطالعه نواحی سیاسی درکدام رشته از جغرافیا مورد بررسی قرارمی گیرد؟
اسلاید 20 :
برای اینکه هر چه بیشتر به این رابطه پی ببرید، مثال ها را بخوانید و فعالیت را انجام دهید.
تصمیم گیری های مدیریت سیاسی و اداری یک ناحیه بر فضای جغرافیای آن ناحیه تأثیر می گذارد؛ برای مثال، کلانشهر مشهداز جمله شهرهایی است که میزان سفرهای درون شهری در مناطق مرکزی آن، به ویژه در ایام تابستان، بسیار زیاد است. مراکز مهم تجاری، مذهبی، فرهنگی و خدماتی این شهر بیشتر در مرکز آن مستقر شده اند. همین امر موجب راه بندان های شدید، اتلاف وقت مردم و آلودگی هوا شده است.
شورای ترافیک استان خراسان رضوی و سازمان حمل و نقل شهرداری مشهد با طراحی و اجرای محدوده طرح ترافیک زوج و فرد، سعی در حل این مشکل کرده اند. براساس این طرح، ورود خودروهای غیرمجاز به محدوده تخلف محسوب میشود وجریمه دارد. برای کنترل این محدوده، دوربین های مخصوصی در معابر نصب شده اند. آمدوشد در محدوده طرح ترافیک بیشتربا وسایل حمل و نقل عمومی صورت می گیرد.