بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
استریلیزاسیون وسایل پانسمان
اسلاید 4 :
استریلیزاسیون(سترون کردن):
حذف يا نابودي كامل تمام انواع ميكروبها به روش شيميايي يا فيزيكي كه شامل اسپورباكتريها نيز مي شود.
ضدعفونی :
حذف عوامل بيماري زا از بافتهاي زنده مانند: ضدعفوني كردن پوست يا زخم.
گندزدانی :
حذف عوامل بيماري زا از از اجسام بی جان مثل : میز ، تخت معاینه
پاک کردن:
زدودن تمام موادخارجي از روي اشيا كه به طور معمول با استفاده از آب همراه يا بدون ماده دترجنت يا محصولات آنزيمي ممكن مي شود.
اسلاید 5 :
مراحل اجرایی ضدعفونی و استریلیزاسیون:
آلودگی زدایی
خشک کردن وسایل
بسته بندی وسایل
استریل کردن
اسلاید 6 :
آلودگی زدایی وسایل
نکات قابل توجه :
ابزار و وسايل بلافاصله پس از مصرف به وسيله آب خالص و يا پاك كننده هــــايي مانند صابون، بي كربنات سديم و دترجنت ها تميز شود. (مالش و پاك كردن با صابون در مراحل اول استريل كردن تأثير مهمي دارد).
در صورت نگهداري وسايل در محلول تا فرارسيدن زمان نظافت، آب به تنهـــايي كفايت نمي كند و بايد مواد ضدعفوني كننده به ميزان مجاز در محلول وجود داشته باشد؛ همچنين بايد اطمينان يافت كه ابزار در محلولي قرار گرفته اند كه باعث خوردگي آنها نمي شود.
ابزار هرگز نبايستي در محلول فيزيولوژي نمكي نگهداري شوند، زيرا تماس طولاني با اين محلول موجب خوردگي ابــــزار مي شود.
اسلاید 7 :
به دليل ضرورت نظافت كامل، ابزار مفصل دار مانند قيچي و كلمپ بايد قبل از نظافت كاملاً باز شوند و قبل از عمل استريل ابزار قفل دار در دنده اول قفل شوند.
کلیه لوازم کار آلوده به خون را باید بلافاصله پس از استفاده با آب سرد شست چون خون پس از مدتی منعقد و شستن و پاک کردن آن مشکل میگردد .
ممکن است میکروارگانیسم موجود در خون در هنگام استریلیزاسیون زنده باقی بمانند
اسلاید 8 :
خشک کردن وسایل
پس از شستشو و تميز كردن ابزار بايد آنها را با استفاده از پارچه لطيف خشك كرد.
بسته بندی وسایل
وسایل مورد نیاز را بر حسب نوع استفاده داخل پارچه گذاشته و می پیچیم. جهت استريل كردن وسايل پانسمان با اتو كلاو (حرارت مرطوب) لازم است وسايل مورد نياز را در دو لايه پارچه كتان و يا دو لايه كاغذ گراف و يا كاغذ سفيد بسته بندي شود.
اسلاید 9 :
در هنگام بسته بندي وسايل دقت شود كه جلد آن بدون سوراخ، تميز و انــــدازه آن متناسب با وسيله اي باشد كه قرار است درون آن پك شود.
بعد از بسته بندی ست ها باید تاریخ بسته بندی ، مشخصات ست مورد نظر ، نام و مشخصات فردی را به طور کامل و در محل چسب اتوکلاو که بر روی لایه ی رویی بسته بندی قرار می گیرد بنویسید.
حتما باید از نوار چسب اتوکلاوبرای بستن ستها استفاده شود ، نوار چسبی که دارای اندیکاتور است و هنگامی که برای استریلیزاسیون با بخار استفاده می شود نوار چسب اتو کلاو نامیده می شود .
اسلاید 10 :
روش های استریلیزاسیون
استریلزاسیون با استفاده از حرارت مرطوب ( اتوکلاو)
حرارت مرطوب هنوز، موثرترين، متداول ترين، قابل اعتمادترين و كم هزينه ترين روش براي سترون سازي است.
اتوكلاو دستگاهي است كه با استفاده از عوامل دما، بخار، فشار و زمان، عمل ميكند.
اين دستگاه داراي يك مخزن فولادي ضدزنگ، ضداسيد و باز و ضدمغناطيس، در فولادي با واشر نسوز، قفل ايمني، شيرهاي آب و بخار، صافيهاي هوا و بخار، سوپاپ اطمينان، فشارسنج، حرارت سنج، زمان سنج و سيستم ارت ميباشد و حجمش از 5 ليتر تا بيش از 1000 ليتر متفاوت است.
اسلاید 11 :
در اين دستگاه، دما 121 تا 134 درجه سانتيگراد است
زمان، بسته به نوع دستگاه 4 تا 30 دقيقه متفاوت
مدت زمان جهت استريل وسايل پيچيده شده 30 دقيقه و وسايل پيچيده نشده 20 دقيقه در نظر گرفته مي شود .
نكته: اگر هنگام خروج پك هاي پيچيده شده قطرات آب يا رطوبت در سطح خارجي بسته مشاهده شد وسايل استريل نيستند .
نکته : بیکس یا پک حتمأبا معرف مخصوص بنام چسب اتوکلاو همراه باشد ( برای اطمینان از جهت عمل اتوکلاو ، معرف پس از استریل شدن باید تغییر رنگ دهد.
اسلاید 12 :
بیکس یا پک آماده شده جهت استریل را در دمای ۱۲۱ درجه سانتی گراد بافشار آتمسفر بمدت ۲۰ دقیقه داخل اتوکلاو قرار می دهیم .
اتوكلاو براي سترون كردن لوازم جراحي فلزي، شيشه ها، مايعات و بعضي مواد پلاستيكي بكار ميرود.
ولي كند شدن وسايل برنده و باقي ماندن رطوبت در بسته ها در پايان كار از معايب اين روش به حساب ميآيد.
عملكرد اتوكلاو را بايستي با بررسي حرارت سنج با ترمومتر شاهد، وزن كردن بسته ها قبل و بعد از فرايند (جهت بررسي باقي ماندن رطوبت در بسته ها)،
اسلاید 13 :
نحوة نگهداري اتوكلاو :
در صورتیکه مایلید اتوکلاو شما سالهای متمادی مورد استفاده قرار گیرد به نکات زیر توجه فرمائید:
فقط و فقط آب مقطر تائید شده استفاده کنید.
اتو کلاو دستگاه شستشو نیست ، ابزار و ادوات را قبل از استرلیزه کردن کاملا بشوئید و سپس داخل دستگاه بگذارید.
فن اتوکلاو حداقل 15 سانتیمتر از هر شیئی ثابت یا متحرک دور بماند.
اطراف اتو کلاو حداقل 10 سانتیمتر با دستگاههای برقی دیگر فاصله داشته باشد.
در موقع استفاده نکردن از اتوکلاو ، درب نیمه باز و کلید در حالت off باشد.
اسلاید 14 :
اتوکلاو را زیر نور مستقیم آفتاب قرار ندهید.
از گذاشتن اتو کلاو روی سطحی که به گرما حساس است خودداری فرمائید.
از وارد کردن هرگونه ضربه به دستگاه جدا جلوگیری شود.
کاور رویی اتوکلاو با آب نیم گرم و صابون و پارچه نمدار بدون پرز قابل تمیز شدن است.
اسلاید 15 :
2. استریلیزاسیون با استفاده از حرارت خشک (فور)
اسلاید 16 :
دستگاه فور، داراي يك اجاق و يك اتاقك عايق كاري شده است كه با جريان برق گرم ميشود.
اين دستگاه داراي بدنه فولادي، فن، زمان سنج، حرارت سنج، تنظيم كننده درجه حرارت، ترموستات و سيستم اِرت است.
اين دستگاه در 160 درجه سانتي گراد در مدت 2 ساعت، در 170 درجه سانتيگراد در مدت 90 دقيقه وسايل رااستريل می کند.
در191 درجه سانتي گراد در مدت 6 تا 10 دقيقه وسايل استريل ميشوند. به مورد اخير Rapid Heat Transfer گويند.
اسلاید 17 :
با فور ميتوانيم روغنها، گازهاي آغشته به وازلين، پودرها، سوزنها، تيغ، قيچي، نوك الكتروكوتر، دريلها، فرزها، مته ها، لوله هاي شيشه اي و آيينه ها را سترون كنيم.
فور وسيله ارزاني است و سبب خوردگي، زنگ زدگي وكند شدن لبه هاي برنده وسايل فلزي نميشود. نفوذ پذيري آن ضعيف است، نياز به زمان طولاني دارد، موجب تغيير رنگ و سوختن كاغذ و پارچه از ابزار حساس به حرارت ميشود.
براي كنترل عملكرد فور، بايستي هر روز واشر نسوز آن را بازديد كنيم، با دماسنج شاهد، صحت عمل حرارت سنجش را كنترل نماييم.
اسلاید 18 :
در پايان كار با فور، تا درجه حرارت به زير 50 درجه سانتيگراد نرسيده نبايد در دستگاه را باز كنيم، زيرا به علت اختلاف دما، آلودگي هواي بيرون به وسايل داخل دستگاه سرايت ميكند .
بعد از سرد شدن، وسايل پيچيده نشده را با فورسپس استريل خارج و در يک ظرف در دار استريل شده نگه داريد.
دستگاه را نبايد خيلي پر کرد (حداقل7/5 سانتي متر بين پکها و ديوارههاي دستگاه فاصله باشد) پر کردن بيش از حد فور بر جريان گرما تاثير گذاشته و زمان لازم براي استريل شدن را افزايش ميدهد.
اسلاید 19 :
نحوه نگهداری از فور :
فور در يك مكان ثابت قرار داد شود .
از قراردادن وسايل اضافي در روي فور خودداري كنيد .
قبل از قراردادن وسايل در داخل فور ، آنها را كاملا خشك كنيد .
قرار دادن مناسب وسايل در داخل فور و حد اكثر تا دو سوم حجم فور
مواد پلاستيكي يا پارچهاي را در داخل فور قرار ندهيد .
براي استريل كردن گاز يا پنبه از درجه حرارت پايين ( 100 ) به مدت 1 ساعت استفاده كنيد.
از چیدن وسایل روی کف دستگاه خوداری کنید.
اسلاید 20 :
برای جلو گیری از سوختگی های احتمالی ، در هنگام باز کردن درب فور ، هیچگاه صورت و دیگر اعضای حساس بدن خود را به درب آن نزدیک نکنید.
برای جلوگیری از هرگونه برق گرفتگی ، از ریختن آب در اطراف و بدنه دستگاه فور خودداری کنید.
جهت تمیز کردن دستگاه از دستمال مرطوب استفاده کنید.
