بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
دوره آموزشی استدلال یا سفسطه؟!
حق با چه کسی است!؟
اسلاید 2 :
یک مثال
مثال: احمد مریض است – بعضی مریض ها چشم زخم خورده است.
پس احمد چشم زخم خورده است.
مثال: احمد مریض است – هر مریضی چشم زخم خورده است.
پس احمد چشم زخم خورده است.
آیا این استدلال صحیح است؟
اسلاید 3 :
مواد مختلف قیاس
- محسوسات: برف سفید است- ماه گرد است- آتش سوزان است
آگاهی توسط حواس ظاهر و حواس باطن(علم حضوری: فکر، ترس، غم، شادی و ..)
2- مجربّات: قضایایی که از طریق حس و ملاحظه مکرر و با قیاسی خفی بداست می آید. داروهای آنتی بیوتیک در درمان بیماری های چرکی مؤثر است. عدسی محدب نور را جمع می کند- هروئین سم است و .
اسلاید 4 :
مواد مختلف قیاس
3- وهمیات: قضایایی که قوۀ وهم بر خلاف عقل موجب اعتقاد به آن ها میشود.
4- مشبهات: قضایایی که شبیه مشهورات، مقبولات یا مسلمات است، ولی در واقع با آن ها تفاوت دارد. بنابراین مشبهات قضایایی است که به حقیقت در آن اشتباهی است و به وجهی حق است و به وجهی باطل و به سبب مشابهت با حق، بر ظواهر عقول رواج می یابد. مانند: «خدا نور است» (در حالی که مراد نور محسوس باشد) و یا قضایای موجبۀ کلیه ای که به موجبۀ کلیه منعکس شود.
اسلاید 5 :
انواع استدلال از نظر ماده
هر استدلالی(قیاسی) مانند یک ساختمان است: مقدمات استدلال و صورت استدلال
1- انواع استدلال از نظر شکل و صورت؛
2- انواع استدلال از نظر نوع مقدمات(ماده): صناعت خمس
بر حسب این که قیاس از چه نوع مقدماتی تشکیل می یابد، ارزش آن متفاوت می شود و متناسب با آن مقدمات، به نامی نامیده می شود.
صناعات خمس: برهان- جدل- سفسطه- خطابه- شعر
اسلاید 6 :
انواع استدلال از نظر ماده
برهان مفید یقین قاطع است و جدل مفید رأیی مشهور یا مقتضی الزام و مغالطه مفید اعتقاد جازم غیر مطابق و خطابه مفید اعتقاد غیر جازم(ظن غالب) و شعر مفید تخیّل.
خطابه در برابر جمع برای اقناع و برانگیختن آن ها ایراد می شود. فن خطابه صناعتی است که آیین و روش توفیق در اقناع را می آموزد.
اسلاید 7 :
سفسطه یا مغالطه
اگر مقدمات در معنی حق نباشد، بلکه شبیه به حق باشد، یا صورت قیاس صورتی کاذب باشد، قیاس را قیاسی سوفسطایی خوانند و کسی که قضایای شبیه به حق(مشبهات) را به جای حق به کار می برد را سوفیسط یا مغالطه کننده(مغالط) گویند.
مادۀ سفسطه مشبهات(قضایای شبه یقینی) و وهمیات است.
خلاصه آن که سفسطه شبیه استدلال صحیح و درست است، اما در واقع چنان نیست!
اسلاید 8 :
انواع مغالطه - تبیین های مغالطه ای- اشتراک لفظ
تبیین های مغالطه ای: در بیان قضیه ای ساده بدون جنبۀ استدلالی؛
در فارسی کتاب های امثال قرآن زیاد نیست.(نظیرو مانند- ضرب المثل ها)
با وجود امثال شما، وضع دانشگاه ها اصلاح نمی شود.
(علی رغمِِ وجود- در صورت وجود)
او چندین غزل سعدی را خوب و بی اشکال خواند.
(قرائت کرد- اعلام کرد)
اسلاید 9 :
انواع مغالطه - تبیین های مغالطه ای- اشتراک لفظ
شواهد و قرائنی وجود نداشته باشد که خواننده یا شنونده را از این گوناگونی آگاه کند؛ آنگاه ابهام و تعدد معنا این امکان را به نویسنده و یا گوینده خواهد دارد که در شرایط مختلف یکی از آن معانی را ادعا کند.
equivocation
اشتراک فعل، اشتراک اسم و اشتراک حرف
اسلاید 10 :
انواع مغالطه - تبیین های مغالطه ای- ابهام ساختاری
دربارۀ شیعه یا سنی بودن ابن جوزی اختلاف بود. روزی گروهی از شیعیان و سنی ها از او خواستند که بگوید خلیفۀ بلافصل پیامبر کیست؟ وی برای جلب خشنودی هر دو گروه گفت: «او کسی است که دخترش در خانۀ اوست». چون علی داماد پیامبر و پیامبر داماد ابوبکر بود و مرجع دو ضمیر ”ش“ و ”او“ معلوم نیست، هر گروهی پنداشت که ابن جوزی از خودشان است.
ابهام مرجع ضمیر
در این جا معانی گوناگون ناشی از یک لفظ نیست، بلکه ساختار جمله به گونه ای است که بیش از یک معنی را افاده می کند.
Amphiboly
اسلاید 11 :
دیگر علل ایجاد مغالطۀ ابهام ساختاری
عفو لازم نیست اعدامش بکنید.
عدم رعایت دقیق قواعد نقطه گذاری
من از راهنمایی شما پشیمانم.
( ابهام نقش دستوری کلمه)
من مثل تو زود باور نیستم!
(ابهام مثل زده شده در عبارات منفی)
میل دارید با ما غذا بخورید؟ نه، میل ندارم!!
(مشخص نبودن عبارت محذوف و تقدیر آن)
اسلاید 12 :
مغالطۀ تفصیل مرکب
طبق نظر کارشناسان مراتع، این منطقه سرسبزترین مراتع کوهستانی کشور است. بنابراین برای فعالیت دامداری در کل ایران جایی بهتر از این منطقه پیدا نخواهیم کرد.
سرسبزترین مراتع کوهستانی یا سرسبزترین مراتع کشور؟!
مثال دیگر و توضیح: ص. 56
او یک ژاپنی بلند قد است. پس او بلند قد است.
اسلاید 13 :
او نویسنده است. او ورزشکار ماهری است. او نویسنده و ورزشکار ماهری است.
وقوع مغالطۀ ترکیب مفصّل
ما در کشورهای دیگر مداخلۀ نظامی نمی کنیم؛ ولی در شرایط خاص، جنگ محدود را می پذیریم.
وقوع مغالطۀ واژه های مبهم
کسی می خواهد در حق شما دشمنی کند؛ اما شما توطئۀ او را خنثی خواهید کرد.
یکی از اطرافیان نزدیک شما به زودی به موفقیت بزرگی دست می یابد.
اسلاید 14 :
مغالطۀ اهمال سور
گاهی شخص از روی عمد قضیه ای را بدون سور بیان می کند تا از آن سوء استفاده کند و آن را کلی جلوه دهد:
غذاخوری های بین راه بهداشتی نیستند.
آدم های کوتاه قد عقدۀ حقارت دارند.
گاهی هم شخص می خواهد صفت پسندیده یا ناپسندی را به کسی نسبت دهد و توجه می کند که او عضو و زیر مجموعۀ چه گروه هایی است و به کدام یک از آن ها می توان آن صفت را نسبت دارد و سپس نتیجه می گیرد که آن فرد هم دارای آن صفت است.
داماد آن ها فارغ التحصیل رشتۀ صنایع دانشگاه آزاد نجف آباد است؛ دانشجویان و فارغالتحصیلان این رشته افراد بی سوادی اند.
او کاسب است؛ کاسب ها افراد حساب گر و خسیسی هستند.
اسلاید 15 :
لطفا صفحات 45 تا 116 مطالعه شود.
تمارین صفحات 116 تا 118 حل شود.
برای جلسه آینده(جلسه چهارم)
اسلاید 16 :
خانه دوست كجاست؟
در فلق بود كه پرسيد سوار
آسمان مكثي كرد
رهگذر شاخه نوري كه به لب داشت
به تاريكي شبها بخشيد و به انگشت
نشان داد سپيداري و گفت
نرسيده به درخت
كوچه باغي است كه از خواب خدا
سبزتر است
و در آن عشق به اندازه پرهاي صداقت آبي است
ميروي تا ته آن كوچه
كه از پشت بلوغ سر به در مي آرد
پس به سمت گل تنهايي مي پيچي
دو قدم مانده به گل
پاي فواره جاويد اساطير زمين مي ماني
و تو را ترسي شفاف فرا مي گيرد
كودكي مي بيني
رفته از كاج بلندي بالا
جوجه بر مي دارد از لانه نور
و از او مي پرسي
خانه دوست كجاست؟
