بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام خدا
کشور های فقیر و در حال توسعه
اسلاید 2 :
اهداف فصل:
1- آشنایی با اصطلاح کشورهای فقیروغنی
2- آشنایی با اصطلاح کشورهای در حال توسعه
3- مراحل توسعه اقتصادی
4- مشکلات کشورهای در حال توسعه
5- مهمترین عوامل موثر بر بیگانگی از کار
6- آشنایی با اصطلاح کشورهای جهان سوم
7- همگرایی و واگرایی بین کشورهای جهان سوم
8- انواع کمکهای همه جانبه به کشورهای جهان سوم
9- نقش و تا ثیر شرکتهای چند ملیتی در جهان سوم
10- اثرات سوء تک محصولی شدن کشورهای جهان سوم
11- چگونگی تشکیل کمیسیون جنوب
12- مسئولیتهای جنوب در ابعاد ملی
اسلاید 3 :
مقدمه :
طرز تفكر ابداع كنندگان اصطلاح كشورهاي فقير و غني ، كه كشورها به دو گروه تقسيم مي شوند :
در يك طرف گروه كشورهاي فقير با درآمد كم, فاقد ثروتهاي طبيعي و امكانات مادي در سوي ديگر كشورهاي غني با درآمد زياد
در حقيقت بسياري از كشورهايي كه فقير شناخته شده در اصل جزو ثروتمندترين نقاط و سرزمين هاي جهان هستند.
بر عكس كشورهايي كه غني شناخته شده اند فاقد ثروتهاي زير زميني و مواد خام هستند و در موارد زيادي نيز براي تامين مواد اوليه صنايع خود شديدا به منابع كشورهاي به اصطلاح فقير وابسته اند.
در حقيقت ثروت كشورهاي غني از طريق خريد ارزان مواد خام و تبديل آن به كالاي گران قيمت انباشته شده است.
اسلاید 4 :
اصطلاح كشورهاي فقير و غني هدفهاي گوناگوني را دنبال ميكرد كه مهمترين آنها :
1- وانمود كند كشورهاي سلطه گر در عقب ماندگي و فقر صاحب تقصير نيستند.
2- امكان ادامه ي استثمار سرزمين هاي تحت سلطه را به سلطه گران بدهند.
اسلاید 5 :
اصطلاح كشورهاي در حال توسعه :
مراحل توسعه عبارت است از:
1- جامعه ي سنتي و اغلب فئودالي
2- مرحله ي انتقالي
3- مرحله ي خيز
4- مرحله ي در راه بلوغ
5- مصرف انبوه
طبق این تئوری کشور های توسعه یافته این
مراحل را یک به یک طی کرده اند ، کشورهای
سوسیالیستی در میانه این راه قرار دارند و
کشورهای در حال توسعه در آستانه مرحله
خیز هستند .
اسلاید 6 :
مشكلات كشورهاي در حال توسعه :
1- فقر و توزيع ناصحيح درآمد
2- فشار جمعيت
3- فقدان منابع مالي لازم براي اجراي اقدامات زيست محيطي
4- پايين بودن سطح دانش فني, استانداردهاي صنعتي
5- فقدان سيستمهاي اطلاعاتي مناسب
6- مقررات زيست محيطي نامناسب و ناكافي
7- ناآگاهي عمومي نسبت به اهميت مسائل زيست محيطي
8- وابستگي تجاري آنها به كشورهاي صنعتي
9- بيگانگي با كار
اسلاید 7 :
کار : کار عبارتست از مجموعه عملیاتی که انسان به کمک مغز ، دستها ، ابزار و ماشین آلات به منظور استفاده عملی بر روی ماده انجام می دهد و این اعمال نیز به نوبه خود بر انسان اثر می گذارد و او را تغییر می دهد .
بیگانگی با کار : بیگانگی با کار عبارتست از احساس مسری بی قدرتی ، بی معنایی ، بی هنجاری و انزوای اجتماعی از محیط کار ، همنوعان و جامعه .
عوامل بیگانگی با کار :
1- عوامل اقتصادی – سازمانی : کارل مارکس ، مکس وبر ، رابرت بلونر و.
2- عوامل بومی – فرهنگی
عوامل موثر بر بيگانگي از كار:
1- نقش محوري خانواده
2- احساس بي قدرتي در نظام اداري
3- تقدم روابط دوستانه و خويشاوندي بر ضوابط سازماني
4- فقدان نظام كارآمد اطلاع رساني
5- نوع نگرش به زمان
6- تعهد يا تخصص
اسلاید 8 :
اصطلاح كشورهاي جهان سوم :
كشورهاي جهان اول(كشورهاي صنعتي پيشرفته)
كشورهاي جهان دوم(كشورهاي سوسياليستي)
كشورهاي جهان سوم(كشورهاي طبقه سوم)
در حقيقت قرار دادن كشوري در گروه كشورهاي به اصلاح جهان سوم مجوزي است در دست چپاول گران بين المللي تا منابع آنها را به بهانه ي تامين ارز غارت كنند0 از پيشرفت اقتصادي و صنعتي آنها به بهانه ي عدم تسلط آنها به علوم و فنون جديد جلوگيري كنند0
اسلاید 9 :
همگرايي و واگرايي بين كشورهاي جهان سوم:
اختلاف بین کشور های جنوب باعث از بین رفتن اتحاد نمی گردد ولی بی شک درجه وحدت دیپلماتیک آنها را در مقابل خارج کم می کند و کشور های شمال امکانات بیشتری را در پاسخ به تقاضاهای آنها طلب خواهند داشت .
3 عامل در این جریان اثر دارد :
1- سياست كشورهاي صادر كننده ي نفت
2- سياست شمال در مورد خواسته هاي جنوب
3- توسعه و پيشرفت اقتصاد جهاني درباره ي سياست اوپك
اسلاید 10 :
كمكهاي همه جانبه به كشورهاي جهان سوم :
تأمین مالی خارجی به دو صورت انجام می شود :
1- سرمايه گذاري مستقيم 2- استقراض خارجی
منظور از استقراض تأمین مالی کشور وام گیرنده است که می تواند هزینه های مالی مبادلات بازرگانی ، سرمایه گذاری و یا استقراض وام های سابق آن کشور باشد . هر استقراضی تعهدی مالی را برای وام گیرنده در پی دارد .
بدهی جهان سوم عبارتست از مجموعه تعهدات کشور های جهان سوم در قبال بستانکاران خارجی یا به تعبیر دیگر مجموع مطالبت خارجی از این کشورها .
مطالبات بين المللي بر سه گونه است:
الف: وامهاي مستقيم بين دولتها يا پرداخت شده توسط سازمانهاي بين المللي که از کمک های کشور های توسعه یافته به کشور های فقیر است .
ب: نوع ديگر وامهاي بين المللي, مطالباتي است كه به دنبال خريد اوراق قرضه انتشار يافته توسط كشورهاي جهان سوم در بازارهاي خارجي يا بازار سرمايه بين المللي پيدا ميشود0
ج: سومين نوع مطالبات بين المللي, وامهاي بانكهاي خارجي به يك دولت, يك بنگاه اقتصادي دولتي يا خصوصي و يا بانكهاي كشورهاي جهان سوم ميباشد0
اسلاید 11 :
شركتهاي چند مليتي در جهان سوم :
موازنه قدرت اقتصادی و مالی در بیشتر کشور های جهان سوم بی شکبه سود موسسات بین المللی است . تا آنجا که اقدامات نا مطلوب موسسات مذکورمی تواند به شدت در وضع اقتصادی اثر بگذارد . سطح اشتغال ، سطح زندگی و حجم صادرات را کاهش دهد و نیز تنزل ارزش پول را ضروری سازد.
تردید نیست که شرط لازم هر گونه پیشرفت واقعی ، افزایش عمده در تولید کالا و خدمات است و میزان افزایش تولید بستگی به این دارد که از یک سو تعداد بیشتری از مردم وارد فعالیتهای تولیدی سودمند شوند و از سوی دیگر بازدهی کار این افراد افزایش یابد .
اسلاید 12 :
تک محصولی نمودن کشورهای جهان سوم :
تجاوز کشورهای استعماری اروپای غربی به جهان غیر اروپایی دارای نتایج متفاوتی بوده است :
1- تجاوز غربی ها در آمریکای شمالی ، استرالیا نیوزلند : این متجاوزین به مکانی که از نظر اجتماعی تقریبا خالی بود وارد شدند ، هر چند هدف اولیه آنها سکونت گزیدن نبود ولی چون آنجا را خالی یافتند در آنجا سکنی گزیدند آنها در این بخش برای کثب ثروت دست به سازندگی زدند و خودشان بومی شدند .
2- تجاوز غربی ها در آسیا و آفریقا و اروپای شرقی : در این مناطق بخشهایی که از نظر آب و هوا برای سکونت این مهاجرین مناسب بود ، انها با یک فرهنگ توسعه یافته محلی روبرو شدند و تاب وتوان اقامت در این بخش ها را نداشتند و بخش هایی هم که دارای جوامعی با اساس و بنای ضعیف تری بود ، از لحاظ آب و هوا مناسب نبود بنابراین هر چه بیشتر و سرعتر دست به غارت منابع محلی زدند .
اسلاید 13 :
اثرات سوء تک محصولی :
1- اختصاص يافتن بخش اعظم منابع انساني, طبيعي و مادي كشور در راه توليد يك يا چند محصول0
2- توان توليد براي رفع نيازهاي داخلي كاهش مي يابد0
3- ايجاد وابستگي به فروش مواد توليدي در بازارهاي جهاني ايجاد ميشود0
4- ايجاد وابستگي به واردات مواد مصرفي مورد نياز داخلي ايجاد ميشود0
5- آسيب پذيري در مقابل نوسانات قيمت محصولات صادراتي ايجاد ميشود0
6- آسيب پذيري در مقابل افزايش قيمت محصولات وارداتي ايجاد ميشود0
7- وابستگي اقتصادي به دنبال خود وابستگي سياسي و فرهنگي را به بار مي آورد0
8- به علت نوسان قيمت ها و وابستگي اقتصادي, سياسي و فرهنگي به دولتهاي سلطه گر هر گونه برنامه ريزي صحيح بر مبناي نيازهاي دروني يك جامعه غير ممكن ميگردد0
اسلاید 14 :
مقدمه ای برچگونگی تشکیل کمیسیون جنوب :
کمیسیون جنوب شامل افرادی است که از همه قاره های جنوب گرد هم آمده اند ، بدون آنکه ارتباط رسمی با دولت های متبوع خویش داشته باشند . این کمیسیون در سال 1987 بعد از سالها گفتگوی غیر رسمی بین رهبران سیاسی و روشنفکران این کشور ها شکل گرفت .
اسلاید 15 :
جنوب و مسئولیتها :
حلقه اولیه ای که کشور های جنوب را به هم پیوند می دهد تمایل آنها به رهایی از فقر و توسعه نیافتگی و فراهم آوردن شرایط بهتر زندگی برای شهروندان خود است و این خواست مشترک بنیادی برای همبستگی بین آنها در وجود سازمانهای بین المللی متبلور شده است مثل گروه 77 .مکانیسم تصمیم گیری حاکم بر جریان تجارب سرمایه و تکنولوژی بین المللی در دست کشورهای توسعه یافته شمال است .
نابرابری های رو به افزایش بین شمال و جنوب تنها در پیشرفت اقتصادی شمال ناشی نمی شود بلکه به افزایش قدرت در برابر بقیه کشور های جهان نیز مربوط می گردد .
اسلاید 16 :
کاهش تنش های بین المللی :
از جمله تغییر سیاسی مهم در اواخر دهه 1980 پیشرفتی بود که در از بین بردن تفاوت های سیاسی و نظامی بین شرق و غرب پدید آمد .کاهش تشنج در روابط شرق و غرب ، در نهایت به کاهش دفعات و ابعاد در گیری های نظامی در جنوب منجر خواهد شد .
اسلاید 17 :
مسئولیتهای جنوب در ابعاد ملی :
از آنجا که کشور های جنوب با یکدیگر متفاوتند بدیهی است هر یک شیوه متفاوتی را برای نیل به هدف مشترک خود ، یعنی توسعه ، پیش گیرند . علاوه بر این فرهنگ یکپارچگی و تاریخ هر کشور بر اولویت ها و سرعت حرکت به سوی هدفها تأثیر می گذارد .
اسلاید 18 :
نظريات اوپك – جامعه اقتصادي اروپا– ايالات متحده:
كشورهاي در حال رشد وارد كننده نفت به دو جهت از مذاكرات جامع و كلي پشتيباني مي كنند :
1- كه كشورهاي صادر كننده نفت آماده هستند تا ترتيبي در تامين عرضه نفت بدهند كه اين امر به نفع آنها خواهد بود ووسيله اي است براي آنكه از شمال امتيازات به دست آورند و فرصتي نيز فراهم خواهد شد تا در روابط اقتصادي بين المللي تجديد نظر شود.
2- در مذاكرات جامع و كلي نظر كشورهاي صادر كننده نفت را به خسارات مالي فوق العاده كه افزايش قيمت نفت به آنها تحميل نموده است جلب كند .
اسلاید 19 :
سؤال :
وابستگی متقابل و روابط شمال و جنوب را توضیح دهید ؟
اسلاید 20 :
توسعه جنوب کاملا به بهبود روابط شمال و جنوب وابسته است .جنوب به همکاری گستر ده تر شمال در حمایت از تلاش برای نیل به خود اتکایی احتیاج دارد . نوآوری های فنی و تکنولوژیکی که عمدتا ریشه در شمالدارد افق هایی از پیشرفتهای انسانی فرا روی جنوب قرار داده است که قبلا دست نیافتنی می نمود .
شمال نیز به دلائل محکم اقتصادی به جنوب نیاز دارد و نقش کشور های در حال توسعه در اقتصاد جهانی روز به روز بیشتر می شود .
