بخشی از پاورپوینت
اسلاید 4 :
و هر كس شعائر الهي را بزرگ دارد ،اين كار نشانه
تقواي دل هاست .
سوره حج آيه 32
اسلاید 5 :
هدفهای آموزشی:
1- آشنایی با مفهوم خرافه و خرافات
2- دیرینه شناسی عزاداریهای عاشورایی
3- بدعت شناسی در عزاداریهای مذهبی
4- واکاوی نقش عزاداری در تداوم فرهنگ عاشورایی
5- آسیب شناسی عزاداریها
6- سبب شناسی بدعتها و تحریفها
اسلاید 6 :
مقدمه:
جنبش كربلا به عنوان يك نهضت مقدس مذهبي و يك حركت سياسي از نوع انقلابي آن پايدارترين جنبش سياسي مذهبي، در فرهنگ سياسي شيعه است. اين جنبش حركتي بود در جهت احياي ارزش هاي دين و ستيز با فساد، ستم، بدعت و خيانت. چنين بود كه سرلوحه حركت ها و سرمشق جنبش هاي بسيار قرار گرفت و امام حسين (ع) اسوه اي ماندگار گرديد. نقش اين قيام از آغاز در ماندگاري مكتب حيات بخش اسلام و پاسداري از كيان ارزش هاي ديني به گونه اي بوده كه گفته اند:
الاسلام محمدي الحدوث حسيني البقاء.
اما اين رويداد بزرگ، از يك سوي به خاطر عشق ژرف و كران ناپيدايي كه شيعيان به آفريننده حماسه آن دارند و از ديگر سوي به خاطر كينه و دشمني امويان و هواداران و پيروان آنان كه در درازاي تاريخ با اين حماسه انسان ساز و ستم سوز داشته و دارند بيش از هر رويدادي ،گرفتار گردبادهاي سهمگين خرافه و تحريف بوده و هست.
اسلاید 7 :
ضرورت طرح مسئله :
تحریف واقعه عاشورا و واژگونه نشان دادن پیام و هدف امام حسین (ع)، موضوع امروز و دیروز نیست بلکه از همان فردای نهضت بود که ستمگران دریافتند نبرد راستین تازه آغاز شده است و از همین رو تمام همت خود را در تمام این سالها مصروف وارونه و بی مایه نشان دادن این نهضت کرده اند.
متاسفانه در این میانه دیده می شود که برخی از دوستان و مخلصان نیز ناخواسته و ناآگاهانه به این رفتار دامن می زنند و بی آنکه بدانند آلت دست مغرضان و کوران می شوند و در بی اثر کردن عاشورا ، تمایل به اسطوره سازی، احساسی و عاطفی جلوه دادن قیام عاشورا، تغییر ارزشهای عاشورا، غیر حماسی کردن عاشورا، رواج غلو و خرافات، تفسیر دنیوی کردن از عاشورا و. نقش به سزایی را ایفا می کنند.
اسلاید 8 :
ضرورت طرح مسئله :
به جهت گستردگی امکانات و تجهیزات الکترونیک و وسائل ارتباط جمعی، ضرورت بررسی این مهم بیشتر خود نمایی می نماید. و نیاز به توجه و تمرکزی بیش از پیش دارد. از آنجایی که مهمترین کانون تبلیغ و انتشار اندیشه های عاشورایی و پیام نهضت سرخ اباعبدالله(ع)، مجالس عزاداری و مرثیه سرایی آن حضرت است ، لذا هرگونه تحریف و بدعتی در این حوزه می تواند آسیب های جدی به متن پیام و الهام بخشی آن حضرت باشد. از همین روست که بررسی و کنکاو پیرامون آسیب ها و آفتهای موجود در این حوزه می تواند از اهمیت بالایی برخوردار باشد.
اسلاید 9 :
نقش عزاداری در جاودانگی عاشورا:
حوادث اجتماعي تاثير شگرفي بر حالات روحي و رواني انسان بر جاي مي گذارد و در صورت بروز حوادث و پيش آمدهاي ناگواري که منجر به فراغ و از دست رفتن کسي شود که آدمي به او عشق مي ورزد سخت متاثر گشته و هاله اي از غم و اندوه وجود او را فرا مي گيرد. واکنش طبيعي و فطري به اين گونه وقايع تلخ، سوگواري و عزاداري است.
عزاداري و سوگواري، امري است عمومي و انساني که در ميان تمام اقوال و ملل وجود داشته ودارد. هر فرد يا گروهي جهت تسلي،آرامش روحي و التيام ناراحتي هاي رواني در برابر مصايب و حوادث جانسوز و دردناک، مراسم و آداب ويژه اي برگزار مي کنند.گرچه در نحوۀ انجام آن تفاوت هايي وجود دارد اما در برگزاري مجالس و مراسم عزا، و اظهار اندوه در فراغ عزيزان، اشتراک و اتفاق نظر ديده مي شود.
اسلاید 10 :
سابقه و سنت عزاداري امام حسين (ع):
يکي از امور مرتبط با اهل بيت (ع) مسئله عزاداري در مصائب آنهاست. بويژه سوگواري در شهادت مظلومانه و تاثر انگيز امام حسين و ياران با وفاي او در سال 61 ق است. اين امر که در آغاز محدود بود به تدريج از دايره خانواده و بازماندگان آن حضرت و ديگر شهدا فراتر رفت و در ميان شیعیان رواج يافت و به يک سنت اسلامي و بخشي از فرهنگ ديني شیعیان تبديل شد.
اسلاید 11 :
علل رشد عزاداری های مذهبی در ایران:
1-علاقه وافر ايرانيان به پيامبر (ص) و اهل بيت آن حضرت.
2- روحيه ستيزه جويي مردم ايران با ظلم، فساد و تباهي که با روح نهضت عاشورا هماهنگي داشته است.
3- رواج مقتل نويسي در گذشته
4- هماهنگي و همسويي برخي از حکومت هاي شيعي با فتاوي فقهاي بزرگ شيعه
5- تاثیر برگزاري مجالس عزاداری و آثار و برکات فراوان آن
اسلاید 12 :
1- احیای آموزه ها و معارف دینی و گسترش فرهنگ اهل بیت(ع) و معارف ناب تشیع
2- اصلاح جامعه از مفاسد اجتماعی در حوزه های اندیشه و بینش، منش و شخصیت و رفتار جامعه.
3- تربیت انسانهای چند بعدی(فکری،اخلاقی،عرفانی،عقلانی،عاطفی،سیاسی، اجتماعی و..)
4- ارائه دین به عنوان الگوی جامع زندگی بشری
5- ایجاد فضای معنوی در جامعه برای کسب فضائل
اخلاقی و انسانی و رسیدن به آرامش درونی انسانها
6- زنده نگه داشتن روح حماسی عاشورا
آثار و نتایج سودمند عزاداری:
اسلاید 13 :
اهداف و آثار و نتایج سودمند عزاداری:
7- احیای آموزه های سیاسی و اجتماعی تشیع
8- برقراری پیوندهای عاطفی و عقلانی، میان امت اسلامی
9- تداوم فرهنگ، بینش و بصیرت حسینی و مبارزه با ظلم پذیری، ستمگری و بی عدالتی در جامعه
10- همدلی، همگرایی، همبستگی اجتماعی و ایجاد روابط صمیمانه میان آحاد جامعه اسلامی.
11- آشنایی عزاداران با مسائل فرهنگی اجتماعی روز
12-نمایش حضور سیاسی اجتماعی شیعیان
13-تقویت روحیه انقلابی، شهادت طلبی و ایثارگری در جامعه اسلامی
14-سازماندهی شیعیان در راه مبارزه با دشمنان اسلام
اسلاید 14 :
تاریخچه تحریف در روند عزاداریها و مجالس قیام عاشورا:
با مراجعه و تتبع در متون تاریخی شیعه که عمدتا مربوط به پایگاه شیعی کوفه و مکتب تاریخ نگاری عراق تا پایان قرن چهارم هجری است، به خوبی می توان دریافت که غالبا مطالب در خصوص تاریخ عاشورا درست نقل شده است. مثل آثار مرحوم شیخ مفید، الارشاد و سایر کتب این شخصیت عظیم تاریخ تشیع.
از قرن ششم هجری با توجه به رواج داستان سرایی و ذکر قصه ها و افسانه ها در متون تاریخی، تصویر حقیقی نهضت حسینی در متون تاریخی به سمت ذکر وقایع بی پایه و اساس گرایش پیدا کرد و با دقت در منابع تاریخی می توان گفت که این نقیصه مهم تا قرن دهم و حتی تا پایان دوره قاجاریه نیز ادامه یافت.
اسلاید 15 :
آسیب شناسی عزاداریها:
اسلاید 16 :
آسیب های محتوایی :
- رواج برخی غلوها و خرافات در عزاداریها
- طرح یکجانبه سیمای معصومین
- ترویج مطالب دروغ
- ذکر برخی مطالب موهن و عدم سازگار با شئون اهل بیت و اظهار مطالب و تعبیرهایی همچون امام بیمار، زینب مضطر
- طرح سست معارف اسلامی با وارد شدن به مقوله خواب و ذکر خواب ها و یا ملاقاتهای دروغین بعضی ها با ائمه معصومین(ع)
- ترویج جدایی دین از سیاست
- خالی شدن مداحان از معارف عاشورایی
- برتری سلیقه های شخصی و رواج زبان حالهای بی اساس و بی پایه و به دور از هرگونه تفکر و تدبر، که اگرچه تنها به نیت برانگیزاندن احساسات ارائه می شود .
اسلاید 17 :
آسیب های شکلی :
- گسترش نامناسب حضور موسیقی و استفاده از ادوات و آلات موسیقی مبتذل و حرام در مراسم سنتی عزاداری
- رواج سبکهای غنایی در مداحی ها
- رواج شیوه های نا موجه سینه زنی و زنجیرزنی، انجام حرکات اضافی و نمایشی و ناشایست
- ترویج برخی ناهنجاریها مثل قمه زنی، زنجیر زنی با تیغ و.
برتری شکل عزاداری بر محتوای آن وکم شدن قصیده خوانی و ذکر مناقب
عدم مطالعه جدی منابع معتبر و مقاتل خوب و صحیح
عدم بهره گیری صحیح از مجموعه اشعار و دیوانهای شعرای گذشته و.
- حمل تمثال و شمایل غیر واقعی از ائمه اطهار(ع) و.
- انتخاب اسامی نامانوس و مغایر با شئونات اسلامی برای هیات های عزاداری از قبیل: دیوانگان حسین و.
اسلاید 18 :
انگیزه ها و عوامل تحریف در عزاداری ها و مجالس حسینی:
اسلاید 19 :
آثار و نتایج تحریف در عزاداری ها و آسیب های عزاداری:
رواج غلو و خرافات (باور و وابستگي شديد عاطفي به يک عمل نامعقول)
گریز اهل دانش از مجالس عزاداری
تجمل گرایی و بی محتوا شدن عزاداریها
کاهش خلوص در عزاداریها
انفعال جبهه خودی
جلوگیری از احیای شخصیت جامعه اسلامی
اسلاید 20 :
1- تاکید مستمر بر بهره گیری از مجالس عزاداری و سوگواری سازنده و منزه و عاری از هرگونه آسیب، برای ترویج و معیار سازی در جامعه
2- ایجاد فضاها و بسترهای مناسب، برای راه اندازی گفتمان های فرهنگی مطلوب و اثرگذار از سوی بزرگان دین و رسانه های دینی و تبلیغی و آحاد امت اسلامی
3- ایجاد حساسیت جامعه دینی و علمی و نیز امت اسلامی و خصوصا روضه خوانان بر روی نقل های تاریخی موثق و معتبر.
4- توجه جدی علمای دینی و روحانیت معظم شیعه نسبت به تحریفات، و برنامه ریزی و نظارت شایسته و تعامل علمی، تربیتی و صمیمانه با جامعه مداحان و مبلغان.
پیشنهادهای عملی برای سازماندهی :
