بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
بسمه تعالی
آزمایشگاه بیو شیمی
اسلاید 3 :
کاربرد اسپکترو فتو متری در بیو شیمی
1 – اسپكتروفتومتري
بوسيله اسپكتروفتومتر شدت رنگ محلولها را با دقت اندازه گيري مي كنند.
دستگاههائي كه براي رنگ سنجي به كار برده مي شوند الكتروفتومترو يا اسپكتروفتومتر ناميده مي شوند.
شماي ساده زير قسمتهاي مختلف يك الكتروفتومتر را نشان مي دهد.
اسلاید 4 :
بطور كلي هر اسپكتروفتومتر:
يك منبع نوراني،
يك وسيله ايجاد نور تكرنگ با طول موج مشخص
يك سلول يا لوله مخصوص براي جادادن محلول رنگي
، يك سلول فتوالكتريك و يك گالوانومتر دارد.
اسلاید 5 :
اندازه گيري غلظت يك محلول
به دو روش مي توان غلظت يك محلول را اندازه گيري كرد:
الف) از راه اندازه گيري نوري كه از محلول رنگي خارج مي شود و
به آن ،Transmitance ،یا عبور می گویند؛
ب) اندازه گيري مقدار نوري كه جذب محلول رنگي مي شود و به آن دانسيته اپتيك (OPTICAL DENSITY) O.D يا آبسوربنس مي گويند.
اسلاید 6 :
الف) دانسيته اپتيك يا آبسوربنس
نوري كه از يك محلول رنگي عبور مي كند مقداري از آن جذب محلول رنگي مي شود .
اگر Io شدت نور اوليه و I شدت نور خارج شده از محلول باشد بنابراين I a شدت نوري است كه جذب محلول رنگي گرديده است.
Ia = I - Io
Log Io - log I =OD = Absorbanc
logI/I0=OD
(1) log I0/I=OD
اسلاید 7 :
جذب از دو قانون پيروي مي كند:
مطابق قانون بيرولامبرت (BEER & LAMBERT) هنگاميكه نور يك رنگ از محلول رنگي عبور ميكند مقدار نوري كه به وسيله محلول جذب مي شود ويا مقدار نوري كه از محلول خارج مي شود؛
به غلظت ماده رنگي موجود در محلول
به ضخامت لوله ايكه نور از آن عبور كرده بستگي دارد گردد.یعنی:
OD=KCL = جذ ب
اسلاید 8 :
قانون بیر لامبرت
logIo/I= KCL
كه در آن K ضريب جذب ماده مورد آزمايش، C غلظت جسم مورد آزمايش و L قطر لوله مي باشد و چون معمولاً قطر لوله را مساوي يك سانتي متر اختيار ميكنند بنابراين خواهيم داشت: OD= log I0/I=KC
K يا ضريب جذب ماده براي مواد مختلف فرق مي كند و به آساني قابل اندازه گيري است.
اسلاید 9 :
میزان عبور یا ترا نسمیتا نس
ب) ترانسميتانس ) عبور) :
مقدار نوري است كه از محلول رنگي مورد آزمايش خارج مي شود،
اگر شدت نور اولي I0 و نور خارج شده I باشد:
I0-I=Ia
I/I0=T Log I0/I=Log1/T OD=Log1/T
اسلاید 10 :
مثال در مورد جذب وعبور
اگر نور وارد شده در محلول 100 و نور خارج شده از آن 10 درصد نور اوليه باشد خواهيم داشت:
OD= log 100 –log 10
OD= 2-1
OD =1
اسلاید 11 :
نحوه درجه بندی دستگاه اسپکتروفوتومتر
روي صفحه مدرج دستگاه در قسمت بالا درصد نور عبور كرده يا ترانسمیتانس
در قسمت پائين درست در مقابل درجات ترانسمیتانس OD،یا ابز ربنس قرار مي هند.
، درجات میزان عبور همه با هم مساوي است.
درجات O D به علت لگاريتمي بودن نامساوي هستند.
اسلاید 12 :
روش كار و اندازه گيري جذب يك محلول
آزمايش 1 – بهترين طول موج براي اندازه گيري غلظت يك محلول رنگي چيست؟
مي دانيد كه از تجزيه نور سفيد نورهاي مختلف رنگي حاصل مي شود كه در قسمت مرئي داراي طول موجهاي زير مي باشد.
بنفش 420-430، آبي470-490، سبز520-550 ، زرد580
اسلاید 13 :
انتخاب طول موج مناسب جهت اندازه گیری جذب
محلول مورد آزمايش رادرمعرض تابش نورهايي با طول موجهاي مختلف قرارداده OD هاي قرائت شده را يادداشت مي كنيم.
نمودار جذب برحسب طول موج را رسم می کنیم.
طول موج منا سب ،طول موجی است که ماکز یمم جذب را دارد.
اسلاید 14 :
روش انجام آزمایش
آزمايش 2 – جهت رسم منحني دانسيته اپتيك بر حسب غلظت هاي مختلف:
6 لوله آزمايش انتخاب كرده آن ها را از 1 تا 6 شماره گذاری کنید
به ترتیب در آنها 0 ؛1، 2، 4، 6 و 8 میلی لیتر محلول بروموفنل( mg/L10 ) بریزید.
سپس به ترتیب 10 ، 9 ،8 ، 6 ،4 و2 میلی لیتر آب مقطر بریزید.
اسلاید 15 :
صفر دستگاه را با لوله شماره 1 ميزان کنید.
مقدار دانسيته اپتيك لوله هاي بعدي را در 580 ميلي ميكرون اندازه بگيريد
منحني تغييرات دانسيته اپتيك بر حسب غلظت محلول رسم نمائيد.
در صورتيكه منحني از قانون بير متابعت كند به صورت يك خط مستقيم خواهد بود.
اسلاید 16 :
دو نكته: عملي
1 – در قرائت OD نتايج، زماني قابل اطمينان است که:
0.7 < OD <0.1
بنابر اين غلظت مجهول اگر زياد باشد بايد آنرا با حلال مربوطه طوري رقيق نمود كه OD آن در حدود بيان شده قرار گيرد.
در اين صورت ضريب رقت را باید در محاسبه منظور نمود.
2 – اگر قرائت OD چندين مجهول پشت سر هم بخواهد انجام گيرد در فواصل قرائت بايد دستگاه را با شاهد (BLANK) روي صفر OD تنظيم نمود.
اسلاید 17 :
روشهاي جدا كردن مواد از يكديگر
دياليز ، با استفاده از كيسه هاي سلوفان.
ژل فيلتراسيون “GEL FILTRATION”..
كروماتوگرافي هاي مختلف (لايه نازك – جذبي – تعويض يوني – كاغذي)
الكتروفورز
اسلاید 18 :
آزمايش قندها يا گلوسيدها
قندها يا ساكاريدها را به سه دسته تقسيم مي كنند:
دسته اول – منوساكاريدها
پلي الكلهاي 3 تا 7 كربني هستند كه يكي از عاملهاي الكلي به عامل كربنيل تبديل شده است و به ترتيب آنها را تريوز – تتروز- پنتوز- هگزوز- هپتوز مي نامند.
منوساكاريدها ممكن است داراي عامل آلدئيدي يا ستني باشند كه در حالت اول آلدوز و در حالت دوم ستوز ناميده مي شوند.
مهمترين پنتوزها: آرابينوز – گزيلوز – ريبوز و…
مهمترين هگزوزها: گلوكز-مانوز-گلاكتوز-فروكتوز … مي باشند.
اسلاید 19 :
دسته دوم – اليگوساكاريدها
از اليگو ساكاريدها، دي ساكاريدها داراي اهميت بيشتري هستند.
بعضي از دي ساكاريدها داراي خاصيت احياكنندگي مي باشند مانند: مالتوز و لاكتوز.
برخي ديگر داراي خاصيت احياء كنندگي نيستند. مانند ساكارز يا سوكروز.
دسته سوم – پلي ساكاريدها
مهمترين پلي ساكاريدها شامل نشاسته، سلولز و گليكوژن مي باشد.
اسلاید 20 :
واكنش رنگي قندها
مهمترين واكنش هاي رنگي قندها به قرار زيرند:
1 – واكنش موليش (Molisch) : - نفتل + اسيد سولفوريك غليظ ؛
اين واكنش براي تمام ساكاريدها مثبت است.
2 – واكنش بارفود (Barfoed) : استات مس در اسيد استيك 1%؛
اين واكنش مخصوص منوساكاريدهاست.
3 – واكنش بيال (Bial)اورسينول در اسيد كلريدريك + FeCl3 ؛
به پنتوزها مانند گزيلوز جواب مثبت مي دهد.