بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
Sampling in Qualitative Research
اسلاید 2 :
Sampling
هدف نمونه گیری در پژوهش های کیفی به جای تعمیم یافته ها، کسب درک عمیق از پدیده های مورد مطالعه است.
در پژوهش کمی تاکید زیادی بر انتخاب تصادفی و شانس برابر همه اعضای جامعه مورد مطالعه وجود دارد
در پژوهش های کیفی مشارکت کنندگان انتخاب و دعوت می شوند و به جای نمونه گیری ازاصطلاح انتخاب مشارکت کنندگان استفاده می کنیم.
اسلاید 3 :
Purposive (purposeful) Sampling
نمونه گیری در مطالعات کیفی از نوع هدفمند و غیر احتمالی است. یعنی چارچوب نمونه گیری نداریم.
هدفمند یعنی چه؟
به کار بستن قضاوت و تلاش سنجیده محقق برای انتخاب نمونه های معرف جامعه مورد نظر
در این شیوه نمونه گیری، محقق خودش با توجه به سوال پژوهش افرادی را انتخاب می کند که بیشترین اطلاعات را به او بدهند.
“Information Rich Resources”
تعداد مشارکت کنندگان محدود است.
با توجه به هدف پژوهش و پدیده مورد مطالعه از روش های متفاوتی استفاده می شود.
اسلاید 4 :
در نمونه گیری مطالعه کیفی با تجربه و ادراک افراد کار داریم نه تعداد آنها
عنوان کمی:
بررسی میزان نگرش زنان ایران نسبت به پدیده زایمان طبیعی در سال 96
عنوان کیفی:
تبیین تجربه زنان ایرانی در مورد زایمان طبیعی
ایرانی یعنی اهل ایران هستند ولی الزاما معرف تمام زنان ایران نیستند. کسی ممکن است ساکن تهران باشد ولی تجربه زنان بندرعباس را داشته باشد پس لازم نیست از هر استان یک نفر باشد.
اسلاید 5 :
Types of purposive Sampling
Convenience sampling
Typical case sampling
Unique or Atypical
Maximum variation sampling
Extreme or Deviant cases
Snowball )chain( sampling
Theoretical sampling
Homogenous sampling
Critical sampling
اسلاید 6 :
نمونه گیری آسان Convenience sampling
در این روش محقق از افراد در دسترس یا داوطلب برای شرکت در مطالعه استفاده می کند.
تا آنجا که ممکن است باید از این راهبرد اجتناب نمود زیرا با مفهوم هدفمند بودن در تضاد است و اطلاعات کافی به دست نمی آید.
استفاده از این شیوه در ابتدای کار قابل قبول است.
ایستادن در یک مرکز خرید یا فروشگاه مواد غذایی و درخواست پاسخگویی از مردم. اما اگر مثلا نمونه گیری روزیکشنبه در محله ارمنی نشین باشد خطاست باید دو روز یکشنبه و دوشنبه نمونه بگیریم تا اصلاح شود.
اسلاید 8 :
نمونه گیری موارد بارز Typical case sampling
یک نمونه معمول از پدیده مورد نظر که بیشتر نمونه ها شبیه آن هستند.
نمونه شاخص یا متوسط از یک پدیده
در مطالعه موردی که زندگی فرد یا گروه یا یک زندگینامه را مورد بررسی قرار می دهد مناسب است.
مثل:
مطالعه دانشجویانی که تقلب کرده اند
مطالعه تجربه یک مادر از بارداری
چالش این شیوه این است که نمونه بارز چه باشد؟ در این زمینه باید با چند متخصص مشورت کنید تا به توافق برسید.
اسلاید 9 :
منحصر به فرد sampling Unique or Atypical
در این شیوه افراد معمولا دارای یک ویژگی یا مشخصه نادر هستند.
مثال : مطالعه افراد اقدام کننده به خودکشی
اسلاید 10 :
نمونه گیری با حداکثر تنوع Maximum variation sampling
در این شیوه نمونه گیری، طیف های مختلف افراد مرتبط با پدیده انتخاب می شوند. افرادی که دیدگاه های متفاوت راجع به موضوع دارند.
ذی نفعان مختلف مرتبط با یک موضوع
یکی موافق، یکی مخالف
تبیین نظرات راجع به زایمان طبیعی
طیف ها کدامند؟
مادران موافق و یا مخالف
متخصصان زایمان
ماماها
محقق قصد دارد بداند یک پدیده در میان افراد مختلف چگونه درک می شود، بنابراین افرادی انتخاب می شوند که دارای خصوصیات متفاوتی درباره پدیده مورد نظر باشند.
حداکثر تنوع باید در خصوصیاتی باشد که در جمعیت شناخته شده باشد و در جمعیت مورد نظر قابل تشخیص و قضاوت باشد.
تنوع و پراکندگی می تواند براساس سن، جنسیت، تحصیلات، منطقه جغرافیایی و . باشد. یا ذینفعان از گروه های متفاوت درگیر در پدیده
اسلاید 11 :
نمونه گیری موارد استثنایی یا کرانه ای(دو سر طیف) Extreme or deviant cases
انتخاب افرادی که ویژگی مورد مطالعه را به مقدار خیلی کم یا خیلی زیاد دارند
افرادی که خارج از محدوده توزیع نرمال هستند
نمونه گیری از موارد مرزی یا حاشیه ای Outlier sampling
انتخاب افرادی که از الگوی معمول پیروی نمی کنند (موارد غیر معمول)
مثال:
معلم در مدرسه به سراغ دانش آموزانی می رود که همواره شکست می خورند یا همواره موفق می شوند.
در مطالعه اعتیاد فردی که آخر خط رسیده است
مطالعه در مورد بیماران جراحی قلب که به طور قابل توجهی سریع تر یا کندتر از حد متوسط بهبود یافته اند
اسلاید 12 :
نمونه گیری زنجیره ای یا گلوله برفی sampling Snowball (chain)
در این شیوه ابتدا محقق افرادی را شناسایی می کند و پس از دریافت اطلاعات از شرکت کننده ها می خواهد که فرد یا افراد دیگری را که دارای ویژگی یا تجربه مشابه باشد معرفی کنند.
روشی مناسب و کارآمد برای دستیابی به افرادی است که به راحتی قابل شناسایی نباشند و دستیابی به آن ها مشکل است.
افراد بی خانمان، معتادان تزریقی
مزایا: وقت کمی می گیرد. افراد به واسطه آشنایی با فرد اول بهتر با محقق ارتباط برقرار می کنند. همگرایی پیش می آید و نمونه معتبر خواهد بود.
معایب: نمونه فقط به یک شبکه کوچک از آشنایان محدود می شود و حداکثر تنوع رعایت نمی شود.
اسلاید 13 :
نمونه گیری نظری Theoretical sampling
در این شیوه پس از جمع آوری و تحلیل داده ها که همزمان صورت می گیرد، محقق تصمیم می گیرد که شرکت کننده بعدی چه کسی است.
این نوع نمونه گیری، روش غالب در تئوری زمینه ای(گراندد تئوری) است.
اسلاید 14 :
Theoretical sampling
در این روش ابتدا پژوهشگر بر اساس قضاوت خود از بهترین منابع اطلاعاتی از قبیل مشاهده، مصاحبه یا منابع مکتوب بهترین انتخاب ها را انجام می دهد، سپس به دنبال افرادی می رود که تئوری خلق شده را کامل کنند.
مشارکت کنندگان به گونه ای انتخاب می شوند که به خلق تئوری کمک کنند.
(ابتدا ماماها و بعد دنبال رییس دانشگاه می رویم)
در تئوری زمینه ای ابتدا نمونه گیری به صورت آسان آغاز می شود سپس به صورت هدفمند در جهت حداکثر تنوع برای مفاهیم ایجاد شده حرکت می کند و نهایتا به نوع نظری می رسد.
اسلاید 15 :
نمونه گیری متجانس Homogenous sampling
این شیوه راهبرد مقابل روش نمونه گیری با حداکثر تنوع است.
در این شیوه گروه های کوچک و مشابه مورد مطالعه قرار می گیرند.
هر گاه هدف تحقیق فهم عمیق و توصیف یک گروه خاص با خصوصیات مشترک باشد از این شیوه استفاده می کنیم.
مثال: مطالعه دانشجویان افسرده
کودکان دارای والدین معتاد
اسلاید 16 :
نمونه گيري موارد خاص يا يگانه
در پژوهش هاي انسان شناسي و جامعه شناسي مورد استفاده بوده است.
در اين نوع نمونه گيري خود فرد مهمتر ازموضوع مورد بررسي است.
چهار روش در اين دسته قرار مي گيرند:
نمونه گيري مكاشفه اي (Revelatory Case Sampling )
نمونه گيري از موارد ويژه (Critical case sampling)
نمونه گيري از موارد مهم از نظر سياسي (Sampling Politically Important Cases)
روش كل مجموعه یا ملاک محور ( Complete Collection )
اسلاید 17 :
نمونه گیری از موارد ویژه Critical case sampling
نمونه هایی که به احتمال زیاد اطلاعات مورد نظر شما را به شما می دهند. موارد مهمی که اطلاعات حیاتی را برجسته می کنند (Strewig & Stead 2001).
منطق موجود «اگر اينجا اتفاق بيافتد در هر جاي ديگري نيز ممكن است رخ دهد» يا بر عكس آن » اگر اين گروه مشكل داشته باشند مي توان مطمئن بود كه همه گروه ها نيز اين مشكل را دارند».
مثال:
مندل با مطالعه دقیق گیاهان نخود، قوانین اساسی ارث را کشف کرد. اگر مندل سعی کرده بود به جای فقط یک گونه، روی طیف گسترده ای از گونه ها تمرکز کند، ممکن بود به کشفیاتی که در آن شهرت دارد، نمی رسید.
اسلاید 18 :
اگر در سطح ملي افرادی كه تحصيلات بالايي دارند قادر به درك مقررات یک برنامه نباشند مي توان نتيجه گرفت كه گروه هاي پایینتر نيز همين حالت را دارند.
اگر سال اولي ها بتوانند مفهوم یک درس را درك كنند می توانيم مطمئن باشيم كه در سال هاي بالاتر نيز اين درك وجود دارد.
قدرت تعميم پذيري اين روش به وزني كه نمونه ويژه به خود اختصاص مي دهد بستگي دارد.
اسلاید 19 :
به يك مورد واحد كه معرف يك پديده است دسترسي ايجاد مي شود در حالي كه قبلا امكان بررسي علمي پديده وجود نداشته است.
چنين مواردي بسيار محدود هستند و دسترسي به آنها بسيار با ارزش است.
مثال:
مصاحبه با افرادي است كه براي اولين بار به يك منطقه جديد مهاجرت كرده اند.
نمونه گيري مكاشفه اي (Revelatory Case Sampling)
اسلاید 20 :
نمونه گیری موارد مهم از نظر سياسي Important Cases politically sampling
پژوهشگر از وضعيت سياسي موجود براي انتخاب نمونه خود بهره می برد.
نمونه هايي انتخاب مي شوند كه از نظر سياسي اهميت داشته باشند.
مثال:
اگر مسئول اداره سالمندان مسئول اختصاص منابع پژوهشي باشد، پژوهش بر روي سالمندان ممكن است بيشتر مورد توجه قرار گيرد.
