بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بنام تك ستاره آسمان هستي
سيستم ارت و ارت سنجي
اسلاید 2 :
بينديش چه چيز بهترين است . ؟ من آن را برايت آرزو مي كنم .
(شكسپير)
اسلاید 3 :
مقدمه
هدف از گرد آوري اين مجموعه درک عميق تر مفاهيم مربوط به سيستم هاي زمين و آشنائي با روش اندازه گیری مقاومت الکتریکی زمین است. گر چه در گذشته با بي توجه با آن برخورد مي شده ولي در حجم عظيم پروژه هاي صنعتي و پيشرفت فن آوري، جايگاه خودرا پيدا کرده.
اسلاید 4 :
بين سالهاي 1880 تا 1892 خطوط انتقال و توزيع برق بدون اينکه نقطه نول زمين شده داشته باشند احداث مي شدند و تجهيزات ارت نمي شدند و اساسآ مفهومي به نام ارت وجود نداشت.
به خاطر حفظ پايداري شبکه برق و مسائل ديگر، در سال 1927 به بعد اتصال نول به زمين اجباري شد.
اسلاید 5 :
وضعيت ارت به صورت زير قابل بيان است :اتصال فاز به زمين ميتواند فيوز را سوزانده و مدار و تجهيزات را محا فظت کند.اتصال نول به زمين خطري براي شبکه و تجهيزات ندارد.اتصال بدن انسان به يک فاز( تنها) بسيار خطرناک است.
لازم است قوانین مربوط به چاه ارت براي تمامي منازل، مغازهها، واحدهاي صنعتي و بطور كلي هرگونه متقاضي (بدون درنظر گرفتن متراژ و تعداد طبقات) انجام شود.
اسلاید 6 :
تعريف سيستم زمين
زمين كردن الكتريكي
زمين كردن يك نقطه از مدار الكتريكي به معني اتصال آن به هادي
حفاظتي است.
سيستم زمين يا گراندينگ GROUNDING يا ارتينگ EARTHING عبارت است از اتصال الکتريکي ( با سيم ) تجهيزاتي که:
- با برق کار مي کنند و بدنه فلزي دارند
- با برق کار نمي کنند ولي بدنه فلزي و هادي دارند
- حتي در بعضي موارد و در کاربردهاي خاص با برق کار نمي کنند و بدنه فلزي هم ندارند و عايق هستند .
اسلاید 7 :
الكترود زمين
عبارت است از يك قطعه جسم هادي كه در زمين قرار داده
مي شود .
دلایل استفاده از ارت
تامين حفاظت جاني انسانها
عملکرد مناسب دستگاهها
کنترل نويز
اسلاید 8 :
در صورت عدم نصب ارت مناسبخطرات انساني: بسيار زيادآسيب به تجهيزات و شبکه برق: زياددر صورت نصب سيستم ارت مناسبخطرات انساني: کمترآسيب به تجهيزات و شبکه برق: کمتربه عبارتی در حالتی که سيستم ارت نصب شده باشد سه مسير جهت عبور جريان خطا و برگشت به منبع دارد و سهم کمي از جريان خطا ممکن است از بدن شخصي که با دست دستگاه را لمس ميکند عبور کند خصوصا اگر مقاومت زمين دستگاه نيز خيلي کم باشد .
اسلاید 9 :
انواع زمین کردن
زمين کردن به طور کلي به دو بخش تقسيم مي شود:
۱- زمين کردن الکتريکي يا زمين کردن نوترال يا نول کردن يا گراندينگ سيستم Ground System
الف : كاهش تنش الكتريكي ناشي از اثرات كليدزني و صاعقه
ب: كنترل جريان اتصالي در حد قابل قبول
ج: كاهش عدم تعادل ولتاژ
د: محدود كردن ولتاژ نقطه نول
اسلاید 10 :
ادامه
2- زمين حفاظتي يا ايمني Safety Ground
از اين نوع سيستم حفاظتي در ايجاد ايمني براي افرادي که بنا به وظيفه شغلي در تماس با تجهيزات سيستم هاي الکتريکي و نيز براي افراد جامعه که مصرف کننده نهايي انرژي برق ميباشند استفاده ميشود.
هدف ديگر از اين نوع سيستم زمين ، محدود کردن خطر آتش سوزي از راه قطع سريع مدار معيوب به کمک وصل بدنه هاي فلزي به هادي خنثي يا زمين است.
اسلاید 11 :
گراند تجهيزات
عبارت است از اتصال تمام قسمتهاي فلزي يک دستگاه که به زمین در حالت عادي جرياني از آنها عبور نمي کند .
مثل اتصال بدنه لوازم برقي ،موتورها و غيره به زمين اين نوع سيستم از معمول ترين و اصلي ترين نوع گراند است.
به اين ترتيب در حالت عادي سيم گراند نقشي ندارد و جرياني از آن عبور نمي کند.
ولي در حالتي که بنا به دلايلي مثلآ خراب شدن پوشش و عايق، سيم فاز به بدنه فلزي دستگاه بخورد (اتصالي کند) اين امر باعث قطع سريع فيوزي که اين دستگاه از آن تغذيه ميکند خواهد شد و لذا پيش از وقوع هر خطري دستگاه معيوب بدون برق ميشود و از کار مي افتد.
اسلاید 12 :
گراند صاعقه گير(برق گیر)
ايجاد يک مسير ايمن و غير مخرب براي عبور جريان ناشي از صاعقه که مستقيمآ روي ساختمان يا تجهيزات فلزي در محوطه تخليه ميشود را از بام تا زمين گراند صاعقه گير گويند.
در صورتي که صاعقه به طور مستقيم به ساختمان يا تجهيزات فلزي روي بام يا کنار ساختمان برخورد کند و ساختمان سيستم گراند برق گير نداشته باشد و يا درست طراحي و اجرا نشده باشد جريان صاعقه به جاي عبور از مسير امن گراند از طريق ديگر تجهيزات فلزي مثل مخزن آب ،آنتن ،دود کش ،ناودان، راه پله فلزی و غيره به زمين ميرسد و اين تخليه جريان که در بعضي اوقات در حد کيلوآمپر است ميتواند خطرات زيادي را براي افراد و تجهيزات داشته باشد.
اسلاید 13 :
گراند بارهاي ساکن
الکتريسيته ساکن در صنايع معمولاً درموارد ذيل توليد می گردند:
1-عبور مواد پودر شده از روی نقاله های بادي
2-چرخش تسمه ها و کمربندهای انتقال قدرت غير هادی
3-جاری شدن هوا، گاز يا بخار مواد، از مجراها و دريچه ها.
4-بدن انسان، در محيط های خشک و کم رطوبت بر اثر تماس کفش با کف ساختمانها، بار ساکن تا چند هزار ولت توليد می کند.
اسلاید 14 :
روشهای کنترل بارهای ساکن به شرح ذيل می باشند
1.هم بندی و زمين کردن
2.کنترل رطوبت
3.يونيزاسيون
4.اجرای کف های هادی
5.تمهيدات مخصوص نصب و نگهداری.
از ترکيب روشهای بالا نيز در مواردی جهت کنترل موثرتر می توان استفاده نمود
اسلاید 15 :
چرا نبايد از فونداسيون ها به جاي چاه ارت استفاده كرد؟
بـه علت اينكه فوندانسيون ها از جنس ماسه هستند و ماسه در واقع يك نوع سراميك است. بـنـــابـــرايـــن نــيــمـــه هـــادي بـــوده و مـــانــنـــد تــمـــام نيمه هادي ها داراي الكترون هاي آزاد محدود اسـت. بـنـابـرايـن فـونـدانـسـيـون هـا فـقط تا حدي مي تواند داراي مقاومت پايين باشد و از ولتاژ 70 به بالا شديدا مقاومتشان بالا رفته و ديگر جرياني را به زمين عبور نمي دهند
اسلاید 16 :
مقاومت ويژه زمين
مـقــاومــت بـيـن الـكـتـرود و زمـيـن بـسـتـگـي بـه مقاومت ويژه زمين دارد كه خود بسته به جنس زمـيـــن و مــيـــزان رطـــوبـــت آن دارد. خاك هاي سطحي به علت داشتن رطوبت كمتر داراي مقاومت ويژه بالاتر هستند. براي كاهش مـقـاومـت الـكترود در اين موارد از الكترودهاي بـلندتر استفاده مي كنيم يا با اضافه كردن املاح هادي (تركيب نمك و زغال) در اطراف الكترود مـقـاومـت ويـژه زمـيـن را كاهش مي دهيم.
اسلاید 17 :
با تــوجــه بـه ايـنـكـه بـنـتـونـيـت سـبـب حـفـظ بـيـشـتـر رطـوبـت طـبـيعي زمين مي شود، درحال حاضر اسـتـفـاده از آن در چـاه هـاي ارت درزمـيـن هـاي خـشـك بـسـيـار مـتـداول شده است.
اسلاید 18 :
لازم است سيستم زمين مطابق آخرين پيشرفت هاي روز در زمينه احداث چاه ارت ( استفاده از بنتونيت و ساير مواد كاهش دهنده مقاومت ) با مقاومت حداكثر 2 اهم اجرا شود.
مي توان با همبندي شمش هاي نول وارت در محل تابلوي كنتور مشتركين هم براي ارت كردن سيستم داخلي و هم براي زمين كردن بد نه تابلو از سيستم واحدي استفاده نمود.- لازم است مقدار مقاومت سيستم زمين توسط مهندسين ناظر اندازه گيري شود و در چك ليست مربوطه ثبت گردد و از پذيرفتن ارت هاي با مقاومت بالاتر از 2 اهم جداً خودداري گردد.
اسلاید 19 :
لازم است اندازه گيري مستمر مقاومت سيستم زمين در ساختمان ها حداقل سالي يكبار انجام گرديده و در صورت بالاتر بودن از استاندارد نسبت به اصلاح ارت اقدام گردد. مسؤوليت انجام اين كار با مالك يا مالكين است و وي مي تواند بدين منظور از دفاتر مورد تأييد سازمان نظام مهندسي ساختمان استفاده نمايد.
اسلاید 20 :
در عمل انتخاب بهترین محل برای احداث اتصال زمین یا محدوده آن مشکل است زیرا عواملی خارج ازکنترل متخصصان و کارشناسان برق محل احداث الکترود را مشخص میکند همچنین باید توجه داشت که مشخصات و املاح موجود در خاک یک منطقه رانیز نمیتوان کلاً تغییر داد.