بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
فصل پنجم:
مبانی برنامه ریزی
اسلاید 3 :
مقدمه
انسانها با حرکت در مسیر تکامل و رشد عقلانی خود بتدریج بر ضرورت برنامه ریزی در زندگی واقف شدند و آن را به منزله ابزاری در خدمت مدیریت و رهبری نظامهای اجتماعی مورد توجه قرار دادند. سازمانها و موسسه های اداری امروز، به حدی پیچیده شده اند که بدون اقدام به برنامه ریزی دقیق، امکان ادامه حیات ندارند. برنامه ریزی مستلزم آگاهی از فرصتها و تهدیدهای آتی و پیش بینی شیوه مواجهه با آنهاست.
اسلاید 4 :
اهمیت و ضرورت برنامه ریزی
نیاز به برنامه ریزی از این مساله ناشی می شود که همه سازمانها با فعالیت در محیطی پویا ، مترصد آنند که منابع محدود خود را برای رفع نیازهای متنوع و رو به افزایش خود صرف کنند . پویایی محیط و وجود تلاطم در آن و عدم اطمینان ناشی از تغییرات محیطی بر ضرورت انکار ناپذیر برنامه ریزی می افزاید .
اسلاید 5 :
تعریف برنامه ریزی
عبارت است از تعیین هدف و یافتن یا پیش بینی راه تحقق آن.
عبارتست از تصمیم گیری در مورد اینکه چه کارهایی باید انجام گیرد ؟
عبارتست از تصور و طراحی وضعیت مطلوب و یافتن یا پیش بینی راهها و وسایلی که نیل به آنرا میسر سازد.
اسلاید 6 :
هدف از برنامه ریزی
افزایش احتمال رسیدن به هدف از طریق تنظیم فعالیتها.
افزایش منفعت اقتصادی از طریق مقرون به صرفه ساختن عملیات.
متمرکز شدن بر طرق دستیابی به مقاصد و اهداف و احتراز از انحراف از مسیر.
مهیا ساختن ابزاری برای کنترل.
اسلاید 7 :
اولویت برنامه ریزی
برنامه ریزی بر سایر وظایف مدیران، اولویت دارد و مقدم بر آنان است. به طوری که اگر بخواهیم وظایف مدیر را در رئوس یک هرم در نظر بگیریم، بهتر است برنامه ریزی را در رأس هرم مذکور قرار دهیم.
برنامه ریزی، اهداف همه فعالیتها و تلاشهای گروهی را تعیین می کند و نحوه دستیابی به آن اهداف را طرحریزی می کند تا مدیر بتواند تشخیص دهد که باید از چه نوع ساختار سازمانی استفاده کند و برای هر منصب چه نوع کرکنانی را با چه تخصصهایی بکار گیرد. بنابراین می توان گفت که در واقع برنامه ریزی، وظیفه اساسی و شالوده مدیریت است.
اسلاید 12 :
انواع برنامه ریزی
1. برنامه ریزی راهبردی (استراتژیک)
2.برنامه ریزی عملیاتی (اجرایی)
3. برنامه ریزی تخصصی.
اسلاید 13 :
برنامه ریزی راهبردی (Strategic Planning)
این برنامه ریزی با دور اندیشی و در جریان فراگردی نظام یافته طی مراحل ذیل صورت می گیرد :
الف) تعیین ماموریتها و هدفهای دوربرد و رسالت سازمان.
ب) تفکیک و تجزیه اهداف بلندمدت در قالب هدفهای کمی و کیفی کوتاه مدت که این مرحله را هدفگذاری می نامند.
ج) تدوین و تنظیم خط مشیها و اتخاذ سیاستهای کلی
د) طرحریزی و تنظیم برنامه های عملیاتی (تاکتیکی).
اسلاید 14 :
فواید برنامه ریزی راهبردی
1) فائق آمدن بر مسائل ناشی از مقتضیات آتی
2) ایجاد فرصت کافی برای تصحیح خطاهای اجتناب ناپذیر
3) اتخاذ تصمیمات صحیح در زمان مناسب
4) تمرکز بر انجام فعالیتهای ضروری برای رسیدن به آینده مطلوب.
اسلاید 15 :
برنامه ریزی عملیاتی (اجرایی)
مراحل برنامه ریزی عملیاتی عبارت اند از:
1) تدوین برنامه های کوتاه مدت (تنظیم بودجه و زمانبندی)
2) تعیین معیارهای کمی و کیفی سنجش عملکرد و ارزیابی هزینه های اجرای عملیات
3) ارزیابی برنامه ها و تعیین موارد انحراف عملکرد از آنها
4) تجدید نظر در برنامه ها و تهیه برنامه های جدید .
اسلاید 16 :
برنامه ریزی تخصصی
گاهی با توجه به ماهیت تخصصی برخی از وظایف مدیریت، برای انجام آنها برنامه ریزی می شود. این برنامه ها را برنامه ریزی تخصصی می نامند مانند:
برنامه ریزی و کنترل تولید
برنامه ریزی نیروی انسانی
برنامه ریزی مالی و تنظیم بودجه.
اسلاید 17 :
رهیافتهای گوناگون به برنامه ریزی
برنامه ریزی از " داخل به خارج " و برنامه ریزی از " خارج به داخل "
برنامه ریزی از " بالا به پائین " و برنامه ریزی از " پائین به بالا "
برنامه ریزی بر مبنای هدف
برنامه ریزی بر مبنای استثناء
برنامه ریزی اضطراری
برنامه ریزی اقتضایی.
اسلاید 18 :
برنامه ریزی از " داخل به خارج " و برنامه ریزی از " خارج به داخل "
در برنامه ریزی از داخل به خارج، بر کارهایی تمرکز می شود که سازمان در حال حاضر انجام می دهد و تلاش می شود تاآنها به بهترین صورت انجام پذیرند. برنامه ریزی از داخل به خارج برای بهتر انجام شدن کارهای جاری صورت می پذیرد و هدف آن یافتن بهترین شیوه انجام کار است.
در برنامه ریزی از خارج به داخل، ابتدا محیط خارجی بررسی و تحلیل می شود و برای استفاده از فرصتها و به حداقل رساندن مسائل ناشی از آن برنامه ریزی می شود و هدف آن یافتن فرصتهای محیطی و استفاده بهینه از آنهاست .
اسلاید 19 :
برنامه ریزی از " بالا به پائین " و برنامه ریزی از " پائین به بالا "
در برنامه ریزی از بالا به پائین، ابتدا مدیر هدفهای کلان را تعیین می کند و این امکان را برای مدیرات سطوح دیگر فراهم می آورد تا در چهارچوب هدفهای کلان، برنامه های خود را تدوین کنند.
برنامه ریزی از پایین به بالا با تدوین برنامه هایی شروع می شود که در سطوح عملیاتی شکل می گیرند؛ بدون آنکه به محدودیتهای کلی سازمان توجه شود. آنگاه این برنامه ها ازطریق سلسله مراتب به بالاترین سطح مدیریت ارائه می گردد.
اسلاید 20 :
برنامه ریزی و مدیریت بر مبنای هدف و نتیجه
مراحل برنامه ریزی بر اساس هدف و نتیجه عبارت اند از:
1. تعیین رسالت و مأموریتها
2. تعیین نتایج مورد انتظار
3. تعریف شاخصهای ارزیابی
4. تعریف هدفهای عملیاتی
5. تنظیم برنامه های عملیاتی
6. طراحی سیستم کنترل عملیات.
