بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
اسلاید 2 :
تهیه و تنظیم دفاتر قانونی
تنظیم دفاتر قانونی پلمپ شده شرکتهایی که طبق قانون٫ مشمول مالیات تکلیفی هستند الزامی است و بایستی صورت هزینه های سالانه را بر اساس استاندارد های حسابداری در آن درج کرده و در پایان سال مالیاتی در اختیار ممیزان سازمان امور مالیاتی کشور قرار دهند تا طبق قانون مالیات های مستقیم٬ مالیات شخص حقیقی یا حقوقی محاسبه و پرداخت شود.
رد دفاتر قانونی موجب علی الراس بوده و مودی مالیاتی را از بسیاری از بخشودگی ها و معافیت ها محروم می کنند. دفاتر قانون باید حرفه ای و درست تنظیم شود تا ضریب رد آن توسط ممیزان مالیاتی کاهش یافته و شرکت/موسسه از تسهیلاتی که به موجب قانون برای ارائه دهنده دفاتر قبول شده تخصیص یافته (مثلا ۵ درصد معافیت مالیاتی برای قبولی ۳ سال متوالی دفاتر قانونی شرکت) بهره مند شود.
اسلاید 4 :
تحریر دفاتر قانونی (دفاتر روزنامه و کل)
سازمان اقتصاد و دارایی ، اولین موردي که بر اساس بند 2 ماده 97 برای رسیدگی درخواست میکند و در صورت سفید بودن و یا مخدوش و یا عواملی که آنرا از درجه اعتبار ساقط میکند ، و سبب رد دفاتر و اسناد شرکت می شود ، دفاتر است…
دفاتر باید به نحوي باشد که علاوه بر نشان دادن عملیات مالی یک شرکت ، دسترسی به آن را بر اساس ضمائم سند ، تسریع و تائید کند
همانطور که مستحضر می باشید در دفاتر جدید کلمه اي بعنوان عطف نیست و دلیل آن نیز اضافه شدن ستونی بنام شماره دفتر کل است ، در دفاتر قدیم در ستون عطف شماره صفحه دفتر کل قید میشد تا ردیابی و کنترل بهتر انجام شود و حال بدلیل وجود شماره دفتر کل ستون خالی وجود دارد که غالبا براي تکمیل توضیحات سند ، کد حساب دفتر کل قید می شود.
اسلاید 5 :
شایع ترین اشتباه در ثبت دفتر روزنامه درج شماره سند در قسمت شماره دفتر روزنامه است ، که ردگیري در دفاتر کل را مشکل میکند و دوم جمع و نقل صفحات دفاتر است که باید با دقت انجام شده و با جمع کل در سیستم برابر باشد ….
از لاك و یا خط خطی کردن اشتباهات پرهیز شود و کافیست فقط با رنگی مخالف خطی افقی کشیده و صحیح آنرا در بالاي آن ثبت کنید
دفاتر روزنامه و کل بنام دفاتر قانونی موسسات شناخته میشن که در باب نحوه اخذ دفاتر و پلمپ انها توضیح مبسوط داده خواهد شد .
دردفتر روزنامه ما وقایع و رویدادهاي مالی رو به ترتیب اتفاق از سطر اول صفحه اول شروع میکردیم و به ترتیب تاریخ وقوع ادامه میدادیم ولی در دفتر کل با توجه به کدینگ براي هر حساب صفحه یا صفحاتی اختصاص میدیم و فقط وقایع مالی مربوط به همون حساب رو در اونجا درج میکنیم .
اسلاید 6 :
موارد ي که بایددر دفتر کل بهش توجه کرد:
صفحات دفترکل از ابتدا بصورت پیاپی تا آخر شماره گذاري و پلمپ شده باشه براي هر حسابی صفحه یا بسته به گردش حساب صفحاتی تخصیص داده بشه معمولا در موسسات حساب بانک مثلا گردش زیادي داره ثبت حسابها در دفتر کل معمولا به ترتیب اقلام ترازنامه اي انجام میشه در ستون شرح غیر از مواقع ضروري لازم نیست چیزي ثبت بشه و در پایان هر صفحه دفتر کل باید جمع مانده بدهکار و بستانکار رو تعیین نمود و با توجه به بد یا بس بودن در ستون تشخیص و مانده حساب را هم که تفاوت مانده بدهکار و بستانکار است درج نمود سازمان امور مالیاتی در آییننامه اي که در مورد نگهداري دفاتر منتشر کرده در فصل پنجم ماده 6 مقرراتی رو جهت روشهاي نگهداري دفاتر و اسناد و مدارك تاکید کرده که لازمه حتما بهش توجه کافی بشه .
اسلاید 7 :
اهمیت تنظیم و تحریر و نگهداری دفاتر قانونی
طبق قانون تجارت٬ کلیه فعالان کسب و کار چه حقیقی و چه حقوقی موظف هستند صورت فعالیت های خود را در هر سال مالی تنظیم و آن را برای محاسبه مالیات تکلیفی در اختیار سازمان امور مالیاتی در استان محل استقرار شرکت/موسسه قرار دهند. دفاتر قانونی به دفاتر روزنامه و کل و مشاغل اطلاق می شود که هر مجموعه اقتصادی که مشمول قانون مالیات مستقیم است بایستی روند مالی خود را در این دفاتر پلمپ شده ثبت کرده و نگهداری کند. حتی پس از صدور برگه تشخیص و پرداخت مالیات و دریافت مفاصا حساب نیز بهتر است دفاتر نگهداری شود.
اگر هزینه های شما در دفاتر٬ برای ممیزان مالیاتی مورد قبول واقع شود و خود اظهاری شما هم به منطبق با اسناد و مدارک قانونی صورت بگیرد و طبق ضوابط باشد٫ دفاتر قبول و در غیر این صورت مشمول مالیات علی الراس هستید. پس باید به تنظیم صحیح دفاتر قانونی توجه کرد و آن را زیر نظر حسابدارن حرفه ای و مجرب مثل کارشناسان شرکت محاسبان تلاشگر خبره انجام داد. هر اشتباهی منجر به خسارت های جبران ناپذیر برای مودی مالیاتی خواهد شد.
دفاتر قانونی صاحبان کسب و کار های مشمول مالیات٬ طبق ماده ششم قانون تجارت شامل: دفتر روزنامه٬ دفتر کل٬ دفتر دارایی و دفتر کپیه است. طبق ماده ۱۴ قانون تجارت٫ اگر این دفاتر طبق مقررات قانون تجارت تنظیم و تحریر ونگهداری شود٬ بین تجار و امور تجاری سندیت خواهد داشت و در غیر این صورت اعتباری ندارد (علیه صاحب آن معتبر خواهد بود)
اسلاید 8 :
آشنایی با انواع دفاتر قانونی شرکت ها
انواع دفاتر قانونی شرکت ها:
در این جا منظور ما از شرکت ها همه اشخاص حقوقی است که مشمول مالیات هستند.
دفتر روزنامه:
یکی از اسناد مهم پلمپ شده ای که هر شرکت برای تنظیم صورت های مالی در سال مالیاتی مربوطه به آن نیاز دارد٬ دفتر روزنامه است. نحوه تنظیم و تحریر و نگهدار دفتر روزنامه در ماده سوم آیین نامه نحوه تنظیم و نگاهداری دفاتر قید شده است. دفتر روزنامه به دفتری اطلاق می شود که هم اشخاص حقیقی و حقوقی بایستی کلیه عملیات مالی و پولی خود را اعم از خرید و فروش و دیون و مطالبات و ظهر نویسی ها و به طول کل هر فعالیتی که باعث بستانکاری یا طلبکاری شود را باید در دفاتر روزنامه درج کنند.
هم چنین٬ عملیات محاسباتی بایستی به تاریخی که واقع می شوند درج شود جز آن دسته از عملیات مالی که طبق اصول حسابداری و دفترداری در پایان سال مالی برای تنظیم حساب سود و زیان نیاز است تحریر شود.
اسلاید 9 :
دفتر کل:
دفتر کل طبق ماده هشتم قانون تجارت عبارت است از دفتری که صاحب کسب و کار (تاجر) بایستی همه صورت معاملات خود را حداقل هفته ای یک بار از دفتر روزنامه استخراج کرده و انواع گوناگون آن را تشخیص داده و هر نوعی را در صفحه مخصوصی در آن دفتر به صورت خلاصه ثبت کند. در واقع دفتر کل٬ خلاصه ای تفکیک شده از دفتر روزنامه بوده که اطلاعات خرید و فروش و مطالبات و دیون تحت نظم مشخص و به عنوان حساب مشخص به ترتیب تاریخ وقوع٬ قید شود.
دفتر دارایی:
طبق ماده ۹ قانون تجارت٬ دفتر دارایی به دفتری اطلاق می شود که تاجر بایستی سالانه٬ صورت جامعی از کلیه دارایی های منقول و غیر منقول و دیون و مطالبات خود را به ریز٬ ترتیب داده و آن را در دفتر دارایی تنظیم و ثبت کند و تا ۱۵ فروردین سال بعد اتمام یابد. امروزه به خاطر وجود ترازنامه٬ دفتر دارایی کارکرد خود را از دست داده است.
اسلاید 10 :
دفتر کپیه:
طبق ماده ۱۰ قانون تجارت٬ دفتر کپیه به دفتری گقته می شود که نامه نگاری ها و صورت حساب های صادره تاجر یا شرکت به ترتیب تاریخ وقوع در آن قید می شود. سیستم اتوماسیون سبب شده تا این دفتر نیز جایگاهی نداشته باشد.
دفتر ثبت تجاری:
طبق ماده ۱۶ قانون تجارت٬ اگر یک تاجر ایرانی یا اتباع غیر ایرانی بخواهد در کشور٬ شغل خود را اعمال تجاری قرار دهد٬ مکلف به ثبت نام خود در دفاتر تجاری است. اداره کل ثبت شرکت های قوه قضاییه در واقع برای این کار ایجاد شده است. طبق ماده ۱۸۴ قانون مالیات مستقیم٬ ادارات کل ثبت شرکت ها موظف هستند در آخر هر ماه٬ فهرست کامل شرکت ها و موسساتی که در طول ماه به ثبت رسیده و تغییرات حاصله را در مورد شرکت ها و موسسات موجود با ذکر شماره ثبت به سازمان امور مالیاتی استان مربوطه ارسال کنند.
اسلاید 11 :
دفتر روزنامه و کل مشترک
دفتری است که دارای ستون هائی برای سرفصل حساب¬های متفاوت باشد، به طوری که اشخاص حقوقی و حقیقی با ثبت و نگهداری دفتر مذکور بر طبق اصول و ضوابط و استانداردهای حسابداری بتوانند نتایج عملیات خود را از آن استخراج و صورت های مالی لازم تهیه نمایند.
دفتر معین
دفتری است دستی یا ماشینی (مکانیزه- الکترونیکی) که برای تفکیک و مجزا ساختن هریک از حساب های دفتر کل برحسب مقتضیات و شرایط حساب ممکن است نگهداری شود. کارت های حساب در حکم دفاتر معین است.
سایر دفاتر
دفاتری که به استناد مقررات قانونی مربوط از جمله قانون محاسبات عمومی و قانون شهرداری ها به عنوان دفاتر مورد استفاده قرار می گیرند.
اسلاید 12 :
پلمپ دفاتر تجاری
همان طور که می دانید٫ کلیه دفاتر رسمی و قانونی به جز دفتر دارایی بایستی پیش از آن که چیزی در آن نوشته شود٬ توسط اداره ثبت و اسناد٬ امضا و اوراق آن به ترتیب شماره گذاری و با مهر سربی وزارت دادگستری پلمپ و منگنه شود. در دفاتر قانونی٬ در صفحه اول و آخر٬ صفحات با قید تاریخ٬ مشخص و امضا شده و کلیه اعداد نیز با حروف نوشته شود. طبق قانون ۲ آیین نامه نحوه تنظیم و تحریر و نگهداری دفاتر قانونی٬ کلیه دفاتر روزنامه و کل بایستی به زبان فارسی تحریر شود و قبل از ثبت هر نوع معامله ای در آن٫ طبق ماده یازده و دوازده قانون تجارت٬ توسط نماینده اداره ثبت اسناد٬ امضا و پلمپ شود.
اسلاید 13 :
شیوه تنظیم و نگهداری دفاتر قانونی چگونه است
مودیان مالیاتی بایستی دفتر روزنامه و کل خود را نگهداری و اطلاعات معاملات و هر رویداد مالی و محاسباتی را در آن به قید تاریخ وقوع٬ درج کنند . هر نوع درآمد و هزینه و فروش دارایی های قابل استهلاک طبق مقررات بایستی ثبت شده حتی اگر طبق ماده یازده آیین نامه تحریر دفاتر قانونی٬ از روش های الکترونیکی برای ثبت استقاده شده است.
توجه داشته باشید که هر نوع اشتباه حسابداری که در تنظیم صورت های مالی شرکت/موسسه رخ دهد و طبق استانداردهای حسابداری در دفاتر همان سال مالیاتی اصلاح و مستندات ضمیمه شود٬ به اعتبار دفتر٬ خدشه ای وارد نخواهد کرد.
طبق ماده ۱۱ قانون تجارت٬ کلیه مودیان مشمول مالیات تکلیفی موظف هستند تا همه یا بخشی از درآمد و هزینه های مشابه روزانه خود را تحت یک شماره ردیف در دفاتر ثبت کنند. مگر این که در ستون شرح دفتر٬ نوع و تعداد آن را قید و مستند به مدارک الحاقی کنند. اگر اقلام درآمدی و هزینه ای و خرید و فروش و درامد و خرید و فروش دارایی قابل استهلاک هم مستند به مدارک باشد٬ پس از ثبت موارد در دفاتر مشاغل٫ مستندات به ترتیب شماره ردیف دفتر نگهداری شود. به گونه ای که ممیزان مالیاتی بتوانند آن ها را بررسی و راستی آزمایی کرده و مورد قبول آن ها واقع شود.
اسلاید 14 :
نکته ای که باید در تنظیم و نگهداری دفاتر قانونی رعایت کنید به این شرح است:
اگر دفاتر روزنامه و دفاتر کل نگهداری شود٬ کلیه معاملات و رویداد های مالی و محاسباتی مربوطه باید در همان روز وقوع٬ حسب مورد ثبت شود.
در موراد نگهداری دفاتر مشاغل٬ درآمد ها و هزینه ها و خرید و فروش دارایی های قابل استهلاک باید در همان روز وقوع٬ حسب مورد ثبت شود.
طبق تبصره های قانون تجارت٬ تاریخ درج شده در مدارک یا فاکتور خرید و فروش شرکت /موسسه٬ ملاک قطعی تاخیر شناخته نمی شود. اگر انجام این اعمال با توجه به روش و رفتار سازمانی و اتوماسیون شرکت /موسسه نیاز به انجام تشریفات اداری است٫ فاصله ایجاد شده بین تاریخ فاکتور و ثبت دفتری آن٬ تاخیر تلقی نخواهد شد و از نظر دارایی٫ قابل قبول است.
تاخیر در تحریر عملیات در صورتی که به قصد سوء استفاده نباشد٬ تا ۱۵ روز به تشخیص اداره مالیاتی قابل قبول بوده و بیش از پانزده روز نیز به تشخیص هیات ۳ نفری که موضوع بند ۳ ماده ۹۷ قانون مالیات های مستقیم است٬ خللی در قانونی بودن دفاتر وارد نمی کند.
اگر شرکت یا موسسه شما تازه تاسیس شده است٬ تاخیر در ثبت دفتری هزینه ها تا ۳۰ روز از زمان ثبت شرکت مجاز است.
طبق ماده ۱۴ قانون تجارت٬ کلیه عملیات ثبت شده در دفاتر روزنامه هر ماه باید نهایتا تا پانزدهم ماه بعد به دفتر کل منتقل شود.
اسلاید 15 :
طبق ماده ۱۵ قانون تجارت٬ شرکت/موسسه ای که دارای شعب در سطح کشور هستند با نظر به روش حسابداری خود٬ خلاصه عملیات شعب را اگر دارای دفاتر پلمپ شده هستند٬ سالی یک بار تا قبل از بستن حساب ها در دفاتر مرکز ثبت کنند.
طبق ماده ۱۶ قانون تجارت٬ تاخیر امضا و پلمپ دفاتر مشروط به این که تا تاریخ امضا و پلمپ٬ هیچ عمل مالی و پولی صورت نگرفته باشد به اعتبار دفاتر خللی وارد نمی کند.
مودیان مالیاتی بایستی دستورالعمل کار با نرم افزار های مالی خود را در اختیار ماموران رسیدگی کننده مالیات جهت صدور برگه تشخیص قرار داده و مودیانی که از سیستم های الکترونیکی استفاده می کنند بایستی هر ۹۰ روز یک بار٬ خلاصه عملیات را حداکثر ۱۰ روز پس از پایان سه ماه به سازمان مالیاتی تسلیم کنند.
مودیان مالیاتی مکلف هستند که خلاصه عملیات داده شده به ماشین های الکترونیکی را هر یک از سه ماهه اول تا سه ماهه سوم هر سال مالی را حداکثر ظرف ۳۰ روز پس از پایان سه ماهه سوم٬ به تسلیم اداره امور مالیاتی کرده و برای سه ماهه چهارم نیز تا تاریخ انقضا مهلت تسلیم اظهارنامه فرصت دارند.
آن چه در تنظیم دفاتر قانونی باید رعایت کنید
تحریر دفاتر قانونی با مداد یا هر ابزاری که به سهولت قابل محو شدن باشد٬ ممنوع بوده و موجب رد شدن دفاتر قانونی خواهد شد.
برای ثبت رویدادهای مالی هر سال مالی٬ باید از دفاتر همان سال مالی استفاده کرد و ثبت رویدادهای ۲ سال متوالی در یک دفتر ممنوع است.
اسلاید 16 :
دفاتر بایستی دستی نوشته شود نه رایانه ای.
اگر در شرکت شما از نرم افزار مالی استفاده نمی شود٬ رویداد هر روز باید در همان روز به ترتیب وقوع قید شود.
اگر دفاتر قانونی از پلمپ خارج شود٫ موجب رد دفاتر قانونی است.
اگر یک یا چند برگ شماره گذاری شده دفاتر قانونی٬ کسر شود٬ موجب رد دفاتر قانونی خواهد بود.
اگر یک یا چند رویداد در دفاتر ثبت نشود و توسط ماموریت دارایی احراز شود٬ موجب رد دفاتر خواهد بود.
اگر تمام یا قسمتی از یک فعالیت در حاشیه قید شود موجب رد دفاتر خواهدشد.
اگر تمام یا قسمتی از یک فعالیت بین سطر ها درج شود٬ دفاتر رد می شود.
پاک کردن بخشی از دفاتر به منظور سؤء استفاده٬ باعث رد دفاتر می شود.
اگر بخشی از دفاتر با جای سفید غیر معقول مواجه شود که مصداق سوء استفاده باشد٬ موجبات رد دفاتر قانونی را فراهم می کند. اما سفید بودن برای ثبت تراز افتتاحی٬ موجب رد دفاتر نمی شود. هم چنین سفید ماندن ذیل صفحات دفتر٬ در آخر هر روز یا هفته یا هر ماه به شرطی که اسناد دارای شماره ردیف باشند و قسمت سفید مانده٬ با خط بسته شود٬ موجب رد دفاتر نمی شود.
اسلاید 17 :
اگر حساب های نقدی و بانکی شما بستانکار شود٫ موجب رد دفاتر قانونی خواهد بود.
اگر تاخیر تحریر دفاتر روزنامه و کل بیش از حد مجاز باشد٬ موجب رد دفاتر می شود.
اگر رویداد های مالی به ترتیب وقوع به صورت اشتباه درج شود و در دفاتر همان سال مالی اصلاح نشود٬ موجب رد دفاتر خواهد بود.
عدم تسلیم یک یا چند دفتر قانونی شرکت حتی اگر سفید باشد٬ موجب رد دفاتر خواهد بود.
عدم انطباق مندرجات دفاتر قانونی شرکت با اطلاعات موجود در اتوماسیون مالی شرکت٬ موجب رد فاتر قانونی شرکت خواهد شد.
ثبت کلیه هزینه ها و درآمد های غیر واقعی در دفاتر به شرط احراز آن موجب رد دفاتر قانونی از سوی ماموران اداره مالیاتی خواهد بود.
پس از صدور سند کل٫ می توان گزارش دفاتر قانونی را استخراج کرد و بر اساس ان٬ دفتر روزنامه تحریر شود. برای این منظور از نرم افزرهای حسابداری٬ این سند را استخراج کنید. لازمه تهیه گزارشات قانونی دفاتر روزنامه و دفتر کل٫ سند کل است. سند کل٬ یک سند فرضی بوده که اطلاعات چند سند حسابداری برای یک بازه زمانی مشخص را تجمیع می کند و در فهرست اسناد حسابداری شرکت قابل مشاهده نخواهد بود.
