بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
BREAST CANCER
SCREENING
PhD of Reproductive Health :
Zohre khalajinia
اسلاید 3 :
زنان حدود نیمی از جمعیت جهان را تشکیل میدهند که نه تنها مسئول سلامت خود هستند بلكه مسئول سلامت فرزندان و خانواده هم هستند. به این ترتیب وضعیت سلامت زنان تأثیر به سزایی بر سلامت فرزندان، خانواده و جامعه پیرامون آنها دارد و چنانچه این موضوع نادیده گرفته شود، سلامتی خانواده و جامعه نیز دچار آسیب خواهد شد.
امروزه یکی از عوامل نگرانکننده در سلامتی زنان، سرطان پستان است. در اکثر کشورهای دنیا سرطان پستان شایعترین سرطان در زنان است و عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان است. در ایران نیز این بیماری در صدر سرطانهای خانم ها قرار دارد و بروز آن در حال افزایش است. مرگ يك زن در اثر سرطان پستان عواقب بسياري براي خانواده و جامعه دارد.
اهمیت موضوع
اسلاید 4 :
اصول خود مراقبتی برای پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان پستان برای آموزش خود مراقبتی به افراد شرکت کننده در برنامه های پیشگیری و تشخیص زودهنگام سرطان ها دو اصل مهم باید آموزش داده شود:
1. راه های پیشگیری از سرطان
به طور کلی باید به افراد آموزش داده شود که سرطان بر خلاف تصور عام، یک بیماری قابل پیشگیری است به طوری که بیش از 40 درصد سرطان ها قابل پیشگیری اند.
برای پیشگیری از سرطان پستان باید بدانیم که علل ایجاد کننده سرطان و راه های پیشگیری از آن کدامند همچنین چه عواملی اثر محافظتی در برابر این سرطان دارند.
اسلاید 5 :
با شناخت علایم هشداردهنده سرطان پستان و مراجعه به موقع می توان ضایعات پیش سرطانی را پیش از تبدیل شدن به سرطان، زودتر تشخیص داد.
بر این مبنا زنان باید به مشارکت در برنامه های غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان پستان ترغیب شوند و به شبکه بهداشتی مراجعه کنند.
نحوه انجام خودآزمایی پستان (BSE) به آنها آموزش داده شود.
2.علایم هشدار دهنده سرطان پستان
اسلاید 6 :
بهترين راه كاهش خطر سرطان پستان ضمن رعايت شيوه زندگي سالم، انجام مراقبتهاي معمول نظير معاينات دورهاي و انجام ماموگرافي در صورت نیاز به ویژه در افراد پرخطر است.
اسلاید 7 :
سرطان پستان
اسلاید 8 :
آناتومي پستان
در زنان بالغ پستان از سه قسمت پوست , بافت زیر جلدی و نسج پستان تشکیل شده است.
نسج پستان، خود شامل بافتهای غددی و بافت زمینه ای استرومااست. ربع فوقانی خارجی پستان نسبت به بقیه قسمتها نسج بیشتری دارد. تفاوت های قابل ملاحظه ای در اندازه و شکل و تراکم نسج پستان بین افراد مختلف وجود دارد.
پستان بدلیل داشتن غدد تولید کننده شیر و مجاری شیری عضوی فعال است که با تحریک هورمونی در طی دوران بارداری و شیر دهی بزرگتر شده و حجم و تراکم آن افزایش می یابد و با کاهش سطح هورمون در طی دوران یائسگی بصورت پهن و شل و آویزان در می آید.
اسلاید 9 :
آناتومي پستان
غدد مولد شیر در پستان بصورت گروهی قرار دارند و به هر گروه یک لوب می گویند.
هر پستان از 15 – 20 لوب تشکیل شده است که هر لوب بصورت یک خوشه انگور دارای یک مجرای واحد بنام مجرای شیری لاکتوفروس داکت و تعداد زیادی لوبول است.
هر لوبول دارای 10 تا 100 ساختمان کیسه ای شکل موسوم به آلوئول است. آلوئول واحد عمل پستان است و از یک لایه سلول اپیتلیال و یک لایه سلول عضلانی میواپیتلیال در خارج تشکیل شده است.
اسلاید 10 :
عوامل خطر ساز غيرقابل اصلاح
سن بالا
سابقه خانوادگي و جهشهاي ژني
سن قاعدگي کمتر از 11 سال
سن يائسگي بالای 54 سال
قد
زمينه نژادي و قومي
وضعيت اقتصادي اجتماعی بالا
سابقه هیپرپلازی در پستان
اسلاید 11 :
عوامل خطر ساز قابل اصلاح
شاخص توده بدنی بالای 30
الكل
سن بالا در زمان اولین تولد
مواجهه با اشعه
قرصهاي ضدبارداري خوراکی
هورمون درمانی جایگزین ( (HRT پس از یائسگی
مصرف بالای چربی های اشباع شده
اسلاید 12 :
بر مبنای عوامل خطری که در بالا گفته شد، مهمترین توصیه های خود مراقبتی برای پیشگیری از سرطان پستان عبارتند از:
وزن متعادلی داشته باشید.
از مصرف غذاهاي پرچرب و سرخ كرده، نمك زده و آماده حاوي مواد نگهدارنده، ترشي و كنسروها پرهیز کنید یا مصرف آنها را کاهش دهید.
ميوه، سبزيجات، غلات و گوشت ماهي را بیشتر مصرف کنید چرا که ميتوانند با افزايش سطح آنتی اكسيدانها سبب كاهش بروز سرطان شوند.
حداقل 30 دقیقه در روز فعالیت ورزشی داشته باشید.
از مصرف الکل و سیگار پرهیز کنید.
در صورت دارا بودن فرزند شیرخوار، شیردهی از پستان را مورد توجه قرار دهید.
با خانه یا مرکز بهداشتی دربارهی خطرات و مزایای مصرف قرصهای ضدبارداری خوراکی مشورت کنید.
با خانه یا مرکز بهداشتی دربارهی خطرات و مزایای حاصل از مصرف هورمونهای جایگزین یائسگی مشورت کنید.
اسلاید 13 :
علائم هشداردهنده سرطان پستان
توده پستان یا زیر بغل
تغییر در شکل ،عدم قرینگی،یا قوام و يا سفتی پستان
تغییرات پوستی پستان شامل هر یک از موارد زیر:
پوست پرتقالی
اریتم یا قرمزی پوست
زخم پوست
پوسته پوسته شدن و اگزمای پوست
اسلاید 14 :
علائم هشداردهنده سرطان پستان
تغییرات نوک پستان فرورفتگی یا خراشیدگی
ترشح نوک پستان که دارای هر یک از خصوصیات زیر باشد:
از یک پستان باشد و نه هر دو پستان
از یک مجرا باشد و نه از چند مجرا
ترشح خود به خودی و ادامه دار باشد
در هنگام معاینه ترشح وجود داشته باشد
سروزی یا خونی باشد
اسلاید 15 :
علائم هشدار دهنده سرطان پستان
توده در پستان يا
زير بغل
اسلاید 16 :
علائم هشداردهنده
تغييرات پوست پستان
پوست پرتغالي
اسلاید 17 :
تغییرات پوستی ديگر پستان شامل هر یک از موارد زیر:
اریتم یا قرمزی پوست
زخم پوست
پوسته پوسته شدن و اگزمای پوست
اسلاید 18 :
مهمترین توصیه های خود مراقبتی برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان عبارتند از:
اگر سابقهی خانوادگی قوی از سرطان پستان یا تخمدان وجود دارد، دربارهی گزینههای غربالگری خاص، انجام تستهای ژنتیک یا درمان پیشگیرانه مشاوره شود.
علایم سرطان پستان را بشناسید و اگر تودهای مشکوک یا تغییرات پوستی را در پستانهای خود دیدید به مرکز بهداشتی درمانی مراجعه کنید.
ماهانه بلافاصله بعد از اتمام قاعدگی، خودآزمایی پستان را انجام دهید.
اسلاید 19 :
شیوه های تشخیص سرطان پستان
معاينه بالینی پستان توسط ماما و پزشك(CBE)
روشهاي تصوير برداري: ماموگرافی، سونوگرافی و MRI
خود آزمايي(BSE)
اسلاید 20 :
مراحل خود آزمایی
BSE
مشاهده
لمس
