بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
دیدگاه رفتارگرایی
نسبت به فرآیند یاددهی – یادگیری چگونه است؟
اسلاید 3 :
مفروضات اساسي اين است كه رفتار موجودات زنده پدیدهای است قابلمشاهده و اندازهگیری كه تحت تأثیر محيط تغيير میکند. بر پايه اين مفروضه ايده كلي بر انگاره «محرك؛ پاسخ؛ تقويت» بنا نهاده شده است و ارتباط معلم و شاگرد در اين رويكرد ارتباطي یکجانبه است، كه در آن معلم انتقالدهنده دانش و دانشآموز دریافتکننده آن است.
راهبردهای ياددهي و يادگيري رفتارگرایی:
اسلاید 4 :
تبيين (ارائه محرك): در اين رويكرد، موضوع از پيش برنامهریزیشده را مربي مشخص میکند اين طرز تلقي وجود دارد كه هر موضوعي قابل كاهش به اجزاي کوچکتری است بهنحویکه فراگيري اجزاي موردنظر میتواند دانشآموز را به نتيجه مطلوب (رفتار نهايي) سوق دهد. بدين ترتيب مطالب موردنظر يا آنچه بايد فراگرفته شود را در يك توالي معين تنظيم و ارائه میکند.
اكتساب(پاسخ): در اين مرحله موضوع موردنظر در توالي معين بهوسیله دانشآموزان کسبشده، پاسخ مناسب (با توجه به شیوههای تغيير رفتار) تقويت میشود.
انتقال: در اين مرحله از دانشآموزان خواسته میشود آنچه ياد گرفتهاند را به موقعیتهای مشابه تعميم دهند. به عبارت دیگر در اين مرحله دانشآموزان بايد بتوانند از مهارتها و معلومات جديدي كه كسب کردهاند در موقعیتهای مشابه استفاده كنند.
با اين مقدمات توالي فعالیتهای معلم و شاگرد میتواند بدینصورت ترسيم شود:
اسلاید 5 :
نقش معلم: معلم در رويكرد رفتارگرايي نقش كليدي و تعیینکننده دارد. او موضوع آموزش را مشخص و اطلاعات را به دانشآموزان منتقل كرده، ميزان يادگيري دانشآموزان را در مراحل مختلف كنترل و در نهايت تقويت میکند.
نقش دانشآموز: دانشآموز در رويكرد رفتارگرايي، دریافتکننده دانشي است كه به صور مختلف به وي ارائه میشود و درواقع مسئول پاسخدهی به هر محرك كه از طريق مقابله يك پاسخ يا نوشتن و توجه به تقویتکنندههای مثبتي است كه با ارائه پاسخ صحيح فراهم میآیند. در كل او به منزله كسي نگاشته میشود كه به طور غير فعال نسبت به تقویتکنندهها واكنش نشان میدهد.
اسلاید 6 :
دیدگاه برنامه درسی:
عبارت است از یك موضعگیری اساسی درباره یاددهی و یادگیری در ابعاد گوناگون نظری و عملی
اسلاید 7 :
آرمانهای تربیتی (اهداف در سطوح مختلف)
تلقی نسبت به یادگیرنده (فعال یا منفعل)
تلقی نسبت به فرایند یادگیری (تغییر رفتار یا ظرفیت درونی دانشآموز)
تلقی نسبت به فرآیند آموزشی (گامهای مشخص یا خط مشی كلی)
تلقی نسبت به محیط یادگیری (باز و انعطافپذیر یا بسته و از پیش تعیین شده)
نقش معلم (دستوری یا تسهیلكننده یادگیری)
تلقی نسبت به ارزشیابی آموختهها (كمی و مبتنی بر معیار یا نتیجهمحور، كیفی و فنون تجربی یا فرآیند محور)
برخی از این ابعاد عبارتند از:
اسلاید 8 :
دیدگاه رفتاری در آموزشوپرورش نفوذ بسیاری داشته و از طریق نهضتی موسوم به «قابلیت مدار» این تأثیر استمرار یافته است. آموزشوپرورش قابلیت مدار بر هدفهای رفتاری، اندازهگیری مبتنی بر معیار و سایر تدابیر ناظر به پاسخگویی تأكید میورزد. آموزشوپرورش قابلیت مدار با تأكید بر هدفهای رفتاری، آزمونهای مبتنی بر معیار و شیوههای یادگیری درصد تسلط و همچنین حداقل قابلیتهای ضروری برای فراغت از تحصیل را تحت تأثیر قرار داده است.
دیدگاههای برنامه درسي و ارتباط آن با ساختار واحد یادگیری
اسلاید 9 :
نخستین وظیفه معلم تعیین اهداف آموزشی جهت پیشبینی نتیجهگیری یا تغییر رفتار مطلوب در فراگیران است.
اجرای گامبهگام مراحل پیچیده سبب تسهیل یادگیری و تقویت خواهد شد.
اهداف آموزشی باید به اهداف جزئی و رفتاری تبدیل شوند.
انجام آزمونهای پیدرپی و منظم در كلاس درس ضرورت دارد.
انجام تمرین و تکرار میتواند نقش نسبتاً مهمی در ثبت رفتار داشته باشد.
استفاده از روش تدریس مستقیم
آموزش برنامهای (رایانهای) به حالت گامبهگام
استفاده از آن در مدیریت كلاس و تصحیح رفتار
کاربرد اصول رفتار گرایي در جریان تدریس:
اسلاید 10 :
تلقی نسبت به یادگیری: یادگیری شامل نشان داد واكنش در برابر محرکهاست بهگونهای كه معرف به دست آوردن قابلیتهای موردنظر باشد .
تلقی نسبت به یادگیرنده: میتواند در اكتساب قابلیتهای گوناگون توفیق یابد . یادگیرنده منفعل است.
تلقی نسبت به فرآیند آموزشی: شناسایی قابلیتهای مطلوب و نتایج رفتاری و طراحی آموزش بهمنظور انتقال برنامه و دستیابی به هدفها
تلقی نسب به محیط یادگیری: محیط یادگیری بسته و از پیش تعیین شده است.
نقش معلم: معلم نقش فعالی دارد و برنامههایی تدارک میبیند تا دانشآموزان بتوانند به قابلیتهای مختلف دست یابند.
تلقی نسبت به ارزشیابی آموختهها: آزمونهای مبتنی بر معیار استفاده میشوند و ارزشیابی نتیجه محور است.
دیدگاه رفتارگرایی:
اسلاید 11 :
رفتارگرایی بررسی علمی رفتار انسان است و هدف نهایی آن پیشبینی و کنترل رفتار میباشد. علاقهی اصلی رفتارگرایان به رفتار و تغییراتی است که براثر تجربه در آن ایجاد میشود. رفتارگرایان معتقدند رفتارهای قابلمشاهده و اندازهگیری باید مطالعه شوند و رویدادهای ذهنی را باید نادیده گرفت زیرا نمیتوان آنها را مستقیماً بررسی نمود.
یادگیری:
عبارت است از فرایند تغییرات نسبتاً پایدار حاصل از تجربه در رفتار بالقوهی یادگیرنده
تغییر در رفتار قابلمشاهده و اندازهگیری آن و ایجاد و تقویت رابطهی پیوند بین محرک و پاسخ در سیستم عصبی انسان
نقاط تأکید: رفتار
متغیرهای اساسی: محرک، تقویت، تنبیه، عادت، اهداف رفتاری
نظریهپردازان: واتسون، گاتری، ثرندایک، اسکینر
رویکرد رفتارگرایی:
اسلاید 12 :
کاربرد در تدریس:
بیان هدفهای آموزشی به طور واضح و روشن
منفعل و اثرپذیر بودن فراگیر
رسیدن به نتیجه مطلوب نه آنچه در ذهن فراگیر رخ میدهد.
نقش معلم:
محور و مرکز یادگیری
آماده کردن محتوای یادگیری به ترتیب و توالی مناسب
فراهم کردن محیط یادگیری برای بروز رفتار مطلوب
فراهم کردن آزمونهای دقیق
استفاده از روشهای زنجیره کردن، تقویت
مثبت و منفی، خاموشی
نادیده گرفتن فعالیتهای ذهنی
تقویت پاسخهای فراگیران با تشویق
ارائه دادن محتوای مشخص، محدود، کم دامنه، قابلاندازهگیری
استفاده از سخنرانی و تمرینهای هدایتشده
اسلاید 13 :
ارزشیابی:
امتحانات کلاسی، نهایی، آزمونهای پیشرفت تحصیلی با انواع سؤالات عینی
اندازهگیری کمیت یا کیفیت رفتارهای بیرونی از طریق مشاهده تمرین و تکرار
معلمان رفتارگرا در هر جلسهی تدریس با دریافت پاسخهای مناسب به یک محرک شناخته شده و تمرین آنها و با تأکید بر پاسخهای صحیح؛ موجب تقویت یادگیری میگردند.
اسلاید 14 :
محور و مرکز یادگیری میباشند و آموزش بهطور کامل کنترل شده است.
محتوای یادگیری را بهصورت آماده در ترتیب و توالی مناسبی (از ساده به پیچیده) ارائه میدهند تا یادگیری ارتقاء پیدا نماید.
محیط یادگیری را بهگونهای سازماندهی میکنند که به بروز واکنش و رفتار مطلوب بینجامد.
بر اساس هدفهای رفتاری؛ آزمونهای دقیقی تهیه میکنند و دانشآموزان نیز میتوانند با توجه به درست یا اشتباه بودن پاسخهایی که به سؤالات آزمون میدهند؛ از نقاط قوت و ضعف خود در یادگیری آگاه شوند.
استفاده از روشهای مختلف ازجمله زنجیره کردن؛ تقویت مثبت و منفی و.. برای ایجاد رفتارهای تازه یا افزایش رفتارهای موجود
نادیده گرفتن فعالیتهای ذهنی و یادگیریهایی که قابلمشاهده نیستند.
تقویت پاسخهای مناسب دانش آموزان از طریق تشویق و تأیید
اعتقاد به مشخص؛ محدود؛ کم دامنه و قابل اندازه بودن محتوا و مواد آموزشی
بهرهگیری از سخنرانی و تمرینهای هدایتشده در تدریس
ویژگیهای معلمان رفتارگرا
اسلاید 15 :
رفتارگراها:
۱. رفتارهای انسان بر اساس شرطی شدن (محرک و پاسخ) آموخته میشود.
2. رفتارهای انسان به محرکهای محیطی وابسته است.
3. رفتارهای انسان قابلمشاهده و اندازهگیری است.
4. با دستکاری محیط میتوان رفتار مطلوب ایجاد کرد.
5. رفتارهای انسان نتیجهی تجارب محیطی است.
6. با کنترل محیط میتوان رفتار انسان را کنترل نمود.
7. انسان در برخورد با محیط پاسخهای مختلف میدهد. پاسخ مطلوب به محرک محیطی را باید تقویت نمود.
8. تقویت و پاداش موجب یادگیری سریعتر میشود.
9. عامل کنترلکنندهی رفتار انسانها محیط است.
10. رفتارهای پیچیده قابلتغییر به رفتارهای ساده است.
11. با تقویت رفتارهای سادهشده یادگیری پیچیده امکانپذیر است.
اسلاید 16 :
تعجیل در فرج
امام زمان(عج) صلوات
