بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
نظریه عاملیت و خادمیت
اسلاید 2 :
تعاریف عاملیت و خادمیت
مدیریت کار گزاری یا عاملیت شیوه ای از مدیریت است که در آن منافع فردی بر منافع جمعی و سازمانی ارجحیت دارد. مدیران بیشتر در پی منافع شخصی خویش هستند.
خادمیت شیوه ای مدیریتی است که در آن مدیران خود را خادم جمع می دانند و خویش را وقف اهداف جمعی و سازمانی نموده و منافع جمعی را بر منافع فردی ارجح میدانند. آنها معتقدند در صورت تامین شدن منافع جمع و سازمان، منافع فردی نیز خود به خود محقق خواهند شد.
اسلاید 3 :
تئوری عاملیت
در تئوری عاملیت مالکان اصیل هستند و مدیر عامل های شرکت می باشند و به طور مستقیم بر شرکت کنترل و نظارت دارند.
نظریه عاملیت بر مدل انسان اقتصادی استوار است، بدین معنی که انسان را بازیگر خردمندی می داند که همواره می کوشد تا منفعت خویش را حد اکثر نماید.
اسلاید 4 :
هم مدیران و هم صاحبان سرمایه تلاش می کنند تا حداکثر بهره را از حداقل منابع حاصل کنند. بدین جهت از میان گزینه های مختلف، گزینه ای را انتخاب می کنند که منافع آنها را افزون تر سازد، تئوری عاملیت بیان می دارد که در شرکت های جدیدی که در آن ها مالکیت به طور بسیار گسترده ای حفظ می گردد، فعالیت های مدیریتی در جهت حداکثر نمودن منافع سهامداران انجام می گردد.
نظریه پردازان عاملیت با تاکید بر انگیزه های مدیران، سایر عوامل موثر در عملکرد آنها را نادیده می گیرند و آثار و مشکلاتی مانند فقدان قابلیت های لازم، ناآگاهی ها و اطلاعات ناقص مدیران را از نظر دور می دارند.
اسلاید 5 :
تئوری خادمیت
برخی از تئوری ها از قبیل تئوری مک گریکور، مدل انسان خود شکوفا
ویا تئوری های انگیزشی مزلو (سطوح بالا)، تئوری جمع گرایی و فاصله
قدرت پایین، تئوری دیگری را در برابر تئوری عاملیت با عنوان خادمیت
مطرح می نماید.
مدیر اجرایی به دور از اینکه فردی فرصت طلب باشد، اساساً به دنبال انجام یک
کار خوب می باشد و می خواهد که یک خادم خوب برای داراییهای شرکت باشد.
اسلاید 6 :
این نظریه ریشه در اخلاقیات روانشناسی و جامعه شناسی دارد و
تلاش می کند تا نشان دهد چگونه برخلاف نظریه پیشین، مدیران در
خدمت منافع صاحبان اصلی سازمان هستند و خودشان را وقف
سازمان و هدف های آن می کنند.
در این نظریه مدلی از انسان تصویر می شود که جمع گرا، دوستدار
سازمان و خادم اهداف آن است.
در این نظریه مردم اصیل و مدیران وکیل هستند.
اسلاید 7 :
مدیران دستگاه های اجرایی به کدام شیوه از مدیریت عاملیت یا خادمیت تمایل دارند؟
عوامل و متغیر های متعددی بر انتخاب یکی از دو شیوه فوق تاثیر
گذار هستند که برخی از مهم ترین این عوامل را در سه دسته می توان
طبقه بندی نمود:
1. عوامل روانشناختی
عواملی نظیر مدل انسان، نیازها، انگیزش، قیاس اجتمایی، احساس
هویت و تعلق سازمانی، و کاربرد قدرت را در بر می گیرد.
اسلاید 8 :
2. عوامل ساختاری
عواملی از قبیل انعطاف پذیری، مشارکتی بودن و کنترل را مد نظر
قرار می دهند.
3. عوامل فرهنگی
عواملی از قبیل: جهتگیری زمانی، فردگرایی / جمع گرایی و فاصله
قدرت را لحاظ می نمایند.
اسلاید 9 :
مدل انسان
نظریه عاملیت بر مدل انسان اقتصادی استوار است.
در نظریه خادمیت بر مدل انسان خود شکوفا تاکید می گردد.
در نظریه عاملیت انسان بازیگر خردمندی است که سعی در حداکثر کردن منافع خود دارد.
اسلاید 10 :
رفتار انسان
افرادی که تمایل به عاملیت دارند از نظر رفتاری در فکر تامین منافع خویش هستند.
افرادی که تمایل به خادمیت دارند در فکر تامین منافع صاحبان اصلی سازمان هستند و اهداف خویش را تابع اهداف سازمان می دانند.
اسلاید 11 :
نیازها
در تئوری عاملیت بر نیازهای سطوح پایین از قبیل نیازهای فیزیولوژیک و ایمنی تمرکز می شود و مدیران با نیازهای سطوح پایین برانگیخته می شوند.
تئوری خادمیت نیازهای سطوح بالاتر، مانند رشد، موفقیت و خودشکوفایی را مد نظر قرار می دهد و مدیران با نیازهای سطوح پایین برانگیخته می شوند.
اسلاید 12 :
انگیزش
مدیران در تئوری عاملیت دارای انگیزش بیرونی هستند.
در خادمیت مدیران به صورت درونی برانگیخته می شوند.
اسلاید 13 :
شناسایی ( قیاس اجتماعی )
مدیرانی که گرایش به عاملیت دارند از نظر شرایط اجتماعی خود را با سایر مدیران مقایسه می کنند.
مدیران خادم خود را همتراز با سهامداران و سایر مردم می دانند.
اسلاید 14 :
احساس هویت و تعلق
مدیران عامل تعهد ارزشی کمی نسبت به اهداف و رسالت سازمان دارند.
مدیران خادم از وابستگی بالایی نسبت به سازمان و اهداف آن برخوردار هستند.
اسلاید 15 :
کاربرد قدرت
مدیران عامل به استفاده از قدرت سازمانی ( قانون، اجبار و پاداش ) تمایل بیشتری دارند.
مدیران خادم متکی بر قدرت شخصی ( تخصص و مرجعیت ) هستند.
اسلاید 16 :
رویکرد مدیریتی
اگر ساختار سازمان از انعطاف پذیری لازم برخوردار باشد و افراد بتوانند در امور سازمانی به مشارکت بپردازند شرایط برای اعمال شیوه خادمیت فراهم خواهد بود.
اگر ساختار سازمان فاقد انعطاف پذیری لازم باشد و بحث کنترل مداری به شدت وجود داشته باشد به نظر می رسد عاملیت موثرتر خواهد بود.
اسلاید 17 :
چارچوب زمانی
مدیران عامل به اهداف کوتاه مدت توجه می کنند، اما مدیران خادم
به اهداف بلند مدت نظر داشته و دورنگر هستند.
هدف
هدف اساسی مدیریت عامل کنترل هزینه ها و کاهش آنها می باشد.اما
هدف اصلی مدیریت خادم افزایش و بهبود عملکرد می باشد.
اسلاید 18 :
فردگرایی / جمع گرایی
مدیران عامل فردگرا هستند و به حفظ منافع خویش، نزدیکان و بستگان تمایل دارند.
مدیران خادم جمع گرا هستند و منافع گروه را بر منافع فردی خود ترجیح می دهند.
اسلاید 19 :
فاصله قدرت
فاصله قدرت حدی است که افراد و سازمانهای ضعیف تر در جامعه می پذیرند قدرت به طور نابرابر توزیع شده است.
مدیرانی که دارای فرهنگ با فاصله قدرت بالا هستند شیوه عاملیت را ترجیح می دهند.
مدیرانی که دارای فرهنگ با فاصله قدرت پایین هستند شیوه خادمیت را برمی گزینند.
اسلاید 20 :
اما در ایران.
بر اساس تحقیقات انجام گرفته در ایران، مدیران به لحاظ روانشناسی، ساختاری و فرهنگی به اتخاذ شیوه ی عاملیت تمایل دارند.