بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بانك ملّي ايران
بانكداري مشاركت در سود و زيان راستین
اسلاید 3 :
بانك ملي ايران بعنوان بزرگترين بانك كشور، در ايفاي نقش اساسي خود در تجهيز و تخصيص منابع و در جهت سلامت و رشد اقتصادي كشور، بعنوان اهرمي نيرومند درارائه خدمات بانكي اقدام و در راستاي اعمالسياستهاي پولي و اعتباري سياستگذاران كشور، همواره تلاش نموده، با ارائه راهكارهاي عملي در اجرايكامل بانكداري اسلاميگام بردارد. براين اساس درچند سال اخير تحقيقات و برنامهريزيگستردهاي را به منظور دستيابي به روشهاي اجرائي، در زمينه بانكدارياسلامي، با برگزاري جلسات تخصصي مستمر با حضورصاحبنظران و كارشناسان بانك و نيز با استفاده از نظرات مشاوره متخصصين فن و با بيشاز 6500 ساعت فعاليت كارشناسي مشترك به انجام رسانده است.
اينك با شكرگزاري از خداوند سبحان اعلام مينمائيم، اين تلاشها به ثمر نشسته و حاصل آن تدوين راهكارهاي اجرائي در بانكداري اسلامي نظير طرحهاي تفصيلي بانكداري مشاركت درسود و زيان(PLS) بوده كه بخشهايي از اين مستندات و دستورالعملها دركنفرانسها و همايشهاي بينالمللي داخلي و خارجي ارائه شده و مورد استقبال جهاني نيز قرارگرفته است.
بانك ملي ايران با پيادهسازي روشهاي فوق سپردهگذاران را در سود و زيان سرمايهگذاري در طرحها، شريك نموده و بدين طريق سعي در استقرار راستین نظام بانكداري اسلامي بدون ربا نموده و در اين راستا با تنظيم و تدوين دستورالعملها و مقررات و پيشبيني ساختار مورد لزوم، بعنوان اولين بانك ايراني، تامين منابع طرحهاي گوناگون اقتصادي را با تجميع منابع سپردهگذاران و شريك نمودن آنان در سود و زيان واقعي عهدهدار شده است.
اسلاید 4 :
شايان ذكراست كشورهاي جهان اقدامات زيادي را براي تحقق بانكداري مشاركت در سود و زيان انجام دادهاند و خصيصة ريسك پايين اين بانكداري سبب شده تا علاوه بر كشورهاي مسلمان حتي بسياري از كشورهاي غربي نيز به جهت گريز از ريسك علاقمند به آزمايش بانكداري غيرربوي شوند. براساس گزارشهاي صندوق بينالمللي پول در دهة گذشته بانكداري اسلامي بطور متوسط ساليانه حدود 15%-10% رشد داشته است و همين رشد را نيز براي سالهاي آتي پيشبيني كرده است.
عليرغم اين گسترش و تلاشها، بانكداري مشاركت در سود و زيان هرچند توسعة فراواني يافت ولي به دليل نوين بودن مكانيزم اجرايي و عملياتي آن اغلب دچار خلط مبحث با بانكداري ربوي گرديده و حتي ابزارهاي مالي آننيزبه بوته فراموشي سپرده شده است. ازمهمترين مشكلات دراجراي بانكداري اسلامي، مسائلمرتبطبا امور نظارت بر نحوة عمليات متقاضي منابع ماليبراي مشاركت، از جهات گوناگون بودهاست. زيرا بانكها به عنوان تشكيلاتي مناسب امر نظارت بر ريز عمليات سرمايهگذاريها تأسيس و سازماندهي نشدهاند فلذا با هر تعريف و تشبيهي بعضاً نرخ بهره به گونهاي وارد محاسباتميگردد.
در طرحهاي تفصيلي حاضر صرفنظر از اينكه بانك دولتي و يا خصوصي باشد، اساس تعيين نرخ تسهيلات بانكي بر مبناي نرخ بازدهي بخش حقيقي اقتصاد ميباشد و بانك بعنوان واسطه وجوه با دريافت حقالعملكاري و در مقام وكيل و يا عامل، كارمزد مربوطه را دريافت نموده و تمامي بازدهي ناشي از امور سرمايهگذاري به صورت سود و يا زيان به صاحبان منابع پولي يعني سپردهگذار منتقل ميشود. در ادامه پس ارائه نموداري از اركان، ابزارها، محصولات، .، PLS توضيحاتي درخصوص هريك ازموارد اشاره شده، ارائه ميگردد. شايان ذكر است فرايندها و دستورالعملهاي زيرسيستمهاي MFS و JFS نيز به طور كامل تدوين و آماده اجرا ميباشد.
اسلاید 5 :
PLS
ساختار بانكداري مشارکت در سود و زیان راستین PLS
اركان
محصولات
زیرسیستم ها
اصول
دستورالعمل ها
ابزار
فرایند اجرا
اسلاید 6 :
اركان
ارکان بانكداري مشارکت در سود و زیان راستین PLS
اسلاید 7 :
محصولات بانكداري مشارکت در سود و زیان راستین PLS
محصولات
مشاركت در سود و زيان يك طرح خاص
مشاركت در سود و زيان سبدی از طرح ها
مشاركت در سود و زیان واحد/شعبه PLS
طرح پایان پذیر – طرح پایان ناپذیر
دارائی مولد- دارائی موات – دارائی اجاری
اسلاید 8 :
گواهیهای راستین
گواهی مشارکت
گواهی پذیره
گواهی آتی
گواهی اجاره
گواهی مضاربه
گواهی مزارعه
گواهی مقاسطه
گواهی مشارکت رهنی ادواری
گواهی مغارسه
گواهی مرابحه
گواهی وثیقه
گواهی تأمین
گواهی مساقات رهنی
گواهی استصناع رهنی
ابزارها
(ابداعات مالی)
اسلاید 9 :
تامین مالی مضاربه MFS
تامین مالی جعاله JFS
زیرسیستمهای بانكداري مشارکت در سود و زیان راستین PLS
تامین مالی مقاسطه IFS
تامین مالی اجاره RFS
تامین مالی مرابحه BFS
تامین وثیقه مالی CFS
تامین مالی اجتماعی SSF
تسویه اوراق بدون کاغذ غیرربوی NSSSS
اسلاید 10 :
تعريف بانک مشارکت در سود و زیان راستین
بانك واحدي است كه به نمایندگی از طرف سپردهگذار منابع سپردهايي سپردهگذار را به مجري طرحهاي سرمايهگذاري تخصيص ميدهد و طبق قراردادهاي مشخص سود يا زيان حاصله، بين سپردهگذار، بانك و سرمايهگذار تقسيم ميشود. قراردادهاي تنظيمي بانك با هركدام از طرفين ميتواند بر مبناي كارمزد و يا بر مبناي مشاركت در سود يا زيان باشد.
اسلاید 11 :
ابزارهاي مالي بانكداري PLS
گواهي مشاركت: برگههاي بينامي است كه به قيمت اسمي مشخص و براي مدت زمان اجراي طرح سرمايهگذاري توسط واحد بانكداري مشاركت در سود و زيان منتشر ميشود. دارندگان اين برگهها به نسبت قيمت اسمي و مدت زمان مشاركت، در سود حاصل از اجراي طرح مربوطه شريك ميباشند.
گواهي پذيره: برگههاي بي نامي است كه به قيمت اسمي مشخص و براي مدت زمان اجراي طرح پايان ناپذير سرمايهگذاري توسط واحد بانكداري مشاركت در سود و زيان منتشر ميشود. دارندگان اين برگهها به نسبت مبلغ پرداختي و مدت زمان مشاركت از مالكيت سرمايه شركت در قالب سهام برخوردار خواهند گرديد.
گواهي مشاركت/پذيره قابل خريد و فروش در بازارهاي ثانويه در محيط اينترنت و بانكها و بورس ميباشد.
گواهي آتی: به منظور تامین سرمایه در گردش بنگاه تولیدی بر اساس طرح اجرایی JFSابزار مالی جدید بنام گواهی آتی توسط واحد بانكداري مشاركت در سود و زيان منتشر ميشود که تمایز بارزی با قراردادهای آتی در بازارهای بورس فعلی جهان دارد.
اسلاید 12 :
ابزارهاي مالي بانكداري PLS
گواهي مضاربه: سندی است حاکی از مشارکت سپرده گذران در یک طرح از محصولات بانکداری مشارکت در سود و زیان به میزان مبلغ معین و قابل انتقال به غیر و خرید و فروش که توسط بانک بصورت بانام یابینام برای مدت اجرای طرح منتشر میگردد و دارنده آن به نسبت قیمت اسمی و مدت زمان مشارکت و طبق مقررات و ضوابط حاکم بر بانکداری مشارکت در سود و زیان عملیات مضاربه موضوع گواهی سهیم خواهد بود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی مضاربه (MFS) بکار گرفته میشود.
گواهي مضاربه رهنی: همانند گواهی مشارکت رهنی بوده ولی در فعالیتهای خدمات بازرگانی بکار گرفته میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
گواهي مضاربه ادواری: مشابه گواهی مضاربه بوده ولی بازده طرح بصورت ادواری به سپردهگذار پرداخت میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی مضاربه (MFS) بکار گرفته میشود.
گواهي مضاربه رهنی ادواری: همانند گواهی مشارکت رهنی ادواری بوده ولی در بخش خدمات بازرگانی بکار گرفته میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
اسلاید 13 :
مرابحه
گواهي مرابحه: سندی است بانام یا بینام مبین طلب سپردهگذار از مجری با بازده پیشنهادی وامگیرنده و مورد قبول سپردهگذار که مجری موظف است در سررسید اصل و منافع گواهی را به سپردهگذار پرداخت نماید. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی مرابحه (BFS) استفاده میشود.
گواهي مرابحه ادواری: همانند گواهی مرابحه است با این تفاوت که اصل و منافع گواهی به صورت ادواری توسط مجری به سپردهگذار پرداخت میگردد. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی مرابحه (BFS) استفاده میشود.
اسلاید 14 :
مزارعه
گواهي مزارعه: برگه های بی نام و یا با نام و قابل انتقال به غیر و قابل خرید و فروش است که به قیمت اسمی مشخص و برای مدت معین توسط واحد بانکداری مشارکت در سود و زیان راستین برای فعالیت کشت و زرع (گندم و .) بکار گرفته می شود.
گواهي مزارعه رهنی: همانند گواهی مشارکت رهنی بوده ولی در فعالیتهای زراعی بکار گرفته میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
گواهی مزارعه رهنی ادواری: همانند گواهی مشارکت رهنی ادواری بوده ولی در فعالیتهای زراعی بکار گرفته میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
اسلاید 15 :
مقاسطه
گواهي مقاسطه: برگههاي بينام یا بانام و قابل انتقال به غیر و قابل خرید و فروش است كه به قيمت اسمي مشخص و براي مدت معين توسط واحد بانكداري مشاركت در سود و زيان راستین برای فعالیتهای ساخت واجاره بکار میرودکه مقسط تمام و یا بخشی از منابع را می دهد و قاسط با تامین بخش دیگر اقدام به سرمایه گذاری در مقسطه نموده و سپس قاسط سهم الشرکه مقسط را متناسب با میزان و با توجه به مدت مشارکت مقسط از عین و بازدهی مقسطه به صورت اقساط به مقسط پرداخت و نهایتا کل مقسطه را مالک می شود.
گواهي مقاسطه مشارکت: بربرگههاي بينام یا بانام و قابل انتقال به غیر و خرید و فروش است كه به قيمت اسمي مشخص و براي مدت معين توسط واحد بانكداري مشاركت در سود و زيان راستین منتشر ميشود. دارندگان اين برگهها به نسبت قيمت اسمي و مدت زمان مشاركت در عين حاصل از اجراي طرح اجرا شده توسط مجري تا زمان استهلاك سهم منابع خود شريك ميباشند. اصل و منافع این گواهی با اقساط ادواری به سپردهگذار مسترد میگردد. این گواهی در سیستم تأمین مالی مقاسطه (IFS) بکار گرفته میشودگههاي بينام یا بانام و قابل انتقال به غیر و خرید و فروش است كه به قيمت اسمي مشخص و براي مدت معين توسط واحد بانكداري مشاركت در سود و زيان منتشر ميشود.
دارندگان اين برگهها به نسبت قيمت اسمي و مدت زمان مشاركت هم در عين و هم بازده دورهاي حاصل از اجراي طرح اجرا شده توسط مجري تا زمان استهلاك سهم منابع خود شريك ميباشند. اصل و بازده این گواهی با اقساط ادواری به سپردهگذار مسترد میگردد. این گواهی در سیستم تأمین مالی مقاسطه (IFS) بکار گرفته میشود.
گواهی مقاسطه اجاره: برگههاي بينام یا بانام و قابل انتقال به غیر و خرید و فروش است كه به قيمت اسمي مشخص و براي مدت معين توسط واحد بانكداري مشاركت در سود و زيان منتشر ميگردد. دارندگان اين برگهها به نسبت قيمت اسمي و مدت زمان مشاركت هم در عين و هم منافع دورهاي حاصل از اجراي طرح اجرا شده توسط مجري بصورت اجاره تا زمان استهلاك سهم منابع خود شريك ميباشند. اصل و اجاره متعلق به این گواهی با اقساط ادواری به سپردهگذار مسترد میگردد. این گواهی در سیستم تأمین مالی مقاسطه (IFS) بکار گرفته میشود.
اسلاید 16 :
مغارسه
گواهي مغارسه: برگه های بی نام و یا با نام و قابل انتقال به غیر و خرید و فروش است که به قیمت اسمی مشخص و برای مدت معین توسط واحد بانکداری مشارکت در سود و زیان راستین برای فعالیت های کاشت درختان بکار گرفته می شود.
گواهی مغارسه رهنی: همانند گواهی مشارکت رهنی بوده ولی در فعالیتهای کاشت درختان بکار گرفته میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
گواهي مغارسه رهنی ادواری: همانند گواهی مشارکت رهنی ادواری بوده ولی در فعالیتهای کاشت درختان بکار گرفته میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
اسلاید 17 :
مساقات
گواهي مساقات رهنی: همانند گواهی مشارکت رهنی بوده ولی در فعالیتهای احیای باغات میوه بکار گرفته میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
گواهي مساقات رهنی ادواری: همانند گواهی مشارکت رهنی ادواری بوده ولی در فعالیتهای احیای باغات میوه بکار گرفته میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
اسلاید 18 :
استصناع
گواهي استصناع رهنی: همانند گواهی مشارکت رهنی بوده ولی در فعالیتهای احیای بنگاههای تولیدی صنعتی و کشاورزی و تأمین سرمایه در گردش آنها بکار گرفته میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
گواهي استصناع رهنی ادواری: همانند گواهی مشارکت رهنی ادواری بوده ولی در فعالیتهای احیای بنگاههای تولیدی صنعتی و کشاورزی و تأمین سرمایه در گردش آنها بکار گرفته میشود. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
اسلاید 19 :
مشارکت
گواهي مشارکت رهنی:
گواهي مشارکت رهنی برگه با نام یا بينامي است كه به قيمت اسمي مشخص و براي مدت معين توسط شعبة بانكداري مشاركت در سود و زيان راستین منتشر ميشود. دارندگان اين گواهیها به نسبت قيمت اسمي و مدت زمان مشاركت خود از ارزش تقویم شده دارائی در هنگام عقد قرارداد برای مدت معین در منافع حاصل از دارائی طرح مربوط شريك ميباشند. اصل و بازده مشارکت در این نوع گواهی در انتهای قرارداد به سپردهگذار مسترد خواهد شد. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
گواهي مشارکت رهنی ادواری:
گواهي مشارکت رهنی برگه بانام یا بينامي است كه به قيمت اسمي مشخص و براي مدت معين توسط شعبة بانكداري مشاركت در سود و زيان راستین منتشر ميشود. دارندگان اين گواهیها به نسبت قيمت اسمي و مدت زمان مشاركت خود از ارزش تقویم شده دارائی در هنگام عقد قرارداد برای مدت معین در منافع حاصل از دارائی طرح مربوط شريك ميباشند. اصل مبلغ مشارکت در این نوع گواهی در انتهای قرارداد به سپردهگذار مسترد خواهد شد ولی بازده مشارکت در هر دوره بصورت ادواری به سپردهگذار پرداخت خواهد شد. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.
اسلاید 20 :
اجاره
گواهي اجاره:
برگه با نام یا بينامي است كه به قيمت اسمي مشخص و براي مدت معين توسط واحد بانكداري مشاركت در سود و زيان راستین منتشر ميشود. دارندگان اين گواهیها به نسبت قيمت اسمي و مدت زمان مشاركت خود از ارزش تقویم شده دارائی در هنگام عقد قرارداد برای مدت معین در اجاره دارائی طرح مربوط شريك ميباشند. اصل مبلغ مشارکت در این نوع گواهی در انتهای قرارداد به سپردهگذار مسترد خواهد شد ولی مبلغ اجاره در هر دوره بصورت ادواری به سپردهگذار پرداخت میگردد. این گواهی در زیرسیستم تأمین مالی اجاره (RFS) بکار گرفته میشود.