بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
عنوان سمینار:
Contrast media in Sonography
اسلاید 3 :
مقدمه:
درسونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس 3-5مگاهرتز استفاده می شود.
این امواج که جزء امواج فراصوت اند توسط کریستال پیزوالکتریک در
ترانسدیوسر(مبدل)ایجاد می شوند.امواج فراصوت در بافتهای مختلف نفوذ کرده و توسط دو پدیده جذب و انعکاس تضعیف می شود.برخلا ف
تصاویری که توسط عبور اشعه از بافتهای مختلف بدن ساخته می شود،
تصاویر سونوگرافی توسط امواج فراصوتی انعکاس یافته از ساختارهای
مختلف بدن ساخته می شــود.مقدار صوتی که توسط یک بافت انعکاس می یابد به مقادیر مختلف اجزای سازنده ی آن بافت (کلاژن،چربی،بافت فیبروالاستیک و.)بستگی دارد.
اسلاید 4 :
تاریخچه:
استفاده از مواد کنتراست زایاحاجب در رادیولوژی سابقه ای طولانی دارد،اماکاربردآن ها درسونوگرافی،مبحثی نسبتا جدید است،بطوریکه
اخیراموادحاجبی گسترش یافته اند که اختلاف امواج فراصوتی انعکاس یافته توسط ساختارهای مختلف بدن را درسونوگرافی افزایش می دهند.
نخستین تلاش در این زمینه در سال1968،باتزریق سرم نمکی در آئورت صعودی وحفرات قلب در حین اکوکاردیوگرافی به عمل آمد.
اسلاید 5 :
مکانیسم عمل این مواد:
حباب های ریز حاصل از تکان و لرزش درمحلول نرمال سالین،سطوحی شدیدا بازتاب دهنده ایجاد می کردکه در زمینه ی فاقد اکوی لومن آئورت وحفرات قلب به خوبی قابل مشاهده بود.
دراغلب محلولهای قابل تزریق دیگرهم،پس ازورود به رگ یا قلب بر اثر سرعت و حرکات شدید، چنین حباب هایی ایجاد می شد،اما اندازه متغیرونیـز ناپایداری این حباب ها،
مانع از کاربرد وسیع و موثر آنها گردید،زیرا با رسیدن آنهابه سیستم گردش خون ریوی و مویرگی همگی از بین می رفتنددرنتیجه خونی که به قلب چپ وسیستم گردش خون عمومی می رسید،فاقد چنین ذراتی بود.
اسلاید 6 :
حل این دو مشکل ،باتولید حباب های گاز محصور در کپسول باجداری پایدار (ازجنس آلبومین،میکروسفــرگالاکتوز،ژلاتیـــن، سورفاکتانت و.)به اندازه ای کمتر از 7میکرون(برای امکان عبور از قطر کم مویرگهای
ریوی)ممکن بود.میکرو حبابها ممکن است تا 25دسی بل شدت انعکاسی صوت را افزایش دهند.
اسلاید 7 :
نخستین مجوز استفاده از چنین موادی در آمریکا ،در سال1994صادرشد که البته ماده ی مورد استفاده،یعنی
آلبونکس به علت اثر ضعیف آن در در سیستم گردش خون عمومی اخیرا از بازار خارج شده است ونسل دومی ازاین مواد
از جمله اپتیزون برای اکوکاردیوگرافی عرضه شده اند.
برخلاف اکثر مواد حاجب در رادیو گرافی،سی تی و.
که به سرعت به خارج از عروق وفضای خارج از سلولی منتشر
می شوند،اکثر میکروحبابها در سونوتنها به فضای داخل عروق
محدود شده اند.
اسلاید 8 :
خون، باافزایش خواص بازتابی جریان
سیگنالهای لازم برای ایجاد رنگ یاطیف
داپلر را تقویت میکنندو در نتیجه امکان مشاهده ی جریان خون در
عروقی چون شریان کلیوی،عروق داخل جمجمه و مویرگهای
اعضایی(جهت بررسی میزان پرفوزیون بافتها)که اغلب به سختی
.قابل مشاهده اند،براحتی بررسی میشوند
، بجزاین بعضی مواد حاجب عروقی،امکان مشاهده ی جریان خون در
تصویر سیاه وسفیدونیز برخی ویژگیهای بافتهای اطراف را نیز
فراهم میکنندکه البته تجهیزاتی از جمله سیستم تصویربرداری براساس هارمونی نیز در بهبود کیفیت تصویر موثر است
اسلاید 11 :
Albunex:
اولین ماده ی تصویب شده در آمریکا یعنی
آلبونکس،آلبومین انسانی5 درصدبود که به روش تاثیر امواج
صوتی،دارای حبابهای هوا شده ودر آن حبابهای ریز هوا
توسط پوشش آلبومین احاطه و تثبیت شده اند.میکروحبابهای
آلبونکس نسبت به تغییرات فشار خیلی حساسند ونیمه عمر
آنها خیلی کوتاه است(min1> )بطوریکه اکثر حبابهایش
ضمن عبور از گردش خون ریوی ازبین می رفت.
مواردکاربرد آلبونکس: در اکوکاردیوگرافی
نحوه ی استفاده:ازطریق تزریق داخل وریدی
اسلاید 12 :
Optison
اپتیزون میکروحبابهایی با پوشش وجدار آلبومینی است،امابه جای هوا،حاوی گازپروفلوروپروپان
است که پایداری بیشتری دارد وعلاوه بر
اکوکاردیوگرافی،در سونوگرافی عروق محیطی
از جمله در شکم نیز مفیداست وعملا در تمام عروق کوچک یابزرگ،سیگنالهای داپلر راتقویت
می کند،علاوه بر این در تصاویرسیاه وسفید از
بافتهای طبیعی یا تومورها نیزقابل تشخیص است.
روش استفاده:بصورت تزریق داخل وریدی
اسلاید 13 :
Echovist:
اکوویست اولین بار درسال 1991به عنوان ماده حاجب، دراروپا به بازار عرضه شد.
دراکوویست میکروحبابهای هواتوسط جدار وپوششی ازجنس گالاکتوز احاطه وتثبیت شده اند.
مواردکاربرد:اکوویست در اکوکاردیوگرافی جهت کشف
شنت های قلبی و نمایانسازی حفرات سمت راست قلب کاربرد دارد.
روش استفاده:بصورت تزریق داخل وریدی
اسلاید 14 :
Levovist:
لووویست که در اکثر کشورهای اروپایی واسترالیاموردتایید است
همانندنمونه قبلی آن (اکوویست)،دارای گالاکتوزاست اما، اسید پالمیتیک1%نیزبه آن اضافه شده است که این اسیدچرب، اجازه ی تولید ذراتی ریزتروپایدارتر را به آن میدهد وعملا 5-3 دقیقه قابل مشاهده است.
لوویست در ویالهای حاوی2/5و4گرم گالاکتوز و1گرم از پودر استریل(که خود شامل999میلی گرم گالاکتوز و1میلی گرم پالمیتیک اسید است)موجود می باشد.
Package of the commercial agent Levovist (Schering,
Berlin, Germany) consisting in air-fi lled microbubbles covered
by galactose and palmitic acid shell. Sterile saline solution (A),
lyophilisate powder (B), plastic vial (C) and syringe (D)
اسلاید 15 :
مواردکاربردلوویست:
همچنان که گفته شد لوویست حاوی گاز نیست،بلکه از ذرات ریز
(میکروپارتیکل ها)تشکیل می شود.این ماده در تصاویر سیاه سفید قابل مشاهده نیست اما کماکان برای کشف عروق وجریان خون تومورها
ارزش فراوانی دارد،ازجمله در بررسی زمان لازم برای ورود و خروج آن در بافت تومورهای سینه ای،که در صورت بدخیم
بودن،سرعت(wash out )یاخروج کامل ماده حاجب از تومور،به
وضوح سریعتر است(احتمالابه علت ارتباطات فراوان بین شرائین
ووریدها)همچنین می توان به جای تزریق سریع،از انفوزیون آهسته
استفاده کردتا زمان حضور این مواددرعروقی که بررسی آنهاوقت گیر وطولانی تر است(مثلاشریان کلیوی)،افزایش یابد.چنین روشی
درمورد لووویست،مدت حضورآن راتا12دقیقه هم تداوم می دهد.
نحوه ی استفاده:بصورت تزریق داخل وریدی
اسلاید 16 :
Echogen:
امولسیونی حاوی دود کافلوروپنتان که دردمای زیر28/5درجه سانتیگراد،حالت مایع دارد اماپس از تزریق و ورود آن به جریان خون باحرارت بیشتر ،اصطلاحا بجوش آمده وحبابهای 5-2میکرونی ایجاد می کند.بخش مایع این ماده،انتشار آن در عروق،وبخش گازی آن،تقویت سیگنال صوتی راتسهیل می کند.عدم حلالیت کامل آن،باعث تداوم حضور آن وعدم محو سریع درجریان خون است.
اکوژن نه تنها بادز اندکی درحد1%میلی لیتر به ازای هرکیلوگرم، سیگنالهای داپلر راتقویت می کند،بلکه با دز بالاتر(2%تا8%میلی لیتر برکیلوگرم)باعث تقویت سیگنال احشایی مانند کبد وکلیه در تصاویر سیاه وسفید هم می شود.امکان مشاهده ی ایسکمی بافتی توسط آن در آزمایشات حیوانی هم مشاهده شده است.
دفع نهایی این ماده از بدن ،از راه ریوی است.
اسلاید 17 :
Sono Vue:
ماده ای حاجب در سونو بوده وشامل میکروحبابهای سولفوروهگزافلورایداست که در پوششی انعطاف پذیراز فسفولیپیدبه شکل پودر تهیه می شود.
Scheme of a SonoVue microbubble with the peripheral
phospholipids monolayer fi lled by sulphur hexafl uoride
(SF6) gas.
Package of the commercial microbubble-based agents
SonoVue (Bracco, Milan, Italy). Lyophilisate powder (A), plastic
vial (B), piston of the syringe (C) and syringe fi lled with
sterile saline solution (D)
اسلاید 18 :
SonoVue
سوسپانسیون آن محلول شیری رنگ از میکروحبابهای سولفورهگزافلورایدبوده که با اضافه کردن 5میلی لیترسرم فیزیولوژیکی(نرمال سالین)به 25میلی گرم پودرتهیه می شودودر تکنیک های کلینیکی استاندارداستریل کاربرد دارد.
Method of preparation of SonoVue: vial preparation. The piston of the syringe is screwed on the plastic support (a).
The lyophilisate powder containing phospholipids is laid on the bottom of the bottle (b). The syringe is screwed on the plastic
connection (c). The plug of the vial is removed (d)
اسلاید 19 :
Method of preparation of SonoVue: mixture of the powder with saline solution. The plastic connection is pressed on
the bottle (a,b). Lyophilisate powder is mixed with water and the mixture has to be shaken for about 10 s (d,e). The obtained milky
suspension of microbubbles has to remain at rest for about 1 min to promote macrobubbles breaking up (f)
اسلاید 20 :
نیمه عمر این ماده 6 دقیقه بوده وبیش از 80%از ترکیب در طی 11دقیقه از طریق ششها دفع می شود.
موارد کاربرد:اخیرا استفاده از آن دراروپا برای کاربردهای قلبی و
کبدی تائید شده است.
نحوه ی مصرف:بصورت تزریق داخل وریدی
