بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
تعاریف و مبانی نظری
هدف های کلی :
ایجاد زمینه های شناختی در کلیه کارکنان جدیدالاستخدام دولت نسبت به تعاریف مفاهیم دولت ، سازمان ، ساختار ، مدیریت، مدیریت دولتی ، اصول مدیریت ، و ویژگی های نظام اداری صحیح و مطلوب بر پایه ویژگی های جامعه اسلامی
هدف های رفتاری :
در پایان مطالعه تعاریف و مبانی نظری ، از فراگیر انتظار می رود :
اسلاید 3 :
اهمیت و ضرورت شناخت سازمان کار و ارکان نظام اداری دولت را شرح دهد .
واژه دولت را در دو مفهوم حاکمیت و حکومت تعریف کند و هر یک را شرح دهد .
سازمان و ساختار را تعریف کند وبرای آنها مثال بزند
مدیریت را تعریف کند و اصول آن را شرح دهد .
مدیریت دولتی را تعریف و روند تاریخی آن را بازگو کند .
ویژگی های نظام سازمانی و مدیریتی صحیح و مطلوب را به اختصار شرح دهد.
اسلاید 4 :
شناخت ارکان توسعه
سازمان کار اجرایی و مدیریتی دولت ، یکی از ارکان توسعه جوامع به حساب می آید و می تواند در قوام بخشیدن به سایر ارکان توسعه ، یعنی تنظیم حکیمانه سیاست ها و خط مشی ها و بهره گیری به موقع از منابع و امکانات موجود جامعه ، نقش داشته باشد و جامعه را در نیل به اهداف توسعه ای رهنمون سازد.
اسلاید 5 :
واژه دولت یا جامعه سیاسی دارای دو مفهوم است . دولت در مفهوم نخست ، معادل کلمه state از ریشه لاتین stare به معنای ایستادن یا وضعیت پایدار است که مفهومی گسترده دارد و مترادف لفظ حاکمیت به کار می رود. در این معنی ، دولت عبارت است از گروهی از مردم که در سرزمین معین ( کشور ) سکونت داشته و بر مردمانی معین ( ملت ) تحت اصول منظم ( قانون ) تسلط پایدار دارند. آن گروه ، از نظر داخلی نگهبان نظم به شمار می آید و از نظر خارجی پاسدار تمامیت ارضی و منافع ملت و یکایک شهروندان خویش است .
دولت
اسلاید 6 :
دولت در این مفهوم شامل مقام رهبری و هر سه رکن جامعه یعنی قوه قانونگذاری ، قوه قضایی ، و قوه اجرایی است و نیز عناصر ثابت و پایدار حاکمیت یعنی جمعیت ، سرزمین ، و قدرت عالی سیاسی را در بر می گیرد . این طبقه بندی ، قدیمی ترین و با ارزش ترین سازماندهی گسترده دولت ها به شمار می رود . بر این اساس ، دولت عبارت است از عده ای از مردم که در قلمرو معینی سکونت دارند و مطیع یک قدرت عالیه هستند . مانند دولت ایران و ترکیه همسایه اند .
اسلاید 7 :
دولت در مفهوم دوم ، معادل کلمه Government به معنای حکومت و فرمان راندن است . دولت در معنای حکومت ( رژیم ) از حاکمیت محدودتر و مبین قدرت اجرایی یا قوه مجریه در برابر قوه مقننه است . البته گاهی هم به معنی کل دستگاه و نهادهای حاکم نیز آمده است مانند دولت مصدق سقوط کرد.
اسلاید 8 :
دولت وعناصر وابسته به آن در مفهوم نخست ( حاکمیت ) بزرگترین نهاد سیاسی کشور و دارنده بیشترین و کاملترین امکانات و قدرت فشارهای مادی و معنوی در مفهوم گسترده آن بر مردم است ، دولت و عناصر وابسته به آن دراین مفهوم از ویژگی ایستادگی و پایداری نیز برخوردار است دولت در معنی دوم ( حکومت ) ، یکی از نهادهای سیاسی جامعه است که می تواند توسط سایر نهادها کنترل شود و تغییر کند ، از ویژگی های دولت در این مفهوم ناپایدار بودن آن است.
اسلاید 9 :
کلمه دولت در ادب فارسی به معنای مال ، ثروت ، نعمت ، اقبال ، بختیاری و کامکاری ، حکومت ، قدرت ، فرمانروایی و چیزی که دست به دست می گردد آمده است .
ماهیت برنامه های توسعه بستگی مستقیم به تئوری ای دارد.
که دولت بر پایه آن شکل گرفته است و برنامه های خود را دنبال می کند .
اسلاید 10 :
نظریه های پیرامون دولت رامی توان در طیفی از نظریه ها قرارداد که در یک طرف طیف ، نظریه هایی قراردارند که برای دولت نقش مطلق و نامحدود قائل اند و در طرف دیگر طیف ، نظریه هایی هستند که برای دولت نقش کمتری قائل اند . نمونه هایی از نظریه های دولت عبارت اند از : نظریه دولت مطلقه ، نظریه دولت مشروطه ، نظریه اخلاقی دولت ، نظریه طبقاتی دولت ، نظریه کثرت گرایی دولت ، و نظریه اداری .
اسلاید 11 :
سازمان
واژه(( سازمان )) که گاهی معادل کلمه (( محل کار )) نیز بکار می رود ، از مجموعه روابط بین افراد شکل گرفته و از آن تعاریف زیادی شده است که به چند مورد اشاره می شود : (( سازمان ، مجموعه ای است مرکب از جزءهایی که هر کدام به سود بقیه ، عهده دار کاری معین می باشند مانند ارگانیسم یا بدن جاندار که ازاندام های مرتبط که هر کدام کاری معین دارند ، تشکیل شده است )).
در تعریف بالا، اجزا بر افراد و گروه هایی دلالت دارند که بایکدیگر روابط متقابل دارند. روی هم رفته می توان گفت : چنانچه روابط متقابل افراد و گروه ها در جهت نیل به اهداف مشترک هماهنگ شود سازمان به وجود می آید که لفظی بسیار گسترده است .
اسلاید 12 :
(( سازمان ، وسیله ارتباط و ترکیب منابع مادی و انسانی برای تولید و توزیع کالا و خدمات در جامعه است )) . به عبارت دیگر ، به ترکیب و تلفیق ارتباط افراد ( منابع انسانی ) به صورت کار اداری با استفاده از تکنولوژی خاص ( منابع مادی ) در جهت تهیه و توزیع کالاها و خدمات مورد نیاز افراد جامعه ، سازمان گفته می شود.
سازمان در این کتاب با کلمه (( روابط )) مترادف است مانند سازمان رسمی و روابط رسمی ، یا سازمان غیر رسمی و روابط غیر رسمی . بر این اساس ، (( به یک رشته روابط منظم و عقلایی که بین عده ای از افراد انسان که وظایف متعددی را انجام می دهند و برای رسیدن به هدف های مشترک فعالیت دارند ، سازمان گفته می شود )) . در این تعریف ، مفاهیم روابط منظم و عقلایی ، تقسیم کار ، وظایف متعدد و هدف های مشترک ، عناصر اصلی سازمان را تشکیل می دهند.
اسلاید 13 :
کلمه (( سازمان )) در اصطلاح اداری دارای دو کاربرد است : نخست کاربرد ” عام ” کلمه ، که در این حالت به کلیه واحدهای سازمانی دولت از قبیل وزارتخانه ، موسسه ، و اداره اطلاق می شود. صورت دوم کاربرد ” خاص ” کلمه است ، که در این حالت ، عنوان و مشخص کننده ماهیت قانونی و تشکیلاتی سازمانی خاص است که بر اساس قانون با این عنوان ایجاد شده است مانند سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور که البته آن هم از مجموعه روابط منطقی ، منظم، و جهت دار افراد به وجود آمده است .
اسلاید 14 :
ساختار
سازمان از تعامل دو مجموعه اصلی یا دو بعد مهم تشکیل شده است . به مجموعه نخست ابعاد ساختاری سازمان گفته می شود که شامل شاخص ها مانند قانون و مقررات ، تخصص ها ، مبانی تقسیم کار ، سلسله مراتب ، پیچیدگی ها ، و تمرکز است .
مجموعه دوم را ابعاد محتوایی سازمان یعنی اندازه ، هدف واستراتژی ، فرهنگ ، تکنولوژی ، و محیط شکل می دهد.
اسلاید 15 :
ساختار آن جزء اصلی و مهم سازمان ، یا جامعه ( به عنوان یک سیستم ) است که سایر اجزای سازمان یعنی اهداف و استراتژی ، محیط ، تکنولوژی ، و . به آن وابسته اند و تحت تاثیر آن قراردارند . ستون فقرات ( در سیستم بدن انسان ) و عامل قانون و مقررات ( در سیستم سازمان )هر دو ساختارند. رابینز اعتقاد دارد: ساختاریکی از اجزای اصلی و مهم سازمان است که از ابعاد دوازده گانه سامان یافته و سه بعد آن اهمیت بیشتری دارد که عبارت اند از : یکم پیچیدگی ساختار ، یعنی ساختار مبنای تقسیم کار و گروه بندی افراد ( برحسب تخصص ) در سازمان است .
اسلاید 16 :
دوم ، بعد رسمیت ، یعنی ساختار میزان استفاده و بهره گیری از روش ها و مقررات را در اجرای کارها مشخص می کند.
سوم ، بعد تمرکز، یعنی ساختار روی اختیارات تصمیم گیری های سازمانی تمرکز دارد.
بنابراین ، قانون و مقررات ، ساختار جامعه و نظام اداری را شکل می دهد و فعالیت ارکان جوامع به آن وابسته است . لفظ قانون از کلمه یونانی kanon به معنی (( اصل )) و (( دستور )) اخذ شده و ضابطه ای است که روابط بین حقوق و تکالیف افراد را مشخص می سازد.
اسلاید 17 :
مـدیــریــت
مدیریت معادل کلمه management از واژه لاتین manus به معنای (( کنترل شده با دست )) گرفته شده است و تعاریف زیادی دارد. برخی از دانشمندان آن را (( فرآیند انجام کارها بطور اثر بخش و کارآمد به دست دیگران )) تعریف کرده اند. برخی دیگر اعتقاد دارند: مدیریت عبارت است : علم و هنر به کارگیری اصول مدیریت یعنی برنامه ریزی ، سازماندهی ، هدایت ، و کنترل منابع ، امکانات ، فعالیت های افراد برای رسیدن به هدف های خاص موسسه به گونه ای اثر بخش و کارآمد است .
اسلاید 18 :
تعریف بالا از چند عنصر مهم شکل گرفته که عبارت اند از : علم و هنر بودن مدیریت یعنی اینکه برخی اصول یا انجام دادن برخی وظایف مدیریت مانند برنامه ریزی ، سازماندهی ، و کنترل ، آموختنی ، تجربه پذیر ، و علم است و برخی وظایف دیگر مانند هدایت به ویژگی های فردی و خصوصیات شخصیتی و تربیتی شخص مدیر ارتباط دارد و از نوع هنر است .
اسلاید 19 :
در مورد عنصر منابع و امکانات باید گفت که منابع یعنی اعتباراتی که در قالب بودجه تنظیم شده است و امکانات یعنی تاسیسات ، تکنولوژی ، و ابزارهای مورد برای نیاز برای انجام دادن کار به گونه ای که اثر بخش باشد یعنی انجام دادن کار بر اساس روش های مشخص و تعیین شده باشد و در اینجا تاکید روی انجام دادن صحیح کار است ، همچنین کارآمد باشد یعنی به کیفیت کار توجه شود و کارها با صحت و کیفیت هر چند بیشتر و هزینه یا زمان هر چه کمتر انجام گیرد.
اسلاید 20 :
مدیریت دولتی
واژه مدیریت دولتی تقریبا“ با لفظ دیوان سالاری دولتی مترادف است و برخی دانشمندان آن را شاخه ای از اداره امور عمومی می دانند که شامل هنر و علم روش شناختی کاربردی در زمینه طراحی امور اداری ، تجدید سازمان ، برنامه ریزی ، و تخصیص منابع در دولت ها از طریق نظام های بودجه بندی ، مدیریت مالی ، مدیریت منابع انسانی ، و ارزشیابی عملکرد و برنامه هاست .مطالعات مدیریت دولتی ریشه در تاریخ دارد ، با این همه از عمر دانش مدیریت دولتی حدود یک قرن می گذرد که در این مدت زمان ، این دانش دچار تحولات فراوان و گوناگونی شده است .