بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
آشنایی با قوانین و مقررات مالی و محاسباتی
اسلاید 3 :
مباحثی در ارتباط با بودجه ومراحل آن
مباحثی در ارتباط با قوانین و مقررات مالی
مباحثی در ارتباط با نظارت و کنترل عملیات مالی و ساز و کارهای قانونی آن
عناوین مطالب مورد بحث این کلاس
اسلاید 4 :
بــودجـــه
بودجه ابتدا از واژه Bougette ( بوژت ) زبان قديمي فرانسه به معناي كيف چرمي كوچك ريشه گرفته است.
اولين بار در انگلستان به عنوان كيف كوچك حاوي مهر وزارت دارائي به كار رفت.
در سال 1733 ميلادي Budget به كيفي اطلاق مي شد كه صورت دريافتها و پرداختهاي انگلستان را در آن مي نهادند. و بالاخره در آغاز سده نوزدهم با مفهوم كنوني مورد استفاده قرار گرفت.
اسلاید 5 :
تعریف بودجه( ماده یک قانون محاسبات عمومی کشور )
بودجه كل كشور برنامه مالي دولت است كه براي يك سال مالي تهيه و حاوي پيش بيني درآمدها ، و ساير منابع تامين اعتبار و برآورد هزينه ها براي انجام عملياتي كه منجر به نيل سياستها و به هدفهاي قانوني مي شود.
اسلاید 6 :
بودجه از ســـه قسمت
الف ـ بودجه عمومی دولت که شامل :
پیش بینی دریافت ها و منابع تامین اعتبار که بطور مستقیم و غیر مستقیم در سال مالی قانون بودجه بوسیله دستگاه ها از طریق حساب های خزانه داری کل اخذ می گردد .
پیش بینی پرداخت هایی که از محل درآمد عمومی و یا اختصاصی برای اعتبارات هزینه ای ( جاری ) ، اعتبار تملک دارایی های سرمایه ای ( عمرانی ) و اعتبارات اختصاصی دستگاه های اجرایی می تواند در سال مالی مربوط انجام دهد .
اسلاید 7 :
بودجه از ســـه قسمت
ب ) بودجه شرکت های دولتی و بانک ها شامل پیش بینی درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار
ج ) بودجه موسسات که تحت عنوانی از عناوین فوق در بودجه کل کشور منظور می شود .
اسلاید 8 :
اهمیت بـــودجــه
بودجه وسیله ای برای تدوین و تنظیم برنامه های دولت است
بودجه وسیله تحصیل مجوز قانونی برای فعالیتهای دولت است
بودجه راهنمای اجرای سیاستهای دولت است .
قوی ترین وسیله کنترل قوه مجریه توسط قوه مقننه و وسیله آگاهی و اطمینان مردم از مصرف صحیح و قانونی منابع و وجوه عمومی است .
اسلاید 9 :
مراحل بودجه (Budget cycle)
بودجه در هر کشور دارای نظام پارلمانی ، از جمله کشور ما چهار مرحله جداگانه داردکه به آن « سیکل بوجه » به ترتیب از :
1- تهيه و تنظيم و پیشنهاد بودجه
2 – تصــويب بودجه
3 – اجـــرا بودجه
4 - نظارت و كنترل بودجه
اسلاید 10 :
1- تهيه و تنظيم و پیشنهاد بودجه
این مرحله با ارسال بخشنامه بودجه به وزارتخانه ها آغاز میشود . در این بخشنامه سیاستهای کلی دولت ، تصویر وضع مالی ، سقف کلان بودجه عمومی دولت مطرح میشود .
به همراه بخشنامه دستورالعمل ها و فرم های مربوط نیز ارسال میگرددد .
دستگاه ها مکلفند در مهلت مقرر بودجه پیشنهادی خود را تنظیم و با تأئید بالاترین مقام مسوول دستگاه به سازمان مدیریت و برنامه ریـزی ( سابق ) کشور ارسال نمایند .
پس از بررسـی های لازم در سازمان مـــدیریت و برنامه ریــزی
( سابق ) کشور و شورای اقتصاد و تصویب آن در هیأت دولت ، لایحه بودجه کل کشور را دولت تقدیم مجلس شورای اسلامی میکند تا مورد بحث و بررسی قرار گیرد .
فرم بودجه
تفصیلی
اسلاید 11 :
انواع بودجه تقديمي به مجلس :
لايحه بودجه كل كشور
لوايح بودجه هاي موقت ( دو يا سه ماهه )
لايحه اصلاح بودجه كل كشور
لايحه متمم بودجه
اسلاید 12 :
2 ـ مرحله تصویب بودجــه
الف) تصویب کلیات بودجه و ارجاع لایحه بودجه به کمسیون تخصصی و بعدا از ان کمسیون تلفیق
ب) رسیدگی ، اعمال اصلاحات ، تصویب و تهیه گزارش
ج) طرح و بررسی در جلسه علنی
د) رأی گیری نهایی و ابلاغ به رئیس جمهور ( پس از تایید شواری نگهبان )
در این مرحله نظارت و رسیدگی قوه مقننه بر بودجه عمومی که حاوی کلیه برنامه ها ، طرحها و فعالیتهای قوه مجریه در سال آتی است انجام میگیرد . لایحه بودجه در کمسیونهای مختلف مجلس مورد بررسی قرار گرفته و کمسیون تلفیق اصلی مسئولیت رسیدگی نهایی را بر عهده دارد . نکته مهم در این مرحله این است که هدف ، تصویبت اعداد و ارقام نیست بلکه منظور اصلی ، رسیدگی به سیاستها و برنامه های دولت میباشد که با توجیهات اقتصادی ، اجتماعی و . همراه میباشد که بصورت اعداد وارقام تجلی یافته است .
اسلاید 13 :
3 ـ مرحله اجرای بودجه
ابلاغ بودجه به دستگاههای اجرایی( رئیس جمهور )
ابلاغ موافقتنامه طرح و فعالیت( معاونت برنامه ریزی و راهبردی )
تخصیص اعتبار( معاونت برنامه ریزی و راهبردی )
انجام عملیات و پرداخت هزینه ها شامل مراحل زیر :
تشخیص ( دستگاه اجرایی )
تامین اعتبار ( دستگاه اجرایی )
تعهد ( دستگاه اجرایی )
تسجیل ( دستگاه اجرایی )
حواله ( دستگاه اجرایی )
اسلاید 14 :
1 ) نظارت مالــی
الف ) قبل از خرج( وزارت اقتصادی و دارایی )
ب ) بعد از خرج( دیوان محاسبات کشور)
2 ) نظارت عملیاتی
الف ) بازدید از نزدیک( معانت راهبردی و نظارت )
3 ) نظارت قانونـی
الف ) رسیدگی به تخلفات ( دیوان محاسبات )
ب ) رسیدگی به گزارش تفریغ بودجه ( مجلسی شواری اسلامی )
4 ـ کنترل و نظارت بودجه
اسلاید 15 :
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
قانون محاسبات عمومی کشـــور
قانون اعتبارات خارج از شمول قانون محاسبات عمومی
قانون برنامه و بودجـــه
قانون دیوان محاسبات
سایر مقرارت و آیین نامه های مالی و معاملاتی
قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت
قوانین برنامه های توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کشور
قــوانین و مقـرارت مالــی
اسلاید 16 :
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مبنای اصلی تعیین کننده اساسی کلیه اصول سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی در جامعه به شماره می آید که در آن هدف ها و مقاصد عنوان شده است . در فصل چهارم قانون که مربوط به اقتصاد و امور مالی است اصول 43 تا 55 به این امر مهم اختصاص داده شده است .
1 ) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
اسلاید 17 :
قانون محاسبات عمومی کشور ، کلیه وظایف و مسئولیت های مالی مقامات اجرایی و ذیحسابان ، معاونان و عاملان ذیحسابی را تعیین و روابط و طرز عمل آنها را مشخص میسازد . در این قانون ، مراحل مختلف تهیه ، تصویب ، اجرا و کنترل مالی اعتبارات بودجه تعریف و طرز ثبت و نگهداری حسابهای سازمانهای دولتی و همچنین تهیه وارائه گزارشها و اطلاعات مالی بیان شده است .
طبق مفاد آخرین قانون محاسبات عمومی که در تاریخ 1/6/1366 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است ، وزارتخانه ها ، موسسات دولتی ، شرکتهای دولتی ، نهادهای عمومی و بطور کلی هر ارگانی که از بودجه دولتی استفاده می کند مکلف به اجرای این قانون است .
2 ـ قانون محاسبات عمومی کشور
اسلاید 18 :
تشخیص :
عبارت است از تعیین و انتخاب کالا و خدمات و سایر پرداخت هایی که تحصیل یا انجام دادن آنها برای نیل به اجرای برنامه های دستگاههای اجرایی ضروری است .
تامین اعتبار :
عبارت است از اختصاص دادن تمام یا قسمتی از اعتبارات مصوب برای هزینه معین
تعهـــــــــد :
از نظر این قانون عبارت است از ایجاد دین بر ذمه دولت ناشی از :
الف ـ تحویل کالا یا انجام دادن خدمت .
ب ـ اجرای قراردادهایی که با رعایت مقررات منعقد شده باشد .
ج ـ احکام صادره شده از مراجع قانونی و ذیصلاح .
د ـ پیوستن به قراردادهای بین المللی و عضویت در سازمان های یا مجامع بین المللی با اجازه قانون .
مطابق مواد 17 تا 23 قانون مذکور مراحل تفصیلی اجرای بودجه شامل هفت قسمت بشرح ذیل زیر است :
اسلاید 19 :
تسجیــل : عبارت است از تعیین میزان بدهی قابل پرداخت به موجب اسناد و مدارک اثبات کننده بدهی .
حــــواله : اجازه ای است که کتباً وسیله مقامات مجاز وزارتخانه یا موسسه دولتی یا شرکت دولتی یا هر دستگاه اجرایی برای تادیه تعهدات و بدهی های قابل پرداخت از محل اعتبارات مربوط عهده ذیحسابی در وجه ذی نفع صادر میگردد .
درخواست وجه : سندی است که ذیحساب برای دریافت وجه به منظور پرداخت حواله های صادره شده موضوع ماده 21 این قانون و سایر پرداخت هایی که به موجب قانون از محل وجوه متمرکز شده در خزانه مجاز است ، حسب مورد از محل اعتبارات یا وجوه مربوط عهده خزانه در مرکز یا عهده خزانه معین استان ، در وجه حساب بانکی پرداخت دستگاه اجرایی ذی ربط صادر میکند .
هزینــــــه : عبارت است از پرداخت های قطعی و ذی نفع در قبال تعهد یا تحت عنوان کمک یا عناوین مشابه با رعایت قوانین و مقرارت مربوط .
اسلاید 20 :
طبق ماده 53 قانون اختیار و مسوولیت :تشخیص و اجرای تعهد و تسجیل و حواله بعهده وزیر یا رئیس دستگاه تامین اعتبار و تطبیق پرداخت با قوانین و مقررات بعهده ذیحساب که قابل تفویض میباشد اما این تفویض در هیچ مورد اختیار و مسوولیت را از تفویض کننده سلب نخواهد کرد .
پیش پرداخت عبارت از پرداختی است طبق مقررات به منظور ادای قسمتی از تعهد
علی الحساب
عبارت از پرداختی است طبق مقررات به منظور ادای قسمتی از تعهد
فرق اساسی بین پیش پرداخت و علی الحساب در آن است که در پیش پرداخت کاری یا کالایی یا خدمتی انجام نشده و به مرحله تعهد نرسیده است و معمولاً در برابر اخذ ضمانت نامه معتبر به پیمانکار طبق قرارداد پرداخت میشود در حالیکه علی الحساب پرداخت قسمتی از کارهای انجام شده یا کالای خریداری شده یا خدمات انجام یافته است .
