بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
جلسه دوم مجازی
سنجش و ارزیابی در خانواده و ازدواج
اسلاید 3 :
عوامل فرآيندي خانواده تعامل و انتقالاتي را شامل مي شود كه بين اعضاي خانواده وجود دارد و نشان دهنده الگوهاي تعامل تبادل رفتاري بين اعضاي خانواده و پيامدهاي مرتبط با اين تعاملات است.
مقياس هاي فرآيندي منعكس كننده تابلوهاي اصلي رفتارهاي تعاملي است رفتارهايي نظير:
تعارض
ارتباط
حل مسئله
فرايند خانواده تعامل بين اعضاي خانواده بدون توجه به محتوا است. فرايند را مي توان به كيفيت الگوي تعاملي نسبت داد. در واقع فرايند پيامي است كه در ماوراي محتواي تعاملات وجود دارد.
فرایند خانواده
اسلاید 4 :
شكل گيري روابط يك توالي از تعاملات خانواده را در بر مي گيرد كه در طي زمان ايجاد مي شوند و با پيامدهاي مثبت و منفي مربوطند.
بعنوان مثال توالي رفتارهاي زير در تعاملات پيش بيني كننده جدائي است:
انتقاد
تحقير
دفاعي بودن
سرسختي
شكل گيري روابط:
اسلاید 5 :
عواطف خانواده كيفيت بروز هيجانات توسط افراد خانواده را نشان مي دهد .
قوام هيجانات و حجم تعاملات جنبه هاي مهمي از بافتار فرايند خانواده هستند و اينكه چگونه اعضاي خانواده پيام ها را تجربه يا تفسير مي كنند را تحت تأثير قرار مي دهد
عواطف در طيفي از عشق ورزيدن، حمايت كردن، مراقبت كردن تا عواطف منفي نظير خصمانه برخورد كردن و طعنه زدن متغيراند .
عواطف خانواده
اسلاید 6 :
سازمان خانواده قوانين و نقش ها را در خانواده تشكيل مي دهند . سازمان خانواده همچنين رفتارهاي قابل
انتظار مرتبط با عملكرد خانواده را نيز در بر مي گيرد .
سازمان خانواده اين عوامل را در بر مي گيرد :
مرزها
سلسله مراتب تصميم گيري
تقسيم كار، توزيع رنج ها و حمايت هاي عاطفي
سازمان خانواده
اسلاید 7 :
بافتار خانواده عامل مهمي است كه مشاهده عملكرد خانواده را تحت تأثير قرار مي دهد
زمينه يا بافت خانواده : عبارت است از تعاملات قابل مشاهده، موقعيت هاي تعامل و نيز مفهوم و تفسير اين تعاملات از نظرافراد خانواده كه نحوه رفتار خانواده را تحت تأثير قرار مي دهد .
بنابراين روابط و تعاملات خانواده بستگي دارد به زمينه اي كه خانواده در آن ديده مي شود و آنچه كه از خانواده انتظار مي رود انجام دهد .
مثال ديگري از زمينه يا بافت خانواده چگونگي تأثير مراحل مختلف سيكل زندگي بر رفتار خانواده است .
شكل ديگري از زمينه يا بافت خانواده زمينه فرهنگي يا قومي است كه مراحل مختلف سيكل زندگي و
ويژگيهاي رفتاري برخي گروه هاي خانوادگي را تحت تأثير قرار مي دهد .
فراهم سازی شرایط مطلوب محیطی
اسلاید 8 :
در انتخاب يك راهبرد در ارزيابي خانواده درمانگران بايد ابتدا مشخص نمايند كه چه جنبه هائي از عملكرد خانواده بيشتر با اهداف پيشگيري و درمان مرتبط است .
با اينحال اين مسئله چند زمينه مختلف را در بر مي گيرد :
اعضايي از خانواده كه بايد ارزيابي شوند
روش ارزيابي كه بايد انتخاب شود
روش امتحان نمودن سيستم هاي خانوادگي با توجه به اين منابع اطلاعات
موضوعات قابل ارزيابي در خانواده
اسلاید 9 :
-در ارزيابي تعاملات بين فردي مهم است كه خصوصيات روابط را (نظير تعارض، ائتلاف ) را از احساسات و نگرش هائي (خشم، منفي يا مثبت نگري ) كه افراد نسبت به روابط دارند افتراق دهيم .
ارزيابي تفاوت هاي موجود در ادراك اعضاي يك خانواده از عملكرد خانواده براي مداخلات پيشگيرانه و درماني اهميت دارد . با اينحال اين اطلاعات به تنهائي براي ارزيابي سيستم خانوادگي كافي نيست .
تکیه بر گزارشات
تکیه بر مشاهدات
ارزيابي تعاملات بين فردي
اسلاید 10 :
در مورد اينكه تمام خانواده با هم ارزيابي شوند اختلاف نظر وجود دارد . گاهي ارزيابي دو نفر يا سه نفر از كل خانواده مفيد تر از ارزيابي كل خانواده است .
گاهي گرفتن اطلاعات از زير گروه هاي كوچكتر در خانواده مي تواند منجر به برنامه هاي درماني متمركز تري شود .
تغيير در رفتار برخي افراد خانواده ممكن است منجر به تغيير در رفتار كل خانواده شود .
اسلاید 11 :
معمولا بيش از يك روش ارزيابي بكار گرفته مي شود . دو روش عمده ارزيابي از طريق گزارشات فردي و مشاهده رفتاري است .
استفاده از شيوه خود گزارشي شايعترين روش ارزيابي در مطالعات خانواده است . مقياس هاي خود گزارشي عبارتند از :
ارزيابي ادراك هر فرد به تنهائي از عملكرد خانواده ارزيابي يك عضو از رفتار و روابط عضو ديگر گزارش فرد از عواطف و هيجاناتش زماني كه درگير يك رفتار خاص است.
چگونگي ارزيابي :
اسلاید 12 :
در روش هاي مشاهده اي مشاهده خانواده مي تواند در طيفي از ارزيابي هاي كيفي نظير روايت توصيفي از روابط خانواده تا ارزيابي هاي كمي قرار گيرد .
براي مقايسه خانواده ها بهتر است يك تكليف مشخصي را از آنها بخواهيم انجام دهند .
سه زمينه ارزيابي مشاهده اي عبارتند از :
چه چيزي را مشاهده كنيم؟
كجا مشاهدات را انجام دهيم؟
چگونه مشاهده كنيم؟
روش مشاهده اي :
اسلاید 13 :
تكاليف مبتني بر روش هاي حل مسئله استفاده مي شود كه در آن از اعضاي خانواده خواسته مي شود كه يك مشكل شايع را شناسائي كرده، راجع به آن بحث كنند و براي پيدا كردن يك راه حل تلاش كنند .
اين تكاليف افراد را درگير خود نموده و نشان دهنده روش معمول تعاملات فاميل است .
اين نوع تكاليف معمولا جدائي، خلاقيت و الگوهاي معمول خانواده براي حل تعارضات را نشان مي دهند .
معمولا مشكلاتي انتخاب مي شوند آنهائي هستند كه به محيط دروني خانواده مربوطند .
چه چيزي را مشاهده كنيم؟
اسلاید 14 :
مشاهده مستقيم را در محيط كلينيك مي توان انجام داد. در مواردي نيز ممكن است لازم باشد مشاهده را در منزل يا مدرسه انجام دهيم . رفتارهاي متفاوت ممكن است در محيط هاي مختلفي اتفاق افتد . بنابراين موقعيت مورد نظر بايد با توجه به اهداف ارزيابي انتخاب شود .
كجا مشاهدات را انجام؟
اسلاید 15 :
تعاملات خانواده از يك سو مي تواند در نمره گذاري هاي كلي استفاده شود مثلا كيفيت مثبت يا منفي تعاملات و از سوي ديگر مي تواند براي تعيين شيوع رفتارهاي خاصي استفاده شوند .
حالت ديگر ارزيابي الگوهاي رفتاري مرتبط است. مثلا بدنبال انتقاد يك والد از كودك، رفتار كودك چگونه خواهد بود
چگونه مشاهده خانواده را انجام دهيم؟
اسلاید 16 :
مراحل مصاحبه اوليه خانواده :
Social Stage مرحله اوليه
درمانگر بعنوان ميزبان بر اساس رسوم موجود عمل مي كند. مي بايست خانواده را در وضعيت راحت قرار دهد. بايد جايگاه مناسبي براي نشستن آنها فراهم باشد. ترجيحا در اتاقي كه اسباب بازي، ميز و صندلي مناسب براي نشستن فراهم باشد . مي توان زمان اندكي را صرف صحبت هاي معمولي نمود .
مصاحبه با خانواده
اسلاید 17 :
درمانگر از خانواده مي خواهد كه راجع به مشكلي كه باعث مراجعه آنها شده است توضيح دهند.
درمانگر مي تواند اطلاعات قبلي خود را در اختيار خانواده قرار دهد كه نشانگر باز و علاقه درمانگر است . اين اطلاعات مي تواند اطلاعاتي باشد كه از Style منابع ارجاع كسب شده است .
احساس راحتي خانواده در اين مرحله به آنها اجازه مي دهد كه برداشت خودشان را از مشكل به درمانگر ارائه نمايند .
اولين پرسش معمولا از پدر يا از مادر است كه اطلاعات بيشتري در مور د مشكل دارند.
وقتي نظر يك والد را شنيديد از والد ديگر بخواهيد كه مشكل را توضيح دهد. پس از آن مي بايست نظر برادر و خواهر را شنيد . و در نهايت سراغ خود بيمار مي رويم
2) مرحله تحقيق همه جانبه :
اسلاید 18 :
خانواده درمانگر بايد از درک فهم نقطه نظر خانواده ظرافت اهميت فهم نقطه نظر هر فرد خانواده را بعنوان يك قدم اساسي در تعيين مسير اصلاح مشكل برجسته نمايد .
در زمان بيان مشكل از سوي خانواده به رفتارهاي غير كلامي آنها توجه نمايد .
در عين حال درمانگر بايد براي مواجهه با دفاع ها و مقاومت هاي خانواده در برابر وسيع شدن دامنه پرسش ها آماده باشد .
در پايان اين مرحله هر يك از اعضا بايد اين احساس داشته باشد كه در مصاحبه مشاركت داشته است و فرصتي براي ارزيابي اطلاعات در اختيار داشته باشد .
اسلاید 19 :
3)كنكاش در مراحل تكاملي و ساختاري خانواده
مشاهده تعاملات افراد خانواده اين سرنخها را بدست مي دهد:
سطح تمايز
شكل گيري مرز ها
حدود و ميزان ساب سيستم هاي خانوادگي مختلف و اعضاي خانواده
بايد توجه داشت كه پرداختن بيش از حد به يك عضو در حين مصاحبه قابليت اعتماد ساير اعضا را كاهش مي دهد
