بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
مسئولیتهای پزشکی درانجام اقدامات تشخیصی و درمانی ( رابطه حقوقی پزشک و بیمار)
اسلاید 3 :
مسئولیت پزشک در قبال بیمار و اینکه، آیا پزشک مسئول اعمال خود میباشد یا خیر؟
قصور چیست؟
چه موقع پزشک مرتکب قصور شده است؟
آیا عدم نتیجه گیری مطلوب در درمان بیمار به معنی قصور است؟
آیا عدم تشخیص یک بیماری به معنی قصور است؟
در صورت بروز عوارض جانبی، مسئولیتی متوجه پزشک است یا خیر؟
مسئولیت پزشک در برخورد با بیماران پرخطرچگونه است؟
آیا راهی وجود دارد که هم بیماران پرخطررا تحت اقدامات تشخیصی و درمانی قرار داد و هم در صورت بروز مخاطرات جانی مسئولیتی متوجه پزشک نباشد؟
رضایت و برائت چیست؟
آیا اگر پزشکی رضایت بگیرد دیگر ضامن اعمال خود نیست ؟
جهت روشن شدن مبحث مسئولیت پزشکی باید سئوالات زیر را پاسخ گفت:
اسلاید 4 :
مسئوليت :
در معناي لاتين …………….مترادف عبارت responsibility است .
در معناي حقوقي و مدني .……… تکليف قانوني شخص در عدم وارد نمودن ضرر به ديگري بصورت مستقيم يا غير مستقيم .
در معناي فقهي و شرعي ……..مترادف با عبارت ضمان بکار گرفته شده است .
اسلاید 5 :
مسئولیتهای پزشکی
مسئولیت پزشکی در سه عرصه مطرح می گردد:
1. مسئولیت اخلاقی
2. مسئولیت قانونی
الف- مسئولیت مدنی (حقوقی) (مالی)
ب- مسئولیت جزایی (کیفری)
3. مسئولیت انتظامی (حرفه ای)
اسلاید 6 :
از جمله تخلفات صنفي و حرفه اي پزشکي ميتوان به موارد زیر اشاره کرد
ناخوانانوشته شدن و عدم رعايت اصول علمي نسخه نويسي
بکارگيري افراد فاقد صلاحيت در امور پزشکي
فروش دارو و محصولات بهداشتي و . در محل طبابت بدون اخذ مجوز رسمي از وزارت بهداشت
جذب و هدايت بيمار از موسسات بهداشتي درماني دولتي و وابسته به دولت،
تحميل مخارج غير ضروري به بيمار و .. .
اسلاید 7 :
مجازاتهاي انتظامي در نظر گرفته شده براي پزشک متخلف 7مورد است که در تبصره 1 ماده 28 قانون تشکيل سازمان نظام پزشکي مصوب 1382 مجمع تشخيص مصلحت نظام آمده است اين مجازاتها از توبيخ يا تذکر شفاهي در حوزه هيات مديره نظام پزشکي محل شروع و به محروميت دائم ازاشتغال به حرفه هاي پزشکي و وابسته در تمام کشور ختم ميشود .
اسلاید 8 :
ممکن است يک خطا و قصور پزشک همزمان هم جرم باشد هم موجب مسئوليت مدني گردد و هم تخلف انتظامي محسوب گردد. ولي عکس آن هميشه صادق نيست چراکه يک تخلف انتظامي ممکن است نه جرم باشد نه موجبات مسئوليت حقوقي پزشک را موجب شود و يا اينکه عمل پزشک فقط مسئوليت حقوقي او را در بر داشته باشد بي آنکه جرمي اتفاق افتاده باشد .
نکته مهم قابل توجه اينکه اعمال هر يک از مقررات سه گانه بر عمل پزشک مانع از اعمال مقررات قانون نوع ديگر نخواهد شد . مثلا زماني که يک پزشک بدليل ارتکاب يک جرم محکوم ميشود اين امر مانع از اعمال قوانين حقوقي و مسئوليت مدني نيست و صدور حکم محکوميت جزائي توام با پرداخت خسارت و ديه امکانپذير و در مواقعي مکمل هستند .
اسلاید 9 :
طبق قانون جرائم عمومی عبارتند از :
الف – جرائم عمدی
که با سوء نیت ، قصد فعل و قصد جرم همراه است .
ب – جرائم غیر عمد یا شبه عمد
که قصد فعل وجود دارد ولی قصد جرم وجود ندارد ولی با تقصیر همراه است که مجازات آن دیه است .
ج – خطای محض
بدون سوء نیت و بدون تقصیر که قصد فعل و قصد جرم وجود ندارد و مجازات این هم دیه است .
اسلاید 10 :
قصور و تخلف پزشکی
كوتاهي درانجام استاندارد مراقبتهاي پزشكي طبق موازین علمی و فنی ویا به عبارتی دیگر ترك فعل لازم يا انجام فعل ممنوعه.
اسلاید 11 :
اصل کلی در قصور و خطاهای پزشکی
پزشکان از نظر قانونی مسئول خطاهای خود هستندو اگر :
بی احتیاطی
بی مبالاتی
عدم مهارت
عدم رعایت مقررات دولتی و پزشکی
سبب خسارت دیدن و ضرر بیماران گردد باید خسارت را جبران کنند
اسلاید 12 :
قصور پزشکی(تقصیر) تبصره ماده 145 قانون جدید مجازات اسلامی
بی مبالاتی
بی احتیاطی
عدم مهارت
رعایت نکردن مقررات دولتی
اسلاید 13 :
ماده 145 قانون مجازات اسلامی
تحقق جرائم غير عمدي، منوط به احراز تقصير مرتكب است. در جنايات غيرعمدي اعم از شبه عمدي وخطاي محض مقررات كتاب قصاص و ديات اعمال ميشود.
تبصره- تقصير اعم از بي احتياطي و بي مبالاتي است. مسامحه، غفلت، عدم مهارت و عدم رعايت نظامات دولتي و مانند آنها، حسب مورد، از مصاديق بي احتياطي يا بي مبالاتي محسوب ميشود.
اسلاید 14 :
ماده 495 قانون جدید مجازات اسلامی
هرگاه پزشك در معالجاتي كه انجام ميدهد موجب تلف يا صدمه بدني گردد، ضامن ديه است مگر آنكه عمل او مطابق مقررات پزشكي و موازين فني باشد يا اين كه قبل از معالجه برائت گرفته باشد و مرتكب تقصيري هم نشود و چنانچه أخذ برائت از مريض به دليل نابالغ يا مجنون بودن او، معتبر نباشد و يا تحصيل برائت از او به دليل بيهوشي و مانند آن ممكن نگردد، برائت از ولي مريض تحصيل ميشود.
تبصره 1– در صورت عدم قصور يا تقصير پزشك در علم و عمل براي وي ضمان وجود ندارد هرچند برائت أخذ نكرده باشد.
تبصره 2- ولی بيمار اعم از ولي خاص است مانند پدر و ولي عام كه مقام رهبري است. در موارد فقدان يا عدم دسترسي به ولي خاص، رئيس قوه قضائيه با استيذان از مقام رهبري و تفويض اختيار به دادستانهاي مربوطه به اعطاي برائت به طبيب اقدام مينمايد.
اسلاید 15 :
ماده 496 قانون جدید مجازات اسلامی
پزشک در معالجاتي كه دستور انجام آن را به مريض يا پرستار و مانند آن صادر مينمايد، درصورت تلف يا صدمه بدني ضامن است مگر آنكه مطابق ماده (495) اين قانون عمل نمايد.
تبصره 1- در موارد مزبور، هرگاه مريض يا پرستار بداند كه دستور اشتباه است و موجب صدمه و تلف ميشود و با وجود اين به دستور عمل كند، پزشك ضامن نيست بلكه صدمه و خسارت مستند به خود مريض يا پرستار است.
تبصره 2- در قطع عضو يا جراحات ايجاد شده در معالجات پزشكي طبق ماده (495) اين قانون عمل ميشود.
اسلاید 16 :
بند ج ماده 158 قانون جدید مجازات اسلامی
اعمال زير جرم محسوب نمي شود:
هر نوع عمل جراحي يا طبي مشروع كه با رضايت شخص يااولياء يا سرپرستان يا نمايندگان قانوني آنها و رعايت موازين فني و علمي و نظامات دولتي انجام شود در موارد فوري اخذ رضايت ضروري نخواهد بود .
اسلاید 17 :
ماده 295 قانون جدید مجازات اسلامی
هرگاه كسي فعلي كه انجام آن را برعهده گرفته يا وظيفه خاصي را كه قانون بر عهده او گذاشته است، ترك كند و به سبب آن، جنايتي واقع شود، چنانچه توانايي انجام آن فعل را داشته باشد جنايت حاصل به او مستند ميشود و حسب مورد عمدي، شبه عمدي، يا خطاي محض است، مانند اين كه مادر يا دايه اي كه شير دادن را برعهده گرفته است، كودك را شير ندهد يا پزشك يا پرستار وظيفه قانوني خود را ترك كند.
اسلاید 18 :
پزشک هنگامی مرتکب قصور می گردد که شرایط زیر برقرار باشد :
پزشک مسئول درمان بیمار باشد.
پزشک در انجام وظیفه خویش تخطی کرده باشد.
تخطی از وظیفه پزشک سبب آسیب جسمی یا روحی در بیمار شده باشد.
رابطه سببیت بین خطا و آسیب وجود داشته باشد.
اسلاید 19 :
عدم نتیجه گیری مطلوب در درمان یک بیمار ضرورتا به معنی قصور پزشک نیست.
عدم تشخیص بیماری به دنبال تهیه شرح حال مناسب ، معاینه بالینی کامل وانجام آزمایشهای مربوطه ، قصور محسوب نمی شود.
عوارض جانبی اگر جزء عوارض پذیرفته شده در تشخیص یا درمان بیماری باشد و در مورد آنها از بیمار رضایت و برائت آگاهانه اخذ شده باشد ، قصور تلقی نمی گردند.
اسلاید 20 :
رضایت نامه و برائت نامه
