پاورپوینت فرهنگ سازمانی و ارتباطات موثر در سازمان مبتنی بر ارزش های اسلامی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

فرهنگ سازمانی و ارتباطات موثر در سازمان مبتنی بر ارزش های اسلامی

اسلاید 2 :

مقدمه

جهان کنونی ، جهانی است پر از تغییرات شتابان
پیشرفتهای سریع علوم و تکنولوژی، انسان را با وضعیت جدیدی روبرو ساخته است.
یکی از علومی که تحولات بسیاری داشته، علم مدیریت است.
از تحولات اساسی ایجاد شده در علم مدیریت ، تحول در نحوه نگرش به سازمان است.

- برخی فرهنگ را به عنوان زمینه و بستری می دانند که ایجاد هر نوع تغییر و دگرگونی در ساز و کارها، رفتار، فعالیت ها و کارکردهای سازمانی را در پی دارد.

- مدیران و رهبران سازمانی می توانند از فرهنگ به عنوان ابزاری منحصر به فرد و کارساز برای هر نوع مدیریت فرهنگی و انجام تغییر و تحولات سازمانی استفاده کنند.

اسلاید 3 :

وجود سازمان وابسته به ارتباطات است و هر مدیری معمولا بیشتر وقت خود را در برقرارکردن ارتباط ، صرف می کند .

مدیریت کارساز به برقراری ارتباطات موثر بستگی دارد.

ارتباط
برای هماهنگی فعالیت های گروهی
اجرای وظایف رهبری
انجام وظایف مدیریتی
لازم است

توجه: «در مدیریت الهی، ساخته شدن انسان ها، اصل است.» و هرگونه دگرگونی با دگرگونی انسان مرتبط است.
«إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَومٍ حَتّى يُغَيِّروا ما بِأَنفُسِهِم»

1 - در مدیریت جوامع و سازمانی ها نیز مسئله اصلی باید ساخته شدن انسانها باشد.
2 - فرهنگ سازمانی باید به نحوی طراحی و پرورده شود که به رشد و تعالی انسانها کمک کند.

اسلاید 4 :

فصل اول

هدف کلی
ارتقای دانش فراگیران در زمینه مفاهیم فرهنگ سازمانی و چگونگی شکل گیری و عوامل موثر بر آن

اسلاید 5 :

از فرهنگ متجاوز از 160 تعریف می باشد.

فرهنگ چیزی است که:

1 – از نسلی به نسل دیگر انتقال می یابد.
2 – حالت انباشته دارد.
3 – از محلی به محل دیگر می رود.
4 – در پذیرش و نگهداری چیزها انتخاب می کند.
5 – ماهیتی پیچیده دارد.

انواع کارکرد فرهنگ:

1 – اجتماعی کردن افراد

2 – آموزش و پرورش

3 – ارزشهای درست و غلط

4 – هنجارها، آداب و رسوم

5 – نظارت اجتماعی

6 – اعتقادات و باورها

7 – نظام زندگی خانوادگی

موضوع انسان شناسی فرهنگی؟ درباره رفتار کسب شده انسانها از فرهنگ و تاثیر آنها بر فرهنگ است.

اسلاید 6 :

خاستگاه فرهنگ

5 عامل بعنوان خاستگاه فرهنگ در میان جامعه شناسان مطرح است:

1 – زبان و ادب

2 – دین و آیین

3 – معیشت و اقتصاد

4 - تاریخ و رویداد

5 – جغرافیا و شرایط اقلیمی

فرهنگ از کجا تغذیه می شود؟

خاستگاه فرهنگ کجاست؟
منبع غائی فرهنگ یک سازمان همان موسسین یا بنیانگذاران سازمان هستند.

اسلاید 7 :

کلیات

1 – فرهنگ، واژه ای است که علمای علم اجتماع و پژوهش گران رشته مردم شناسی آن را به کار می برند.
فرهنگ سازمانی موضوعی است که به تازگی در دانش مدیریت و در قلمرو رفتار سازمانی راه یافته است.
جمعیت شناسان، جامعه شناسان و اخیرا روان شناسان و حتی اقتصاد دانان به این مبحث نو و مهم در مدیریت توجهی خاص مبذول داشته اند.

2 – فرهنگ در مفهوم تخصصی ، در اواسط قرن نوزدهم در نوشته های علمای مردم شناسی پدیدار شد.

3- تایلر ، مردم شناس انگلیسی، مفهوم علمی کلمه فرهنگ را در اواخر قرن مذکور به کار برد، یکی از مبانی اساسی علوم رفتاری با رشته انسان شناسی آغاز می شود و یکی از رشته های فرعی انسان شناسی، انسان شناسی فرهنگی است که با مطالعه رفتار سازمانی ارتباط نزدیک دارد.

4 – فرهنگ عبارت است از کیفیت زندگی گروهی از افراد بشر که از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شود.

5 – به عقیده ادگارشاین، فرهنگ را می توان به عنوان یک پدیده تجزیه و تحلیل کرد که در تمام مدت اطراف ما را احاطه کرده است.

اسلاید 8 :

تعریف فرهنگ

فرهنگ در زبان فارسی معانی مختلف دارد، از جمله آداب و رسوم، علوم، معارف و هنرهای یک جامعه.

1 – در فرهنگ عمید، فرهنگ عبارت است از دانش، ادب، علم ، معرفت، تعلیم و تربیت، آثار علمی و ادبی یک قوم یا ملت

2 – در فرهنگ لغات وبستر، فرهنگ، مجموعه ای از رفتارهای پیچیده انسانی که شامل افکار، گفتار، اعمال و آثار هنری است و نیز توانایی انسان برای یادگیری و انتقال به نسل دیگر تعریف شده است.

3 – به عقیده هافستد(hofsted)، فرهنگ عبارت است از اندیشه مشترک اعضای یک گروه یا طبقه که آنها را از دیگر گروهها مجزا می کند.

اسلاید 9 :

پیشنهاد به منظور رفع مشکلات فرهنگی و ایجاد فرهنگ مناسب کاری

(توسعه فرهنگی در سطح ملی)
توسعه فرهنگی در سطح سازمان
1 – گسترش سواد و ایجاد آموزش همگانی
2 – اشاعه روح علمی در جامعه
3 – تحقیقات و پژوهش
4 – گسترش نظامهای اطلاعاتی و ارتباطی
5 – تحول در ارزشها
6 – افزایش مشارکت
1 – روشن کردن اهداف ، ماموریت و استراتژی سازمان
2 – تحلیل وضعیت جاری تجاری و تعیین متغیرها در اهداف
3 – شناسایی فرهنگ موجود و نیازهای تغییر فرهنگ
4 – مشخص کردن اهداف برنامه متغیر
5 – تهیه استراتژی تغییر فرهنگ
6 – کنترل و ارزیابی اجرا

اسلاید 10 :

تعریف سازمان

پنج عنصر تعریف سازمان

سازمان به یک مجموعه اجتماعی هدف مند و وظیفه مدار گفته می شود.

1 – سازمان همیشه از افراد تشکیل می شود.
2 – این افراد به طریقی با یکدیگر ارتباط دارند و بین آنها روابط متقابل برقرار است.
3 – این روابط متقابل را می توان نظام بخشید.
4 – کلیه افراد در سازمان دارای هدف هایی مشخص هستند.
5 – این روابط متقابل همچنین نیل به هدف های مشترک سازمان را میسر می کند.

ساختار سازمانی ، بازتابی است از این روابط متقابل که شامل تعیین نقش ها، روابط بین افراد، فعالیت ها، سلسله مراتب هدف ها و سایر ویژگی های سازمان است.

اسلاید 11 :

فرهنگ سازمانی:

یک فرهنگ سازمانی سیستمی از معانی و مفاهیم مشترک است.
فرهنگ + سازمان= فرهنگ سازمانی= شخصیت سازمان
سیستمی از استنباط مشترک است که اعضاء نسبت به یک سازمان دارند.
در حالیکه عناصر فرهنگ نه منظم هستند و نا به نظم.
فرهنگ در یک سازمان مانند یک شخصیت در انسان است.
- سازمانها نیز مانند افراد شخصیت هایی دارند. این شخصیت ها همان فرهنگ های سازمانی هستند.
یک استعاره برای نظم و ترتیب است.
مردم شناسی = مطالعه فرهنگ های سازمانی

تعارف فرهنگ سازمانی:

باوری که هر یک از اعضاء در آن سهم دارند.
ارزشهای محوری قوی که مورد پذیرش گسترده قرار گرفته اند.
روش انجام امور در اطراف خودمان
برنامه ریزی جمعی
تفاهم همگانی
مجموعه ای از باورهای بادوام مشترک که از طریق واسطه های نمادین مبادله می شوند و در زندگی کاری انسانها معنی پیدا می کنند.
مجموعه ای از نمادها مراسم و افسانه های اساطیری که مبادله می شوند تا ارزشها و باورهای یک سازمان را به اعضایش بشناسانند.

اسلاید 12 :

مقصود از فرهنگ سازمانی ، سیستمی از استنباط مشترک است که اعضا نسبت به یک سازمان دارند.

1 – کریس آرجریس، فرهنگ سازمانی را نظامی زنده می داند و آن را در قالب رفتاری تعریف می کند که مردم در عمل از خود آشکار می سازند، راهی که برآن پایه بطور واقعی می اندیشند و احساس می کنند و شیوه ای که بطور واقعی با هم رفتار می کنند.

2 – ادگار شاین، الگویی از مفروضات بنیادی است که اعضا گروه برای حل مسائل مربوط به تطابق با محیط خارجی و تکامل داخلی آن را یاد می گیرند و چنان خوب عمل می کند که معتبر شناخته می شود، سپس بصورت یک روش صحیح برای درک ، اندیشه و احساس کردن در رابطه با حل مسائل به اعضای جدید آموخته می شوند.

3 – جیمز پرسی، معتقد است که افراد یک سازمان دارای ارزش های مشترک ، عقاید ، معیارهای مناسب برای رفتار ، زبان مخصوص ، رمزها و دیگر الگوی فکری و رفتاری هستند

بطوری خلاصه : فرهنگ سازمان را الگویی از مقاصد مشترک افراد سازمان تعریف می کنند.
فرهنگ:

1 – کلی است که از مجموع اجزای آن بیشتر است.
2 – تاریخچه سازمان را نشان می دهد.
3 – به مطالعه انسان شناسی مانند رسوم و نهادها مربوط می شود
4 – توسط گروهی از افراد شکل گرفته است که یک سازمان را تشکیل داده اند.
5 – حرکت آن تند و سخت است.
6 – به سختی تغییر می کند.

اسلاید 13 :

ویژگی های فرهنگ

1 – فرهنگ آموختنی است – فرهنگ را باید از دیگران آموخت. فرهنگ در واقع میراث جغرافیایی ، محلی و زیستی آدم است.
2 – فرهنگ آموخته می شود - انسان می تواند عادت های آموخته شده خود را به دیگران منتقل کند.
3 – فرهنگ امر اجتماعی است – فرهنگ در خلاء بوجود نمی آید.
4 – فرهنگ پدیده ای ذهنی و تصوری است- عادتهای گروهی که فرهنگ از آنها پدید می آید به صورت هنجارها یا الگوهای رفتاری، آرمانی ذهنی می شوند یا در کلام می آیند.
5 – فرهنگ خشنودی بخش است – هر فرهنگی که نتواند از عهده تعیین هدف اعلای زندگی برآید ؛ از برآوردن آرمان های عالی حیات نیز ناتوان است. عناصر فرهنگی تا زمانی می توانند پایدار بمانند که بر افراد یک جامعه خشنودی نهائی می بخشند.
6 – فرهنگ سازگاری می یابد – فرهنگ دگرگون می شود و فرایند دگرگونی آن همراه با تطبیق و سازگاری است.
7 – فرهنگ یگانه ساز است – عناصر هر فرهنگ گرایش به آن دارند تا پیکری یکپارچه و به هم بافته و سازگار پدید آورند و این سازگاری به زمان نیاز دارد. فرهنگ وحدت و یگانگی می آفریند.

اسلاید 14 :

ویژگی های فرهنگ سازمانی (عناصر و مولفه ای فرهنگ سازمانی)

1 – نوآوری- میزان مسئولیت ، آزادی عمل و استقلالی که افراد درون یک سازمان دارند.
2 – ریسک پذیری- میزانی که افراد تشویق می شوند تا ابتکار عمل به خرج دهند ، دست به کارهای مخاطره آمیز بزنند و بلند پروازی کنند. حد و حدودی که کارکنان پیشرفت و نوآوری را دوست داشته و مخاطره می پذیرند.
3 – جهت دهی (یا رهبری) - میزانی که سازمان هدف ها و عملکردهایی را که انتظار می رود انجام شود مشخص می نماید.
4 – یکپارچگی و وحدت – میزان یا درجه ای که واحدهای درون سازمان، تمایل دارند به روش هماهنگ عمل کنند.
5 – روابط (حمایت) مدیریت- میزان یا درجه ای که مدیران با زیردستان خود ارتباط برقرار می کنند، آنها را یاری می دهند و یا از آنها حمایت می کنند.
6 – کنترل – میزان استفاده از قوانین و مقررات و توسل به نظارت و سرپرستی مستقیم از طرف مدیران برای کنترل رفتار کارکنان.
7 – هویت – میزان یا درجه ای که افراد، خود را با کل سازمان یکی می دانند و از آن کسب هویت می کنند.
8 – سیستم پاداش- میزان یا درجه ای که شیوه تخصیص پاداش براساس شاخص های عملکرد کارکنان قراردارد.

اسلاید 15 :

9 – الگوی ارتباطی- میزان یا درجه ای که ارتباطات سازمانی به سلسله مراتب فرماندهی سطح بالای سازمان مرتبط می شود.
10 – تحمل تعارض- میزان یا درجه ای که افراد تشویق می شوند با تعارض بسازند و پذیرای انتقادهای آشکار باشند.
11 – توجه به جزئیات – میزانی که انتظار می رود، کارکنان بتوانند مسائل را تجزیه و تحلیل کنند و با دقت به امور بپردازند.
12 - نتیجه محوری- میزانی که مدیریت به نتیجه ها یا ره آوردها توجه می کند، نه به روش ها و فرآیندهایی که باید برای دستیابی به این نتیجه به کار برد.
13 - توجه به افرد – میزانی که مدیریت به کارکنان اجازه می دهد، در تصمیم گیری ها مشارکت کنند.
14 – تیم گرایی- میزانی که مدیریت، کارها را به گونه ای تنظیم می کند که به وسیله تیم انجام شود.–
15 – جسارت و شجاعت – میزانی که افراد دارای روح پرخاشگری، تحول و جسارت هستند .
16 – ثبات یا پایداری – میزانی که سازمان در فعالیت های خود به حفظ وضع موجود تاکید و توجه می کند.

ویژگی های فرهنگ سازمانی از دیدگاه جیمز پرسی

1 – هویت یا شخصیت افراد 6 – ریسک پذیری
2 – اهمیت کارگروهی 7 – میزان پاداش
3 – نگرش کارکنان 8 – میزان تضاد
4 - یکپارچگی 9 – میزان حمایت و راهنمایی مدیریت
5 – کنترل و سرپرستی10 – نگرش سازمان

اسلاید 16 :

ده ویژگی های فرهنگ سازمانی برای سنجش میزان تعهد کارکنان و تعیین ارزش ها و عقاید اساسی آنان در برخی سازمانهای موفق

1 – عملکرد
2 – صداقت
3 – رقابت
4 – روحیه کارگروهی
5- روحیه سازمانی
6 – نوآوری
7 – حمایت مدیریت
8 – موفقیت فردی
9 – وفاداری
10 – سابقه تاریخی سازمان

اسلاید 17 :

عوامل و اجزای فرهنگ سازمانی

فرهنگ سازمان از دو لایه اصلی تشکیل شده است.
لایه نخست ارزش ها و باورها
لایه ایست که نمایشگر نمادهای ملموس مانند طرز پوشش، رفتار، مراسم، تشریفات، اسطوره ها و افسانه هاست.
لایه دوم، لایه پایه ای و یا شالوده اساسی فرهنگ سازمان
و شامل ارزش های زیربنایی، مفروضات ، باورها و فرایندهای فکری افراد و گروههای سازمانی است. این لایه در واقع فرهنگ راستین سازمان را تشکیل می دهد.

اسلاید 18 :

چهار لایه زیر تقریبا مفهوم جامعی از عوامل و اجزاء فرهنگ سازمانی را بیان می کند..

نمادها (سمبل ها)
قهرمانان
آئین ها
ارزش ها
نمایه 1: ظهور فرهنگ در سطوح مختلف عمق

اسلاید 19 :

1 – نمادها (سمبل ها) عبارتند از:

کلمات ، حالت ها، تصاویر و مواردی که حامل معنی خاص هستند. کلمات یک زبان یا گویش محلی نیز متعلق به این دسته است. همانطوریکه لباس، مدل مو، پرچم ها و . چنین است.

2 – قهرمانان (اسطوره ها)

افرادی هستند، مرده یا زنده، واقعی یا تخیلی که در یک فرهنگ ویژگیهای بسیار ارزشمند دارند. اسطوره ها نمونه ای از تاریخ گذشته سازمان هستند.

3 – آئین ها (سنت ها و تشریفات)

آئین ها، فعالیت های دسته جمعی هستند که اگر چه از نظر فنی رسیدن به غایت آن غیرضروری است، ولی در درون یک فرهنگ به عنوان یک ضرورت اجتماعی مطرح شده اند. نحوه احوال پرسی و احترام گذاشتن به دیگران، جشن ها و اعیاد اجتماعی و مذهبی از این مقوله اند. گردهمائی ها و ملاقات های تجاری و سیاسی که به دلایل ظاهرا منطقی سازمان دهی می شوند، غالبا اهداف تشریفاتی دارند. سنت ها الگوهایی هستند که در سازمان شکل گرفته اند و به صورت عادت پایدار در آمده اند.

4 – ارزش ها وباورها

هسته مرکزی فرهنگ توسط ارزش ها ساخته شده است. ارزشها بصورت گسترده موجب توجیح برخی از امور نسبت به امور دیگر می شود، در ارزشها، احساسات بی شائبه و وجوه مثبت و منفی از این قبیل هستند. ارزشها در زمره اولین چیزهایی هستند که کودکان آن را می آموزند، البته بصورت ضمنی و تلویحی
ارزش های فرهنگ سازمان معمولا بازتابی از ارزش های جامعه و محیطی است که سازمان در آن قرار دارد.
بدی در مقابل خوبی – ناپاکی در مقابل پاکی – زشتی در مقابل زیبایی – غیرطبیعی در مقابل طبیعی – غیرعادی در مقابل عادی – غیرمنطقی در مقابل منطقی – غیرعقلانی در مقابل عقلانی

سه سطح فرهنگ سازمانی از نظر ادگار شاین:

1 – مصنوعات و ابداعات: این سطح شامل تمام پدیده هایی است که یک فرد می تواند ببیند ، بشنود و احساس کند.

2 – ارزش های حمایتی

3 – مفروضات اساسی

اسلاید 20 :

الگوی اقتضایی

انواع فرهنگ سازمانی

الگوی ارتباط فرهنگ با

محیط و ر اهبرد سازمان

فرهنگ مکانیکی، در سازمانهایی با فرهنگ مکانیکی ، باورهای مشترک بیشتر متوجه ساختار رسمی ، قوانین و مقررات ، روشها و رویه های استاندارد است.

فرهنگ ارگانیکی – در سازمانهای با فرهنگ ارگانیک باورهای مشترک عموما بر ساختار غیررسمی و تاکیدها بیشتر بر نتیجه و عملکرد است نه وسیله و ابزار کار

1 – فرهنگ سازگاری- بسیار انعطاف است و زمانی شکل می گیرد که تاکید راهبردی سازمان بر محیط برونی است.

2 – فرهنگ رسالتی – به محیط بیرونی توجه می شود اما با تغییرهای سریع رودرو نیست و تاکید اساسی بر یک دید مشترک نسبت به هدف های سازمان استوار است.

3 – فرهنگ مشارکتی – دخالت دادن و مشارکت کارکنان در کارها

4 – فرهنگ تدام – تاکید بر محیط درون سامانی در رابطه با ثبات نسبی محیط است.

نقش فرهنگ سازمانی

- به کارکنان سازمان، هویت سازمانی می بخشد.
- تعهد گروهی را آسان می سازد
- به ثبات نظام اجتماعی کمک می کند
- به شکل دادن رفتار کارکنان کمک می کند
- بروظایف و نحوه عملکرد مدیریت توجه میکند
تعهد سازمانی: پیوند و وابستگی روانی به سازمان است.

مراحل تعهد سازمانی

1 – مرحله پذیرش
2 – مرحله همانند شدن
3 – مرحله درونی کردن