پاورپوینت انواع پرتوهای یونیزان

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

انواع پرتوهای یونیزان

اسلاید 2 :

ساختار اتم
اتم کوچکترین ذره تشکیل دهنده ماده است واز ذرات کوچکتری تشکیل شده است که عبارتند از
پروتون
نوترون
الکترون

اسلاید 3 :

پایداری وناپایداری اتم ها
هر چیزی در طبیعت یک وضعیت پایدر دارد که آنها در آن وضعیت پایدار در حالت تعادل بسر میبرد
خارج کردن اجسام از حالت تعادل آنها را مجبور به بروز تغیراتی خواهد نمود این تغییرات همواره در جهتی هستند که آن جسم را دوباره به پایدارترین وضعیت ممکن خود برگرداند
اتمها نیز از این قاعده مستثی نیستند

اسلاید 4 :

اگر به هر روشی مثلا با وارد کردن مقدار انرژی جنبشی بتوانیم یک اتم را تحریک کرده و آنرا از وضعیت پایدار خارج کنیم متقابلا اتم تلاش می کند تا خود را به وضعیت پایداری که داشته برگرداند
یکی از مهمترین راههایی که این اتم میتواند در پیش بگیرد این است که انرژی اضافه خود را که بدست آورده آزاد کند

اسلاید 5 :

این خارج شدن یا رهایی انرژی از هسته اتم را

رادیو اکتیویتی

می گویند

اسلاید 6 :

بمب اتمی
نام رایج وسایل انفجاری است که در آنها از انرژی آزاد شده در فرآیند شکافت هستهای، یاگداخت هستهای برای تخریب استفاده میشود
اولین تلاشها در جهت ساخت بمب اتمی در آلمان نازی آغاز گشت
زمان، آلبرت انیشتین طی نامه معروف خود به روزولت رئیس جمهور وقت آمریکا خطر دستیابی آلمان به تولید بمب اتمی را گوشزد کرد
محققان آلمانی هرگز موفق به طراحی و ساخت بمب اتمی نشدند. اما تیم آمریکایی به سرپرستی فیزیکدان برجسته، جی آر اوپنهایمر موفق به ساخت عملی اولین بمب هستهای بود

اسلاید 7 :

در ۶ آگوست ۱۹۴۵،بمب افکن اسکادران ۵۰۹ نیروی هوایی آمریکا بمب موسوم به پسر کوچک را بر شهر هیروشیما منفجر ساخت. این بمب که در طراحی آن از ۶۴ کیلوگرم اورانیوم استفاده شده بود در ارتفاع ۵۸۰ متری سطح زمین منفجر شد. مجموع تلفات اولیه و کشته شدگان ناشی از عوارض این انفجار را بالغ بر ۱۴۰۰۰۰ نفر تخمین میزنند. سه روز بعد در ۹ آگوست انفجار بمب مرد چاق در شهر ناکازاگی موجب مرگ ۷۴۰۰۰ نفر دیگر شد. این بمب که از پلوتونیوم به عنوان ماده شکافت پذیر استفاده میکرد.

اسلاید 8 :

امواج یونیزان وغیر یونیزان
امواجی که دارای فرکانس و لذا انرژی زیاد هستند می توانند در صورت برخورد با اتم ها الکترونهای اتم را جدا کرده و آنرا باردار کنند بهمین دلیل به این امواج ،امواج یونیزان گفته می شود
امواج الفا وبتا اشعه ایکس وگاما اشکال یونیزان امواج الکترو مغناطیس هستند
اشعه ماورائ بنفش-امواج نورانی-مادون قرمز-امواج رادیویی و تلویزیونی غیر یونیزان هستند
دستگاههای لیزر-اولتراسوند-MRI از امواج غیر یونیزان هستند

اسلاید 9 :

پرتوها میتوانند به صورت موج (Wave) یا ذره (Particle) ساطع شوند .
انواعی از پرتو که به صورت ذره از منبع خود ساطع می شوند شامل ذرات آلفا ، بتا و نوترون ها هستند .
انواعی که به صورت موج خود ساطع می شوند . شامل اشعه گاما ، اشعه ایکس و هستند .

اسلاید 10 :

ذرات آلفا :
در بیشتر موارد ، رادیوایزوتوپ های سنگین، مانند اورانیوم و پلوتونیوم منبع تولید ذرات آلفا هستند .

اسلاید 11 :

ذرات آلفا
چون این ذرات اندازه بزرگ و بارالکتریکی قابل توجهی دارند ،سرعت حرکت آنها کم است و حداکثر فاصله ای که میتوانند از مبدا خود طی کنند بین 10 تا 18 سانتی متر می باشد .
این ذرات مقدار زیادی از انرژی را ، به سرعت ، در حجم کمی از بافت تخلیه می کنند . بنابراین :
خطر اصلی این نوع ذرات در صورت آلودگی داخلی متوجه انسان خواهد شد ،
خطرناک ترین
ذرات در آلودگی های داخلی به موارد رادیواکتیو نیز ذرات آلفا هستند .

اسلاید 12 :

ذرات آلفا

اسلاید 13 :

ذرات بتا :

اسلاید 14 :

نوترونها
نوترون ها در رخداد انفجارهای هسته ای
در نیروگاهها
درشتاب دهنده ها (Accelerators)
و نیروگاه های ساخت سلاح ساطع می شوند

اسلاید 15 :

امواج گاما و ایکس
پرتوهای ایکس و گاما ، چون ذره نیستند ، جرم و باری هم ندارند .
سرعت حرکت این امواج برابر سرعت حرکت نور است .
به دلیل خصوصیت نفوذ زیاد ، پرتو گاما می تواند سبب پرتوگیری تمام بدن شود .

اسلاید 16 :

پرتوهای گاما ،
پرتوهای گاما
می تواند مسافتی چند متری (1600متر)را در هوا و چندین سانتی متری را در بافت های بدن طی کنند . بنابراین خطرناک ترین نوع پرتوها بوده و برای محافظت در برابر نفوذ این پرتوها نیاز به استفاده از موادی بسیار متراکم در ساخت و ساز محافظ هاست .

اسلاید 17 :

مثلا بر اساس بررسی های انجام شده برای جذب حدود 50% از امواج گامای ساطع شده از یک منبع رادیواکتیو باید یک لایه بتونی به عرض 6 سانتی متر

اسلاید 18 :

توجه
تمامی انواع پرتوهای یونیزان چه آلفا چه بتا و چه گاما در صورتی که آلودگی داخلی با مواد رادیواکتیو وجود داشته باشد برای بدن انسان مضر و خطرناک هستند.

اسلاید 20 :

دوزیمترهای فردی
ابزارهایی هستند که هر کس معمولا باید آنها را روی لباس خود نصب نماید تا دوزی از اشعه که آن فرد در یک دوره زمانی با آن مواجه می شود را نشان دهد.
این دستگاهها می توانند مقدار دوزی از پرتو را که دریافت می دارند به صورت عددی نشان دهند بنابراین به آنها دوزیمتر یا دوزسنج یا اندازه گیر مقدار گفته می شود.