بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
نرم افزار رایانه
بخش دوم کتاب توربان
درس مهندسی فناوری اطلاعات فصل 2
اسلاید 2 :
برنامه رایانه: دنباله ای از دستورالعمل ها برای رایانه، یک نرم افزار چندین برنامه را شامل می شود.
مفهوم برنامه ذخیره شده: معماری نوین سخت افزار که در آن برنامه های ذخیره شده نرم افزار قابل دسترسی می باشند و دستورالعمل های آن در پردازنده مرکزی، یکی پس از دیگری اجرا می شوند.
مستند سازی: شرح نوشته شده ای از توابع برنامه نرم افزاری
عامل حیاتی سازمان های تجاری
حافظ مبنای اصلی کار و نحوه طراحی و عمل نرم افزار در برابر تغییرات سازمانی
مفاهیم پایه ای نرم افزار
اسلاید 3 :
نرم افزار سیستمی(system software):
واسط بین سخت افزار رایانه و برنامه کاربردی
ارایه دهنده توابع خودتنظیم(self-regulatory) برای سیستم های رایانه ای
بارگذاری سیستم در اولین روشن شدن رایانه
مدیریت منابع سخت افزاری
ارایه مجموعه دستورالعمل های رایج کاربردها
نرم افزار کاربردی(Application software):
اختصاصی یا تولید انبوه
هدایت سیستم رایانه به سمت اجرای فعالیت های پردازشی خاص
ارایه عملکرد های خاص و مورد نظر کاربر
گسترده: مانند واژه پرداز کلی
محدود: مانند برنامه پرداخت سازمان
انواع اصلی نرم افزار
اسلاید 5 :
گروهی از برنامه ها که سیستم رایانه ای و فعالیت های پردازش اطلاعات آن را کنترل و پشتیبانی می کند.
تسهیل برنامه سازی، امتحان و اشکال زدایی برنامه های رایانه
پشتیبانی نرم افزارهای کاربردی بوسیله هدایت کارکردهای اصلی رایانه
دو دسته کارکردی اساسی نرم افزارهای سیستمی:
برنامه های کنترل سیستم
برنامه های پشتیبانی سیستم
نرم افزار سیستمی
اسلاید 6 :
برنامه های نرم افزاری که استفاده از منابع سخت افزاری، نرم افزاری و داده ای سیستم رایانه ای را کنترل می کنند.
سیستم عامل:
اصلی ترین برنامه کنترل سیستم
واسط بین سخت افزار و کاربر
نظارت بر کلیه عملیات رایانه
اختصاص CPU و حافظه به برنامه ها
مدیریت برنامه های در حال اجرا روی پردازنده
برنامه های کنترل سیستم
اسلاید 7 :
انواع مدیریت برنامه:
Multitasking or Multiprogramming: مدیریت دو یا چند وظیفه یا برنامه، که همزمان در یک سیستم رایانه ای (یک پردازنده) اجرا می شوند.
Multithreading:شکلی از Multitasking که چند وظیفه متعلق به یک برنامه کاربردی به صورت همزمان اجرا می شوند.
Multiprocessing: پردازش همزمان بیش از یک برنامه با تخصیص آنها به چند پردازنده.
اسلاید 8 :
حافظه مجازی(Virtual Memory):
یک ویژگی سیستم که مقداری حافظه را بیش از مقدار واقعی حافظه برای برنامه ها در نظر می گیرد.
دادن اجازه دسترسی برنامه به همه حافظه نه فقط به بخشی از حافظه اولیه
تقسیم یک برنامه کاربردی به بخش های یکسان با طول ثابت(صفحه ـ Page)
اسلاید 11 :
واسط: نحوه ی تعامل کاربر و رایانه
واسط مبتنی بر متن: تایپ دستورات مثل DOS(Disk Operating System)
واسط گرافیکی کاربر: به کاربر اجازه کنترل مستقیم روی عناصر قابل مشاهده (مانند آیکن) و فعالیت ها را می دهد.
نسل اول:
توسعه توسط محققان Xerox PARC(Palo Alto Reaserch Center)
توسعه عمومی توسط Apple Macintosh
معرفی Windows توسط مایکروسافت در رایانه های IBM
نسل دوم: دارای ویژگی هایی مانند واقعیت مجازی، صدا و گفتار، تشخیص قلم و حرکت، متحرک سازی، چندرسانه ای، هوش مصنوعی و قابلیت های ارتباطی بی سیم و سلولی و واسط اجتماعی(Social Interface)
Social interface:
یک واسط کاربر که کاربر را برای استفاده از برنامه های کاربردی؛ از طریق شخصیت های کارتونی، انیمیشن ها، کار های گرافیکی و فرمان های صوتی، راهنمایی می کند.
اسلاید 12 :
محیط عامل( Operating environment ):
مجموعه ای از برنامه های رایانه ای که ویژگی هایی به سیستم اضافه می کنند که توسعه دهنده ها بدون نیاز به دسترسی مستقیم به سیستم عامل، برنامه های کاربردی بسازند.
فقط با یک سیستم عامل کار می کند. مانند نسخه های اول ویندوز که با فقط با MS-DOS کار می کردند.
اسلاید 13 :
انواع سیستم عامل بر اساس تعداد کاربران:
سیستم عامل های ابزار سیار(mobile devices OS): یک کاربر
سیستم عامل های رایانه های کوچک(Desktop & Workstation OS): یک کاربر یا یک گروه کاری کوچک
سیستم عامل های رایانه های بزرگ(midrange & mainframe OS): پشتیبانی هزاران کاربر؛این سیستم عامل ها امکانات بیشتری از قبیل قابلیت اطمینان(reliability)،گرفتن نسخه پشتیبان (backup)،امنیت و سرعت بالای پردازش را ارائه می دهند.
Plug-and-play: یک ویژگی که سیستم عامل را قادر می سازد تا به صورت خودکار سخت افزار های جدید را شناسایی و نرم افزارهای لازم آن ها (درایور) را نصب کند.
اسلاید 14 :
برنامه هایی که مدیریت، عملیات و کاربران سیستم رایانه ای را به وسیله ارایه انواع خدمات پشتیبانی (مثل برنامه های سودمند سیستم، نشانگرهای عملکرد و نشانگرهای امنیت)، پشتیبانی می کنند.
برنامه های سودمند سیستم(System Utilities): برنامه هایی که کارهای رایج رایانه مثل مرتب سازی رکوردها، ایجاد راهنما(دایرکتوری)، یافتن فایل ها یا مدیریت مصرف حافظه را انجام می دهند.
نشانگرهای عملکرد سیستم(System performance monitors): برنامه هایی که انجام کارها توسط سیستم رایانه ای و عملکرد سیستم در حوزه هایی مثل زمان پردازنده، فضای حافظه، ابزارI/O و برنامه های کاربردی را نشان می دهند.
نشانگرهای امنیت سیستم(System security monitors):
برنامه هایی که استفاده های سیستم رایانه را در جهت محافظت از رایانه و منابع آن در مقابل استفاده نادرست، کلاه برداری و خرابکاری، نشان می دهند.
اسلاید 15 :
انواع نرم افزارهای کاربردی:
نرم افزار های کاربردی اختصاصی(proprietary application software): نرم افزارهای رفع کننده ی نیاز کاری خاص یا واحد یک شرکت. ممکن است به کاربردهای خانگی نیز توسعه داده شوند.
نرم افزار های قراردادی(contract software): برنامه های نرم افزاری خاص که برای یک شرکت خاص توسط طرف قرارداد ساخته می شود.
نرم افزار های کاربردی با تولید انبوه(off-the-shelf application software): برنامه های نرم افزاری که توسط یک شرکت تولید و به سازمان ها و کاربران زیادی فروخته می شوند.
نرم افزارهای کاربردی
اسلاید 16 :
نرم افزارهای کاربردی شخصی (personal application software):برنامه های کاربردی با تولید انبوه و همه منظوره که همه ی انواع پردازش را پشتیبانی می کنند.
انواع نرم افزار های کاربردی شخصی:
صفحه گسترده(Spreadsheet): نرم افزاری که از شبکه ای از سطرها و ستون ها بهره می برد و داده های عددی، متنی و یا فرمولی را در سلول ها نمایش می دهد.
Macro: دنباله ای از فرمان های نرم افزار spreadsheet که می توان آن ها را فقط با یک دستورالعمل ساده اجرا کرد.
بسته های یکپارچه(integrated packages): بسته های spreadsheet که علاوه بر توابع منطقی و رایج spreadsheet، مدیریت داده ها و قابلیت های گرافیکی را نیز ارایه می دهند.
اسلاید 17 :
مدیریت داده ها(data management software): نرم افزاری که ذخیره، بازیابی و تغییر داده های به هم مرتبط را پشتیبانی می کند.
برنامه های بایگانی ساده(Simple filing programs): تکنیک های بایگانی داده دستی
برنامه های مدیریت پایگاه داده(database management programs): قابلیت سریع و دقیق ذخیره و بازیابی داده ها در حافظه های اولیه و ثانویه
واژه پرداز(word processing software): نرم افزاری که کاربر را قادر می سازد تا به راحتی با متن ها کار کند.
WYSIWYG: کوته نوشت « What You See Is What You Get »، مواد متنی که در صفحه رایانه نشان داده می شوند دقیقاً همان چیزی هستند که در چاپ یا خروجی نشان داده خواهند شد.
نرم افزار ویرایش رومیزی(desktop publishing software): یک سطح پیچیده تر از نرم افزارهای واژه پرداز، نرم افزاری که ریزرایانه ها را قادر می سازد تا عکس ها و تصاویر گرافیکی را با متن تلفیق کنند. برای صفحه بندی نشریات، روزنامه ها و . به کار می روند.
اسلاید 18 :
نرم افزار گرافیکی(Graphics software): نرم افزار هایی که به کاربر توانایی ایجاد، ذخیره سازی، نمایش یا چاپ نمودارها، اشکال، نقشه ها و طرح ها را می دهند. سریع تر و حاوی اطلاعات بیشتر بوده و تشخیص رابطه های بین داده ها در آنها راحت تر است.
نرم افزارهای ارایه گرافیکی(presentation graphics software): نرم افزارهایی که کاربر را قادر به ساخت ارایه های گرافیکی قوی با استفاده از الصاق تصاویر گرافیکی به ارایه های متنی، می سازد.
نرم افزاهای تحلیل گرافیکی(analysis graphics software): نرم افزار هایی با قابلیت تبدیل داده های تحلیل شده به قالب های گرافیکی مثل چارت ها.
Computer aided design (CAD) software: نرم افزار هایی که طراحان را قادر می سازد تا نمونه محصول خود را در نرم افزار طراحی کنند و بسازند، آن را تست کنند، قسمت های مختلف آن را جمع کنند و آن را مستقیما به دستگاه ها انتقال دهند.
Computer Aided Manufacturing(CAM): استفاده خروجی طراحی شده رقمی (مانند خروجی CAD) در جهت کنترل مستقیم ماشین آلات تولیدی.
Computer-Integrated Manufacturing(CIM): نرم افزارهای قرارگرفته در دستگاه تولیدی خودکار در جهت تولید محصول.
اسلاید 19 :
نرم افزار چندرسانه ای(multimedia software): ترکیب حداقل دو رسانه، حاصل ترکیب رسانه های مبتنی بر بُعد ( مثل عکس و متن ) و رسانه های مبتنی بر زمان (مثل صدا و تصویر)
نرم افزار ارتباطی(communications software): نرم افزارهایی که به رایانه ها فارغ از فاصله مکانی، اجازه تبادل داده را از راه های مختلف می دهند.
نرم افزار تشخیص گفتار(speech-recognition software): گفتار انسان را تشخیص داده و تفسیر می کنند.
گفتارگسسته(discrete speech): تشخیص یک واژه در یک زمان، برای کنترل رایانه.
گفتار پیوسته(continuous speech): تشخیص یک رشته در یک زمان، قدرت پردازشی بالا برای تشخیص گویش ها
گروه ابزار(Groupware): نرم افزارهایی که ارتباط، هماهنگی و همکاری بین افراد را در طول یک سازمان و نه لزوماً در یک مکان، آسان می کند.
مدیریت کاراتر و مفیدتر پروژه
استقلال از مکان
افزایش قابلیت های ارتباطی
افزایش دسترسی به اطلاعات
بهبود گردش کار
اسلاید 20 :
انواع گروه ابزار:
متمرکز بر ارتباطات بلادرنگ با اتصال الکترونیکی ناهمگام: ارتباط اعضا از طریق شبکه، پست الکترونیکی، پایگاه داده های اشتراکی در هر زمان و مکان.
متمرکز بر گردش کار: پست الکترونیکی پیشرفته، تقویم بندی و زمانبندی، نشست الکترونیکی و کنفرانس ویدیویی.
Microsoft Exchange: یک کارگزار پیغام گذاری الکترونیکی با قابلیت ارایه ی خدمات پست الکترونیکی، زمانبندی تعاملی، دسترسی به نشریات اشتراکی، طراحی فرم ها، دسترسی به پوشه های اشتراکی روی شبکه، دسترسی به اینترنت یا اینترانت های صنفی.
