بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام خداوند مهربان
اسلاید 2 :
مریم جان فدا
واحد آمار مرکز بهداشت شهرستان مرودشت
ساختار نظام اطلاعات سلامت: جمع آوري داده، پردازش، تجزيه و تحليل، ارايه، تفسير و استفاده
اسلاید 3 :
نظام اطلاعات سلامت شهرستان (DHIS)
نظام اطلاعات سلامت شهرستان
براساس كاغذ
با استفاده از تركيب فرمها، برنامهها و ابزارها
تبديل دادههاي خام به اطلاعات مفيد
مورد استفاده توسط مديران و سياستگذاران
DHIS سعي بر پاسخ به 6 سوال زير در مورد وضعیت سلامت مردم دارد:
چه كسي، چه وقت، كجا، با چه چيز، به چه علت و چگونه.
اسلاید 4 :
چشم انداز نظام اطلاعات سلامت شهرستان1:
وجود یک نظام اطلاعات سلامت كارآمد و ماندگار که تمام کارکنان بهداشتی را قادر به استفاده از اطلاعات خود جهت افزايش سطح پوشش و بهبود کیفیت مراقبت بهداشتی در جوامع نماید.
1- دورنمای آینده ای که مدیریت سازمان آن را نهایتی برای سازمان می داند. نمایانگر این است که سازمان آرزو دارد به چه آرمانی دست یابد.
اسلاید 5 :
چرخه اطلاعات: جمع آوری داده
اسلاید 6 :
مجموعه دادههاي اساسي براي يك مركز بهداشت
2 نوع داده جاري در سطح مركز جمعآوري ميشود:
دادههايي در مورد افراد معاینه شده، اجراي برنامهها، خدمات جاري و نظارت
داده هایی در مورد جمعيت تحت پوشش، مركز و كاركنان آن
اسلاید 7 :
اطلاعات جمعآوري شده در مراكز PHC
اسلاید 8 :
تعاریف و ابزارهای جمع آوری داده
تعاریف دادهها
به منظور اطمینان از قابل مقایسه بودن مراکز، شهرستانها و استانهای مختلف با یکدیگر ضروریست که تعاریف عناصر دادهها و شاخص ها استاندارد گردد.
ابزارهای جمعآوری داده
منابع داده برای یک نظام اطلاعات سلامت بسیار زیاد است:
بررسیهای خاص(بررسی جمعیت و سلامت، سرشماری)
پژوهشهای دانشگاهها و سازمانهای غیردولتی
بانکهای اطلاعاتی خاص
نظام ثبتی، ثبت اطلاعات وقایع حیاتی (تولد، مرگ، ازدواج و طلاق)
گزارشات ماهانه واحدهای بهداشتی درمانی
اسلاید 9 :
ارزیابی ابزارهای جمعآوری داده
ساده و آسان
همپوشانی بین ابزارها نباید باشد.
مفید برای جمعآوری کنندگان دادهها، نظارت کنندگان و محققین(تصمیم گیری)
مرتبط با عملکردهای کلیدی واحد(بروز، شیوع، پوشش، کیفیت و هزینه)
واضح، روشن و قابل درک باشد.
معيارهاي ابزارهای جمعآوری داده
اسلاید 10 :
چرخه اطلاعات: پردازش داده
اسلاید 11 :
اطمینان از کیفیت داده
خصوصيات داده با کیفیت خوب:
قابل دسترسی به موقع و در کلیه سطوح
صحیح، کامل و با ثبات
به اندازه کافی قابل اعتماد و صحیح برای پشتیبانی از تصمیمها
ارایه کننده ی تمام دادههای مشابه
قابل مقایسه، یعنی استفاده از تعاریف مشابه برای اقلام داده اگراطلاعات توسط جمع آوری کنندگان داده مورد استفاده قرار گیرد، کیفیت آن افزایش می یابد.
اسلاید 12 :
اسکن کردن بصری
براي اطمینان از کیفیت داده:
1- داده را بصورت خطي كنترل نماييد.
2- داده را از بالا به پایین نگاه کنید.
دادهها را با چشم برای موارد ذیل چک نمایید:
صحت .آیا تمام دادهها در دامنههای نرمال قرار دارد؟
کامل بودن.آیا تمام واحدها و مراکز، دادههای خود را ارایه کردهاند؟
ثبات..آیا دادهها در سال گذشته و در همین زمان دامنه یکسانی داشتهاند؟ همین طور سایر مراکز؟
اسلاید 13 :
منابع مشترک اشتباهات
هنگام پیدا شدن اشتباه چه باید کرد؟
پیدا کردن علت
اصلاح اشتباه
جلوگیری از اشتباهات آینده
اسلاید 14 :
گزارش ماهانه PHC
مراحل پردازش گزارش ماهیانه:
جمعآوری و یکپارچه سازی مناسب اطلاعات
تضمین کیفیت داده توسط جمعآوری کنندگان دادهها
کنترل کیفیت دادهها توسط مدیر مرکز
گفتگو با رییس قسمت، گرفتن ملاحظات و امضا
تهیه نمودار از دادههای کلیدی به طور ماهیانه جهت نمایش پیشرفت و مقایسه روندها
ارزیابی (Assessment)، تجزیه و تحلیل(Analysis) ، عملکرد (Action) روی دادهها قبل از گزارش آن.
این چرخه سه مرحلهای(AAA) باید ماهیانه تکرار گردد.
تاکید بر ارایه پسخوراند از سوی کارشناس اطلاعات شهرستان
اسلاید 15 :
جمعیت هدف برای برنامهها
پردازش دادههای خام جمعیت و تعيين جمعیت هدف (آن قسمت از کل جمعیت که به ارایه خدمات خاص نیاز دارند) برای هر برنامه
هریک از برنامههای بهداشتی اولویتدار دارای یک گروه خاصی از هدف برای هریک از خدماتی است که ارایه میگردد. برای کمی کردن این گروهها، جمعیت برحسب گروههای سنی، جنس و عوامل خطرزا تقسیم میشود.
جدول جمعیتی
برای هرگروه جمعیت هدف، شما باید فعالیتهایی را طراحی کنید و اقدامات مورد انتظار برای مرکز در یکسال و در هر ماه را برآورد نمایید. هر مرکز باید یک جدول ساده بر روی دیوار نصب کند که جمعیت تحت پوشش در هر برنامه و سطوح فعالیت ماهانه مورد انتظار را نشان دهد. جمعیت باید برحسب گروههای سنی(گروه سنی هدف برای هر برنامه) تقسیم شود. برای خدمات جامع مراقبتهای اولیه بهداشتی، جمعیت را میتوان به گروههای برحسب سن و جنس تقسیم کرد.
اسلاید 16 :
چرخه اطلاعات: تجزیه و تحلیل اطلاعات
اسلاید 17 :
خود ارزیابی
4 سوال اساسی درباره ارايه خدمات:
آیا کسی که باید خدمتی را دریافت کند، آن را دریافت کرده است(پوشش)؟
خدمات ارایه شده تا چه حد خوب بوده است(کیفیت)؟
آیا بیماری را که نیاز به پیگیری داشته است، پیگیری کردهاید(تداوم)؟
آیا تمام بیمارانی را که مشکلات بالقوه داشتهاند شناسایی کردهاید(عوامل خطر)؟
این موارد پایههای خود ارزیابی هستند. هر ماه هریک از مراکز باید در مورد هریک از برنامههای دردست اجرا در مرکز، پاسخ این چهار سوال را از خود جویا شود.
اسلاید 18 :
مفاهیم پوشش و کیفیت
پوشش
تحلیل پوشش یعنی :
چه کسی واقعا خدمات را دریافت کرده است و مقایسه آن با بیمارانی که باید خدمات دریافت میکردند.
از تمام کودکان زیر یکسال چند نفر ایمن شدهاند؟
کیفیت
تحلیل کیفیت يعني:
آیا بیماران بهترین درمان ممکن را دریافت داشتهاند(این امر اغلب نیازمند مراجعه به دستورالعملها است).
آیا کودکان زیر یکسال در فواصل مناسب واکسن دریافت کردهاند؟
چه نسبت از زنان تحت مراقبتهای قبل از زایمان یک دوره کامل واکسن کزاز دریافت کردهاند؟
چه نسبت از بیماران صرعی و فشار خون مرکز، درست کنترل میشوند؟
اسلاید 19 :
مفاهیم تداوم و عوامل خطر
تداوم
مجموعهای از مداخلات مرتبط که با هم ترکیب ميشوند تا یک بیمار درمان گردد.
چه تعداد از کودکانی که واکسیناسیون را شروع کردهاند، بطور کامل ایمن شدهاند؟
عوامل خطر
شناسایی عوامل خطر در بیماران و سپس مداخله جهت کاهش این عوامل خطر(پيشگيري)
چه نسبت از زنان بالای 35 سال آزمایش پاپ اسمیر دادهاند؟
ابزار برنامهریزی جهت پاسخ به این سوالات، شاخصها هستند که اندازهگیری مینمایند چه کسانی موفق شدهاند و چه کسانی در این جهت برنامهریزی کردهاند.
اسلاید 20 :
شاخص ها
دادهها باید در قالب شاخصها به اطلاعات تبدیل شوند و به جمعیتها، زیر گروهها یا اقلام استاندارد ارتباط داده شوند.
شاخصها به عنوان متغیرهایی که کمک به سنجش تغییرات بطور مستقیم یا غیر مستقیم مینمایند، تعریف میشوند.
شاخصها:
دادههای خام را به اطلاعات قابل استفاده تبدیل میکنند.
علایم قابل مشاهدهای برای پیشرفت به سوی اهداف تعریف شده هستند.
جهت تشریح موفقیت و سنجش تغییرات در طول زمان استفاده میشود.
با یک سنجش ساده، اطلاعاتی در مورد دامنه وسیعی از شرایط فراهم میسازند.
