پاورپوینت درس روش تحقیق

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

به نام خداوند جان و خرد
جلسه دوم درس روش تحقیق

اسلاید 2 :

1- مقدمه
2- منابع کسب معرفت: وحی – افراد معتبر- باورهای عمومی – استدلال قیاسی- استدلال استقرایی – روش علمی
3- روش علمی
4- هدف علم
5- مراحل روش علمی
6- تئوری(نظریه)
7- سه نوع توانایی حاصل از علم یا تئوری
8- ویژگی های یک تئوری مطلوب
9- تحقیق علمی(پژوهش)
10- محدوده ها و قلمروهای تحقیقات آموزشی
11- مبانی و مفروضات کاربست روشهای علمی

فهرست مطالب :

اسلاید 3 :

تحقيق در واقع فرآيند رسيدن به حقيقت است.
انسان موجودي است که علاقمند به کسب معرفت است که اين معرفت (شناسايي) او را به حقيقت رهنمون سازد.
طبيعي است که بخش عمده اي از رفتار انسان ها تابع معرفتي است که کسب مي کنند و علي القاعده معرفت و شناسايي خود را حقيقي و درست مي پندارند.

مقدمه

اسلاید 4 :

واضح است که منابع کسب معرفت در طول تاريخ انسان و نيز در حال حاضر هيچ گاه منبع واحدي نبوده است و انسانها هميشه روح حقيقت جوي خود از منابع گوناگون کسب معرفت سيراب مي کرده اند. به نحو مختصر شايد بتوان منابع کسب معرفت را در انسانها به شکل زير طبقه بندي نمود.

اسلاید 5 :

1- منبع وحي (معرفت ايحايي) اين منبع کسب معرفت در نزد پيروان اديان در طول تاريخ انسان از منابع عمده و اصلي کسب معرفت حقيقي محسوب مي شده است و بسياري از رفتارهاي پيروان اديان بر اساس آنچه از اين منبع معرفتي درک مي کرده اند شکل گرفته است.

منابع کسب معرفت

اسلاید 6 :

2- افراد معتبر، در تاريخ هر جامعه اي افراد معتبر و مورد اطميناني وجود داشته اند که نظريات آنان براي مردم آن جامعه و حتي فراتر از مرزهاي جغرافيايي جامعه خود مورد قبول و احترام بوده است . اين افراد در شکل گيري باورها و عقايد و فرهنگ مردم تأثير غيرقابل انکار داشته اند و دارند. براي مثال اشخاصي چون مولانا، سعدي، فردوسي، امام خميني و .. در جامعه ما و بزرگاني چون افلاطون و ارسطو و .. در جوامع ديگر، چنين موقعيتي داشته اند.
منابع کسب معرفت

اسلاید 7 :

3- باورهاي عمومي ،در اين نوشتار به عنوان واژه معادل common-sense در نظر گرفته شده و بعضي مترجمان آن را عقل سليم هم ترجمه کرده اند. اما به نظر مي رسد باورهاي عمومي مجموعه رفتارهايي است که در يک فرهنگ شکل گرفته و مخالفت با عقلانيت نيز ندارد. براي مثال برگزاري مراسم سال نو و ديد و بازديد و . مواردی از این نوع معرفت تلقی می شود
منابع کسب معرفت

اسلاید 8 :

4- استدلال قياسي، روشي است که مبدع آن ارسطو است. شايد وي از اولين کساني است که براي درک حقيقت و رسيدن به نتايج صحيح کوشيده است تا روشي را ارائه دهد. آنچه امروز نيز تحت عنوان منطق از آن ياد مي شود في الواقع همان روش استدلال قياسي ارسطويي است که البته در طول تاريخ مورد نقد و بسط هم واقع شده است و عليرغم نقدهايي که به آن وارد شده است هنوز هم به عنوان «روش» در برخي علوم مورد استفاده قرار مي گيرد.
منابع کسب معرفت

اسلاید 9 :

5- استدلال استقرايي، اين روش کسب حقيقت در واقع پس از رنسانس وعصر فتوحات علمي بشر مورد توجه قرار گرفت. تأکيد اين روش براي حقيقت يابي (تحقيق) ,انجام مشاهده بدون هيچگونه پيش فرض و سپس دسته بندي مشاهدات و نتيجه گيري از آن است. عليرغم اينکه اين روش حقيقت يابي از سوي تجربه گرايان پس از رنسانس بسيار مورد توجه قرار گرفت، اما در حال حاضر در حوزه معرفت شناسي کسي به کفايت روش استقرا به تنهايي به عنوان روش تحقيق اعتقادي ندارد.
منابع کسب معرفت

اسلاید 10 :

6- روش علمي، که تحت عنوان Scientific Method شناخته مي شود و در موارد بعدي بيشتر تشريح خواهد شد در واقع تلاشي است که فيلسوفان علم کرده اند که فرآيند رسيدن به حقيقت در نزد دانشمندان را شناسايي کنند و آن را به عنوان
روش تحقيق يا روش رسيدن به حقيقت معرفي نمايند.
منابع کسب معرفت

اسلاید 11 :

آنچه در ابتدا در مورد روش علمی بایستی روشن ساخت این است که این روش در حوزه علوم تجربی شکل گرفته است و بیشترین کاربرد را هم در حوزه علوم تجربی دارد.
از این رو بایستی دقت داشت که بکارگیری روش علمی در حوزه علوم انسانی با محدودیتهای اساسی مواجه است و با اما و اگرهای متعددی روبرو است.
کاربست روش علمی در موضوعاتی چون :حقوق, فقه,فلسفه ,هنر,ادبیات,تاریخ و. اصولا نه میسراست ونه معمول.
روش علمي

اسلاید 12 :

علمی بودن نتایج تحقیق در بسیاری رشته های علوم انسانی تابع روشهایی است که مورد قبول متخصصان ان رشته است.ازرو بایستی دقت داشت که علمی بودن نتایج پژوهش در هر کدام از حوزه های علوم گوناگون بشری تابع روشمند بودن نتایج به دست امده است.
لذا تبعیت از روشهای روشن و مورد قبول و قابل توضیح قلب فعالیت پژوهشی در هر کدام از رشته های علمی است.
روش علمي

اسلاید 13 :

لذا بایستی دقت کرد که روشهای تحقیق منحصر به روش شناخته شده موسوم به روش علمي نیست .
نکته ای که ذکر شد چیزی از قدر و منزلت روش علمي
نمی کاهد بلکه کاربردها و محدودیت های ان را روشن می سازد.
به دلیل مقبولیت یافته های علوم تجربی در سایه بکارگیری روش علمی و کوششی که برخی رشته های علوم انسانی مثل روانشناسی و جامعه شناسی و. در تطبیق روش علمی با رشته های خود داشته اند و با قبول محدودیتهای بکارگیری علی الاطلاق روش علمی در حوزه علوم انسانی به تشریح این روش در اسلایدهای بعدی می پردازیم
روش علمي

اسلاید 14 :

مفهوم وهدف علم
و
مراحل روش علمی

اسلاید 15 :

واژه علم در ترجمه science (علم تجربی)
غالبا معادل تئوری Theory (نظریه یا فرضیه) درنظر گرفته میشود.
در برخی متون رسیدن به تئوری (نظریه یا فرضیه) به عنوان هدف علم محسوب می شود.
مفهوم وهدف علم

اسلاید 16 :

Definition of Scientific Method
Scientific method is:
the systematic and logical process of
formulating hypothesis
and
documentation of hypothesis
روش علمی
فرایند نظامدار
تدوین و مستند سازی
فرضیه است

اسلاید 17 :

--سردرگمي ، گيجي و ترديد به دليل اينکه فرد در موقعيتي ناکامل و نامعين گرفته است که ويژگيهاي آن مبهم است.این در واقع در مرحله نخست روش علمي است که مي توانيم آن را تحت عنوان مواجهه با مساله يا برخورد با موقعيت مبهم نامگذاري کنيم.

--يک پيش بيني از روي حدس ، يک تفسير آزمايشي از عناصر موجود در موقعيت، که متمايل به نتايج مشخص باشد.اين مرحله در واقع کوشش فرد است براي خروج از ترديد و ابهام، با طرح سوالات و تعريف مساله يا مسايلي که موارد مبهم را در قالب سئوالاتي مشخص متبلور سازد.

--يک بررسي دقيق (امتحان- بازرسي، بازديد، معاينه، جستجو، اکتشاف و تحليل) از کليه عناصر و موقعيتهاي قابل دسترس که به روشن نمودن مساله اي که با آن مواجهيم کمک مي کند.اين مرحله در واقع جستجوي فرد است در تجربيات خود و ديگران به منظور تسلط بر جنبه هاي گوناگون مساله اي که با آن مواجه است و شناسايي روشهايي که تا کنون براي برخورد با اين مساله مورد استفاده قرار گرفته است.(مرور پیشینه مساله تحقیق)

مراحل روش علمی

اسلاید 18 :

--يک پيش بيني مستدل و منطقي در قالب فرضيه اي آزمايشي به گونه اي صريح و منطقي که در برگيرنده حقايق وسيعتر باشد.

٭ اين مرحله ، مرحله تدوين فرضيه است. يعني راه حلهاي پيشنهادي براي حل مساله يا مسائلي که با آن مواجهيم ارائه مي شود.

--پذيرش مسئوليت فرضيه به عنوان نقشه اقدام و آزمون عملي فرضيه، براي دريافت نتايج پيش بيني شده.

٭ اين مرحله گام آخر در مراحل روش عملي است که از طريق آزمون عملي و واقعي فرضيه به تائيد يا تعديل و يا رد آن مبادرت مي شود

مراحل روش علمی

اسلاید 19 :

عبارتست از مجموعه اي از مفاهيم و تعاريف و قضايا که به وسيله روشن ساختن روابط بين متغيرها و با هدف تبيين و پيش بيني پديده ها ، در صدد است تا ديدگاهي سيستماتيک (نظامدار) از پديده ها ارائه دهد

تئوري Theory

اسلاید 20 :

توانايي تبيين و توضيح
Explanatory Power
توانايي پيش بيني
Prediction Power
توانايي كنترل
Control Power
علم يا تئوري موجد سه نوع توانايي است