بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
خورنده:
-خوردگی پوست و سوختگی
-صدمه به چشم
-خورنده ی فلزات
اسلاید 3 :
گاز های اکسیدکننده
-مایعات اکسید کننده
-جامدات اکسید کننده
اسلاید 4 :
بمب در حال انفجار:
-مواد منفجره
-خود فعال شونده ها
-پراکسید های ارگانیک
اسلاید 5 :
جمجمه و استخوانهای به شکل ضربدر:
-سمیت و کشندگی قوی
اسلاید 6 :
محیط زیست:
-سمیت برای آبزیان
اسلاید 7 :
شعله:
-قابل اشتعال
-نور و آتشزا
-تولید کننده حرارت
-تولید کننده گاز قابل اشتعال
-خود تحریک شونده
-پراکسید های ارگانیک
اسلاید 8 :
علامت تعجب:
-تحریک کننده و سوزش آور(چشم و پوست)
-ایجاد کننده حساسیت پوستی
-سمیت حاد
-تاثیرات مخدر
-تحریک کننده دستگاه تنفسی
-خطرناک برای لایه ازن
اسلاید 9 :
آشنایی با برگه اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی (MSDS)
برای آشنایی با برگه اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی (MSDS) ابتدا به موارد زیر می پردازیم. بسیاری از موادی که در آزمایشگاه استفاده می کنیم به صورت بالقوه خطرناک است، مخصوصاً در شرایطی همچون دمای زیاد، فشار و یا زمانی که با ماده های دیگر ترکیب می شوند. دو پارامتر اصلی برای شناسایی علائم “خطر شیمیایی” وجود دارد. برگه اطلاعات ایمنی مواد MSDS و لیبل های شیمیایی که در ادامه به یکی از آنها یعنی MSDS اشاره می کنیم.
اسلاید 10 :
MSDS چیست؟
MSDS مخفف (Material Safety Data Sheet) یا “برگه اطلاعات ایمنی مواد” به نوعی دفترچه راهنمای یک ماده شیمیایی محسوب می شود که اطلاعاتی در مورد ماهیت ماده، شناخت عوامل خطر بالقوه و راه های کنترل آن، در اختیار ما می گذارد.
MSDS در سایت های تولید کننده مواد شیمیایی گاها با SDS نشان داده می شود.
این دفترچه راهنما ممکن است اطلاعات زیادی را به شما بدهد و از طرفی چون تولید کننده های مواد شیمایی در دنیا بسیار زیاد هستند، هر کدام از آنها می توانند اطلاعات متفاوتی را ارائه دهند که این باعث سردرگمی کاربر می شود. از این رو از سال 2004 انستیتو ملی استاندارد امریکا در استاندارد شماره ANSI Z400.1-2004 یک فرمت 16 قسمتی را برای آن پیشنهاد داده است و امروزه تقریبا اکثر کشورهای دنیا آن را پذیرفته و طبق این استاندارد MSDS را تدوین می کنند. ما به این نوع MSDS که 16 قسمت دارد، فرمت پیشرفته MSDS می گوییم.
اسلاید 11 :
آیا MSDS باید حتما 16 قسمتی باشد؟
در اکثر کشورهای دنیا از MSDS های 16 قسمتی استفاده می شود. این MSDS ها 16 دسته بندی مجزا دارند. بسته به نیاز و بسته به تشخیص کارشناسان ایمنی و بهداشت حرفه ای، ممکن است تعدادی از اجزای آن را کم یا زیاد کنند. کم یا زیاد کردن اجزای یک MSDS تا حدود زیادی بستگی به گروهی دارد که قرار است از آن استفاده نمایند.
فایده MSDS چیست؟
وجود برگه اطلاعات ایمنی در کنار ماده مورد نظر، اطلاعاتی در اختیار مصرف کننده قرار می دهد که مصرف کننده با آگاهی از ماهیت آتی ماده مزبور، قادر خواهد بود از خطرات و ضایعات ناشی از استفاده، جابجایی و انبارش نادرست آن در امان باشد. بدین ترتیب که اطلاعات مندرج در MSDS هر ماده ای بیانگر این است که نحوه صحیح استفاده از آن باید چگونه باشد، در چه درجه حرارت و چه نوع محیطی باید نگهداری شود، در انبارش و جابجایی آن چه نکات ایمنی باید رعایت شود و در صورت بروز خطر نحوه مقابله با عوارض آن ماده چگونه خواهد بود.
اسلاید 12 :
چه اطلاعاتی از طریق MSDS ارائه می شود؟
قوانین ایمنی و بهداشت در هر کشور و صنعتی متفاوت می باشد و بر حسب آن ممکن است MSDS های متفاوتی مشاهده کنیم.
1- اطلاعات کلی محصول
نام محصول، نام تولید کننده آن، کد محصول، فرمول شیمیایی ماده، اطلاعات تماس تولید کننده و شماره و آدرس اورژانسی.
2- شناسایی خطرات
در این قسمت خطراتی که هنگام استفاده از محصول ممکن است شما را تهدید کند یا مواردی که مصرف کننده باید قبل از مصرف به آن توجه داشته باشد و رعایت کند (معمولا بر روی برچسب محصول درج می شود) ذکر می شود. عمده خطرات ماده که ممکن است شامل خورندگی، سوزانندگی، آلوده کنندگی، سمیت و… باشد.
اسلاید 13 :
3- ترکیب محصول (اجزای خطرناک محصول)
در این بخش اجزای تشکیل دهنده محصول خصوصاً اگر ماده خطرناکی در ترکیب محصول باشد با ذکر درصد و بقیه اطلاعات لازم ذکر می شود.
4- کمک های اولیه
در این قسمت در مورد اقدامات درمانی اولیه در صورت بروز مشکل بر حسب مورد توضیحات کوتاهی داده شده است.شامل مخاطرات موادی است که در هنگام تماس فرد را از نظر بیماری زایی تحدید می نماید.
الف) تماس پوستی
ب) تماس تنفسی
ج) تماس گوارشی
اسلاید 14 :
5- اطلاعات مربوط به خطرات آتش سوزی یا انفجار محصول و اطفاء آن
در این بخش اطلاعاتی در مورد مقابله با آتش سوزی یا انفجار در محل نگهداری یا مصرف محصول داده شده است.
پس از مشخص شدن عامل بالقوه آتش زایی باید روشهای اطفاء آن نیز لحاظ شود. در مشخص کردن روش اطفاء حریق به کار بردن وسیله اطفاء مناسب بسیار اهمیت دارد. وسیله حفاظت فردی مناسب نیز باید برای آتش نشانان تعریف شود.
6- اطلاعات واکنش پذیری (در صورت انتشار در محیط)
در صورتی که ماده ناخواسته در محیط منتشر شود اطلاعات لازم برای برخورد با آن و خطرات ممکن و اینکه توسط چه ماده ای خنثی گردد، در اختیار ما می گذارد.
7- روش حمل و انبار کردن
نحوه نگهداری مواد بسیار اهمیت دارد زیرا بعضی از مواد چنانچه در فاصله مشخصی از همدیگر قرار داده نشوند می توانند از طریق واکنش های شیمیایی تولید حریق، انفجار، خورندگی، سوزانندگی و… نمایند.
اسلاید 15 :
8- اطلاعات حفاظتی هنگام کار و تماس با ماده
در این بخش مواردی که هنگام کار و تماس با ماده توسط کاربر باید رعایت شود ذکر شده است.
– کنترل های فردی (استفاده از لوازم حفاظت فردی)
– کنترل های بهداشتی
– کنترل های زیست محیطی
9- خواص فیزیکی و شیمیایی
این قسمت شاید بعد از بررسی نام و کد محصول و تاریخ انتشار مدرک، مهم ترین بخش مربوط به فروشنده کالا باشد. زیرا معمولا مشتریان با شرایط ایمنی و نگهداری کالاهایی که مورد مصرف همیشگی آنهاست آشنا هستند به جز در موارد خاص و سوالات آن ها در مورد اعداد مربوط به دمای نگهداری، فشار و … است که برای هر ماده متفاوت و مختص آن ماده است.
الف ) فیزیکی: شکل ظاهری (جامد ، مایع، گاز )، رنگ، بو …
ب) شیمیایی: نقطه جوش – نقطه ذوب، خواص انفجاری، فشار بخار، دانسیته، چگالی ویژه، دمای احتراق، قابلیت انحلال، PH و …
Boiling Temperature
اسلاید 16 :
10- پایداری و واکنش پذیری
در این قسمت پایداری یا ناپایداری شیمیایی محصول در شرایط مختلف و همین طور میزان و شرایط واکنش پذیری ماده با دیگر مواد حاضر در محیط یا بدن انسان ذکر شده است که در مواردی ممکن است خطرناک باشد و اصول ایمنی هنگام استفاده باید رعایت شوند.
از نظر انتشار و پخش شدن ماده در محیط مورد اهمیت قرار دارد.
1- گازها به صورت نشت کردن و اسپری شدن در محیط انتشار می یابند.
2- جامدات به صورت ذرات معلق در محیط انتشار می یابند.
3- مایعات از طریق نشت کردن، بخار شدن در محیط انتشار می یابند.
واکنش گرما زا: در اثر تماس با مواد دیگر یا فعل و انفعالات داخلی خود به خود تولید حرارت نموده که چنانچه حرارت از حد تعریف شده اشتعال زایی فراتر رود تولید حریق یا انفجار می نماید.
ب) واکنش گرماگیر: ماده با جذب حرارت از منبع خارجی تولید حریق یا انفجار می نماید.
اسلاید 17 :
11- اطلاعات سم شناسی
اثرات بهداشتی و سمی ماده یا محصول در این قسمت ذکر شده است و در مواردی ذکر می شود که ماده سمی و خطرناک بوده و نیاز به رعایت موارد خاصی باشد. شماره ثبت اثرات سمی ماده شیمیایی برای دسترسی سریع به اطلاعات بیشتر در مورد اثرات سمی آن ماده شیمیایی در این قسمت قرار می گیرد.
الف) شدت سمی بودن * سمیت حاد * سمیت مزمن
ب) اثرات سم
نکته: LD50 (دوز کشنده 50 درصد) LC50 (غلظت کشنده 50 درصد)
اسلاید 18 :
12- اطلاعات زیست محیطی
در این بخش اثراتی که ممکن است ماده بر طبیعت و محیط زیست داشته باشد به تفکیک ذکر شده است. در صورت انتشار در محیط با چه ماده ای خنثی می شود و راه خنثی کردن ماده و نحوه برخورد با پیامدهای زیست محیطی و فردی آن چیست.
13- ملاحظات مربوط به دفع ماده (به عنوان زباله)
در این بخش نکات مربوط به دفع ماده در طبیعت با محیط کار به عنوان زباله ذکر شده است و همچنین اثراتی که ممکن است روی محیط زیست داشته باشد. برای مثال این اسانس نباید در آب ریخته شود.
اسلاید 19 :
14- اطلاعات مربوط به حمل و نقل
در این بخش اطلاعات مربوط به حمل ماده و بسته بندی، همچنین مواردی که در ایمنی حمل باید رعایت شود یا اثرات زیست محیطی در صورت حمل نادرست و … ذکر شده است. کد مربوط به حمل و نقل ماده شیمیایی برای دسترسی سریع به اطلاعات مربوط به ایمنی حمل و نقل آن ماده شیمیایی نیز در این قسمت قرار می گیرد.
الف) جاده ای (کامیون، وانت، اتومبیل شخصی و…) ب) هوایی (هواپیما، بالن…)
اسلاید 20 :
15- اطلاعات قانونی
پیشنهادات برای برخورد ایمن با ماده
محدودیت های استفاده و کاربرد ماده
الف) محدودیت های زیست محیطی
ب) محدودیت های فردی
16- ملاحظات
در این قسمت نیز اطلاعات اضافی و تکمیلی ذکر می شود که توصیه می شود مصرف کننده مطالعه نماید.
پیشنهادات برای برخورد ایمن با ماده
محدودیت های استفاده و کاربرد ماده
الف) محدودیت های زیست محیطی
ب) محدودیت های فردی
