بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
پاورپوینت درس 6 مطالعات اجتماعی پنجم ابتدایی
(منابع آب ایران)
اسلاید 2 :
درس6
منابع آب ایران
اسلاید 3 :
1 فرض کنید یک روز از صبح تا شب در محلّ زندگی تان، آب نباشد. چه مشکلاتی برای شما و اعضای خانواده تان پیش می آید؟ به طور گروهی همفکری کنید و فهرست مشکلات را در کلاس بخوانید.
2 در کتاب مطالعات اجتماعی سال چهارم خواندید که در گذشته های دور، مهمترین تمدّنها در کنار رودهابه وجود آمدند. چرا؟
اسلاید 4 :
ممکن است برخی تصوّر کنند که با وجود دریاهای بزرگ و اقیانوس ها، انسان مشکلی برای تأمین آب ندارد.
امّا می دانید که آب دریاها و اقیانوس ها شور است و برای آشامیدن، شستوشو، کشاورزی و سایر فعّالیت ها مناسب نیست.
انسان آب شیرین مورد نیاز خود را از منابع برف و باران به دست می آورد.
رود
الف بخشی از آب حاصل از برف و باران روی زمین جاری می شود و رودها را به وجود می آورد.
ب بخشی از آب حاصل از برف و باران به داخل زمین فرو می رود و آ بهای زیرزمینی را تشکیل می دهد.
اسلاید 5 :
١ به تصویر صفحه ی مقابل توجّه کنید و مراحل تشکیل رود را توضیح دهید.
2 چرا نواحی کوهستانی برای ما اهمّیت دارند؟
3 کار برگه ی شماره ی 4 را در کلاس انجام دهید.
اسلاید 6 :
رود چگونه تشکیل می شود؟
دهانه ی رود و ورود به دریا
اسلاید 7 :
آب های زیرزمینی
در علوم سال سوم با انجام دادن آزمایش، پی بردید که آ بهای زیرزمینی، چگونه تشکیل می شوند.
مردم برای استفاده از آب های زیرزمینی چاه یا قنات حفر می کنند.
ایرانیان اوّلین کسانی بودند که با کندن قنات از آب های زیرزمینی استفاده کردند. قنات یک تونل زیرزمینی است که آب در آن خودبه خود از مناطق پرآب به نواحی کم آب، جاری میشود. چون آب قنات از زیِر زمین عبور می کند، میزان تبخیر و آلودگی آن بسیار کم است.
قنات
گاهی در بعضی نواحی، آب های زیرزمینی خودبه خودبه سطح زمین راه پیدا می کنند و چشمه ها را به وجود می آورند.
چشمه
اسلاید 8 :
پراکندگی رودهای ايران
بيشتر رودهای ايران از رشته کو ههای بلند البرز وزاگرس و يا کوه های پراکنده ی داخلی سرچشمه می گيرند.
اين رودها پس از عبور از دشت ها، جلگه ها، روستاها و شهرها به دريای خزر، خليج فارس و دريای عمان يادرياچه های داخلی می ريزند.
اسلاید 9 :
نقشه ی رودهای ايران
اسلاید 10 :
نقشه خوانی
با توجّه به نقشه ی پراکندگی رودهای ايران به پرسش ها پاسخ دهيد.
۱ کدام رود به خليج فارس می ريزد؟
۲ کدام رودها به درياچه ی اروميه می ريزند؟
۳ آبی که مردم شهر تهران مصرف می کنند، از کدام رودها تأمين می شود؟
۴ سه رود را که به دريای خزر م یريزند، نام ببريد.
۵ رودهای کارون و زاينده روداز کدام شهرها عبور می کنند؟
۶ سفيدرود از به هم پيوستن کدام رودها به وجود آمده است؟
اسلاید 11 :
ایران، کشوری کم آب
●میزان متوسّط بارندگی سالانه در ایران کمتر از 250 میلیمتر است. به همین دلیل، کشور ما ازکشورهای کم آب دنیا به حساب می آید. آیا می توانید با توجّه به آنچه در سال گذشته خوانده اید، بگویید وسعت کدام ناحیه ی آب و هوایی ایران بیشتر است؟ از این موضوع چه نتیج های م یگیرید؟
●تعداد رودهای پرآب و دائمی نیز در ایران کم است و بیشتر رودها فصلی و موقّتی هستند؛ یعنی در هنگام تابستان و با شروع فصل گرما خشک می شوند. به علاوه، بعضی از رودها به دلیل عبور از نمکزارها، شورند ونمی توان از آن ها استفاده کرد.
اسلاید 12 :
١ روستانشینان از آب رودها برای چه کارهایی استفاده می کنند؟
٢ شهرنشینان از آب رودها برای چه کارهایی استفاده می کنند؟
٣ چرا آب بعضی از رودهای کشور ما برای کشاورزی مناسب نیست؟
٤ پرس وجو کنید که آیا در نزدیکی شهر یا روستای محلّ زندگی شما رودی
وجود دارد، نام آن چیست و از آن چه استفاده هایی می شود؟
اسلاید 13 :
امروزه با استفاده از روش های جدید آبیاری مانند آبیاری قطره ای، از به هدر رفتن آب درمزارع و با غها جلوگیری می شود.
یکی از راه های ذخیره ی آب، ساختن سد روی رودهاست. ازانرژی ذخیره شده ی آبی که در پشت سد جمع می شود، به کمک چرخ های آبی (توربین) برق تولید می کنند.
بچّه ها! آب مایه ی حیات است و
کمبود آن خطر بزرگی است. بیایید
قدر نعمت آب سالم را بدانیم.
اسلاید 14 :
از منابع آب محافظت کنیم
رودها مهمترین منبع آب شیرین هستند و نقش مهمّی در زندگی مادارند. رودها همچنین زیستگاه بسیاری از ماهی ها و جانوران آبزی وپرندگان مهاجرند. آلوده کردن آب و مصرف نادرست آب باعث به هدررفتن آن می شود.
اسلاید 15 :
نمونه هایی از مصرف نادرست آب
تصاویر را شرح دهید.
اسلاید 16 :
نمونه هایی از راه های آلوده کردن آب
●برای مصرف درست در هر یک ازموارد بالا چه پیشنهادهایی دارید؟
●چه عواملی موجب آلودگی آب می شود؟ توضیح دهید.
اسلاید 17 :
١ فعّالیت های شماره ی 1 و ٢«به کار ببندیم» صفحه ی 48 را انجام دهید.
٢ درباره ی سرگذشت یک رود انشا بنویسید و در آن از زبان رود، مسئله ی آلودگی رود و راه های جلوگیری از آن را شرح دهید.