بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
بررسی سیاست ها، راهبردها و اهداف چین در قاره آفریقا
اسلاید 2 :
مقدمه:
ﺟﻤﻬﻮري ﺧﻠﻖ ﭼﻴﻦ، ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻣﺘﻌﺪدي ﺧﻮاﻫﺎن ﮔﺴﺘﺮش رواﺑﻂ ﺑﺎ آﻓﺮﻳﻘﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ .اﻳﻦ دﻻﻳﻞ ﮔﺎه رﻳﺸﻪ ﻛﺎملا ایدئولوژیک داﺷﺘﻪ و ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﺻﺪ اﻗﺘﺼﺎدي و ژﺋﻮاﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ ﺑﻪ خود ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.با بروزاﻧﻘﻼب ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻲ و ﻇﻬﻮر رﻫﺒﺮان ﻛﺎﻣﻼً اﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ در ﻋﺮﺻﻪ داﺧﻠﻲ و ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺷﺮوع رﻗﺎﺑﺖ ﻫﺎي ﺟﻨﮓ ﺳﺮد از ﻳﻚ ﻃﺮف و رﻗﺎﺑﺖ آﺷﻜﺎر و ﭘﻨﻬﺎن روﺳﻴﻪ و ﭼﻴﻦ و اﺧﺘﻼف ﻧﻈﺮ آﻧﺎن درﺗﺤﻘﻖ آرﻣﺎن ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻲ، ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﻲ ﻛﺎﻣﻼً اﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ را ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮدﻳﺪ.اﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺟﻨﮓ ﺳﺮد و ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ رﻗﺎﺑﺖ ﻫﺎي ﻗﺪرت ﻫﺎي ﺑﺰرگ در آﻓﺮﻳﻘﺎ ﺑﻮد ﺑﻪ ﭼﻴﻦ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن را داد ﺗﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت ﺧﻮد، ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎي ﺧﻮﺑﻲ را در اﻳﻦ ﻗﺎره ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي و ﻫﻤﺰﻣﺎن اﻫﺪاف ﺳﻴﺎﺳﻲ، اﻗﺘﺼﺎدي و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺧﻮد را ﭘﻴﮕﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﺪ.
اسلاید 3 :
ﺑﻌﺪ از ﺟﻨﮓ ﺳﺮد، روﻳﻜﺮد ﭼﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ ﻗـﺎره آﻓﺮﻳقا که ﺗﺎ ﺣـﺪودي از دﻫـﻪ 1980 از جهت گیری اﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ دﻫﻪ ﻫﺎي 60 و 70ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑـﻮد، ﻛﺎﻣﻼ وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ وﻳﮋ ﮔﻲ ﻫﺎی ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺼﻠﺤﺖ گرایی، ﺗﺠﺎرت، ﺳرمایه ﮔﺬاري و اﻧﺮژي ﺷﺪ. در اواﺧﺮ دﻫﻪ 90 رواﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﺑﺎ ﻛﺸﻮرﻫﺎ آﻓﺮﻳﻘﺎﻳﻲ ﺑﻮﻳﮋه بعد از آﻏﺎز ﺑﻪ ﻛﺎر مجمع همکاری ﭼﻴﻦ و آﻓﺮﻳﻘﺎ ﻛـﻪ درسال 2000 تاسیس شد، شتاب گرفت. این مجمع ﺳﺎزوﻛﺎر ﻣﺆﺛﺮي ﺑـﺮاي ﮔﻔﺘﮕـﻮ ﺑـﻴﻦ ﭼـﻴﻦ وﻛﺸﻮرﻫﺎي آﻓﺮﻳﻘﺎﻳﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد آورد.در یک ده گذشته چین به قاره امریکا چین به قاره آفریقا به عنوان منطقه با اهمیت اقتصادی و استراتژیک نگریسته است.
برقراری و توسعه مناسبات با آفریقا؛ اهدافی متفاوت و متنوع را دنبال کرده است که از مهمترین آن ها می توان به موارد ذیل اشاره نمود:* بهره برداری سیاسی از آفریقا (شناسایی بین المللی و عضویت در سازمان ملل)
چین؛ قاره آفریقا را به عنوان بلوک قابل اعتماد در مبارزات بین المللی با غرب در نظر داشته و دارد. که دراین راستا، بهره مندی از حمایت های کشورهای آفریقایی و مجامع بین المللی، کسب وجهه بین المللی، ممانعت از برقراری و گسترش روابط کشورهای آفریقایی و تایوان از اهداف سیاسی چین در آفریقا می باشد.
از اهداف دیگر چین؛ راهیابی به سازمان ملل بود. در این راستا، چین می بایست برای رسمیت شناخته شدنش توسط کشورها، به رقابت با تایوان بپردازد. چین با کسب حمایت کشورهای دوست، از جمله آفریقا توانست عضویت سازمان ملل و شورای امنیت را بدست بیاورد.باید گفت چین از نظر اخلاقی و سیاسی نیازمند آفریقا است و گسترش روابط و تقویت همکاری ها بر توانمندی چین در مقابل شمال می افزاید.همچنین آفریقا ابزار مناسبی برای چانه زنی با کشوره ای شمال و رقیبان اقتصادی و استراتژیک بشمار می آید. بدیهی است این ویژگی و امتیاز برای چین که درصد مطرح شدن به عنوان یک قدرت جدید بین المللی می باشد حائز اهمیت است.
اسلاید 4 :
* افزایش اعتبار بین المللی
در حقیقت، علاقه بدست آوردن جایگاه محوری و اقتدار عمل در سیستم بین الملل یک اصل ویژه در سیاست خارجی پکن بوده است. این ادعا ستون بنای تمام آرزوه و آمال سیاست خارجی چین بوده است. و جهان در حال توسعه؛ عرصه ای ویژه برای پیگیری این موضوع در سیاست خارجی پکن می باشد، حتی در این راستا محققین متقعدند بازگشت چین به آفریقا در قرن 21 نه تنها بای امور اقتصادی، بلکه بیشتر بخاطر مسائل سیاسی و بدست آوردن جایگاهی مناسب در امور بین الملل می باشد و از دهه 1980 سیاست چین براساس منافع ژئوپلتیکی تا منافع متقابل اقتصادی می باشد.
* امنیت انرژی و دسترسی ارزان به منابع نفتی و معدنیانگیزه چین برای حضور فعال در قاره آفریقا، در قرن 21 نسبت به دهه های گذشته کاملا متفاوت است. در ساده ترین تحلیل؛ استراتژی چین در قاره آفریقا، عبارت است: دسترسی به انرژی و مواد خام بااستفاده از سرمایه گذاری، تجارت و دیپلماسی. بررسی ها نشان می دهد که از 50 نوع مهمترین مواد معدنی، 17 نوع آن در آفریقا وجود دارد که چین از مشتریان عمده آنهاست. روند رو به رشد و توسعه چین به مواد اولیه نظیر انرژی، مواد اولیه نظیر انرژی، مواد اولیه کانی و بازار آفریقا، باعث شد تا پکن نگاه ویزه ایی به این قاره داشته باشد.سال 1993 نقطه عطفی در چین می باشد. در این سال چین ضمن چشم داشت به منابع آفریقایی از یک صادر کننده به یک وارد کننده نفت تبدیل گردید و در روند چین در سال1993 که چین از یک کشور صادر کننده به یک کشور وارد کننده تبدیل گردید. در این راستا، مقامات چینی دریافتند که برای گام برداشتن در جهت رشد اقتصادی، لازم است که به منابع مطمئنی از انرژی و سایر منابع حیاتی دسترسی پیدانمایند.
اسلاید 5 :
در این میان با آفریقا سازگاری دارد. کشورهای آفریقایی که از ناتوانی در بهره برداری و استفاده از منابع انرژی رنج می برند زمینه را برای رقابت قدرت هایی بزرگ برای ایجاد مناطق نفوذ در این قاره فراهم ساخته اند. عامل دیگر در این زمینه، دگرگونی های اجتماعی در چین است که نیاز به نفت و دیگر مواد خام را افزایش داده است. رشد شهرنشینی، افزایش صادرات و تمایل هرچه بیشتر چینی ها به داشتن اتومبیل شخصی از عواملی هستند که تقاضا برای نفت و گاز، مواد ساختمانی و صنعتی و. را افزایش داده است . ازاین رو چین که تا سال 1993 از صادر کنندگان نفت بود پس از این سال که تولیدات این کشور جوابگوی نیاز فزاینده اش نبود، وارد کننده نفت شد.
" امنیت و تنوع منابع انرژی" مهمترین اولویت سیاست خارجی چین است. از نظر تیلور تامین نفت خام مهمترین دلیل توجه چین به این قاره است. براین اساس، چین بیش از 25 درصد از نفت مورد نیازش را از غرب آفریقا بویژه خلیج گینه و نقاط دور افتاده سودان تامین می کند. باید براین نکته تاکید کرد که نفت آفریقا برای چین یک برگ برنده است زیرا تمام تولیدات نفت آفریقا توسط چین به دیگر کشور ها صادر می گردد.
اسلاید 6 :
* بازاری درحال رشد و ارزان برای محصولات چینی
تلاش چین، نشان از جایگاه این کشور در اقتصاد جهانی و نیازاین کشور به مواد خام این قاره برای حیات خود دارد. انگیزه چین در همکاری با آفریقا قبل از هرچیز اقتصادی است. اقتصاد این کشور به سرعت در حال رشد و آفریقا یک منبع برای گسترش صنایع چین و بازاری برای فروش محصولات این کشور است. چین در حالی برای توسعه توسعه صنعتی فعالیت می کند که آفریقا از ظرفیت های بلایی برای جذب کالاهای چینی برخوردار است. از طرف دیگر، صنایع چین برای تولید، نیازمند موادخام صنعتی، کشاورزی و معدنی هستند و قاره آفریقا پتانسیل زیادی برای عرضه این مواد به چین دارد و چین مجبور است برای بخش خصوصی نوظهور خود بازارهای جدیدی راپیدا کند و آفریقا می تواند ازاین حیث برای چین بسیار اهمیت داشته است. صادرات کالا به آفریقا به طور قطع به توسعه تجارت چین کمک می کند، اما نقش کالاهای آفریقایی را به شدت کاهش می دهد و باعث ورشکستگی کارخانجات آفریقایی می شود.
اسلاید 7 :
* روابط اقتصادی چین و آفریقا
پس از جنگ سرد، باکاهش اهمیت ژئوپلتیک، براهمیت ژئواکونومیک قاره آفریقا افزوده شد به طوری که کشورهای اروپایی، آمریکا، چین، ژاپن و کانادا به این قاره به عنوان یک منبع تمام نشدنی می نگرند که می بایست برای کسب منافع بیشتر به این قاره توجه کرد و همچنین در قرن بیست و یکم، توانمندی اقتصادی در سطح بین الملل، کنترل تولید و صدور کالا، خدمات و سرمایه گذاری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
باتوجه به این عوامل، اکنون قاره آفریقا دارای جذابیت های بیشتری برای چین می باشد. چینی ها در قاره ها آفریقا تجارت خود را عمدتا بر بخش کشاورزی، صنایع سبک، ماشین آلات صنعتی، ایجاد زیرساخته های مورد نیاز، فناوری اطلاعات و توسعه گردشگری متمرکز کرده اند. مناسبات اقتصادی چین . آفریقا شروع اصلاحات جدید بر سه محور استوار بوده است:
1)روابط تجاری چین و آفریقا
2)کمک ها و سرمایه گذاری چین در آفریقا
3) بهره گیری از منابع طبیعی و ذخایر معدنی آفریقا.
میتوان نتیجه گرفت که آفریقا به مثابه یک فرصت و عرصه ای برای ابزار وجود و تحقق آرمان های خود (درکنار سایر مناطق جهان) مطرح می گردد.