بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اندازه های وقوع بیماری
اسلاید 2 :
اهداف
تعریف و کاربرد
تعداد(count)
نسبت (ratio)
تناسب (proportion)
میزان (rate)
تعریف و کاربردهای
شیوع (prevalence)
شیوع دوره ای
شیوع لحظه ای
بروز(incidence)
بروز تجمعی (cumulative incidence)
میزان بروز یا چگالی بروز (incidence rate or density)
اسلاید 3 :
count
Ratio
Proportion
Rate
اسلاید 4 :
count تعداد
ساده ترین و اساسی ترین واحد اندازه گیری است.
(تعداد مطلق افرادی که دارای بیماری هستند یا ویژگی مورد علاقه آنهاست.)
مفید برای برنامه ریزان و مدیران بهداشت و درمان برای تخصیص منابع (به عنوان مثال تعداد ORS مورد نیاز در موارد اسهال)
برای نظارت بر بیماری های عفونی و تشخیص زود هنگام اپیدمی بیماری استفاده می شود.
اسلاید 5 :
محدودیت های تعداد(count)
به اندازه جمعیت در معرض خطر بیماری در یک منطقه بستگی دارد.
هرچه جمعیت مورد بررسی بزرگتر باشد ، تعداد موارد مورد انتظار بالاتر است.
مدت زمان مشاهده بر تعداد موارد تأثیر می گذارد. هرچه مدت زمان مشاهده بیشتر باشد ، موارد بیشتری نیز رخ می دهد.
به همین دلیل براساس تعداد نمی توان قضاوت کرد
اسلاید 6 :
proportion(percentage)
تناسب حاصل تقسیم دو عدد است
صورت کسر لزوماًجزئی از مخرج کسر است
صورت و مخرج کسر از یک جنس هستند
بین صفر و یک تغییر می کند (> 0 to < 1)
دربیشتر موارد به صورت % بیان می شود
--- = 0.5 = 50%
اسلاید 7 :
نسبت (Ratio)
حاصل تقسیم دو عدد
صورت کسر جزئی از مخرج کسر نیست
می توان کمیت های متفاوت را با هم قیاس کرد
اسلاید 8 :
مثال هایی از نسبت
نسبت فوت
تعداد افراد فوتی به دلیل کرونا/ تعداد افراد زنده
نسبت جنسی
تعداد مردان /تعداد زنان
اسلاید 9 :
میزان( Rate)
حاصل تقسیم دو عدد است، مشابه نسبت ولی زمان نیز دارد
سرعت وقوع یک پیامد را در طی زمان نشان می دهد
صورت کسر
تعداد پیامدهایی که در طی یک دوره زمانی اتفاق افتاده
مخرج کسر
تعداد افرادی که پیامد در آنها می تواند اتفاق بیفتد
(جمعیت در معرض خطر)
زمان را نیز شامل می شود
میزان قبولی دانشجویان دختر در مقطع ارشد در سال 2018 چقدر است؟
اسلاید 10 :
مثال میزان
میزان میرایی ناشی از تصادفات در استان کرمانشاه در سال 1398 چقدر است؟
تعداد مرگ ها در سال 1398: 1200 نفر
جمعیت در سال 1398: 2 میلیون نفر
میزان مرگ:
1200/ 2000000 = 6
در صد هزار نفر در سال 1398
میزان ها را معمولاً در توانی از 10ضرب می کنند (100، 1000، 100000) تا به عدد صحیح برسد
اسلاید 11 :
اندازه های وقوع بیماری
شیوع
وضعیت بیماری (موارد جدید و قدیم) در جامعه را نشان می دهد
بروز
فراوانی موارد جدید بیماری را نشان می دهد
اسلاید 12 :
اندازه های وقوع بیماری
شیوع ≈ بروز X دوره بیماری
اسلاید 13 :
شیوع
تعداد موارد جدید و قدیم بیماری در یک مقطع زمانی مشخص
جمعیت در همان مقطع زمانی
تناسبی (proportion) است که درصد افراد جامعه مبتلا به بیماری را نشان می دهد
مثال
200 نفر از جمعیت 50 هزار نفر سرپل ذهاب در سال 1397 مبتلا به سالک بودند شیوع سالک در سال 1397 چقدر است؟
200
50.000
1000*
4 در هزار نفر=
اسلاید 14 :
تفاوت بین شیوع یک بیماری در دو بازه زمانی
اسلاید 15 :
شیوع را در سه بازه زمانی زیر محاسبه کنید
اسلاید 16 :
شیوع به دو عامل بستگی دارد:
1-تعداد افرادی که در گذشته بیمار شده اند.(بروز قبلی)
2-طول دوره بیماری(Duration)
P= I × D
اسلاید 17 :
شيوع لحظهاي:
تعداد كل جمعيت در همان مقطع زماني
تعداد بيماران فعلي (جديد يا قديمي) براي يك بيماري خاص در يك مقطع زماني خاص
شيوع لحظهاي كاربرد بيشتري از شيوع دورهاي دارد.
شيوع دوره اي:
تعداد موارد فعلي يك بيماري (جديد يا قديمي) در طي دوره زماني معين
تعداد تخميني جمعيت در معرض خطر در نيمه همان دوره زماني
اسلاید 19 :
عواملي كه باعث تغيير در اندازه شيوع ميشوند:
افزايش یا کاهش بروز بيماري
كاهش طول دوره بيماري
پيشرفت روشهاي درماني
ميرايي يا كشندگي بالاي بيماري
افزايش طول دوره بيماري
پيشرفت روشهاي تشخيصي و درماني
بهبود بقاء بيماران
مهاجرت
مهاجرت بيماران از يك منطقه/ به يك منطقه
مهاجرت افراد سالم از يك منطقه / به يك منطقه
بهبود يا ارتقاء نظام گزارش دهي
اسلاید 20 :
موارد استفاده شیوع
تعیین حجم کار(خصوصا بیماریهای مزمن)
برنامه ریزی تسهیلات درمانی و نیروی انسانی(تعداد تخت, نیروی انسانی لازم,پیش بینی تعداد مراجعین به درمانگاه)
تنها با انجام یک بررسی قابل محاسبه است.
مناسب برای پیگیری برنامه های کنترل بیماریهای مزمن(خصوصا روانی)
مناسب برای مطالعه علت بیماریها نیست.
متاثر از کلیه عواملی است که بر طول دوره بیماری و یا ایجاد آن اثر دارند.(دیابت,لوکمیا,عقب ماندگی ذهنی)