بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
جمعيت و شاخصهاي اقتصادي
پنجره جمعيت
چالشها و فرصت هاي اقتصادي
اسلاید 3 :
ریشه کنونی بحران اقتصادی غرب چیست؟
يكي از عوامل اصلي ركود اقتصادي كنوني در غرب كه نمودها و علائم آن در بسياري از كشورهاي اروپائي و آمريكاي شمالي از اواخر دهه 1990 مشخص بود، تجربه تغييرات و كاهش جمعيتي در اين كشورها طي 50 سال گذشته قلمداد شده است.
از نگاه جمعيتشناسي، يك جمعيت در حال رشد و جوان احتياج بيشتري به كالا و خدمات دارد.
افزايش تقاضا براي امكانات، مسكن، املاك و مستغلات در اين جوامع بيشتر مي شود.
با افزايش نيازهاي متعدد جمعيت در حال رشد، بايد مردم بيشتري هم بكار گرفته شوند تا كالاها، خدمات و نيازهاي جمعيتي را تدارك ببينند.
اسلاید 4 :
كشورهاي اروپائي در دهههاي 1980 و 1990 اين وضعيت جمعيتي را تجربه نمودهاند، اما سال 2000 ميلادي با سالهاي پايان نسل انفجار مواليد (1966-1947) در اروپا مقارن بود.
كاهش باروري عامل بحران اقتصادي
در واقع سطح باروري نسل انفجار مواليد (Baby Boom) بسيار كمتر از والدين شان بود و لذا بازار با سير نزولي و كاهنده تقاضا مواجه شد، جمعيت متقاضي كالاهاي اساسي از جمله مسكن وامكانات رفاهي كاهش يافت و اين تغيير جمعيتي از ديدگاه برخي جمعيت شناسان و اقتصاددانان بهعنوان يكي از عوامل مؤثر در ايجاد بحران اقتصادي قرن اخير در اقتصاد آمريكا و اروپا قلمداد شده است.
اسلاید 5 :
تعادل جمعيت
برخي از جمعيت شناسان، ايجاد بهترين تعادل ممكن بين منابع و جمعيت را ملاك تعيين حد مناسب جمعيت ميدانند و ميگويند در شرايط زير ميتوان به حد مناسبي از جمعيت دسترسي پيدا كرد:
1.تمام افراد فعال جامعه در مشاغل مختلف اقتصادي جذب شده باشند.
2.كليه آحاد جامعه داراي سطح متوسطي از زندگي باشند به اين معني كه هر فرد بتواند روزانه 2500 كالري در اختيار داشته باشد. همچنين بتواند بعد از تأمين مواد غذايي مقداري از درآمد خود را كه دست كم 50 درصد كل عايدياش باشد در زمينه هايي غير از احتياجات غذايي به مصرف برساند.
3. منابع كشور بدون تخريب اقتصادي و به طور منطقي و متناسب مورد بهره برداري قرار بگيرد.
اسلاید 6 :
در زمينه رسيدن به نقطه تعادلي جمعيت، همواره دو ملاك اساسي وجود دارد، كه همواره بايد به اين دو مسئله توجه داشت:
الف) حجم و رشد مطلوب جمعيت:
به اين مسئله ميپردازد كه چه تعداد و چه رشدي براي جمعيت يك جامعه مطلوب به نظر ميرسد، از نظر اقتصادي ملاك عمل براي تعيين رشد مطلوب جمعيتي، نرخ رشد توليد سرانه است( نرخ رشد توليد سرانه برابر است با نرخ رشد توليد منهاي نرخ رشد جمعيت).
بر مبناي الگوي رشد اقتصادي رستو يكي از خصوصيات مرحله تكامل اقتصادي افزوني نرخ رشد توليد بر نرخ رشد جمعيت ذكر شده است و از آن بعنوان دروني رشد اقتصادي نام مي برد.
اسلاید 7 :
ظرفيت جمعيتي
اين مفهوم به تعداد جمعيتي اشاره دارد كه يك محيط طبيعي با تمام خصوصياتش، بطور كامل از نظر نيازها تأمين كند،
ظرفيت و توان جمعيتي هر كشوري را مي توان با توجه به منابع و امكانات مختلفي چون:
1.زمينهاي قابل كشت،
2.حاصل خيزي خاك،
3.ميزان بارندگي،
4.معادن و ذخاير زير زميني،
5.ميزان توسعه صنعتي و تكنولوژيك مشخص كرد.
اسلاید 8 :
تراكم حسابي
تراكم حسابي يعني تعداد افراد ساكن در واحد سطح ( تراكم جمعيت رابطه ي نسبت بين انسان و زمين را بيان مي كند)
در حال حاضر تراكم حسابي جمعيت در ايران برابر 43 نفر در هر كيلومتر مربع مي باشد.
تراكم حسابي جمعيت در آسيا در سال 2000 برابر 120 نفر در هر كيلومتر مربع است.
در ارمنستان و آذربايجان تراكم جمعيتي نزديك به 100 نفر در هر كيلومتر مربع است، در ژاپن نزديك به 339 نفر و در كره شمالي 197 نفر
در انگلستان 255 نفر و آلمان 229نفر و در هلند 404در هر كيلومتر مربع است.
اسلاید 9 :
لذا ايران در مقايسه با كشورهاي آسيايي جزء كشورهاي كم تراكم جمعيتي محسوب مي شود و حتي اگر جمعيت كشور دو برابر هم شود تراكم به 86 نفر در هر كيلومتر مربع خواهد رسيد.
اسلاید 10 :
تراكم بيولوژيك جمعيت
از سوي ديگر اگر تراكم بيولوژيك را مبناي محاسبه قرار دهيم.
در حال حاضر تراكم بيولوژيك استانهاي كشور داراي تفاوتهاي عمدهاي است.
مثلاً تراكم بيولوژيك استان مازندران16/1، اصفهان 51/1، تهران63/2، آذربايجان شرقي81 نفر در هر هكتار زمين قابل كشت است.
بنابراين با توجه به تراكم حسابي و بيولوژيك ذكر شده است.
مشكل كنوني جمعيت ايران توزيع نامتوازن آن و تمركز حدود 20 درصد جمعيت ايران در كلان شهر تهران مي باشد.
اسلاید 11 :
جدول تراکم بیولوژیک استانهای ایران
اسلاید 12 :
جدول برحسب پر جمعيتترين كشورها و سهم از جمعيت دنيا
اسلاید 14 :
جدول ذيل بر حسب پرجمعيتترين كشورها و تراكم آن برحسب مساحت اشغال شده
اسلاید 16 :
تراكم جمعيت كشورهاي مختلف جهان
اسلاید 19 :
تراکم جمعیت در کیلومتر مربع برای قاره آسیا
اسلاید 20 :
تراکم جمعیت در کیلومتر مربع
منبع: بانک جهانی