پاورپوینت روش ها و فنون تدریس در دانشگاه

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

به نام خداوند بخشنده مهربان

اسلاید 2 :

روش ها و فنون تدریس در دانشگاه

اسلاید 3 :

نقش و مسئولیت مدرس
نقش مدرس به بیان ساده تسهیل امر یادگیری است .
تسهیل یادگیری ، مسئولیت های گسترده ای را به عهده مدرس می گذارد .

اسلاید 4 :

اساسی ترین مسئولیت های مدرس عبارتند از :

1- مدرس باید در رشته ، زمینه و تخصص خود ، آگاهی و آمادگی کافی را داشته باشد .
2- مدرس مسئولیت ارزیابی میزان کامیابی دانشجو در تحقق اهداف عینی دوره را بر عهده دارد .
3- مدرس مسئول است اطلاعات لازم را در اختیار دانشجو قرار دهد .
4- مدرس مسئولیت طراحی برای تدریس (برنامه ریزی آموزشی ) را بر عهده دارد .
در هر سطح و سازمانی ، رهبر آموزشی یعنی مدرس ، عنصر اصلی کارایی برنامه های آموزشی است .

اسلاید 5 :

تدریس
تدریس وظیفه پیچیده و خطیری است که باید قبل از شروع دوره ، و در طول تشکیل و اداره کلاس به طور مستمر در مورد مسائل آن تصمیم گیری شود .
میزان موفقیت مدرسان به میزان قابلیت آن ها در توانا ساختن فراگیران به فراگیری سریع و به هنگام مطالب درسی بستگی دارد .
یادگیری دانشجو ، نتیجه مستقیم کیفیت کار مدرس در برنامه ریزی ، ارائه مطالب و ارزیابی موضوع مورد تدریس می باشد .

اسلاید 6 :

دانش و مهارت های مورد نیاز مدرسان
1- صلاحیت ها فنی یا اطلاع از موضوع درسی
2- صلاحیت های فردی
3- صلاحیت های حرفه ای ، برای تدریس موثر ، هماهنگی و تعادل لازم
هر سه این مهارت ها مانند پایه های یک کرسی برای حفظ و پیشبرد اهداف آموزشی ضرورت دارند .

اسلاید 7 :

صلاحیت های فنی یا احاطه بر موضوع درسی
اثربخشی تدریس ، آمیزه ای از دانش علمی خاص مربوط به موضوع و هنر ارائه مطالب است .
متغیر های بسیاری بر موضوع درسی ، محیط آموزشی ، مدرس و فراگیر تاثیر می گذارد .
اظهار نظر قاطع در مورد متغیر های موثر بر رفتار فراگیر دشوار است .
ولی هیچ چیز را نمی توان جایگزین علم و مهارت در موضوع درسی کرد . ( سطح دانش – تجربه کافی )
فراگیر نباید در مورد مهارت مدرس خود در موضوع درسی دچار تردید شود .

اسلاید 8 :

محدودیت ها
مهارت ، دانش و آگاهی مدرس در زمینه درس مورد نظر مهم است ولی کافی نیست .
بسیاری از افراد واجد دانش و تبحر بالای علمی و فنی ممکن است مدرس خوبی نباشند .
نقش مدرس ایجاب می کند تا دانشجو را به کسب دانش و مهارت های لازم وا دارد .
مدرس باید توان ، شکیبایی و قدرت لازم را برای کمک به دانشجو را داشته باشد .
هیچ مدرسی به موضوع تدریس خود احاطه کامل ندارد ( همه چیز را همگان دانند )

اسلاید 9 :

پاسخ به سوال های دانشجویان
ممکنه دانشجویان سوال های را مطرح کنند که مدرس قادر به پاسخ گویی به آن ها نباشد .
در این حالت ، مدرس نباید مضطرب شود و با تغییر لحن و گفتار ، ابزار بیزاری ، یاس و آزردگی مانع از طرح سوال های بعدی شود .
مدرس باید دانشجویان را به طرح سوال ترغیب نمایید .
برای دستیابی به این مهم می توان به ترتیب زیر عمل کرد :

اسلاید 10 :

نوع سوال ها
شیوه درست
1- یافتن پاسخ را به خود دانشجویان محول کنید و در ضمن ارائه مطالب ، مطلب مورد سوال را بار دیگر در کلاس تکرار کنید.
2- ضمن معرفی منابع واطلاعات ، دانشجو را در یافتن پاسخ یاری دهید

3- روشن نبودن حقیقت در باره موضوع را بیان کنید و در مورد تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده توضیح دهید .

وضعیت سوال
1- اطلاعاتی که باید در جریان تدریس شناخته و آموخته شود
2- سوال مورد علاقه ی دانشجویان پیشرفته است و فراتر از سطح کلاس و برنامه است .
3- مطالبی که اطلاعات دقیقی در مورد آن ها وجود ندارد .

اسلاید 11 :

نوع سوال ها
شیوه درست
4- اصول یا روند کار را به طور خلاصه توضیح دهید ، به پیچیدگی آن اشاره کنید و توصیه کنید سوال را در زمان مناسب خود مطرح کنند و می توانید سوال را یادداشت نمایید .
5- خارج از بحث بودن سوال را یادآور شوید . آمادگی خود را برای کمک به پرسشگر در گرفتن پاسخ بعد از ساعت درسی اعلام کنید
وضعیت سوال
4- موضوعاتی که در حال حاضر برای دانشجویان زود و پیچیده است .

5- مطالب نامربوط با موضوع درسی.

اسلاید 12 :

صلاحیت های حرفه ای
در این بخش به 3 زمینه اصلی نقش حرفه ای مدرس یعنی 1 - برنامه ریزی درسی 2- ارائه درس 3 - ارزشیابی و امتحان تاکید می شود .
عنصر اصلی برنامه ریزی درسی ، محتوای درس است .
انواع محتوا شامل : نوشتاری ، تصویری ، فعالیت ها و تجارب یادگیری ، محتوای الکترونیکی می باشد .
انتخاب محتوا : به روز کردن محتوا ، مخصوصا در مورد موضوعاتی که محتوایشان دستخوش تغییرات سریع است .
پدیده نیم عمر اطلاعات و یادگیری مادام العمر

اسلاید 13 :

تعاریف سواد از دیدگاه یونسکو
1- اولین تعریف سواد در اوایل قرن 20: توانایی خواندن و نوشتن به زبان مادری
2- دومین تعریف سواد در اواخر قرن 20: توانایی خواندن و نوشتن به زبان مادری و استفاده از رایانه و دانستن یک زبان خارجی
3- سومین تعریف سواد در دهه دوم قرن 21 : در این دوره ماهیت سواد تغییر یافت . در این تعریف ، توانایی در مهارت های 12 گانه ملاک باسوادی قرار گرفت .
1- سواد عاطفی 2 – سواد ارتباطی 3 – سواد مالی 4 – سواد رسانه ای 5 – سواد تربیتی 6 – سواد رایانه ای 7 – سواد سلامتی 8 – سواد نژادی و قومی 9 – سواد بوم شناختی 10 – سواد تحلیلی 11 – سواد انرژی 12 – سواد علمی .

اسلاید 14 :

مهارت های 12 گانه
1 – سواد عاطفی : توانایی برقراری روابط عاطفی با خانواده و دوستان.
2 – سواد ارتباطی : توانایی برقراری ارتباط مناسب با دیگران و دانستن آداب اجتماعی .
3 – سواد مالی : توانایی مدیریت مالی خانواده ، دانستن روش های پس انداز و توازن دخل و خرج .
4 – سواد رسانه ای : این که فرد بداند کدام رسانه معتبر و کدام نامعتبر است .
5 – سواد تربیتی : توانایی تربیت فرزندان به نحو شایسته .
6 – سواد رایانه ای : دانستن مهارت های راهبری رایانه .

اسلاید 15 :

ادامه مهارت ها
7 – سواد سلامتی : دانستن اطلاعات مهم در باره تغذیه سالم و کنترل بیماری ها .
8 – سواد نژادی و قومی : شناخت نژادها و قومیت ها براساس احترام و تبعیض نگذاشتن .
9 – سواد بوم شناختی : دانستن راه های حفاظت از محیط زیست .
10- سواد تحلیلی : توانایی شناخت ، ارزیابی و تحلیل نظریه های مختلف و ایجاد استدلال های منطقی بدون تعصب و پیش فرض .
11 – سواد انرژی : توانایی مدیریت مصرف انرژی را داشته باشد .
12- سوادعلمی : علاوه بر سواد دانشگاهی ، توانایی بحث یا حل و فصل مسائل را با راهکارهای علمی و عقلانی مناسب داشته باشد .

اسلاید 16 :

جدیدترین تعریف سواد
چهارمین تعریف : به تازگی یونسکو ، در تعریف سواد تغییر ایجاد کرد . و توانایی ایجاد تغییر ملاک با سوادی قرار گرفته است .
شخصی با سواد تلقی می شود که بتواند با استفاده از خوانده ها و آموخته های خود ، تغییری در زندگی خود ایجاد کند .
این تعریف مکمل تعریف قبلی است . زیرا صرف دانستن یک موضوع به معنای عمل به آن نیست .
اگرمهارت ها و دانش آموخته شده باعث ایجاد تغییر معنا دار در زندگی فرد شود این فرد انسانی باسواد است .

اسلاید 17 :

دو کس رنج بیهوده بردند و سعی بی فایده کردند :
یکی آن که اندوخت و نخورد ، دیگر آن که
آموخت و نکرد . سعدی

اسلاید 18 :

ارائه درس
تسهیل در امر یادگیری دانشجویان وظیفه اصلی مدرس است .
ارائه محتوا ، باشیوه های معمول در دانشگاه ها مانند : سخنرانی ، توضیحی ، مباحثه ، پرسش و پاسخ ، کارگاهی ، آزمایشی ، پژوهش و تحقیق ، گردش علمی ، حل مسئله و نمایش فیلم . و با استفاده از رسانه های آموزشی مختلف مثل فیلم ، عکس ، نمودار ، ماکت ، اسلاید ، اشیاء حقیقی و .صورت می پذیرد .

اسلاید 19 :

ارزشیابی پیشرفت تحصیلی
ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ، میزان موفقیت دانشجویان را در تحقق هدف های معین نشان می دهد.
ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ، نوعی ارزیابی ضمنی ازفرآیند تدریس هم به حساب می آید ( بازخورد ) .
ارزشیابی به شیوه های مختلف می تواند اجرا شود . ارزشیابی ذهنی ، ارزشیابی عینی ، ارزشیابی ترکیبی .
ارزشیابی فرآیندی مستمر و مداوم محسوب می شود . که به دو شکل رسمی و اتفاقی صورت می پذیرد .

اسلاید 20 :

ادامه ارزشیابی
ارزشیابی اتفاقی : با مشاهده رفتار های غیر کلامی مثل حرکات دست و صورت دانشجویان ، شنیدن نوع سوالاتی که دانشجو طرح می کند ، مشارکت در بحث های کلاسی ، .میزان آموخته ها و دریافت های دانشجو ، در زمینه فکری ، فرآیند تدریس یا مهارت مورد نظر معین می شود .
ارزشیابی رسمی : شامل ارزشیابی قبل از تدریس ( آغازین ) ، ارزشیابی حین تدریس ( مستمر یا تکوینی ) و ارزشیابی بعد از تدریس یا پایانی ( نهایی) .
اصلی ترین هدف ارزشیابی از دانشجویان ، صرفا تخصیص نمره جهت ارتقاء به نیمسال بعدی نیست . بلکه تعیین میزان کیفیت فراگیری اوست .