پاورپوینت بررسی تطبیقی نظریه عدالت رالز و نظریه عدالت مطلوبیتگرا (با تاکید بر نهادها)

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

به نام آن که جان را فکرت آموخت

اسلاید 2 :

بررسی تطبیقی نظریه عدالت رالز و نظریه عدالت مطلوبیتگرا (با تاکید بر نهادها)

اسلاید 3 :

نهادها به منزله قواعد بازی جاری در یک جامعه

1) داگلاس نورث (2015-1920) با الهام از نظریه بازی، پیشنهاد کرد لفظ نهادها را به معنای قواعد بازی در یک جامعه بکار ببریم. پیشنهاد وی بتدریج مقبول محققان بسیاری واقع شده است.

2) میتوان گفت افراد و سازمانهای مختلف به منزله بازیکنانی که در تعامل با یکدیگر، جامعهای را شکل میدهند، در تلاشند تا از یک سو با پذیرش برخی نهادهای مستقر و از دیگر سو با ایجاد تغییر در نهادهایی دیگر، اهداف خود را محقق کنند. از این رو درونزایی نهادها که هم ثبات نسبی و هم تحول تدریجی نهادها را در بر میگیرد بر اساس ایستایی و پویایی توزیع قدرت در جامعه قابل تبیین است.
نتیجه: لازمه ارزیابی نهادها، شناسایی اهداف نهایی بازیکنان است.

اسلاید 4 :

تبیین انتظار نهایی بازیکنان از نهادهای اجتماعی به معنای شکل دادن به یک نظام ارزشی سازگار

1) تهیه فهرستی جامع از اهدافی نهایی که تصور میشود بازیکنان بدنبال تحقق آنها باشند. این فهرست میتواند مثلاً شامل آزادی، توسعه، عدالت، کارایی، مطلوبیت و نظم و همچنین خودخواهی باشد.

2) شناسایی انواع روابط ممکن بین اهداف مذکور (از قبیل سازگاری، رابطه علت و معلولی، اولویتبندی و وزندهی) به منظور شکل دادن و پیشنهاد یک نظام ارزشی سازگار بر مبنای یک هدف نهایی معین.

اسلاید 5 :

مثال: شاخصهای حکمرانی «خوب» پیشنهادی بانک جهانی
1) Voice & Accountability
2) Political Stability and Lack of Violence
3) Government Effectiveness
4) Regulatory Quality
5) Rule of Law
6) Control of Corruption
یک نقد جدی بر این مجموعه شاخصها، نبود یک نظریه ارزشی-تجویزی زیربنایی برای ارزیابی و تجویز شاخصهای حکمرانی «خوب» بر مبنای یک هدف نهایی است. فقط بر مبنای چنین نظریهای میتوان سازگاری، علیت، اولویتبندی و وزندهی این شاخصها را ارزیابی کرد.

اسلاید 6 :

ضرورت تبیین انتظار نهایی از نهادهای اجتماعی بر مبنای یک هدف نهایی

1) فراهم شدن امکان ارزیابی تمامی ارکان نظام اجتماعی از قبیل نهادها، سازمانها و نیز رویههای تقنینی، اجرایی و قضایی و نیز ارزیابی عملکرد زیر نظامهای مختلف از قبیل زیرنظام اقتصادی بر مبنای آن هدف نهایی و همچنین فراهم شدن امکان رفع تعارض در صورت بروز تعارض نظری یا عملی بین اهداف میانی مختلف.

2) اگر این تعریف پیشنهادی را بپذیریم که بازارها نهادهایی هستند که در آنها بازیکنان کالاها و خدمات را با هم مبادله میکنند، هم فرصتی برای آشتی بین نهادگرایان و بازارگرایان و هم امکانی برای ارزیابی بازارها به منزله نوعی از نهادها فراهم میشود.

اسلاید 7 :

یک طبقهبندی پیشنهادی برای اهداف نهایی بازیکنان
در اینجا صرفاً ادعا میشود (ولی در جای دیگری بحث شده است) که اولاً اهداف نهایی بازیکنان به دو هدف نهایی ناسازگار خودخواهی و عدالتخواهی قابل تحویل است و ثانیاً انتخاب از بین این دو یک انتخاب اساسی هر انسانی است. اگر فرض را بر انتخاب عدالتخواهی قرار دهیم، میتوان دو نظریه عدالت مهم را از هم تمیز داد:

الف) عدالت به مثابه حداکثرسازی مجموع مطلوبیتهای افراد یک جامعه که ریشه در اندیشههای جرمی بنتام (1832-1748) دارد.

ب) عدالت به مثابه انصاف جان رالز (2002-1921) که ریشه در اندیشههای ایمانوئل کانت (1804-1724) دارد.
سوال: اما آیا کارایی پرتو یک هدف نهایی بازیکنان اقتصادی نیست؟

اسلاید 8 :

کارایی پرتو به منزله یک هدف نهایی در اقتصاد

1) کارایی رایج در مطالعات اقتصادی، کارایی پرتو است که ابتدا توسط پرتو در حوزه تولید تعریف شد و در ادامه تعریف آن به حوزه مصرف نیز گسترش یافت.

2) کارایی در مصرف وضعیتی تعریف میشود که نتوان مطلوبیت یک فرد را بدون کاهش مطلوبیت حداقل یک فرد دیگر افزایش داد.

3) اما به تصریح خود پرتو، مطلوبیت یک متغیر رتبهای و نه فاصلهای است و از این رو مقایسههای میانفردی مطلوبیت بیمعناست.

اسلاید 9 :

ناکارایی کارایی پرتو به منزله یک هدف نهایی

1) اما معمولاً پذیرش هر نهاد یا سیاستی به بهبود «وضع» برخی افراد و وخامت «وضع» افرادی دیگر منجر میشود.
First principle of Economics: people face trade-off
حال اگر «وضع فرد» را «مطلوبیت فرد» معنا کنیم، به دلیل رتبهای بودن مطلوبیت، معیار کارایی پرتو کارایی خود را از دست میدهد.

2) برای انجام مقایسههای میانفردی مطلوبیت، لازم است مطلوبیت متغیری فاصلهای و نه رتبهای فرض شود. در این صورت هم با استفاده از هدف نهایی «حداکثرسازی مجموع مطلوبیتهای افراد یک جامعه» نهادها و سیاستها قابل ارزیابی خواهند شد و هم این هدف نهایی، کارایی پرتو را به منزله یک حالت خاص شامل خواهد شد.

اسلاید 10 :

عدالت به منزله حداکثرسازی مطلوبیت به روایت بنتام
Nature has placed mankind under the governance of two sovereign masters, pain and pleasure. It is for them alone to point out what we ought to do, as well as to determine what we shall do. On the one hand the standard of right and wrong, on the other the chain of causes and effects, are fastened to their throne. They govern us in all we do, in all we say, in all we think: every effort we can make to throw off our subjection, will serve but to demonstrate and confirm it. (An Introduction to the Principles of Morals and Legislation/1789, Chapter I, p1).

اسلاید 11 :

اهمیت عدالت از دیدگاه جان رالز
Justice is the first virtue of social institutions, as truth is of systems of thought. A theory however elegant and economical must be rejected or revised if it is untrue; likewise laws and institutions no matter how efficient and well-arranged must be reformed or abolished if they are unjust.(TJ, p 3)

اسلاید 12 :

موضوع عدالت از نظر رالز
For us the primary subject of justice is the basic structure of society, or more exactly, the way in which the major social institutions distribute fundamental rights and duties and determine the division of advantages from social cooperation.

اسلاید 13 :

روایت رالز از نظریه عدالت مطلوبیتگرای بنتام

اسلاید 14 :

دو روایت دیگر از عدالت مبتنی بر مطلوبیت و درآمد

اسلاید 15 :

نقد اساسی رالز بر نظریه عدالت مطلوبیتگرا
This view of social cooperation is the consequence of extending to society the principle of choice for one man,
and then, to make this extension work, conflating all persons into one through the imaginative acts of the impartial sympathetic spectator. Utilitarianism does not take seriously the distinction between persons. (TJ, p 27)

اسلاید 16 :

فروض نظریه رالز برای استخراج اصول عدالت منصفانه
1) یک وضعیت اولیه فرضی و نه واقعی که در آن افراد عاقل، آزاد و از لحاظ اخلاقی برابر فرض میشوند.
2) افراد باید از بین اصول پیشنهاد شده به آنان، اصولی که قرار است مبنای تنظیم نهادهای اساسی جامعهشان باشند را انتخاب کنند.
3) این انتخاب از ورای یک حجاب جهل صورت میگیرد که در آن افراد از موقعیت آتی خود در جامعه، از جمله داراییها، تواناییها، هوش، قدرت جسمانی، میزان درآمد و ثروت؛ حتی خصوصیات روانی خود و بالاتر از آن درک خود از خیر در معنای وسیع اطلاعی ندارند.

اسلاید 17 :

اصول عدالت پیشنهادی رالز به منزله نتایج منطقی فروض مذکور
1) Each person is to have an equal right to the most extensive total system of equal basic liberties compatible with a similar system of liberty for all.
2) Social and economic inequalities are to be arranged so that they are both:
(a) to the greatest benefit of the least advantaged, consistent with the just savings principle, and
(b) attached to offices and positions open to all under conditions of fair equality of opportunity.

اسلاید 18 :

با سپاس از حسن توجه حضار گرامی