بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
تعریف اپیدمیولوژی، برخورد اکولوژیک با بیماریها
اسلاید 3 :
تعاريف اپيدميولوژي
اپيدميولوژي، پايه علم بهداشت عمومي است، و ريشه آن از كلمه يوناني اپي (Epi ) به معناي بر يا روي، دموس(Demos) به معناي مردم و لوژي(Logy) يعني مطالعه، برگرفته شده است.
اسلاید 4 :
تعاريف مختلف
بقراط حدود 2400 سال قبل اولين بار واژه اپيدمي را بكار برد و كاربرد اپيدميولوژي را در مطالعه اپيدمي بيماريهاي واگير، مخاطرات محيطي و مسائل تغذيهاي نام برد.
اپيدميولوژي مطالعه توزيع، و اندازهگيري فراواني بيماريها در جوامع انساني است( روتمن 2002).
اپيدميولوژي مطالعه چگونگي، علت، كنترل، و اندازهگيري فراواني و توزيع بيماري، ناتواني و مرگ در جوامع انساني است(بوپال 2002).
اسلاید 5 :
اپيدميولوژي مطالعه چگونگي توزيع بيماريها در جمعيت و بررسي عواملي است كه در اين توزيع تاثير ميگذارد( گورديس 2004)
اپيدميولوژي رشتهاي پژوهشي است كه با توزيع و تعيينكنندههاي بيماري در جوامع سروكار دارد يا اپيدميولوژي مطالعه رخداد بيماري در جمعيتهاي انساني است( فلچر 2005)
اپيدميولوژي مطالعه وقايع مرتبط با سلامتي در جمعيتهاي تعريف شده است كه شامل بررسی وضعيتهاي خاص و مواجههها و عوامل مربوط به ميزبان است كه در رخداد بيماريها سهيم هستند. ( مندل و همكاران 2005)
اسلاید 6 :
استنتاج از تعاريف مختلف
تأكيد بر گروه دارد نه فرد.
اپيدميولوژي علم كميتهاست و با اندازهها و اندازهگيريها سروكار دارد.
علم بررسي ارتباطها ، اختلافها، و تغييرات روند و الگوي سلامت و بيماري در جمعيتهاي انساني است.
علم بررسي تفاوت و مقايسه سلامتي و بيماري است.(Compare & Contrast)
فقط به بيماري و ناتواني توجه ندارد و سلامتي و مرگ هم در دامنه فعاليتهايش قرار دارد.
به جنبه هاي مختلف پيشگيري توجه دارد.
هم علم (Science ) است و هم عمل .(Practice )
اسلاید 7 :
عملكردهاي اپيدميولوژي
1 بررسي عوامل بيماريزا، عوامل فيزيكي و عوامل محيطي كه روي سلامتي اثر ميگذارند.
2 بررسي عوامل يا علل مهم مؤثر بر رخداد بيماريها، ناتواني و مرگ.
3 مشخصكردن قسمتهايي از جمعيت كه بيشتر از سايرين در معرض خطر بيماري، ناتواني يا مرگ هستند.
4 طراحي و ارزيابي تأثير برنامهها و خدمات بهداشتي بر گسترش سلامتي در جمعيت.
اسلاید 8 :
مهمترين تلاشهاي تاريخي زيربنايي در توسعه علم اپيدميولوژي
اسلاید 9 :
بقراط حكيم در 400 سال قبل از ميلاد مسيح( ع) در كتاب درباره هواها، آبها، و مكانها به نقش عوامل مرتبط با شيوه زندگي و عوامل محيط خارجي در ايجاد بيماري در انسان، اشاره كرد. وي را پدر علم بهداشت عمومي نيز ميشناسند.
اسلاید 10 :
ابداع قرنطينه (quarantine ) در قرن چهاردهم توسط ونيزيها كه براي محافظت مردم از اپيدميهاي طاعون انجام شد از تلاشهاي بسيار مهم بشر در عرصه اپيدميولوژي بود. در آن زمان براي اطمينان از عدم انتقال بيماري طاعون به ونيز ايتاليا به كشتيهايي كه به آنجا ميآمدند تا 40 روز اجازه ورود نميدادند. ريشه قرنطينه از كلمات ايتاليايي به معناي 40 روز گرفته شده است.
اسلاید 11 :
جان گرانت آمارهاي مربوط به تولّد و مرگ در لندن را تحليل كرد و اندازههاي بيماري را محاسبه نمود.
جيمز ليند جراح نيروي دريايي اسكاتلند، اولين كارآزمايي باليني تجربي را در سال 1747 براي درمان اسكوربوت( كمبود ويتامين(C انجام داد. او با افزودن ميوه تازه و مواد غذايي حاوي ويتامين C به رژيم غذايي دريانوردان انگليسي، اين بيماري را تحت كنترل درآورد.
اسلاید 12 :
ويليام فار كه در آن زمان رئيس اداره ثبت احوال انگلستان بود، سيستمي براي جمعآوري و خلاصه كردن دادههاي مربوط به علل مرگها در لندن بنا نهاد. او را به نام پدر علم آمار حياتي ميشناسند.
اسلاید 13 :
جان اسنو را به عنوان پدر اپيدميولوژي مدرن ميشناسند. او در سال 1849 تا 1854 اولين مطالعه تحليلي اپيدميولوژي را در لندن با آزمودن فرضيهاي در خصوص بيماري وبا انجام داد و ازجمله اولين كساني بود كه فهميد ابتلاء به بيماري وبا در ارتباط با مصرف آب آلوده است و به اهميت و نقش بهداشت محيط در كنترل و پيشگيري از بيماريها و كنترل اپيدميها پرداخت.
اسلاید 14 :
در سال 1949 مطالعه فرامينگهام به عنوان اولين مطالعه همگروهي توسط موسسه ملّي قلب امريكا بر روي 5209 مرد و زن 30 تا 62 ساله ساكن شهر فرامينگهام، ايالت ماساچوست امريكا آغاز شد تا بتواند مهمترين عوامل خطرزا را در ارتباط با بيماريهاي عروق تاجي قلب شناسايي كند.
اسلاید 15 :
مطالعات سه جامعه در استانفورد و پروژه كاروليناي شمالي طي سالهاي 1972-1971 ميلادي به عنوان اولين مطالعه مبتني بر جامعه (Community-based ) با هدف برنامههاي پيشگيري از بيماريهاي قلبي عروقي آغاز شد.
اسلاید 16 :
انواع اپيدميولوژي
براساس رويكرد مطالعاتي:
اپيدميولوژي تغذيه (Nutritional E. )
اپيدميولوژي اجتماعي( (Social Et al.
اپيدميولوژي محيط (Environmental E. )
اپيدميولوژي شغلي يا حرفهاي(Occupational E.) )
اپيدميولوژي مولكولي (Molecular E. )
اپيدميولوژي باليني(Clinical E. )
اسلاید 17 :
دو دسته كلّي:
اپيدميولوژي بيماريهاي واگير
اپيدميولوژي بيماريهاي غيرواگير
اسلاید 18 :
از زاويه رويكرد خاص اين علم به بيماري هاي مختلف
اپيدميولوژي سرطان
اپيدميولوژي ديابت
اپيدميولوژي حوادث
اپيدميولوژي بلايا
اسلاید 19 :
بر اساس رویکرد کاربردی:
اپيدميولوژي روششناختي (Methodologic E. )
اپيدميولوژي تحقيق (Research E. )
اپيدميولوژي آمار زيستي (Biostatistics E. )
اپيدميولوژي اقتصادي (Economic E. )
اپيدميولوژي عملي يا كاربردي (Applied/Practical E. )
اسلاید 20 :
براساس روش مطالعه و بررسي سلامت و بيماري
اپيدميولوژي توصيفي (Descriptive )
اپيدميولوژي تحليلي (Analytical )
اپيدميولوژي گذشتهنگر (Retrospective )
اپيدميولوژي آينده نگر (Prospective )
اپيدميولوژي تجربي (Experimental )
اپيدميولوژي سرولوژي (Serological )