بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
« نظریه های اقتصادآموزش وپرورش»
اسلاید 3 :
مقدمه :
هدف این کنفرانس مروری جامع برادبیات اقتصادی نیست ؛وبنابرآن ندارم تااهمیت آموزش وپرورش ونقش سرمایه انسانی رادرآثارعلمای اقتصاد؛موردبررسی قراردهم .بلکه درپی آن هستم تادیدگاه های اساسی اقتصاددانانی که به اهمیت آموزش وسرمایه انسانی پرداخته اندرامطرح ساخته ؛وسیرتکاملی این پیشرفت رابه نمایش بگذارم .
اسلاید 4 :
بخش اول: دیدگاه اقتصادانان کلاسیک :
*آدام اسمیت :(1723-1790)
* دیویدریکاردو:(1773-1823).
* رابرت مالتوس:(1766-1834)
* استوارت میل :(1809-1873)
اسلاید 5 :
نظريه آدام اسميت :
*آدام اسميت (1790-1723)بنيانگذارعلم اقتصادوپيشرومكتب كلاسيك است .اسميت به آينده اقتصادسرمايه داري ورشدمداوم خوشبين بود.مجموعه نظريات وي درخصوص مسائل اقتصادي ،مشاهدات عيني ،سياستهاي اقتصادي ،بررسي هاي تاريخي وجامعه شناسي ؛بامهارت خاصي درارتباط بايكديگر،دركتابي تحت عنوان ”تحقيق درباره طبيعت وعلل ثروت ملل ”درسال 1376به چاپ رسيده است .
*اسميت به نظام آزادي طبيعي اعتقادداردوبراين باوراست كه افرادخودبهترين قاضي وتشخيص دهنده منافع ومصالح اقتصادي خويش مي باشند.افرادجامعه درصورت داشتن آزادي اقتصادي باهدف حداكثركردن منافع شخص به فعاليت (انتخاب شغل مي پردازندوازطريق مكانيسم بازاررقابت كامل هدايت مي شوندتادربهترين شرايط اقتصادي قرارگيرند.
اسلاید 6 :
آدام اسميت اعتقاددارد:
*آموزش افراددرواقع نوعي سرمايه گذاري است
*باآموزش افرادتواناترخواهندشدورشدقابليت هاي آنان سبب مي گرددكه نه تنهاخودبه درآمدبيشتري نايل آيند؛بلكه جامعه نيزازسرمايه گذاري درآنهامنتفع گردد
*انسان هاباآموزش به سرمايه مبدل مي شوند،وجامعه مي تواندازتوان توليدي آنهابه صورت بهتري بهرمندگردد.
*ازآنجاكه كسب دانش مستلزم انجام هزينه هائي است ،واين هزينه ها جنبه سرمايه اي (ونه مصرفي )دارند؛دريافت كنندگان آموزش ،به هرصورت ،به سرمايه هاي ثابتي تبديل مي شوندكه درفرآيندتوليد؛قدرت توليد ودرآمدجامعه راارتقاء خواهدبخشيد
*اسميت براين باوراست كه چون استعدادهاي افراددرحقيقت نوعي ”ثروت ملي ”به حساب مي آيد.
*درتفكراسميت ،مهارتهاي توسعه يافته نيروي كار،درحقيقت به مثابه يك ابزارسرمايه اي ،موجب ارتقاء سطح بهره وري وتوليد مي گردد.
*هرقدرافرادتحصيل كرده ومتخصص درجامعه بيشترشود؛آن كشورقادرخواهدبودكه به توليدملي بالاتر،ودرآمدافزون تري دست يابد.
*آدام اسميت طرفدار“تقسيم كار“و“تخصصي ”اعتقادداشت
*پايه گذارنظريه رقابت آزاددردانش اقتصاداست
اسلاید 7 :
ديدگاه :ديويدريكاردو(1773-1823)
*ازپشگامان مكتب كلاسيك است
*ديدگاه ريكاردوهماننداسميت است ،بااين تفاوت كه اسميت به مساله توليدتاكيددارد؛درحالي كه ريكاردو به توزيع توليدتوجه خاصي دارد
*اودركتاب خودباعنوان ”اصول اقتصادسياسي وماليات ”مطرح مي كندكه به علت محدوديت زمين ؛رشداقتصادي بامانع مواجه خواهدشدوجامعه نهايتابه ركودوسكون مي رسد.
اسلاید 8 :
ديدگاه :رابرت مالتوس(1834-1766)
* مالتوس از اقتصاددانان كلاسيك بشمار مي رود ،وهمانند
ريكاردو معتقد است توسعه و پيشرفت اقتصادي در يك جامعه تنهاازدوطريق امكان پذيراست :
1-تقليل جمعيت
2-افزايش سرمايه
*مالتوس آموزش وپرورش رابه عنوان ابزارموثري قلمدادنمودكه قادراست درعمل ازرشدمواليدبكاهدورشدجمعيت رامحدودسازد.مالتوس براين باوربودكه آموزش موجب تقويت حزم ودورانديشي درمردم گرديده ،وازاين روبراي دستيابي به آزادي ودموكراسي ؛آموزش توده هاي مردم ضرورت دارد
اسلاید 9 :
ديدگاه :استوارت ميل (1873-1809)
*استوارت ميل يكي ازاقتصاددانان كلاسيك ؛اهميت آموزش بدان علت يادمي كندكه قدرت يادگيري وشرايط تهذيب فردي راتقويت مي كند.
*توصيه مي نمايدكه جامعه آموزش ابتدائي رابراي همه كودكان وآموزش متوسطه رابراي جوانان مستعداجباري نمايند؛وبودجه آن ازماليات وكمك هاي سازمان هاي عام المنفعه تامين گردد.
*زماني افرادجامعه ازقدرت حزم ودورانديشي ؛قوه تمييزوقضاوت درست برخوردارخواهندبودكه ازحداقل آموزش عمومي بهرمندباشند.
اسلاید 10 :
بخش دوم: ديدگاه اقتصاددانان نئوكلاسيك درباره اهميت اقتصادي آموزش
*فن تيونن (1783-1850)
*آلفردمارشال (1842-1924)
*جي .ار.والش.
اسلاید 11 :
ديدگاه :فن تيونن (1783-1850)
*فن تيونن معتقداست كه هريك ازافرادجامعه به لحاظ توانائي هاوكفايتهاي گوناگون خويش كه مي توانددرفرآيند توليدبكار افتد،
داراي ارزش اقتصادي مي باشد.
*تيونن مي گويد ملتي كه ازافراد تحصيل كرده بيشتري برخورداراست ،قادراست تابامقدارمعيني ازكالاهاي سرمايه اي ومواد اوليه ، نسبت به ملتي كه ازافراد متخصص كمتري برخورداراست ،محصول بيشتري راتوليدوبه بازارعرضه نمايد.
*مللي كه ازتوانائي مالي بيشتري برخوردارند،امكان تربيت وسرمايه گذاري آموزشي بيشتري رابراي آحادخوددراختياردارند.
اسلاید 12 :
ديدگاه ونگرش :آلفردمارشال (1842-1924)
*اهميت اقتصادي آموزش وپرورش نيزدرخورتوجه است .
*آموزش وپرورش نوعي ”سرمايه گذاري ملي ”تلقي مي گردد.
*مارشال كوشش مي كندتاروابط كمي لازم رابراي تخمين درآمدهاي ناشي ازسرمايه گذاري درآموزش به دست دهد.
*وي معتقداست كه آموزش وپرورش قادراست تحولات اساسي درمردم ايجادكند.
*روي آموزش نيروي كاربه نظراوعامل اساسي توليددرجامعه است تاكيدفراوان دارد.
اسلاید 13 :
*مارشال براين باوراست كه هريك ازافرادجامعه بايستي دوره هاي آموزش عمومي راطي كند.
*باآموزش نيروي كار،قدرت توليدكارگران وبه تبع آن درآمدهاي آنان ارتقائ مي يابد.
*آموزش سهم مهمي درتوليدثروت دارد.
*آموزش دركشف وپرورش استعدادهاي عالي نقش حياتي دارد.
*مارشال به آموزش والدين تاكيدمي كند.
*سرمايه گذاري درانسان به صورت يك مجموعه مي نگرد،وآموزش قبل ازدبستان راجزئي ازاين مجموعه مي پندارد.
اسلاید 14 :
ديدگاه اقتصادان :جي .آر.والش
*والش ابتداآموزش هاي تخصصي رابه عنوان نوعي سرمايه گذاري مطرح نمودوبه محاسبه بازده اقتصادي آن همت گماشت
*هزينه هاي آموزشي همانندسرمايه گذاري هاي مادي به خاطركسب سودانجام مي شود.
*هزينه هاي آموزشي نوعي سرمايه گذاري اجتماعي است .
*هزينه هاي آموزشي اساسابه دوگروه تقسيم مي شوشوند.
الف )هزينه هاي سرمايه گذاري پولي ازقبيل :شهريه ؛كتاب ،رفت آمدبه مدرسه ودانشگاه و.
ب)هزينه هاي فرصتي يادرآمدهاي صرفنظرشده كه جوانان به علت اشتغال به تحصيل ازآن چشم پوشي مي نمايند
*والش نتيجه مي گيردتوانائي هاوقابليت هاي ناشي ازآموزش بايدجزئي ازثروت ملل به حساب آيند
اسلاید 15 :
بخش سوم :ديدگاهاي اقتصادانان معاصردرباره اهميت اقتصادي آموزش.
*تئودورشولتز(1902-1992)
*گري بكر(1930)
اسلاید 16 :
ديدگاه :تئودورشولتز(1902-1992).
* ازمهمترين اقتصادانان معاصراست كه به پدر“نظريه سرمايه انساني ”معروف است .
* ازآموزش به عنوان نوعي سرمايه گذاري يادكرد.
*اوسرمايه انساني راجزئي ازمفهوم عمومي سرمايه تلقي مي كند
*به عقيده شولتز،توانائي هاي اكتسابي مهمترين منبع رشدبهره وري وتوسعه اقتصادي سالهاي اخيربحساب مي آيد
*شولتزبه اين حقيقت اصرارداردكه مفهوم سرمايه نه تنهاشامل سرمايه هاي فيزيكي وكالايي است ،بلكه سرمايه انساني رادربرمي گيرد.
اسلاید 17 :
*شولتزبه توانائي هاي اكتسابي انساني ،به صورت يك ”سرمايه ”ازپيش توليدشده ويك عامل هدف دارمي نگرد.
*آموزش وپرورش به عنوان يك نوع سرمايه گذاري درانسان است وبه صورت شكلي ازسرمايه ؛منبع ارائه خدمات توليدي است كه داراي ارزش اقتصادي براي فردوجامعه دارد.
*شولتزبراين باوراست كه توانايي هاي اكتسابي انسان كه موجب بهره وري ،بالارفتن توليدودرآمدافرادمي گردد.
*هزينه هاي آموزش ؛خودنوعي سرمايه گذاري به حساب مي آيندوداراي بازده اقتصادي قابل توجه مي باشند.
*سرمايه گذاري درآموزش خودبه گونه اي موجب تسريع اقتصادي خواهدشد.. *
اسلاید 18 :
ديدگا ه :گري بكر(1930)
*آموزش وتعليمات حرفه اي ،ازنظرفردي درواقع نوعي سرمايه گذاري است
بسياري ازتصميمات فردي درارتباط باداشتن فرزندبيشتر،سرمايه گذاري درخودواعضائ خانواده ؛تخصيص زمان بين ساعات كاروفراغت ؛مهاجرت به منظوربهره مندشدن ازفرصت هاي بهترشغلي ،سرمايه گذاري دربهداشت خانواده وامثال آن رامي توان برپايه منطق وعقلانيت اقتصادي استواردانست .
*هرقدروالدين ازتحصيلات بيشتري برخوردارباشند،طبيعتاقادرندتادرآمدبيشتري كسب كنند.
اسلاید 19 :
خلاصه: ديدگاه هاي اقتصادانان كلاسيك ،نئوكلا سيك ومعاصر
*- آدام اسميت (1790-1723)بنيانگذارعلم اقتصادوپيشرومكتب كلاسيك است .اسميت به آينده اقتصادسرمايه داري ورشدمداوم خوشبين بود.مجموعه نظريات وي درخصوص مسائل اقتصادي ،مشاهدات عيني ،سياستهاي اقتصادي ،بررسي هاي تاريخي وجامعه شناسي ؛بامهارت خاصي درارتباط بايكديگر،دركتابي تحت عنوان ”تحقيق درباره طبيعت وعلل ثروت ملل ”درسال 1376به چاپ رسيده است .
* ديويدريكاردو:ازپشگامان مكتب كلاسيك است
*ديدگاه ريكاردوهماننداسميت است ،بااين تفاوت كه اسميت به مساله توليدتاكيددارد؛درحالي كه ريكاردو به توزيع توليدتوجه خاصي دارد
-اودركتاب خودباعنوان ”اصول اقتصادسياسي وماليات ”مطرح مي كندكه به علت محدوديت زمين ؛رشداقتصادي بامانع مواجه خواهدشدوجامعه نهايتابه ركودوسكون مي رسد.
اسلاید 20 :
* مالتوس از اقتصاددانان كلاسيك بشمار مي رود ،وهمانند
ريكاردو معتقد است توسعه و پيشرفت اقتصادي در يك جامعه تنهاازدوطريق امكان پذيراست :
1-تقليل جمعيت
2-افزايش سرمايه
*مالتوس آموزش وپرورش رابه عنوان ابزارموثري قلمدادنمودكه قادراست درعمل ازرشدمواليدبكاهدورشدجمعيت رامحدودسازد.مالتوس براين باوربودكه آموزش موجب تقويت حزم ودورانديشي درمردم گرديده ،وازاين روبراي دستيابي به آزادي ودموكراسي ؛آموزش توده هاي مردم ضرورت دارد
*استوارت ميل يكي ازاقتصاددانان كلاسيك ؛اهميت آموزش بدان علت يادمي كندكه قدرت يادگيري وشرايط تهذيب فردي راتقويت مي كند.
توصيه مي نمايدكه جامعه آموزش ابتدائي رابراي همه كودكان وآموزش متوسطه رابراي جوانان مستعداجباري نمايند؛وبودجه آن ازماليات وكمك هاي سازمان هاي عام المنفعه تامين گردد
فن تيونن معتقداست كه هريك ازافرادجامعه به لحاظ توانائي هاوكفايتهاي گوناگون خويش كه مي توانددرفرآيند توليدبكار افتد،
داراي ارزش اقتصادي مي باشد.
تيونن مي گويد ملتي كه ازافراد تحصيل كرده بيشتري برخورداراست ،قادراست تابامقدارمعيني ازكالاهاي سرمايه اي ومواد اوليه ، نسبت به ملتي كه ازافراد متخصص كمتري برخورداراست ،محصول بيشتري راتوليدوبه بازارعرضه نمايد
