بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بیماری های شغلی چگونه شناخته می شود ؟
اسلاید 2 :
هر کشوری فهرستی از بیماریهای شغلی تهیه کرده و مسئولین بهداشت کار با کسانی که به این بیماریها مبتلا می شوند طبق قانون بیماریهای شغلی رفتار می کنند .
ولی در مواردی که بیماری خاصی در فهرست بیماریهای شغلی نیامده باشد شورای پزشکی تشکیل جلسه داده و در مورد آن بیماری از نظر شغلی بودن ، نظر می دهد ، در شورا بطور معمول یک پزشک معالج متخصص شرکت دارند ، این پزشکان در مورد بیماری های شغلی تصمیم گیری می نمایند .
اسلاید 3 :
طبقه بندی بیماریهای شغلی
بیماری های شغلی طبقه بندی گوناگون دارد ولی بهترین روش طبقه بندی این بیماریها ، توجه به عوامل ایجاد این بیماری ها می باشد ، در این نوع طبقه بندی بیماریها را به 5 دسته تقسیم می کنند:
1-بیماری های ناشی از عوامل فیزیکی
2-بیماریهای ناشی از عوامل مکانیکی
3- بیماریهای ناشی از عوامل شیمیایی
4- بیماریهای ناشی از عوامل زیستی
5- بیماریهای ناشی از عوامل روانی
اسلاید 4 :
بیماری های ناشی از عوامل فیزیکی
این گروه از بیماریها در نتیجه تاثیر عوامل فیزیکی موجود در محیط کار بوجود می آیند ؛ این عوامل عبارتند از :
الف) بیماریهای ناشی از گرما
ب ) بیماریهای ناشی از سرما
ج) بیماریهای ناشی از سر و صدا
د ) بیماریهای ناشی از تغییرات فشار هوا
ه ) بیماریهای ناشی از نور
و ) بیماریهای ناشی از ارتعاش
ز ) بیماریهای ناشی از تشعشع مواد رادیو اکتیو
ح ) بیماریهای ناشی از رطوبت
اسلاید 5 :
بیماری های ناشی از عوامل مکانیکی
کاربرد ابزار و وسایل در برخی از افراد موجب فشار بر روی مفصلها گردیده و عوارضی مانند پینه بستن و کرامپ های عضلانی را بدنبال دارد .
عوامل مکانیکی شامل انواع ماشینهایی است که در کار مورد استفاده قرار می گیرند .
در بهداشت صنعتی در مورد چگونگی کاربرد ماشین آلات به صورتی که سلامت افراد تامین گردد ، بحث های بسیاری مطرح گردیده است .
اسلاید 6 :
علم ارگونومی ( مهندسی عوامل انسانی ) در سال 1961 به صورت آمیزه ای از زیست شناسی و علوم مهندسی شکل گرفت ، هدف این علم بالا بردن بازده ماشین آلات و تامین بهداشت و سلامت افرادی است که با ماشین کار می کنند و نیز چگونگی تطبیق کار ماشین با انسان و یا به عبارت دیگر چگونگی سازگاری انسان با ماشین در این علم مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد .
اسلاید 7 :
بهر حال زمانی که انسان با ماشین کار می کند می باید از راحتی و آرامش و ایمنی بهره مند باشد .
به همین منظور طرح ریزی صحیح ماشین آلات اهمیت بسیاری می یابد .
طراحی و ساخت ماشین آلات باید به نحوی باشد که در وهله اول در هنگام کار با آنها خطری جدی افراد را تهدید نکند و دیگر اینکه کاربا ماشین آسان باشد و برای فرد انجام دهنده کار ناراحتی بدنبال نداشته باشد .
اسلاید 8 :
وجود حفاظ ایمنی یکی از شرایط ضروری کار است که باید متناسب با طراحی ماشین باشد .
استفاده از کلیدهای خودکار که در مواقع لازم عمل می نمایند ، ضریب ایمنی ماشین آلات را بالا برده است .
آموزش کارکنان برای استفاده صحیح از ماشین آلات و وسائل از نظر پیشگیری خطرهای مربوط به عوامل مکانیکی موثرترین راه می باشد .
اسلاید 9 :
در تهیه ماشین آلات باید دقت داشت تا پیشرفته ترین دستگاه از نظر ایمنی انتخاب و خریداری شود .
دستگاههایی که حفاظ برای آنها از ابتدا طراحی نشده ، بهتر است تهیه نشود چون تجربه نشان داده که حفاظهای دست ساز یـا حفاظهایی که افراد برای دستگاه خود می سازند در عمل از کـارآئی لازم بـرخوردار نبوده و بر مشکلات ایمنی می افزایند .
اسلاید 10 :
وجود نظام نگهداری و تعمیرات پیشگیری کننده ، موجب آمادگی همیشگی دستگاهها می گردد و از بروز بسیاری از خطرات جلوگیری می نماید .
چون بسیاری از سوانح به علت روش غلط نگهداری و تعمیرات غیر برنامه ای توسط افراد ناآگاه و بی تجربه رخ می دهند .
امروزه سازمانـهای پیشرو بـرای داشتن ماشین آلات آمـاده و پیشگیری از خطرهای مربوط به روش نگهداری ناقص و غلط به نگهداری و تعمیرات جامع روی آورده اند .
این روش ضریب ایمنی را بالا برده و هزینه های نگهداری را به حداقل می رساند .
اسلاید 11 :
بیماریهای ناشی از عوامل شیمیایی
کلیه مواد اولیه ، مواد خام ، مواد مصنوعی به صورت جـامد ، مایع و گاز که در صنعت تولید و یا به کار گرفته می شوند ، به عنوان عوامل شیمیایی محیط کار مورد مطالعه قرار می گیرند ، این مواد مصنوعی و یا طبیعی و دارای منشاء گیاهی ، معدنی و یا آلی می باشند .
تاثیرات فیزیولوژیک مواد شیمیایی متفاوت است .
اسلاید 12 :
مهمترین مواد شیمیایی زیان آور به این شرح طبقه بندی می شوند :
الف ) مواد التهاب آور و محرک :این مواد تحریک کننده بوده و ایجاد التهاب می نمایند .
ب) مواد خفگی آور : موادی مانند منواکسید کربن و گازهایی مانند اتان و متان .
ج) مواد بیهوش کننده و مخدر : این مواد بر روی سلسله اعصاب مرکزی تاثیر گذارده و بدن را سست می نمایند .
د ) سموم سیستمیک : این سمها سیستمهای بدن را از کار می اندازند و یا تخریب می کنند .
اسلاید 13 :
بیماری های ناشی از عوامل زیستی
عوامل زیستی محیط کار متنوع می باشند و مهمترین آنها عبارت از ریکتزیا ، باکتری ، قارچ ، انگل و . هستند .
عمده ترین بیماریهای مربوط به عوامل زیستی عبارتند از :
ویروسها : هاری ، پسی تاکوز، هپاتیت ویروسی
ریکتزیاها : تب کیو
باکتریها : سیاه زخم ، کزاز ، سل ، طاعون ، تب مالت ، تولارمی ، لپتوسپیروز
قارچها : درماتوفیتوز ، هیستوپلاسموز ، آسپرژیلوز
انگلها : کرم قلابدار ، بیلارزیوز
اسلاید 14 :
بیماری های ناشی از عوامل روانی
زندگی ماشینی موجب افزایش اختلالات و بیماریهای روانی گردیده است .
در شرایط کنونی بسیاری افراد از ناراحتی و نگرانی رنج می برند .
در کشورهای پیشرفته صنعتی 3 % غیبت های کارکنان منشاء روانی دارد .
علت های بسیاری برای افزایش اختلالات روانی ذکر گردیده که شاید مهمترین آنها مشکل عدم سازگاری انسان با ماشین باشد .
اسلاید 15 :
البته فقط محیط کار برای فرد ایجاد تنش نمی کند بلکه محیط زندگی تا حدی زیادی تنش زا می باشد .
از نظر طب کار ، خستگی بیش از حد مهمترین عامل ایجاد اختلالات روانی است .
خستگی ناشی از کار اگر به شکل کامل برطرف نشود ، حالت خستگی حاد ( سورمناژ) بوجود آمده و در نهایت موجب اختلال روانی می گردد.
خستگی ناشی از کار خستگی حاد اختلال روانی
اسلاید 16 :
خستگی حاد هنگامی پدید می آید که خستگی روزانه در اثر استراحت برطرف نشود و هر روز مقداری باقی مانده و انباشته گردد که در این حالت عوارضی مانند : کاهش نیروی کار ، بی حوصلگی ، بی علاقه بودن ، بی تفاوتی ، عصبانیت و تحریک پذیری ، سردرد ، درد ستون فقرات و بیخوابی که نشانه های خستگی حاد هستند ، بروز می کند .
اسلاید 17 :
در مواردی خستگی حاد موجب نگرش منفی نسبت به خویش ، خودخوری ، احساس حقارت ، بدبینی ، نفرت ، رنج روحی ، اضطراب ، ترس و وحشت ، آشفتگی می گردد .
خستگی حاد زمینه را برای حادثه پذیری فرد آماده می کند .
افرادی که دچار خستگی حاد می شوند در هر لحظه در معرض خطر قرار دارند .
این افراد هیجان پذیر بوده ، در خود فرو می روند و تمرکز خود را از دست می دهند .
اسلاید 18 :
مهمترین علت های اختلال های روانی
بجز خستگی حاد علتهای دیگری نیز موجب اختلالات رفتاری می شوند ، مهمترین این علتها عبارتند از :
الف ) ناسازگاری با محیط کار – افرادی که بدون گذراندن دوره های آموزشی و کارورزی به محیط کار وارد می شوند ، با مشکلات گوناگونی روبرو می شوند که موجب بی تفاوتی ، کارآیی اندک ، غیبت از کار ، رفتار پرخاشگرانه و تهاجمی و خستگی آنها می گردد .
ناآشنا بودن محیط کار ، انتخاب شغل نامناسب و عدم تامین شغلی منشاء نگرانی و ناراحتی این گونه افراد می باشد .
اسلاید 19 :
ب ) پیری – افراد بالای 50 سال از خستگی ، بی خوابی ، کم خوابی ، بدخوابی و ضعف حافظه رنج می برند و این موارد بر مشکلات آنها می افزاید .
ج ) شروع دوباره کار بعد از حادثه یا بیماری – سوانحی که باعث ضربه مغزی می شوند و یا حالت ناتوانی بعد از بیماری ، شروع دوباره کار را برای افراد دشوار می کند ، این افراد هیجان پذیر می شوند و اضطراب دارند .
اسلاید 20 :
د ) مسئولیت بیش از توان فرد :
فردی که بیش از توان و ظرفیت خود مسئولیت می پذیرد ، آسیب پذیر و شکننده خواهد شد .
ه ) جلوگیری از پیشرفت :
میل به پیشرفت یکی از انتظامات اساسی افراد می باشد و به هر علتی که این انتظار برآورده نگردد ، فرد دچار تنش گردیده و تداوم تنش موجب اختلالات روانی می شود .
و ) علتهای دیگر : برخی از علتها مربوط به کار نیستند و جنبه خانوادگی و یا ارثی دارند .