بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
نقش کارکنان بهداشتی در ارایه خدمات سلامت باروری براساس شناسنامه سلامت بانوان ایرانی
اسلاید 2 :
شناسنامه سلامت بانوان ایرانی
اسلاید 3 :
شناسنامه سبا ابزاری است برای ثبت وقایع مهم سلامت بانوان 60-25 سال ایرانی که از اجزای زیر تشکیل شده است:
فرم ارزیابی دوره ای سلامت
فرم پیگیری (Follow up) بیماری یا مشکل سلامت
فرم ارجاع و بازخورد ارجاع
همچنین خدمات سبا در دفاتر ثبت خدمات مرکز جمع بندی و ثبت شده و در فرم های مخصوص گزارش دهی برای فراهم ساختن اطلاعات مدیریتی برنامه به سطوح بالاتر ارائه می شود.
اسلاید 4 :
تکمیل فرم های ثبت خدمات به معنای مستند ساختن خدمات مذکور بوده و بدیهی است که هدف اصلی اجرای برنامه، ارائه خدمت است.
همیشه باید به این نکته توجه داشت که فقط کار ثبت شده به معنای کار انجام شده است همچنین تکمیل صحیح فرم ها، شرایط را برای موارد زیر فراهم می کنند:
ثبت مشکلات سلامت مراجعه کنندگان برای تسهیل پیگیری مشکل سلامت فرد
تسهیل پایش اجرای برنامه
سهولت دسترسی به اطلاعاتی که برای ارتقای برنامه و طراحی مداخلات کلی ضروری است.
در ابتدای ارائه خدمت توسط هر یک از اعضای تیم سلامت در هر یک از بخش ها لازم است ارائه دهنده خدمت به اصول مشاوره و اصول برقراری ارتباط دو طرفه توجه نموده و برای گیرنده خدمت در خصوص اهمیت و زمان لازم برای خدمتی که می خواهد انجام بدهد توضیحات لازم را ارائه نماید.
نکات مورد توجه در تکمیل شناسنامه سلامت
اسلاید 5 :
برای دستیابی به نتیجه درست در خصوص هر یک از عناوین و موضوعات لازم است به وضعیت فرهنگی، اجتماعی، سواد و سایر اصول برقراری ارتباط دو طرفه توجه کافی معطوف و عنوان مربوط به پرسش مناسب و قابل فهم تبدیل شده و پاسخ آن به صورتی که در دستورالعمل توضیح داده شده ثبت گردد.
در هر بخش از ارائه خدمات، اعضای تیم سلامت باید با ارائه بازخورد مناسب به مراجعه کننده از جمله بیان نتایج بررسی، تحسین رفتارهای مناسب و ارائه توصیه ها و آموزش های لازم مشارکت مراجعه کننده را در ارتقای سلامت خود جلب نموده و در جدول آخر فرم ارزیابی دوره ای ثبت نمایند.
در فرم ارزیابی دوره ای رنگ قرمز بیانگر وجود مشکل و رنگ سبز نشان دهنده عدم وجود مشکل خاص می باشد. بنابراین در جمع بندی نهایی لازم است مسائل درج شده در ستون های قرمز فرم برای تشخیص و طبقه بندی مورد توجه ویژه قرار گیرند.
در تکمیل شناسنامه سلامت توجه به نکات زیر اهمیت ویژه ای دارد:
اسلاید 6 :
1- مشخصات فردی کد ملی
اسلاید 7 :
تکمیل این قسمت به معنی تشکیل پرونده است. این قسمت توسط بهورز، کاردان یا کارشناس بهداشتی تکمیل می شود.
شماره کد ملی در محل مخصوص درج گردد. نام و نام خانوادگی، تاریخ و محل تولد، نوع شغل، تعداد فرزندان زنده، نوع و تحصیلات مراجعه کننده بر مبنای گفته مراجعه کننده در محل مربوطه ثبت می شود.
همچنین وضعیت تجرد یا تأهل مراجعه کننده مورد پرسش قرار گرفته و پاسخ وی به تفکیک « مجرد» (هرگز ازدواج نکرده)، «متأهل» (دارای همسر و در حال زندگی با وی زندگی ) و « جدا از همسر» (دارای همسر است اما به هر دلیلی اعم از فوت، سفر طولانی مدت (بیشتر از 6 ماه)، طلاق و غیره جدا از همسر خود زندگی می کند) علامت زده شده و علت جدایی از همسر ثبت می شود.
آدرس محل زندگی و محل کار مراجعه کننده، همچنین شماره تلفن وی در محل مربوطه ثبت و نوع بیمه (بیمه روستایی، تأمین اجتماعی، کارکنان دولت، نیروهای مسلح و .) نیز در محل مخصوص ثبت گردد.
در صورتی که مراجعه کننده دارای یکی از انواع بیمه تکمیلی می باشد نوع آن نیز در این قسمت درج گردد.
مشخصات فردی :
اسلاید 8 :
2-تن سنجی
در این قسمت قد، وزن، دورکمر و BMI توسط بهورز، کاردان یا کارشناس دوره دیده اندازه گیری و محاسبه شده و در بخش تن سنجی فرم ارزیابی ثبت می گردد.
اندازه قد فرد به وسیله قدسنج یا متر اندازه گیری شده و عدد حاصل بدون اعشار بر حسب سانتی متر ثبت می شود.
اندازه وزن فرد با حداقل لباس و به وسیله ترازوی کالیبره شده بر حسب کیلوگرم بدون اعشار، در این قسمت ثبت می گردد.
اسلاید 9 :
برای اندازه گیری دور کمر ابتدا فرد در حالتی که به راحتی ایستاده و پاها به اندازه 30-25 سانتی متر از هم باز است، سپس متر نواری را در ناحیه نقطه میانی حد فاصل قسمت پائینی آخرین دنده و برجستگی استخوان لگن قرار داده و بدون وارد کردن فشار بر بافتهای نرم اندازه دور کمر مشخص و در خانه مربوطه ثبت می شود.
در مردان اندازه دور کمر 102 سانتی متر و بیشتر و در زنان اندازه دور کمر 88 سانتی متر و بیشتر، چاقی شکمی محسوب می شود.
*اندازه گیری دور کمر در افراد با 35= BMI و بیشتر لازم نیست؛ زیرا اندازه دورکمر این افراد از نقطه مرزی تعیین شده بیشتر است.
تن سنجی
اسلاید 10 :
نمایه توده بدنی (BMI) با استفاده از وزن و قد بر اساس فرمول مربوطه محاسبه شده و عدد حاصل در محل مربوطه ثبت و بر اساس جدول زیر وضعیت مراجعه کننده تعیین و در خانه مربوطه علامت زده می شود.
تن سنجی
BMIقد2(متر) / وزن (کیلوگرم) =
اسلاید 11 :
3-شیوه زندگی و عادات رفتاری
اسلاید 12 :
این قسمت توسط بهورز، کاردان یا کارشناس دوره دیده تکمیل می شود.
1-3- ابتدا دو سوال از فرد پرسیده می شود.
-چنانچه مراجعه کننده دارای رژیم غذایی خاصی در طی یک سال گذشته بوده است با ذکر علت درج گردد.
در سوال بعدی، از مراجعه کننده پرسیده شود که در حال حاضر، مکمل مصرف می کند یا خیر؟ در صورت پاسخ مثبت، نوع یا انواع آن مقابل نوع مکمل مصرف درج گردد. همچنین علت و مدت مصرف مکمل نیز از مراجعه کننده سوال شود و در قسمت مربوطه ثبت گردد. در صورتی که نوع مکمل را نمی داند، در این قسمت« نمی داند» ثبت شود.
انواع مکمل موردنظر که فرد ممکن است تحت عنوان داروی تقویتی یا عناوین دیگر مصرف کند، عبارتند از: انواع ویتامین ها و املاح با عناوین ژنریک یا تجاری مختلف به صورت خوراکی یا تزریقی) و سایر مکمل ها مانند انواع مکمل های ورزشی، مکمل های لاغر یا چاق کننده، پودرهای پروتئینی، گلوکز آمین، کندروئیتین سولفات، جنسینگ و .
شیوه زندگی و عادات رفتاری:
اسلاید 13 :
مصرف معمول مهمترین گروه های غذایی بر اساس هرم مواد غذایی و اولویتهای تغذیه ای این گروه سنی مورد پرسش قرار می گیرد
در ستون اول میزان مصرف لبنیات، سبزی ها و میوه ها به صورت تعداد سهم مصرفی معمول فرد در یک روز پرسیده شده و نتیجه در خانه مقابل هر یک از آنها ثبت و بر اساس سهم استاندارد مطلوب مصرفی، مطلوب یا نامطلوب بودن میزان مصرف این گروه ها در خانه مربوطه علامت زده می شود.
میزان مطلوب مصرف روزانه لبنیات 3-2 سهم است. هر سهم از گروه لبنیات برابر است با :
یک لیوان شیر یا ماست= 45 تا 60 گرم پنیر معمولی معادل یک و نیم قوطی کبریت = یک چهارم لیوان کشک = 2 لیوان دوغ = یک و نیم لیوان بستنی پاستوریزه
ارزیابی تغذیه ای
اسلاید 14 :
میزان مطلوب مصرف روزانه سبزیها 5-3 سهم است. هر سهم از گروه سبزیها برابر است با:
یک لیوان سبزیهای خام برگ دار= نصف لیوان سبزی های پخته یا خام خرد شده = نصف لیوان نخودسبز، لوبیا سبز و هویج خرد شده = یک عدد گوجه فرنگی یا هویج یا خیار متوسط.
میزان مطلوب مصرف روزانه میوه ها 4-2 سهم است. هر سهم از گروه میوه ها برابر است با:
یک عدد میوه متوسط (سیب، موز، پرتقال، گلابی، هلو، کیوی، شلیل) = نصف گریپ فروت – نصف لیوان میوه های ریز مانند توت، انگور، انار = 12عدد گیلاس، 2 عدد آلو یا خرما یا انجیر تازه = یک برش 300 گرمی خربزه یا طالبی یا هندوانه = 4 عدد زردآلو متوسط= نصف لیوان میوه پخته یا کمپوت میوه- یک چهارم لیوان میوه خشک یا خشکبار = سه چهارم لیوان آب میوه تازه و طبیعی (توصیه شود تا حد امکان از میوه های تازه به جای آبمیوه استفاده گردد).
ارزیابی تغذیه ای
اسلاید 15 :
در ستون دوم ارزیابی تغذیه ای میزان مصرف معمول ماهی، گوشته ای سفید (مرغ و ماکیان) و گوشت قرمز به صورت سهم مصرفی معمول در یک هفته بطور جداگانه سوال شده و در خانه مربوطه ثبت می شود.
هر سهم از گروه گوشت قرمز و سفید معادل 60 گرم (دو قوطی کبریت) گوشت سفید یا قرمز یا نصف ران متوسط مرغ یا یک سوم سینه متوسط مرغ (بدون پوست) است.
توصیه شود ماهی حداقل دو بار در هفته ترجیحاً به صورت بخارپز، تنوری یا کبابی مصرف گردد. در صورت مصرف ماهی به صورت کنسرو، میزان سهم مصرفی آن محاسبه و ثبت و به فرد توصیه شود که ماهی را به صورت تازه مصرف نماید.
همچنین در صورت مصرف زیاد گوشت قرمز (بنا به تشخیص پزشک) به استفاده کمتر از گوشت قرمز و مصرف بیشتر گوشت های سفید توصیه شده و بر مصرف گوشت قرمز کم چربی یا جایگزین کردن با تخم مرغ، حبوبات و مغر دانه ها ( گردو، بادام ، فندق ، پسته) تأکید شود.
ارزیابی تغذیه ای
اسلاید 16 :
3-2) فعالیت جسمانی
در این قسمت، فعالیت جسمانی مراجعه کننده در یک هفته معمول از نظر نوع، مدت، شدت و تعداد دفعات آن مورد بررسی قرار می گیرد.
اسلاید 17 :
3-2) فعالیت جسمانی:
نوع: فعالیت خانگی، پیاده روی، فعالیت هنگام کار و ورزش .
منظور از فعالیت خانگی مواردی مانند جاروزدن، تی کشیدن، . است که اگر بطور منظم مثلاً هر روز یا هفته ای یک یا چند بار انجام شود می توان آن را مد نظر قرار داد.
همچنین در صورتی که فرد در طول هفته پیاده روی در انواع مختلف از قبیل رفت و آمد روزانه، گذران اوقات فراغت، ورزش و استفاده از تردمیل دارد نوع پیاده روی، در خانه نوع نوشته شود.
اگر فرد در محل کار فعالیت فیزیکي دارد یا شغل وی توأم با فعالیت بدنی (مانند کشاورزی، کارگری) است، در این خانه درج گردد.
در صورتی که فرد در طول هفته با هدف ورزش یا تفریح ورزش هایی مانند شنا، کوهنوردی، دوچرخه سواری، والیبال، بسکتبال و سایر ورزش ها را انجام می دهد، نام ورزش در خانه نوع ثبت شود.
اسلاید 18 :
مدت فعالیت در روز: در این خانه، مدت زمانی که به طور معمول در هر زور برای هریک از فعالیت های جسمانی ثبت شده در ستون اول جدول، پرسیده و بر حسب دقیقه ثبت می گردد.
شدت: برای تعیین شدت فعالیت، از روش تست صحبت کردن در حین انجام فعالیت جسمانی استفاده گردد. از فرد پرسیده شود آیا زمانی که فعالیت جسمانی انجام می دهد، قادر به صحبت کردن می باشد یا خیر. در صورتی که بتواند به راحتی صحبت نماید یا آواز بخواند، شدت فعالیت وی خفیف است.
اگر در هنگام صحبت کردن به نفس نفس زدن می افتد و نمی تواند آواز بخواند، شدت فعالیت فرد متوسط است.
اگر قادر به صحبت کردن نمی باشد، شدت فعالیت جسمانی، شدید می باشد.
3-2) فعالیت جسمانی:
اسلاید 19 :
روش دوم تعيين شدت:
در صورتی که فرد از وسایلی مانند تردمیل استفاده می کنند که تعداد ضربان قلب وی در حین فعالیت نشان داده می شود یا توانایی اندازه گیری نبض را در حین انجام فعالیت بدنی دارد، برای تعیین شدت فعالیت می توان از روش حداکثر ضربان قلب استفاده کرد. در این روش، ابتدا از فرمول (سن -220= حداکثر ضربان قلب) حداکثر ضربان قلب فرد تعیین می شود. اگر تعداد ضربان قلب وی در هنگام انجام ورزش، مساوی یا بیش از 55 درصد حداکثر ضربان قلب محاسبه شده باشد، شدت فعالیت متوسط تا شدید است.
به عنوان مثال، اگر سن فردی 35 سال باشد، حداکثر ضربان قلب وی 185=35-220 می باشد. این فرد اگر در حین فعالیت ورزشی تعداد ضربان قلبش 102 بار و بیشتر باشد، شدت فعالیت او متوسط رو به بالا است.
3-2) فعالیت جسمانی:
اسلاید 20 :
در این قسمت، از فرد پرسیده شود که هر نوع فعالیت جسمانی را چند بار در هفته انجام می دهد و در خانه مربوطه ثبت شود.
به منظور تعیین مطلوب یا نامطلوب بودن میزان فعالیت جسمانی، چنانچه فرد بطور معمول و منظم و مستمر در مجموع 5-3 روز در هفته و حداقل 30 دقیقه در روز ، فعالیت جسمانی با شدت متوسط و بالاتر داشته باشد، در خانه مطلوب علامت زده شود و در صورت کمتر بودن، نامطلوب ثبت گردد. در افرادی که 3 روز در هفته و هر روز 30 دقیقه فعالیت جسمانی با شدت متوسط و بالاتر دارند، توصیه به افزایش تعداد روز انجام فعالیت به 5 بار و بیشتر شود.
به عنوان مثال، برای فردی که 4 بار در هفته و هر بار 30 دقیقه پیاده روی با شدت متوسط دارد و فعالیت دیگری انجام نمی دهد، جدول به این صورت تکمیل می شود:
نوع: پیاده روی، مدت در روز: 30 دقیقه، شدت : متوسط، دفعات در هفته 4 بار، مطلوب .
3-2) فعالیت جسمانی: تعداد دفعات در هفته