بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فصل نهم بازار
مقدمه
انواع بازارها
(1) بازار رقابت کامل
منحنی تقاضای بنگاه در بازار رقابت کامل
(2) بازار انحصار کامل
(3) بازار رقابت انحصاری
اقتصاد خرد
اسلاید 2 :
مقدمه
یک تعریف سنتی برای بازار عبارت است ازمحلی که در آن خریداران و فروشندگان به خرید و فروش و یا عرضه کالاها و خدمات و یا منابع می پردازد؛ گرچه در بیشتر بازارها، خریداران و فروشندگان بایکدیگر روبرو می شوند و اجناس را مستقیما داد و ستد می کنند اما باید توجه داشت که روبرو شدن خریدار و فروشنده، شرط لازم شکل گیری بازارنیست.
امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و گسترش تجارت الکترونیک در دنیا ، خریداران و فروشندگان بدون اینکه با یکدیگر مقابله کنند و یا همدیگر را بشناسند به تجارت کالاها و یا خدمات می پردازند بنابراین بازار دو رکن اساسی به نام عرضه و تقاضا دارد که عمدتأ بیانگر رفتارعرضه کنندگان و تقاضاکنندگان درآن بازار می باشد.
اسلاید 3 :
انواع بازارها
اقتصاددانان بازارکالاها و خدمات راباتوجه به تعداد خریداران و فروشندگان و همچنین درجه همگنی کالاها(تشابه کالاها) به انواع زیرتقسیم نمودند:
به جز موارد استثنایی مانند بازار کالاهای کشاورزی که تا حدی به بازار رقابت کامل نزدیک می باشد، هیچ بازاری در واقعیت وجود ندارد که کلیه شرایط بازار رقابت کامل و یا انحصار کامل را داشته باشد. به عبارت دیگر کلیه بازارها در دنیای واقعی ، دارای شرایطی بین رقابت کامل و انحصارکامل هستند.
اسلاید 4 :
(1) بازار رقابت کامل
خصوصیات بازار رقابت کامل
1- تعداد زیاد خریداران و فروشندگان
در این بازار تعداد زیادی تولیدکننده و خریدار وجود دارد و مقدار تقاضای مصرف کنندگان و مقدار عرضه تولیدکنندگان نسبت به حجم بازار، آن قدر ناچیز است که خریداران با تغییر در خریدشان و تولیدکنندگان با تغییر در فروش کالا نمی توانند بر روی قیمت کالا اثر بگذارند. به عبارت دیگر قیمت کالاها و خدمات از نظر خریداران و تولیدکنندگان، ثابت می باشد. بنابراین هر افزایش قیمتی که از طرف تولیدکنندگان صورت گیرد باعث می شود بازار فروش خود را از دست بدهند.
2- وجود کالاهای مشابه و همگن
کالاهای تولیدشده دربازاررقابت کامل، برای یکدیگرجانشین کامل می باشند. هیچگونه ویژگی خاصی درکالاهاوجودنداردکه مصرف کننده، کالای خاصی ازیک تولیدکننده رابرکالای مشابه دیگرتولیدکننده، ترجیح دهد.بنابراین دراین بازار هیچ رقابت تبلیغاتی بین تولیدکنندگان وجودندارد. درواقع به دلیل تشابه کالاهای تولید شده، تغییرقیمت از طرف هیچ تولیدکننده ای منطقی نیست.
اسلاید 5 :
3- ورود و خروج به بازار آزاد است
دراین نوع بازار، ورودبنگاه های تولیدی بدون هزینه است. مثلأ اگر کالای X که دربازار رقابت کامل تولیدمی شود دارای سودآوری باشدبنگاه های دیگر می توانند وارداین بازارشوند و هیچگونه مانعی بر سر راه ورود آنها به این بازار وجودندارد و هم چنین به راحتی می توانند از این بازار خارج شوند.
4-جابجایی کامل منابع و عوامل تولید
نیروی کاروبطورکلی همه نهاده های تولیدی می توانندباآزادی کامل وارد بازار شده و یاازآن خارج گردند. چنانچه این ویژگی وجودنداشت عوامل تولید در انحصار یک تولیدکننده قرارمی گرفت.
به خصوص چون در این بازارکالاهایی تولید نمی شوندکه به مهارت زیادی نیازباشد درنتیجه نیروی کار و یا سایر عوامل تولیدی به راحتی می توانند از این بازار خارج شوند و یا در صورت تمایل به فعالیت در این بازار بپردازند.
اسلاید 6 :
5- وجود اطلاعات کامل
کلیه مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، آگاهی کامل درباره اوضاع حاکم بر بازار و ازجمله قیمت کالاهای تولید شده دارند، به طوری که هیچ مصرف کننده ای یک کالای معین را به قیمتی بیشتر ازمصرف کنندگان دیگر نخواهد خرید و هیچ تولیدکننده ای نیز کالایی را به قیمتی کمتر از تولیدکنندگان دیگر، نخواهد فروخت.
همچنین درمورد عوامل تولید هم هیچ تولیدکننده ای عوامل تولید را به قیمتی بالاتر از تولیدکنندگان دیگر دراختیار نخواهد گرفت
بنابراین دسترسی به اطلاعات (هم در مورد قیمت کالاها و خدمات تولید شده و هم درمورد قیمت عوامل تولید) در این بازار آسان می باشد.
اسلاید 7 :
منحنی تقاضای بنگاه در بازار رقابت کامل
به دلیل زیادبودن تعداد بنگاه ها دراین بازار یک بنگاه بازار رقابت کامل نمی توانداثری بر روی قیمت کالابگذارد بنابراین ناچار است که مقادیر مختلف کالا را به قیمت موجود در بازار، به فروش برساند. اگراین بنگاه قیمت کالا را افزایش دهد، مقدارفروش کالای تولیدی اش به صفرمی رسد. بنابراین بنگاه های رقابتی گیرنده قیمت می باشند. درچنین حالتی منحنی تقاضایی که بنگاه با آن مواجه است به صورت خطی افقی و به موازات محور افقی خواهدبودکه در نمودارزیرنشان داده شده است:
نمودارشماره1-منحنی تقاضای بازار
رقابت کامل
اسلاید 8 :
(2) بازار انحصار کامل
در این بازار فقط یک فروشنده انحصارگر، کالاها و خدمات تولیدی اش را به تعداد زیادی خریدار عرضه می کند.
خصوصیات بازار انحصارکامل فروش شامل موارد زیرمی باشد:
(1) در این بازار فقط یک تولیدکننده وجود دارد.
(2) هیچگونه جانشینی کاملی برای کالای تولیدشده انحصارگر وجود ندارد.
(3) ورود تولیدکنندگان دیگر به بازار امکان پذیر نیست.
به طورکلی بازار رقابت کامل و انحصارکامل دو حالت حدی از ساختارهای مختلف بازار می باشند که تصور تحقق آن در دنیای واقعی اگر غیرممکن
هم نباشد، به نظر مشکل می رسد.
اسلاید 9 :
(3) بازار رقابت انحصاری
خصوصیات بازار رقابت انحصاری
1- در این بازار تعداد تولیدکنندگان زیاد می باشد(جنبه رقابتی بازار)
2- کالاهای تولیدی درحین شباهت،با یکدیگرتفاوت دارند(جنبه انحصاری بازار)
3- چون کالاهای تولیدی شبیه به هم هستند پس می توانندجانشین مناسبی برای آنها وجود داشته باشد.
بنابراین یک بنگاهی که در بازار رقابت انحصاری فعالیت دارد نمی تواندبرقیمت بازار تأثیرگذار باشد و فقط با تبلیغات می تواند فروش محصولاتش را افزایش دهد
4- ورود و خروج به این بازار آزاد می باشد.(جنبه رقابتی بازار)