بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
عنوان:
قدرت و شهر؛ بررسی میدان شهداء(شهرداری) شیراز به مثابه یک میدان از اجتماع گفتمان های قدرت
اسلاید 2 :
بیان مسأله
تمرکز برخی فضاهای مبتنی بر گفتمان های قدرت در کنار یکدیگر نوعی از سامان بخشی فضا است؛ بطوریکه دسترسی و قرارگیری این مکان ها در مجاورت هم نوعی محدوده مشخص سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و . را شکل می دهند. میدان شهداء که در زبان روزمره افراد به میدان شهرداری نیز خوانده می شود یکی از مهمترین میدان های شهری شیراز است که به دلیل مجاورت با دیگر فضاهای سیاسی و قدرت چه در گذشته با سازههای ارگ کریم خان زند و بازار وکیل و چه در زمان حال با وجود ساختمان دادگستری، ساختمان شهرداری و بانک های مرکزی از میادین پر ترافیک شهری است. این میدان، نام روزمره خود را از ساختمان شهرداری که در ضلع شمال غربی قرار دارد گرفته است.
اکنون این میدان به دلیل واقع شدن در مرکزیت شهر و نزدیکی به بافت های سنتی و قدیم مانند مجموعه زندیه، بافت اقتصادی و سیاسی را شکل داده که در رفتارهای اجتماعی خاصی بروز می یابد.
اسلاید 3 :
در تصویر زیر موقعیت جغرافیایی میدان شهداء(شهرداری) مشاهد می شود که محل های ارگ کریم خانی، ساختمان شهرداری و دادگستری و نیز بانک های مرکزی و مجموعه زندیه است (موزه پارس خود یکی از این ساختمان های این مجموعه است).
اسلاید 4 :
منظر ارگ کریم خانی از ورودی خیابان هجرت به سمت میدان شهرداری
اسلاید 5 :
توضیح تصویر: ورودی خیابان هجرت به میدان شهرداری
تابلوهای راهنما که در حکم ترسیمگر فضاهای شهری برای افراد غیربومی و شهروندان ناآشنا به برخی از موقعیت های شهری است نشان دهنده تمرکز فضاهایی است که در یک میدان قابل مشاهده اند.
مرکزیت بخشی به میدان شهرداری بعلت نزدیکی با مجموعه زندیه و خیابان کریم خان زند بعنوان اصلیترین خیابان شهر شیراز باعث شده است تا هم افراد خارجی(توریست ها) و هم شهروندان از جمله کسانی باشند که در آن حرکت دارند.
اسلاید 6 :
توضیح تصویر: منظر ساختمان شهردای از درون میدان
ساختمان شهرداری خود به مثابه یکی از مولفه های گفتمانساز قدرت در این میدان عمل می کند. این ساختمان تأثیر خود را از طریق هویت بخشی به نام میدان علیرغم تغییر نام آن به میدان شهداء همچنان حفظ کرده است.
این ساختمان نماینده قوه اجرایی است که در کنار دو ساختمان دیگر یعنی ارگ کریم خانی به مثابه گفتمان سیاسی و نیز ساختمان دادگستری به مثابه گفتمان قضایی به دلالت پردازی مشغول است.
اسلاید 7 :
توضیح تصویر: منظر ساختمان بانک ملت(شعبه مرکزی) از سمت ساختمان شهرداری
یکی از مولفه های ساختار بخش به گفتمان قدرت، فضای اقتصادی است که در این میدان در قالب بانک قابل مشاهده است.
اسلاید 8 :
میدان شهرداری از نظر تقسیمات فضای شهری یک میدان سه جهته است که از سمت شرق که در تصویر پایین مشاهده می شود به دلیل وجود زیرگذر(تصویر بالا) مسیر منتهی به مجموعه زندیه و بازار وکیل مخصوص عابران پیاده است.
ماشینرو نبودن این مسیر که به دلیل حجم بالای ترافیک منجر به ایجاد زیرگذر شده باعث شده است این بافت سنتی مخصوص عابرانی باشد که به دلیل توریستی بودن نوعی خاصیت تماشاگونه پیدا کند.
زیرگذر باعث تقسیم بندی دو شکل از حرکت مختلف شهری شده است: در تصویر بالا زندگی پرسرعت شهری در تضاد با تصویر پایینی است که در آن سرعت به کمترین حالت تنزل یافته است.
اسلاید 9 :
منظر ساختمان شهرداری از زاویه بانک ملت
اسلاید 10 :
توضیح تصویر: منظر ساختمان دادگستری از زاویه مرکزی میدان
ساختمان دادگستری با رنگمایه درخشان خود که به تمامی در زاویه جنوب شرقی میدان قرار گرفته و از کناره ها به دو سوی خیابان ها پیشروی کرده است نوعی نگاه سراسربین و کنترل کننده را داراست.
در طول روز بیشترین رفت و آمدهای اداری افراد در این میدان مربوط به این ساختمان است.
اسلاید 11 :
یک ساختمان علاوه بر فرم و صورت معمارانه آن که می تواند انواع حس ها را منتقل کند از طریق کارکردی که داراست نیز دلالت پردازی می کند.
ساختمان دادگستری به دلیل ماهیت کاربردی خود نوعی ساختمان نظارهگر، سامانبخش، نظارتکننده و کنترلبخش را داراست. گویی در کنار دیگر مولفههای فضایی در این میدان، بخش عمده وزنه و نیروی سیاسی و قدرت در انحصار آن است.
اسلاید 12 :
منظر ارگ کریم خانی از زاویه ساختمان دادگستری
آنچه ارگ کریم خانی را همچنان بعنوان یک مولفه قدرت در این تقسیم بندی فضایی وارد می کند همانا ارجاعبخشی تاریخی به کارکردی است که این ساختمان در گذشته داشته است. ارگ کریم خانی بعنوان مرکز سیاسی در دوران زندیه در این میدان همچنان به مثابه نمایندگی الگوی سیاسی عمل می کند.
گرچه به دلیل ماهیت توریستی بودن و فعالیت سیاسی نداشتن آن میتوان دیالوگ اصلی بین مولفههای گفتمان قدرت در این میدان را میان دو ساختمان شهرداری و دادگستری دانست که روبروی هم قرار دارند.
اسلاید 13 :
منظر عمارت کلاه فرنگی در باغ نظر که مربوط به دوران زندیه است و از مسیر حرکت از سمت میدان شهرداری به سمت مجموعه زندیه بعد از ساختمان دادگستری در سمت راست و در روربروی ارگ کریم خانی قرار دارد. در این عمارت که امروزه بعنوان موزه پارس مورد استفاده قرار گرفته است علاوه بر نگهداری از اشیاء تاریخی، مدفن موسس حکومت زندیه یعنی کریم خان زند نیز می باشد.
اسلاید 14 :
اگر ارگ کریم خانی محل حکمرانی و سیاست گذاری دوران زندیه و کریم خان زند می باشد، عمارت کلاه فرنگی محل آرامگاه وی است.
از سوی دیگر اگر چه امروزه این ارگ بعنوان یک اثر تاریخی مورد بازدید قرار می گیرد اما بعنوان یکی از مولفه های هویتی سیاسی و تاریخی با قرار گیری در میدان شهرداری علاوه بر نمایندگی مولفه سیاسی در ساختار قدرت، ارجاع تاریخی و سندیت سیاسی این میدان را نیز تضمین می کند. به عبارت دیگر، وجود این سازه تاریخی درون میدان بوده است که باعث ایجاد دیگر نهادهای الگوبخشی در گفتمان قدرت در این میدان را ایجاد کرده است.
