بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
جذام
اسلاید 2 :
جذام چیست؟
جذام یک بیماری مزمن مسری است که به وسیله باسیل های مقاومی به نام میکوباکتریوم لپرا به وجود می آید . پوست و اعصاب، مهمترین مناطقی هستند که هدف این باسیل ها قرار می گیرند . هر چند که سایراندام های بدن نیز چندان از حمله این بیماری، مصون نیستند. به خصوص دست، پا، صورت و چشم ها ممکن است دچاراین ضایعه شوند. چون عصب این اعضا از بین می رود، بیمار آسیب دیدگی و سوختگی حاصل از بیماری را احساس نمی کند و ضایعات حاصله ممکن است تبدیل به زخم شوند .
اسلاید 3 :
باسیل لپره از نظر ظاهری شباهت زیادی به باسیل سل دارد وبه طوری که داخل سلول زندگی و قادر به تکثیر است و امکان کشت خارج از سلول وجود ندارد بنابر این
واکسن موثری بر علیه جذام ساخته نشده است
از انجائئ که تست اختصاصی برای تشخیص وجود ندارد کشف بیماری موکول به ظهور علایم بالینی است
اسلاید 4 :
به علاوه این بیماری ممکن است خود را به صورت ضعف ماهیچه ها و فلج نیز نشان دهد و در نتیجه، معلولیتهای جدی از قبیل از شکل افتادگی عضو یا حتی کوری و از بین رفتن انگشتان دست و پا به وجود خواهد آمد
اسلاید 5 :
تاریخچه جذام
با مطالعه تاریخ در می یابیم جذام یکی از قدیمی ترین بلایایی است که بشر با آن دست به گریبان بوده است . اولین نمونه های جذام ، در مناطقی از جمله هند و مصر دیده شد و تا مدتها تصور می شد که این بیماری ارثی ، عذابی از جانب خداوند است. اما در سال 1873، یک پزشک نروژی به نام « گرهارد هانریخ آرمورهانسن» کشف کرد که عامل کرد که عامل واقعی جذام، باسیلی به نام مایکوباکتریوم لپرا»است
اسلاید 6 :
یک جذامی در حال تکان دادن زنگولهاش برای هشدار مردم
اسلاید 7 :
انواع جذام
1) جذام توبرکلوئید یا جذام خشک
علائم بالینی این نوع از بیماری جذام، خیلی محدود است. پوست بیماردچارلک هایی می شود که کم رنگ ترازرنگ پوست خود فردهست . این لکه ها می تواند یکی یا بیشترازیکی باشد. هم چنین این لکه ها ممکن ات عمدتأ درناحیه صورت، تنه و گردن وجود داشته باشد. علاوه براین،اعصاب محیطی درنواحی خاصی دچاراختلالاتی می شود که کاملأ اعصاب شکل بارزی پیدا می کند.
اسلاید 8 :
2) جذام لپرواماتوز یا تر
این نوع از بیماری جذام،عوارض زیاد ایجاد می کند. علایم پوستی آن ممکن است به شکل قرمز باشد. هرچند که پیشرفت جذام ترآهسته ترازنوع خشک هست، اما علایم عصبی بسیارشدیدی ایجاد می کند
اسلاید 9 :
راه انتقال جذام
چون دوره کمون طولانی است، راه اصلی ورود عامل بیماری جذام به بدن مشخص نمیباشد ولی محتملترین راه، دستگاه تنفسی میباشد. جذام تر یا همان لپروماتوز واگیردار میباشد.با توجه به اینکه این افراد در هر شبانهروز حدود ۱۰۰ میلیون باسیل جذام را از طریق ترشحات بینی خود به محیط خارج دفع میکنند اما بیماری جذام به آسانی منتقل نمیشود وانتقال آن مستلزم تماس طولانی و چندین ساله با بیماران مبتلا به جذام میباشد. برهمین
.اساس انتقال آن به پرسنل بیمارستانی بسیار ناچیز میباشد.
بهداشت و وضعیت زندگی نیز در انتقال بیماری، نقش موثری دارند. از جمله موارد دیگر می توان
تنفس داخل رحمی
گوارش تماس با حیوانات
پوست خاک محیط اطراف
با توجه به اینکه عامل جذام در بدن پشه خاکی و ساسهایی که از بیماران درمان نشده تغذیه کردهاند یافت شدهاست، احتمال اینکه بیماری از طریق نیش حشرات منتقل شود وجود داردولی هنوز به اثبات نرسیده است و در حال بررسی است
اسلاید 10 :
مخزن بیماری
به جز ارمادیلو وحشی که ساکن امریکا است
انسان تنها مخزن بیماری میباشد.همچنین میمون مانگابی (Mangabey) که نوعی میمون دنیای جدید است به صورت طبیعی آلوده میشود
اسلاید 11 :
کسی که به جذام مبتلا می شود، دو فاکتور را حتما دارد؛
اول استعداد ژنتیکی و سرشتی است. حدود 95 درصد مردم دنیا به طور ژنتیکی مقاومت کامل در برابر آن دارند؛ یعنی اگر جزو این 95 درصد باشند، شبانه روز هم در تماس با میکروب قرار داده شوند، مبتلا نخواهند شد و فقط 5 درصد افراد به شرطی که فاکتور دوم را داشته باشند، احتمال دارد، بگیرند.
دوم، تماسهای مکرر منظم و نزدیک و صمیمی برای ماه ها و یا سال ها با یک فرد جذامی از نوع واگیردار و عفونی که حتما درمان نشده باشد. همین مطلب بیانگر این است که جذام گرفتن به این راحتی ها نیست و ترس از آن، ناشی از ناآگاهی است
.
اسلاید 12 :
دوره نهفتگی و روند زمانی
میتواند تا 20 دوره نهفتگی بیماری جذام، احتمالاً ۲ تا ۱۰ سال یا بیشتر بطول انجامد.
جذام، روند زمانی خاصی ندارد وباتوجه به طولانی بودن دوره نهفتگی، باعث همهگیری یا طغیان نمیشود و حتی با صنعتی شدن بعضی از کشورهایی که این بیماری در آن بومی است، از میزان بروز آن کاسته وهماکنون نیز بیشترین موارد آن در اقشار آسیبپذیر جامعه یافت میشود، باید فقر وبیخانمانی و تغذیه نامناسب رااز عوامل مساعدکننده ابتلا به این بیماری به حساب آوردشدهاست
اسلاید 13 :
بیماری در هرسنی ممکن است حادث گردد، اما بیشترین شیوع سنی آن در بزرگسالان جوان است. به طوری که در مناطق بومی، بروز سنی بیماری در سنین ۲۰ تا ۳۵ سالگی، به اوج میرسد. در بعضی از نژادها بروز بیماری در مردان بیشتر از زنان است و نوع لپروماتوز بیماری در مردان، ۲ برابر زنان عارض میگردد
دو پیک سنی برای بیماری جذام وجود دارد
1)پیک اول در گروه سنی 10.14 سال
2)پیک دوم در گروه سنی 35-45 سال
بیماری به ندرت در اطفال کمتر از 3 سال یافت می شود
اسلاید 14 :
راههای تشخیص بیماری چیست؟
راههای تشخیص بیماری جذام ابتدا با معاینه بالینی توسط پزشک و در صورت مشکوک شدن، با آزمایش از پوست مشکوک به جذام و نمونهبرداری از بینی و لاله گوش صورت میگیرد. پزشکان پس از معاینه بیمار، چنانچه علائمی را مشاهده کنند مانند بیحسی لکهای روشن و یا بیحسی نوک انگشتان دست یا پا، دانههای فراوان متعدد قرمز رنگ بر روی پوست و غیره با انجام آزمایشات به تشخیص قطعی میرسند
اسلاید 15 :
تاخیر در تشخیص جذام چه عواقبی را در پی دارد؟
تاخیر در تشخیص بیماری جذام باعث پیشرفت بیماری میشود. گرفتاری اعصاب محیطی در مراحل اولیه قابل درمان است ولی در مراحل پیشرفته اعصاب محیطی تخریب میشود و باعث بیحسی دائمی دست و پا و تغییر چهره تا آخر عمر میشود و از طرفی به علت عدم تشخیص و درمان میتواند میکروب را به افراد حساس و مستعد که با او تماس دائمی دارند، منتقل کند
اسلاید 16 :
آیا جذام درمان قطعی دارد؟
امروزه بیماری جذام که عامل آن میکروبی به نام مایکرو باکتریوملپرا است با ۳ داروی داسپون، ریفامپی سین و کلوفازیمین به طور کامل و صددرصد از بین میرود به شرط این که قبل از تخریب اعصاب محیطی درمان انجام شده باشد. اگر بعد از فلج اندامها و تغییر چهره درمان شروع شود میکروبها کشته میشوند، ولی اعصاب تخریب شده مجددا ترمیم نمیشوند و برای درمان آنها از جراحیهای پیشرفته و ترمیمی و فیزیوتراپی باید استفاده شود که در اکثر موارد به بهبودی کامل نمیانجامد و هزینههای بالایی را بر دوش بیمار میگذارد که اکثر این بیماران قادر به پرداخت و تامین این هزینهها نیستند
اسلاید 17 :
نقشه میزان شیوع جذام در جهان
بیشترین شیوع جذام مربوط به آسیا وافریقا تا حدودی آمریکای مرکزی و جنوبی اقیانوسیه می باشد و تخمین زده می شود که حدود 10 میلیون مبتلا به این بیماری می باشند
اسلاید 18 :
انتشار جغرافیایی در جهان
بیشترین شیوع جذام مربوط به آسیا، آفریقا، تاحدودی آمریکای مرکزی وجنوبی و اقیانوسیه میباشد.
۳ کشور راس جذام بومی عبارتاند از: هند، برزیل و اندونزی. این
کشورها حدود ۸۵ درصد موارد تشخیص داده شده جذام را دارا میباشند
آمار جهانی جذام حدود یک میلیون نفر است که دوسوم آن، در کشورهای هندوستان، برزیل، برمه، سودان و چند کشور فقیر دیگر آفریقا زندگی میکنند.
اسلاید 19 :
انتشار بیماری در ایران
مشخص شدهاست که خط سیر مناطق جذامخیز کشور، از خراسان شروع شده وپس از گذشتن از مازندران، گیلان، زنجان و آذربایجان، به کردستان و کرمانشاه، منتهی میگردد
خوشبختانه بیماری جذام درحال ریشهکن شدن است. در ایران آخرین آمار مبتلایان تا سال گذشته کمتر از ۲۰۰ نفر بوده و مبتلایان با درمان بهبود یافته و به زندگی عادی ادامه میدهند چرا که با شروع درمان راه سرایت آنها قطع میشود. در گذشته که تعداد مبتلایان در ایران قابل توجه بود در استانهای شمالی، شمال غربی و غرب کشور بیشتر دیده میشد ولی خوشبختانه در حال حاضر در ایران در حال ریشهکن شدن است.
امروزه با کشف داروهای جدید و قطع سرایت بیماری به محض مصرف دارو، نیاز به جداسازی مبتلایان از افراد سالم جامعه نیست، اما باید به این نکته توجه شود که مصرف دارو باید تا یک سال ادامه پیدا کند.
در حال حاضر این بیماران مانند افراد عادی در اجتماع کار میکنند و زندگی طبیعی دارند و جزامخانههای قبلی یا تعطیل شدهاند یا در حال تبدیل به بیمارستانهای عمومی هستند
اسلاید 20 :
علائم اصلي جذام
در يک منطقه يا کشور آندميک ، هر فردي که يکي از علائم اصلي زير را نشان دهد بعنوان مبتلا به جذام تلقي مي شود :
۱ – ضايعه پوستي مطابق با جذام همراه با فقدان مشخص حس و اسیب عصبی
۲ – اسميرهاي پوستي مثبت
آسيب عصبي عموماً در تنه هاي عصبي محيطي ، يکي ديگر از خصوصيات جذام است، که بصورت بي حسي پوست و يا ضعف ماهيچه هايي که توسط اعصاب مبتلا عصب دهي مي شوند ، مشخص مي گردد . در صورتيکه اين علائم وجود نداشته باشد ، کلفتي اعصاب به تنهايي اگر همراه با بي حسي يا ضعف عضلات نباشد ، اغلب علامت قابل اعتمادي از جذام نيستند .
