پاورپوینت سیاستهای نوآوری طرف تقاضا؛ با تاکید بر تدارکات عمومی حامی نوآوری

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

سیاستهای نوآوری طرف تقاضا؛ با تاکید بر تدارکات عمومی حامی نوآوری

اسلاید 2 :

1- مقدمه
تمرکز دیدگاه سنتی سیاست نوآوری بر طرف عرضه
حمایت از توانمندی­ کشورها در خلق و استفاده از نوآوری
مشهود در مفاهیم و شاخص­های توسعهیافته برای مقایسه نوآوری کشورها
سیاستهای نوآوری طرف عرضه
تعریف: سیاست­های پشتیبانیکننده از تلاش­ها و توانمندی­های بنگاه­ها، و سازمان­های غیردولتی و عمومی در خلق و بهره­برداری از نوآوری
مثال: تامین بودجه تحقیق و توسعه توسط دولت، حمایت دولت از حقوق صاحبان سهام، تامین زیرساخت، و سرمایه­گذاری در آموزش فنی حرفه­ای

اسلاید 3 :

1- مقدمه (ادامه)
سیاست­های نوآوری طرف تقاضا
آغازشونده از سمت خریدار بالقوه و پشتیبانیکننده از (توانایی یا تمایل) خریداران بالقوه برای تقاضا کردن نوآوری یا خلق مشترک نوآوری با عرضه­کنندگان
در مقایسه با سیاست­های طرف عرضه، مداخله­گرایانه­تر و نیازمند مجموعه مهارت­های متفاوت و مضاعف از سوی سیاستگذار برای درک تقاضاهای نوآوری
از دیرباز همواره جزئی از سیاستهای دولتها بوده منتهی تحت نامهای دیگر
همانند «سیاست­های انتشار نوآوری» در دهه 90 میلادی؛
«سیاست­های با کاربرد دوگانه» در دهه 70 میلادی؛
پژوهش­های اواخر دهه 70 میلادی
«سیاست­های پنهان انتشار نوآوری» در دیگر حوزهها
اخیراً توجه به طرف تقاضا در ادبیات سیاست نوآوری از سال­های 2003-2005
گزارش OECD (2011) و چندین پیمایش اروپایی

اسلاید 4 :

2- مفهوم سیاست نوآوری طرف تقاضا
تعریف: اقدامات عمومی جهت تحریک نوآوری و یا سرعت بخشیدن به انتشار نوآوری بوسیله
افزایش تقاضای نوآوری (تمایل و توانایی خرید و کاربرد نوآوری)
تعریف الزامات کارکردی جدید برای محصولات و خدمات
بهبود مشارکت کاربران در تولید نوآوری (نوآوری کاربرمحور)

توجه به تفاوت تقاضا و نیاز

اسلاید 5 :

2-1- اهمیت و سازوکار تقاضای نوآوری
مورد توجه بودن اهمیت تقاضای نوآوری از زمان آدام اسمیت و آلفرد مارشال
اهمیت کشش بازار در نوآوریهای تدریجی
جهت­دهی به بنگاه­ها برای کار بر روی مسائل معین
اهمیت تقاضاهای با سرعت رشد بالا
هم مشوق سرمایهگذاری و هم عامل انتشار نوآوری
سودآوری بالا و افزایش یادگیری (بازخورد) در ابتدای منحنی انتشار
اهمیت تقاضا در مطالعات تجربی (موردکاوی و پیمایش بنگاهها)
نوآوری­های موفق عمدتاً واکنش به تغییرات در ترجیحات تقاضا هستند و نه توسعه نوآوری­های رادیکال تحت فشار فناوری (پژوهشهای تجربی دهه 80)
نوآوری 27.4% از 3700 بنگاه تولیدی آلمان متاثر از تقاضا از سمت مشتریان؛
نوآوری تنها 9% بنگاههای تولیدی آلمان ناشی از حمایت­های مالی مستقیم دولت

اسلاید 6 :

2-1- اهمیت و سازوکار تقاضای نوآوری (ادامه)
چهار سازوکار اثرگذاری تقاضا بر نوآوری
رقم خوردن نوآوری­های تدریجی و وابسته به مسیر بر اثر تغییرات در تقاضا
ایجاد چرخه­ای از تقاضاهای جدید بر اثر حساسیت تقاضا به فشار فناوری
تولید مشترک نوآوری توسط کاربران و تولیدکنندگان
خلق نوآوری یا اصلاح محصولات نوآورانه موجود توسط کاربران برای سفارشیسازی برحسب نیازهایشان، به همراه پتانسیل انتشار آتی در بازارها
پیمایش گالوپ 2011 اروپا
تقاضای نامطمئن عامل بازدارنده مهم در نوآوری بنگاه­ها
سیاست­های بهبود دهنده شرایط تقاضا مهمترین اقدام برای بهبود نوآوری

اسلاید 7 :

2-2- خردمایه­های سیاستگذاری طرف تقاضا
الف) فائق آمدن بر شکست بازار و سیستم ( اثرات خارجی، عدم­تقارن اطلاعات، شکست توانمندی، و پیوندهای ضعیف)
شکست بازار حاصل ترکیب هزینه ورود و هزینه یادگیری بالا در معرفی نوآوری
در نتیجه بروز اثرات جانبی (منفی) در پذیرش نوآوری: تحمیل هزینه ورود بالا و هزینه یادگیری بالا بر پذیرندگان اولیه نوآوری بجای پذیرندگان متاخر
تشدید این اثرات به دلیل اثرات شبکه­ای و اثرات سازگاری و صعودی بودن منافع مترتب بر نوآوری در طول منحنی انتشار نوآوری

اسلاید 8 :

2-2- خردمایه­های سیاستگذاری طرف تقاضا (ادامه)
الف) فائق آمدن بر شکست بازار و سیستم ( اثرات خارجی، عدم­تقارن اطلاعات، شکست توانمندی، و پیوندهای ضعیف) (ادامه)
منطق سیاستگذاری: پایین آوردن هزینه ورود به بازار و پذیرش محصول و در نتیجه افزایش تعداد متقاضیان در مراحل اولیه چرخه انتشار نوآوری
مزایا: پشتیبانی از یادگیری مبتنی بر بازار و ایجاد چرخه­های متمادی یادگیری (در هر دو سمت تقاضا و عرضه) و اقتصاد مقیاس (در سمت عرضه)
چالشها: ارائه پیش­بینی­های معقول درباره سطح اثرات جانبی، ترجیحات بازار و آثار انتشار نوآوری در هر دو سمت عرضه و تقاضا

اسلاید 9 :

2-2- خردمایه­های سیاستگذاری طرف تقاضا (ادامه)
الف) فائق آمدن بر شکست بازار و سیستم ( اثرات خارجی، عدم­تقارن اطلاعات، شکست توانمندی، و پیوندهای ضعیف)(ادامه)
پیچیدهتر شدن مسئله پذیرش نوآوری بر اثر وابستگی به مسیر و قفل­شدگی فناوری
عدم گذار و عدم پذیرش نوآوریهای دارای مطلوبیت اجتماعی بر اثر شرایط سیستمی فوق
وظیفه سیاستگذار: 1) تسهیل شرایط سیستمی به جای تمرکز صرف بر خود نوآوری­ها
پشتیبانی از یادگیری (تشویق رفتارها، نگرش­ها و توانمندی­های استفاده از فناوری جدید)
ارائه زیرساخت­ها و فناوری­های مکمل
شکل­دهی انتظارات مشترک پیرامون مسیر فناورانه مطلوب
2) تمرکز بر سیاست­های پشتیبان تا مداخلات مستقیم، به دلیل
عدم­تقارن اطلاعاتی و ضعف ارتباطات میان کاربران و تولیدکنندگان در بازارهای نوآوری
عدم توانمندی و منابع کافی بنگاهها برای گردآوری داده و سنجش نیازهای کنونی و آتی
عدم آگاهی کافی کاربران بالقوه از ارزش افزوده حقیقی نوآوری­ها و چگونگی کاربری آنها

اسلاید 10 :

2-2- خردمایه­های سیاستگذاری طرف تقاضا (ادامه)
ب) تحریک رشد اقتصادی
امروزه مهار تقاضا و ایجاد شرایط تقاضای مناسب برای نوآوری به عنوان بخشی از مجموعه سیاست­های اقتصادی (و نه سیاستی مجزا)
هدف: اثرگذاری اقتصادی مستقیم بر طرف عرضه و جذب سرمایه­گذاری خارجی و داخلی از طریق تمهید تقاضا

بازارهای پیشگام: مزیت­های پیشگامانه از لحاظ یادگیری و صرفه مقیاس برای تامین­کنندگان داخلی
بازارهای پیشگام تلفن همراه در کشورهای اسکاندیناوی

اسلاید 11 :

2-2- خردمایه­های سیاستگذاری طرف تقاضا (ادامه)
ج) اهداف اجتماعی و تحول در بازار
برآورده نمودن اهداف اجتماعی از طریق ایجاد بازار برای محصولات و خدمات جدید
در واقع رویکردی ماموریت­محور به سیاستگذاری نوآوری
سیاستگذاری نوآوری برای چالش­های کلان
یک کارکرد اصلی «دولت کارآفرین»
سابقه طولانی منطق ماموریتمحور در حوزه­هایی همانند دفاع، انرژی و سلامت؛ اما نوپا بودن آن به معنای پشتیبانی از خلق دانش و نوآوری برای اهداف خاص سیاستی

اسلاید 12 :

3- گونه­شناسی ابزارهای طرف تقاضا
1- پشتیبانی از تقاضای عمومی و دولتی
تدارکات عمومی
تدارکات راهبردی
همکاری در تدارکات
2- پشتیبانی از تقاضای خصوصی
2- 1- پشتیبانی مستقیم از تقاضای خصوصی
یارانه تقاضا
مشوق مالیاتی

اسلاید 13 :

3- گونه­شناسی ابزارهای طرف تقاضا (ادامه)
2- 2- پشتیبانی غیرمستقیم از تقاضای خصوصی
آگاهی­بخشی
برچسبها و کمپینها
تربیت و آموزش
گردش تقاضا و پیش­بینی آن (پشتیبانی غیرمستقیم)
تعاملات کاربر-تولیدکننده
2- 3- تنظیم­گری (تقاضا یا رابط متقاضی-تولیدکننده) و مقررات
تنظیم­گری عملکرد محصول یا ساخت محصول

اسلاید 14 :

3- گونه­شناسی ابزارهای طرف تقاضا (ادامه)
2- 3- تنظیم­گری (تقاضا یا رابط متقاضی-تولیدکننده) و مقررات (ادامه)
تنظیم­گری اطلاعات محصول
تنظیم­گری هنجارهای فرآیندی و نحوه استفاده از نوآوری
پشتیبانی از فعالیت­های تنظیم­گری خصوصی دوستدار نوآوری
تنظیم­گری برای خلق بازار
3- رویکردهای سیستمی
یکپارچه­سازی ابزارهای طرف تقاضا
یکپارچه­سازی منطق و ابزارهای هر دو سمت تقاضا و عرضه

اسلاید 15 :

4- سیاست «تدارکات عمومی نوآوری»معرفی
پشتیبانی از تقاضای عمومی و دولتی (و مشخصاً سیاست تدارکات عمومی نوآوری) به عنوان مستقیم­ترین و پرکاربردترین سیاست طرف تقاضا (OCED 2011)
پتانسیلی در حد 10% تا 20% تولید ناخالص داخلی کشورها
تنوع در رویکرد کشورها
اولویتدهی به این سیاست در برنامه­های عملیاتی و راهبرد نوآوری فنلاند و سوئد
انگلستان هنوز در حال تلاش برای گفتمان­سازی و ارائه شواهد قانع­کننده از اثربخشی این سیاست
ابهامات در تعریف دقیق آن، تخصیص ابزارهای مشخص و ارزیابی اثربخشی آن

اسلاید 16 :

4- سیاست «تدارکات عمومی نوآوری» (ادامه)چالشها
فقدان توانمندی در هر دو سمت تدارک­دهنده دولتی و تامین­کننده، کاستی در مشوق­ها، ریسک­گریزی مدیران و کارکنان دولتی، خطر فساد، تعاملات ناکافی و کم­کیفیت میان تدارک­دهندگان و خریداران و تامین­کنندگان، و فرآیندهای پیچیده و زمانبر تدارکات نوآوری
دلایل اصلی نرخ رشد پایین بکارگیری این سیاست در دولت­
هزینه­های بالاتر و اینرسی در پذیرش در مقایسه با تدارکات سنتی
ریسک­گریز بودن دولتها و وابستگی بالای آنها به مسیر
موانع اصلی در پیادهسازی موفق این سیاست (پیمایش آندرپین انگلستان)
تاکید بیش از حد بر قیمت بجای کیفیت (60% پاسخ­دهندگان)
عدم­تعامل با تامین­کنندگان در طراحی و برگزاری تدارکات (43% پاسخ­دهندگان)

اسلاید 17 :

4- سیاست «تدارکات عمومی نوآوری» (ادامه)
چارچوبی مفهومی برای پیاده­سازی و پیشبرد موفق این سیاست
تغییر منطق تدارکات دولتی و اتخاذ راهبردهای فراوظیفه­ای در سازمان­های دولتی
ایجاد پیوند میان تقاضای دولت و تقاضای خصوصی و فائق آمدن بر پیچیدگی­ها
شکل­دهی گفتمانی حول نزدیک­سازی توانمندی­های طرف عرضه و نیازهای عمومی و دولتی
فعال­سازی زنجیره تدارکات

اسلاید 18 :

4- 1- خردمایه تدارکات عمومی نوآوری
تقاضای ملی (داخلی)
نقش حیاتی تقاضای داخلی در بهبود رقابت­پذیری مناطق و بنگاه­ها
نقش مهم «ویژگی­های تقاضای داخلی» در پویایی نوآوری کشورها
کاربران پیشگام و بازار پیشگام
شکست­های بازار و سیستمی
مشابه استدلالات عام در رفع شکست­های بازار (عمدتاً از نوع عدم تقارن اطلاعات) و سیستمی (تعامل ضعیف) برای سیاست­های نوآوری
کارکرد کاتالیزوری این سیاست
بهبود خدمات و زیرساخت­های عمومی
بازارهای پیشگام برای تحقق ماموریت­های اجتماعی و ملی یا بهبود کارکرد خدمات عمومی

اسلاید 19 :

4- 2- گونهشناسی تدارکات عمومی نوآوری
اصطلاحات گوناگون برای این سیاست به همراه تعدد برگردانها به فارسی: «تدارکات عمومی نوآوری»، «تدارکات عمومی فناوری»، «تدارکات عمومی کارکردی» یا «خریدهای دولتی برای ارتقاء فناوری و نوآوری»
تعاریف مضیّق تا موسّع
تعریف مضیّق: تدارک دادن و خرید محصولاتی (مشتمل بر کالاها و خدمات) که هنوز وجود ندارند
تعریف موسّع: هر گونه خرید دستگاه­های دولتی که منجر به نوآوری شود
مشتمل بر انواع نوآوری شومپیتری: یعنی ترکیبات جدید برای معرفی محصول جدید، روش جدید تولید، خلق و بسط بازار، منبع جدید تامین مواد اولیه یا روش­های جدید سازماندهی صنعت

اسلاید 20 :

4- 2- گونهشناسی تدارکات عمومی نوآوری (ادامه)
تدارکات عمومی نوآوری مستقیم و غیرمستقیم (کاتالیزوری)
تقسیمبندی براساس تدریجی یا برهمزننده (رادیکال) بودن نوآوری
تقسیمبندی براساس درجات همکاری و تعامل تدارکدهنده و کاربران دولتی و تامینکنندگان
تدارکات خصوصی نوآوری
«تدارکات نوآوری» مفهومی عام دربرگیرنده هر دو مفهوم تدارکات خصوصی و عمومی نوآوری
تدارکات عمومی پیش­تجاری: سیاست نوآوری طرف عرضه