بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مرور تاریخچه مطالعات علم، فناوری و نوآوری و ضرورت ایفاء نقش دولت
اسلاید 2 :
فهرست مطالب
1- مقدمه
2- متفكران پيشرو
3- تاریخ نگاری توسعه فناوری و انقلابهای فناورانه
4- جریان مطالعاتی نئوشومپیتری بعد از جنگ دوم
5- نقش دولت و سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری
6- سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری در ایران
اسلاید 3 :
1- مقدمه
تغییر ساختار جوامع از انقلاب صنعتی به بعد
خلق ثروت به عنوان یکی از اصلی ترین ویژگیهای این سیستم جدید زندگی
تلاش برای فهم زیربناهای دنیای مدرن و متفکرانی نظیر:
آدام اسمیت
کارل مارکس
جان استیوارت میل
جوزف شومپیتر
تقریر متفاوتی از نقش STI در این سیستم جدید
اسلاید 4 :
نمودار خلق ثروت
اسلاید 5 :
2- متفکران پیشرو (آدام اسمیت)
ویژگی اصلی سیستم جدید: صنعتی شدن
اثر اصلی صنعتی شدن: تقسیم کار
اثر اصلی تقسیم کار: بالابردن بهره وری و در نتیجه ثروت از طریق:
کاهش زمان
بالابردن مهارت
توسعه ابزارآلات
توسعه دهندگان ابزار:
استفاده کنندگان
سازندگان
ناظران (دانشمندان)
اسلاید 6 :
2- متفکران پیشرو (جان استیوارت میل)
نادیده انگاشتن تاثیر صنعتی شدن
سیستم تولیدی به مثابه یک زمین کشاورزی متاثر از:
زمین
نیروی کار
ابزارآلات (سرمایه)
بالارفتن بهره وری در کوتاه مدت از طریق افزایش نیروی کار و سرمایه
بالارفتن بهره وری در بلند مدت از طریق بهبود ابزارآلات
بهبود ابزارآلات خارج از سیستم اقتصادی توسط دانشمندان
سیستم در حالت تعادل است
در نتیجه، سیستم اقتصادی استفاده کننده ابزارآلات است نه توسعه دهنده آن
اسلاید 7 :
2- متفکران پیشرو (مارکس)
سیستم اقتصادی جدید متشکل از دو طبقه:
سرمایه دار
کارگر
سرمایه داران دائم در حال رقابت بر روی محصولات خود هستند
سیستم اقتصادی جدید تنها سیستمی در طول تاریخ است که رقابت میان طبقه حاکم را نهادینه کرده است
برای برنده شدن در رقابت، دو عنصر کیفیت و قیمت مطرح است
هر دوی اینها از طریق توسعه ماشین آلات قابل بهبود هستند
انگیزه سرمایه دار باعث سرمایه گذاری روی توسعه ماشین ها و بهبود آنها می گردد
در نتیجه ماشین به تدریج جای نیروی کار را می گیرد
اسلاید 8 :
2- متفکران پیشرو (شومپیتر)
سیستم جدید دو طبقه نیست بلکه سه طبقه است، طبقه اصلی که نادیده انگاشته شده است:
کارآفرین
سرمایه دار فقط تامین مالی می کند (ریسک مالی را می پذیرد)، کارآفرین کسی است که ایده های جدید را محقق می کند
کارآفرین فقط در ماشین آلات تحول ایجاد نمی کند، بلکه نوآوری در بخشهای زیر را نیز محقق می کند:
محصول
زنجیره تامین
سازمان
بازار
تمایز میان اختراع و نوآوری
اسلاید 9 :
2- متفکران پیشرو (شومپیتر 2)
با رشد سرمایه داری، نیروهای کارآفرینی کم کم تبدیل به بنگاه های بسیار بزرگی می شوند که واحدهای تحقیق و توسعه را درون خود نهادینه می کنند
چرخه های تجاری و نقش مهم نوآوری در رونق و رکود تاریخی در سیستم جدید اقتصادی
واحدهای تحقیق و توسعه با برنامه ریزی می توانند وظیفه نوآوری را بر عهده بگیرند
جامعه دیگر نیاز به کارآفرینان پیشرو در خود احساس نمی کند
از طریق دموکراسی به دولتهای رفاه رای می دهند که خود آسوده زندگی کنند و بار نوآوری بر دوش بنگاه های بزرگ انداخته می شود
بدین ترتیب سرمایه داری با سوسیالیزم جایگزین می شود
اسلاید 10 :
2- متفکران پیشرو (خلاصه نظریات)
اسلاید 11 :
جریان نئوشومپیتری
تاکید بر نقش کلیدی نوآوری در سیستم جدید اقتصادی
تلاش برای فهم سازوکارهای تحقق نوآوری (نوآوری چگونه اتفاق می افتد)
تاریخ پردازی نقش نوآوری و فناوری
تئوری پردازی و مدل سازی نوآوری
باز تعریف نقش دولت
اسلاید 12 :
3- تاریخ نگاری توسعه فناوری و انقلابهای فناورانه
فریمن، پرز و لوکا:
به جای استفاده از دوره های کارآفرینی (شومپیتر)، مفهوم انقلاب فناورانه را وضع کردند
هر انقلاب فناورانه متشکل از عناصر زیر است:
یک پیشرفت فنی در ماشین آلات (ماشین جدید)
صنایع حامل این فناوری
زیرساختهای جدید
ورودی های جدید
شکلهای سازمانی جدید
یک انقلاب فناورانه قدرت دگرگون کنندگی اساسی در زیرساختهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را دارد و بنابراین موجهای جدید نوآوری رخ می دهد
حتی قدرتهای جهانی در این نقاط عطف تغییر می کنند
اسلاید 16 :
4- جریان مطالعاتی نئوشومپیتری بعد از جنگ دوم
مشکل مفهومی اقتصاد دانان در مدلسازی رشد
مدلهای متاثر از جان استیوارت میل
مبتنی بر فرض در دسترس بودن فناوری
تغییر فناوری تنها باعث جابجایی منحنی تابع تولید
استفاده از استعاره جعبه سیاه
اسلاید 17 :
تنوع دیدگاه ها در ارتباط با نوآوری
مدل خطی فشار علم
برنال 1939
بوش 1945
تفکر غالب میان سیاستمداران
مدل اقتصادی کشش بازار
اشموکلر (1966) مبتنی بر تحلیل داده های پتنت
تضاد میان فشار علم و کشش بازار
وزارت دفاع آمریکا: کشش بازار درست است (نیازهای نظامی)
وزارت علوم: فشار علم درست است (تحولات علمی)
اسلاید 18 :
نقد مدلهای خطی
روزنبرگ (1974)
نمی توان گفت هیچ یک از این مدلها به تنهایی درست است
نلسون و وینتر (1977)
مدلهای نوآوری باید توجه کنند که نوآوری پدیده ای همگن نیست که همگی به مانند یکدیگر نوآوری کنند
عدم اطمینان (uncertainty) ویژگی دیگر نوآوری است که باید در مدلها دیده شود
روزنبرگ و مووری (1979)
مطالعات اشموکلر از نظر روش شناختی اشتباه است و رابطه علیتی میان تقاضا و افزایش پتنت وجود ندارد
مدلهای خطی کلا نوآوری را به خوبی درک نکرده اند
اسلاید 19 :
به سوی مدلهای سیستمی
نمی توان نقطه شروع مشخصی برای نوآوری در نظر گرفت
نمی توان مسیر مشخصی برای آن ترسیم نمود
ظرف و زمینه و عوامل موثر بر نوآوری ها متفاوت است
مدل نوآوری ژاپنی در برابر مدل نوآوری آمریکایی
ظهور مفهوم سیستمهای ملی نوآوری با تاکید بر:
نقش مهم نهادها در ایجاد عدم اطمینان و تنوع
نقش مهم عوامل جغرافیایی در نوآوری
اسلاید 20 :
خلاصه یافته های مطالعات نئوشومپیتری (علم و فناوری)
علم ذاتا یک فعالیت اکتشافی برای شناخت طبیعت و قوانین حاکم بر آن است
دانش علمی ذاتا تمایل به ساده سازی پدیدهها دارد
واحد اصلی در دانش علمی گزارهها هستند
فناوری ذاتا کوششی است در راستای ایجاد تغییر در طبیعت
اگرچه برای این تغییر نیازمند استفاده از قوانین موجود در طبیعت ست.
دانش فناورانه لزوما به معنای وجود دانش علمی نیست.
دانش علمی را know why و دانش فناورانه را know how میگوییم.
این دو رابطه تعاملی با یکدیگر دارند
