بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
Volcanology آتشفشان شناسی
اسلاید 2 :
فصل پنجم: توسعه آتشفشان ها در کره زمین
مباحثی که در این فصل بررسی می شوند عبارتند از:
علل توسعه آتشفشان ها در کره زمین
آتشفشانی و جابجایی صفحات
اسلاید 3 :
امروزه در حدود 845 آتشفشان فعال در دنيا وجود دارد كه بيش از 34 آنها در اطراف اقيانوس آرام قرار دارند. به علاوه در اقيانوس هند و اطلس نيز شكاف هايى وجود دارد كه از آنها بازالت خارج مىشود، به نحوى كه مىتوان ادعا كرد مقدار فورانهاى زيردريايى چهار برابر فوران هاى قارهاى است.
محل آتشفشانها، مانند زلزلهها، در مناطق فعال پوسته زمين قرار دارد. نبايد تصور كرد كه آتشفشان سبب پيدايش زلزله مىشود، بلكه اين دو پديده در نتيجه يك علت روى مىدهند. باوجود بر اين، زلزلههاى خفيفى وجود دارند كه قبل از پيدايش آتشفشان حادث مىشوند و مطالعات نشان مىدهد كه اين نوع زلزلهها بر اثر حركت مواد مذاب در درون زمين به وجود مىآيند
علل توسعه آتشفشان ها در کره زمین
اسلاید 4 :
How and why do magmas and volcanoes form?
-Global distribution of volcanoes
اسلاید 5 :
طى سالهاى 1970-1960 علوم زمين وارد مرحله نوينى از پيشرفت شد. با مطالعه كف اقيانوسها و دادههاى مربوط به فعاليتهاى آتشفشانى و زمين لرزهها نظريه «زمين ساخت صفحهاى»،كه اصول اوليه آن تحت عنوان «اشتقاق قارهها» به وسيله آلفرد وگنر هواشناس آلمانى در سال 1912 ارائه شده بود، مورد قبول محققين زمينشناسى قرار گرفت.
به كمك نظريه زمین ساخت صفحه ای، كه بسيار جامعتر از نظريه اشتقاق قارهها بود ، توانستند بسيارى از فرآيندهاى زمينشناسى به خصوص رابطه بين زلزله و آتشفشان را كه تا آن زمان ناشناخته بود تفسير و تعبير كنند. با مطالعات بيشتر، انواع مرز بين صفحات و عملكرد آنها مشخص گرديد:
الف - مرزهاى واگرا
ب - مرزهاى همگرا
ج - مرزهاى گسل دگرشكلى
آتشفشانی و جابجایی صفحات
اسلاید 6 :
به طور كلى آتشفشانهاى عهد حاضر در سه منطقه تكتونيكى متفاوت پراكندهاند كه عبارتنداز:
الف - حاشيه صفحات همگرا :آتشفشانهاى كمپرسيونى
ب - در مرز صفحات واگرا : آتشفشانهاى كششى يا اكستانسيونی
ج – در بالای نقاط داغ: آتشفشانهاى اينتراپليت يا ميان صفحهاى
الف - حاشيه صفحات همگرا :آتشفشانهاى كمپرسيونى
اين آتشفشانها يا در حاشيه قارهها (شيلى، پرو، امريكاى مركزى) و يا در داخل جزاير و در كنار دراز گودالهاى اقيانوسى قرار دارند (جزاير قوسى) مانند ژاپن و اندونزى.
آتشفشانی و جابجایی صفحات
اسلاید 7 :
در محل مرزهاى همگرا يعنى جايى كه صفحات به هم مىرسند چهار حالت ممكن است اتفاق افتد:
1- فرورانش يك صفحه اقيانوسى به زير صفحه اقيانوسى ديگر .
2- فرورانش صفحه اقيانوسى به زير صفحه قارهاى.
3- فرورانش صفحه اقيانوسى به صفحه قارهاى كه در عين حال با پيدايش جزاير قوسى مشخصاند .
4- برخورد قاره - قاره .
آتشفشانی و جابجایی صفحات
اسلاید 8 :
ب - در مرز صفحات واگرا : آتشفشانهاى كششى يا اكستانسيونی
اين آتشفشانها در طول شكافهايى در قلمرو اقيانوسها و يا در قلمرو قارهها حاصل مىشوند. شكافهاى مزبور به صورت ريفتهاى طويلى هستند كه گاه هزاران كيلومتر طول دارند و در امتداد آنها، دو صفحه از هم دور مىشوند.
ج – در بالای نقاط داغ: آتشفشانهاى اينتراپليت يا ميان صفحهاى
آتشفشانهاى هاوايى، آزور، كانارى، تاهيتى، ماسيف سانترال فرانسه و . ، به هيچيك از اقسامى كه قبلا ذكر شد تعلق ندارند، يعنى محل آنها بر روى مرز صفحات قرار ندارد در حالى كه فعاليتهاى آتشفشانى آنها غيرقابل انكار است.
براى تفسير اين آتشفشانها، توزوويلسون كانادايى و بعد از آن جيسون مورگان آمريكايى نظريهاى را پيشنهاد كردند كه به آن نقطههاى داغ مىگويند. به موجب اين نظريه در درون زمين و در مناطق عميقتر در زير صفحات ليتوسفر، مناطق گرم و داغى وجود دارد كه مواد مذاب از آنها بالا مىآيند، زمين را سوراخ مىكنند و به سطح زمين مىرسند. از انباشته شدن همين مواد، كوههاى آتشفشانى در داخل صفحات به وجود مىآيند.اين محلها ممكن است در داخل صفحات اقيانوسى يا در داخل صفحه قارهاى باشند.
