بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
طراحي هستانشناسي علوم پايه
اسلاید 2 :
هستان شناسي/اصطلاحنامه
اسلاید 3 :
ایجاد هستان شناسی بر مبنای اصطلاحنامه
اصطلاحنامه یک منبع دانش سازماندهی شده توسط متخصصان موضوعی است.
روابط معنايي (اعم/اخص) كه در اصطلاحنامه موجود است به ما اين امكان را مي دهد تا ساختار سلسله مراتبي مورد نياز براي هستان شناسي را ايجاد كنيم.
اسلاید 4 :
ايجاد هستانشناسيها
مدلهای مفهومی
مدلهای رسمی
“Essential process model in ontology development” GÓmez-Pérez (2004)
پیاده سازی
متخصص موضوعی
اسلاید 5 :
مراحل طراحي هستيشناسيها بر اساس متدولوژی «مت آنتولوژی»
“Tasks of the conceptualization activity according to METHONTOLOGY” GÓmez-Pérez (2004)
گام اول
ساخت واژه نامه اصطلاحات
گام دوم
ساخت رده بندي مفاهيم
گام سوم
ساخت نمودار روابط دودويي
گام چهارم
ساخت فرهنگ نامه مفاهيم
گام پنجم
توصيف روابط دودويي
گام ششم
توصيف مشخصه هاي نمونه ها
گام هفتم
توصيف مشخصه هاي كلاس ها
گام هشتم
توصیف ثابت ها
گام نهم
توصيف اصول صوري
گام يازدهم
توصيف نمونه ها
گام دهم
توصیف قواعد
اسلاید 6 :
ايجاد هستان شناسي
طراحي هستيشناسي بر اساس استراتژي بالا به پايين ساخت آنتولوژي صورت ميگيرد، كه مراحل اصلي آن عبارتند از:
ساخت واژهنامه مجموعه اصطلاحات
يكسان سازي مفاهيم
ساخت رده بندی مفاهيم
تعريف روابط دودویی ميان مفاهيم
اسلاید 7 :
ساخت واژهنامه مجموعه اصطلاحات
واژه نامه اصطلاحات بر مبناي اصطلاحات موجود در اصطلاحنامه تشکیل داده شد.
این اصطلاحات در هر حوزه توسط متخصصان موضوعی از منابع مختلف استخراج و گزینش شده است.
روش قیاسی
روش استقرایی
اسلاید 8 :
یکسان سازی مفاهیم
براي استفاده از چند اصطلاحنامه برای تولید یک هستان شناسی، در اولين قدم بايد كليه مفاهيم مشترك در اصطلاحنامهها همسان شوند.
موارد اختلاف بين اصطلاحنامهها بر اساس استاندارد ايزو 25964 بررسي ميشوند.
با همسانسازي همه اصطلاحنامهها بصورت دو به دو، يك مجموعه اصطلاحنامه همسان خواهيم داشت.
اسلاید 9 :
یکسان سازی مفاهیم(ادامه)
مواردی که بين دو اصطلاحنامه مورد بررسي قرار ميگیرد:
اختلاف نوشتاري بين يك مفهوم در دو اصطلاحنامه
اختلاف در واژههاي اخص براي يك مفهوم در دو اصطلاحنامه
اختلاف در واژههاي غير مرجح براي يك مفهوم در دو اصطلاحنامه
اختلاف بين ترجمههاي يك مفهوم در يك زبان خاص در دو اصطلاحنامه
اختلاف در واژههاي وابسته براي يك مفهوم در دو اصطلاحنامه
اسلاید 10 :
مواردی که بين دو اصطلاحنامه مورد بررسي قرار ميگیرد(ادامه)
نبود يك واژه وابسته كه معادل مفهوم مورد نظر در اصطلاحنامه ديگر آمده است
استفاده از ترجمه يكسان براي دو مفهوم مختلف در يك زبان خاص
اختلاف در انتخاب يك واژه مرجح براي يك مفهوم
اختلاف در نوع رابطه بين دو مفهوم
ایجاد حلقه نامحدود ميان مفاهيم( شبكه مفاهيم)
عدم يگانگي يك مفهوم در برابر يك اصطلاح (چند معنايي).
اسلاید 11 :
ساخت رده بندی مفاهیم
رده بندي مفاهيم بر اساس نظام مفهومي موجود در اصطلاحنامه ها شكل گرفته است.
هر اصطلاح مرجح بعنوان یک مفهوم یا کلاس در نظر گرفته شده است.
روابط (اعم/ اخص) به روابط (زير كلاس/ سوپر كلاس) تبديل شده است.
اسلاید 12 :
برگرفته از اصطلاحنامه ”علوم زيستي“ تدوين: دكتر اسماعيل اكبري (1384)
اسلاید 13 :
بخشی از رده بندی مفاهیم در هستان شناسی
اسلاید 14 :
بخشی از رده بندی مفاهیم در هستان شناسی(ادامه)
اسلاید 15 :
برگرفته از اصطلاحنامه ” شيمي“ تدوين: مهندس تقي رجبي (1383)
اسلاید 16 :
بخشی از رده بندی مفاهیم در هستان شناسی
اسلاید 17 :
بخشی از رده بندی مفاهیم در هستان شناسی(ادامه)
اسلاید 18 :
تعریف روابط دودویی بین مفاهیم
روابط دودويي بين مفاهيم بر اساس روابط مفهومی بین اصطلاحات در اصطلاحنامه، براي هستان شناسي در نظر گرفته شد.
بین هر دو مفهوم وابسته در اصطلاحنامه یک رابطه دودویی از نوع Symmetric Property با برچسب وابسته در هستان شناسی در نظر گرفته شد.
اسلاید 19 :
فرهنگ نامه مفاهیم
اصطلاحات نامرجح، ترجمه اصطلاحات و عبارت های اختصاری به صورت individual تعریف می شود.
هر اصطلاح نامرجح نمونه ای از کلاس مربوط به اصطلاح مرجح خود است.
روابط دودویی بین نمونه ها بر اساس نوع روابط بین اصطلاحات مربوط به آن ها در اصطلاحنامه مشخص می شود.
اسلاید 20 :
گام های اجرای پژوهش
آماده سازی اطلاعات موجود
بررسی مفاهیم در اصطلاحنامه ها و یکسان سازی مفاهیم مشترک
بررسي روابط همارزي و انتخاب واژه مرجح مشترك توسط متخصص
بررسي روابط سلسله مراتبي و وابسته و يكسانسازي آنها توسط متخصص به صورت نیمه اتوماتیک
انتقال اصطلاحنامه از استاندارد ايزو 5964 به استاندارد ايزو 25964 و اعمال تغييرات لازم توسط متخصص
تبديل از حالت Term Base به حالت Concept Base و توليد اطلاعات پايه
غنی سازی و پالایش روابط توسط متخصص
